Soạn bài Đọc kết nối với chủ đề: Thức tỉnh trầu trong Sách giáo khoa Ngữ văn lớp 6 tập 1 - Mở ra Chân trời sáng tạo chi tiết

Nội dung chính

Câu 1

Câu 1 (trang 124 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Khi “thức tỉnh trầu”, cậu bé không chỉ tin rằng trầu có thể nghe được điều mình nói mà còn muốn trầu nhìn thấy mình nữa. Những chi tiết nào cho thấy điều đó?

Phương pháp giải:

Đọc kỹ văn bản và nhận biết ý.

Lời giải chi tiết:

Cậu bé muốn trầu nhìn thấy mình thông qua các câu thơ: Trầu ơi hãy tỉnh lại/ Mở mắt xanh ra nào/Lá nào muốn cho tôi/ Thì mày chìa ra nhé.

Câu 2

Câu 2 (trang 124 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Việc sử dụng từ ngữ “mày”, “tao” và việc lặp lại các lời “thức tỉnh trầu” ở đầu mỗi đoạn thơ thể hiện tình cảm như thế nào giữa cậu bé và cây trầu?

Phương pháp giải:

Nhìn nhận tình cảm và thái độ của nhân vật trong bài thơ.

Lời giải chi tiết:

Cách gọi mình và cách thức đánh thức trầu nhẹ nhàng, thân mật, ba lần gọi dậy vì lo lắng trầu đã ngủ say, thể hiện tình cảm yêu quý thiên nhiên và thân thiết của cậu bé với trầu giống như những người bạn đang trò chuyện cùng nhau.

Câu 3

Câu 3 (trang 124 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Theo em, vì sao mỗi khi muốn hái trầu vào ban đêm, cậu bé cùng bà và mẹ mình, phải gọi cho trầu tỉnh ngủ rồi mới xin “hái vài lá”? Điều này cho thấy cách đối xử với cây cối trong vườn của người dân quê như thế nào?

Phương pháp giải:

Nhận biết thái độ và cảm xúc của các nhân vật trong bài thơ.

Lời giải chi tiết:

- Mỗi khi muốn hái trầu vào ban đêm, cậu bé cùng bà và mẹ mình, phải gọi cho trầu tỉnh ngủ rồi mới xin “hái vài lá” vì hái trầu đêm dễ làm trầu lụi nên phải thức tỉnh trầu, giải thích rõ ràng lý do, phải hái rất nhẹ nhàng và chỉ hái vài lá đủ dùng.

- Điều này cho thấy những người dân quê yêu thiên nhiên, họ cho rằng thiên nhiên cỏ cây cũng đáng được yêu quý và trân trọng như con người.

Câu 4

Câu 4 (trang 124 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Từ câu hát của bà “Trẩu trẩu trầu trầu/ Mày làm chúa tao/ Tao làm chúa mày”… cũng như lời “thức tỉnh trầu” của cậu bé trong bài thơ, em nghĩ gì về quan niệm “con người là chúa tể của muôn loài”?

Phương pháp giải:

Đây là câu hỏi mở, hãy suy nghĩ và trả lời theo quan điểm của bạn.

Lời giải chi tiết:

Từ câu hát của bà và của cậu bé, ta có thể suy nghĩ rằng con người không nhất thiết là chúa tể của muôn loài mà con người và loài vật là bạn bè, tất cả các sinh vật sống hòa hợp với nhau. Muôn loài, dù là cây cỏ, hoa lá, động vật đều có suy nghĩ, cảm xúc và tình cảm của riêng mình. Con người cần phải đối xử tôn trọng, bình đẳng và hoà mình cùng với muôn loài.