Buzz
Soạn bài đọc thêm: Một số suy nghĩ về thơ - Nguyễn Đình Thi - Ngữ Văn 12. Câu 2. Nguyên nhân và tác động của các yếu tố đặc trưng của thơ (hình ảnh, tư tưởng, cảm xúc, hiện thực...) đã được Nguyễn Đình Thi nhấn mạnh như thế nào?
Soạn bài Đọc thêm: Một số ý nghĩ về thơ
Nội dung chính
Lời giải chi tiết:
| Quan niệm về thơ của Nguyễn Đình Thi vẫn còn giá trị đến ngày nay vì sự đúng đắn trong nội dung tư tưởng, sự hấp dẫn trong nghệ thuật biểu đạt. Tiểu luận vẫn còn giá trị thời sự, tính khoa học đúng đắn, đi vào bản chất của thơ và làm mối quan hệ chặt chẽ của thơ với cuộc sống. |
Cấu trúc
Phương pháp giải:
Cấu trúc: 2 phần
- Phần 1 (Từ đầu đến 'xung quanh ngọn lửa'): Đặc điểm quan trọng nhất của thơ.
- Phần 2 (Còn lại): Các đặc điểm khác của thơ.
Câu 3
Câu 1 (trang 60 SGK Ngữ văn 12 tập 1)
Nguyễn Đình Thi lý giải thế nào về điểm đặc trưng cơ bản nhất của thơ là sự thể hiện tâm hồn con người?
- Để làm rõ điểm đặc trưng cơ bản nhất của thơ là sự thể hiện tâm hồn con người, Nguyễn Đình Thi đã phân tích và giải thích mối quan hệ giữa thơ và tâm hồn của con người bằng cách trình bày một loạt các bằng chứng:
“Chúng ta nói hôm nay trời thơ mát, nhưng thực ra đó là tâm hồn của chúng ta mong muốn một loại cảm xúc nào đó để viết thơ, hoặc đọc thơ về bầu trời xanh. Mưa phùn cũng như mong mỏi gặp mưa buổi chiều để thầm nhỏ những câu thơ chưa hoàn thành'.
+ “Viết một câu thơ yêu, tâm hồn cũng rung động như khi có người yêu trước mắt'.
+ Những câu thơ này, những từ ngữ diễn đạt “làm cho một cảm xúc, một suy nghĩ trong lòng người đọc sống lên'.
+ “Thơ là tiếng nói đầu tiên, tiếng nói quan trọng nhất của tâm hồn khi chạm vào cuộc sống'.
Qua đó, tác giả muốn nhấn mạnh sự tương tác giữa thơ và tâm hồn con người.
- Tiếp theo, tác giả đưa ra các đặc điểm của thơ để khẳng định thơ là sự thể hiện của tâm hồn con người.
+ “Thơ là một loại nhạc', “Một loại nhịp điệu trong, một loại nhịp điệu của hình ảnh, ý tưởng' nhưng tổng thể, những điều đó là “của tâm hồn'.
+ Nhịp điệu thơ được hình thành từ cảm xúc, hình ảnh và trong những khoảnh khắc yên lặng “cũng là nơi ẩn chứa của những cảm xúc'.
- Cuối cùng, tác giả kết luận rằng “điều quan trọng nhất của thơ là đi thẳng vào tâm trạng'. Điều này có nghĩa là thơ là phương tiện biểu hiện của tâm hồn con người.
Câu 4
Câu 2 (trang 60 SGK Ngữ văn 12 tập 1)
Những đặc điểm khác biệt của thơ (hình ảnh, tư duy, cảm xúc, hiện thực...) được Nguyễn Đình Thi đề cập như thế nào?
Lời giải chi tiết:
Ngoài việc thể hiện tâm hồn con người, Nguyễn Đình Thi còn đề cập đến nhiều yếu tố đặc trưng khác của thơ.
- Hình ảnh thơ: “là những hình ảnh thực tế mà ta cảm nhận khi sống trong một tình huống hoặc trạng thái nào đó', ví dụ như “những tia lửa bùng lên khi búa đập vào sắt trên bàn' được thu nhặt thành một đóa hoa sáng rực.
- Tư duy trong thơ: “những ý nghĩa trong thơ là những ý nghĩa gắn liền với cuộc sống, có ở bên trong cuộc sống. Tư duy của nhà thơ nằm ngay trong cảm xúc, trong lòng tự tưởng'
- Cảm xúc trong thơ: “Cảm xúc là phần nền mạnh mẽ hơn cả cuộc sống tinh thần', “bất kỳ cảm xúc cá nhân nào cũng kết nối chặt chẽ với suy nghĩ'.
