Buzz
Soạn bài Đồng chí trang 128 SGK Văn 9.Câu 5. Theo quan điểm của tôi, vì sao tác giả đã đặt tên cho bài thơ về tình đồng đội của những người lính là Đồng chí?
ND chính
| Tình đồng chí của những người lính dựa trên cơ sở cùng chung cảnh ngộ và lí tưởng chiến đấu được thể hiện thật tự nhiên, bình dị mà sâu sắc trong mọi hoàn cảnh, nó góp phần quan trọng tạo nên sức mạnh và vẻ đẹp tinh thần của người lính cách mạng. |
Câu 1
Câu 1 (trang 130 SGK Ngữ Văn 9 Tập 1)
Dòng thơ thứ bảy của bài thơ có điều gì đặc biệt? Mạch cảm xúc và suy nghĩ trong bài thơ được triển khai như thế nào trước và sau dòng thơ đó?
Lời giải chi tiết:
- Dòng thứ bảy của bài thơ là một từ với hai tiếng “Đồng chí” để xưng hô trong các cơ quan, đoàn thể, đơn vị bộ đội. Dòng thứ bảy của bài thơ có cấu trúc rất đặc biệt. Cả dòng thơ chỉ có một từ, hai tiếng và dấu chấm than: 'Đồng chí!'. Loại câu này tạo ra một nốt nhấn. Nó vang lên như một phát hiện, một lời khẳng định. Nó cũng như một cái bắt tay thân thiết giữa những con người. Nó như cái bản lề kết nối hai đoạn: Đoạn trước là cơ sở, nguồn gốc của tình đồng chí, đoạn sau là những biểu hiện cụ thể, cảm động của tình đồng đội.
Câu 2
Sáu dòng đầu của bài thơ đã đề cập đến cơ sở hình thành tình đồng chí của những người lính cách mạng. Cơ sở đó là gì?
Lời giải chi tiết:
- Bắt nguồn từ sự tương đồng về hoàn cảnh xuất thân nghèo:
Quê hương anh nước mặn đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá
Đó là cơ sở chung về mặt giai cấp và nguồn gốc của những người cách mạng. Chính điều đó cùng với mục tiêu, lý tưởng chung đã khiến họ từ khắp nơi tập hợp lại trong hàng ngũ quân đội và trở nên thân thuộc với nhau.
- Tình đồng chí phát sinh từ sự cùng chung nhiệm vụ đứng bên nhau trong chiến đấu: “Súng bên súng, đầu sát bên đầu”.
- Tình đồng chí, đồng đội nảy nở và trở nên vững chắc trong việc chia sẻ mọi gian khổ cũng như niềm vui, đó là mối quan hệ tri kỉ của những người bạn