- Hiện thực trong thơ: “là những hình ảnh sống động, hấp dẫn và thuyết phục người đọc. Đó là những hình ảnh chưa bị mờ nhạt bởi thói quen, không bị ép buộc vào những ý niệm trừu tượng trước đó'
Câu 5
Câu 3 (trang 60 SGK Ngữ văn 12 tập 1)
Ngôn ngữ thơ có điểm gì đặc biệt so với ngôn ngữ của các thể loại văn học khác. Nguyễn Đình Thi quan điểm ra sao về thơ tự do, thơ không vần?
Lời giải chi tiết:
a. Ngôn ngữ thơ khác biệt với ngôn ngữ của các thể loại văn học khác ở chỗ nó có nhịp điệu, âm nhạc và ý ngoài lời “viết thơ ngoài ngữ nghĩa'.
- Ngôn ngữ khác: trong truyện, bài – ngôn ngữ truyền đạt câu chuyện; trong tác phẩm kịch – ngôn ngữ đối thoại.
- Ngôn ngữ thơ: giàu cảm xúc, nhịp điệu, âm nhạc. Nhịp điệu là sự ngắt câu, ngắt đoạn, thanh bổng và trầm ổn, nhịp điệu của hình ảnh, ý nghĩa, tâm hồn.
b. Nguyễn Đình Thi trực tiếp thể hiện quan điểm về thơ tự do và thơ không vần.
- Trước hết, các tác giả nhận thức vai trò quan trọng của vần, nhịp, luật thơ, sau đó sử dụng lập luận bác bỏ để khẳng định rằng thiếu chúng, người làm thơ vẫn thành công. 'Theo tôi, những nguyên tắc của thơ từ âm điệu đến vần đều là công cụ mạnh mẽ trong tay của người làm thơ. Nếu thiếu những công cụ đó, trận đánh sẽ gặp khó khăn nhưng người làm thơ vẫn có thể chiến thắng.
- Đưa ra quan điểm: “Tôi nghĩ rằng không có khái niệm về thơ tự do, thơ có vần và thơ không vần'
- Định hướng hiểu biết về thơ:
“Tôi nghĩ rằng chúng ta không nên quan trọng hình thức thơ này hoặc hình thức khác mà trước hết phải quan tâm đến việc truyền đạt những ý tưởng mới của thời đại. Bất kỳ hình thức nào cũng được miễn là thơ có thể diễn đạt được bản chất tinh thần con người hiện đại.
Đây là vấn đề quan trọng, trung tâm trong quan niệm về thơ của Nguyễn Đình Thi.
Nhận xét:
- Quan điểm về thơ của Nguyễn Đình Thi chính xác, tiên tiến, phản ánh thực tế về thơ trong thời đại.
- Quan điểm về thơ của Nguyễn Đình Thi vẫn còn có giá trị ngày nay.
Câu 6
Câu 4 (trang 60 SGK Ngữ văn 12 tập 1)
Nhấn mạnh vào tài năng của Nguyễn Đình Thi trong nghệ thuật lập luận, trình bày bằng chứng, sử dụng từ ngữ, hình ảnh... để làm rõ mỗi vấn đề đưa ra.
Lời giải chi tiết:
Nét tài năng của Nguyễn Đình Thi trong bài tiểu luận. Những quan điểm về thơ được thể hiện thông qua nghệ thuật lập luận, trình bày bằng chứng, sử dụng từ ngữ, hình ảnh:
- Hệ thống quan điểm rõ ràng, lập luận mạch lạc sắc sảo. Tác giả sử dụng linh hoạt các phương pháp lập luận so sánh, phân tích, giải thích bác bỏ, suy luận logic.
- Cách trình bày bằng chứng: độc đáo, tinh tế, sát thực có tác dụng làm sáng tỏ quan điểm.
- Lựa chọn từ ngữ phong phú, ngôn ngữ tinh tế được vận dụng một cách linh hoạt, sáng tạo.
- Cách viết có hình ảnh, thực tế, độc đáo gợi nhiều sự liên tưởng.
Câu 7
Câu 5 (trang 60 SGK Ngữ văn 12 tập 1)
Quan điểm về thơ của Nguyễn Đình Thi còn có giá trị trong thời đại ngày nay không? Vì sao?
Lời giải chi tiết:
Quan điểm về thơ của Nguyễn Đình Thi đã được hơn nửa thế kỷ trước, nhưng vẫn giữ nguyên giá trị, bởi:
- Sáng tác và thưởng thức thơ vẫn là các hoạt động nghệ thuật không ngừng, và trong mọi thời đại con người đều muốn thể hiện tư duy của mình.
- Dù quan điểm về thơ có thay đổi về một số khía cạnh của kỹ thuật thơ nhưng ý kiến cơ bản vẫn giữ nguyên.
- Quan điểm về thơ của Nguyễn Đình Thi vẫn có ý nghĩa quan trọng đối với việc hướng dẫn sáng tạo và hiểu biết thơ ca.
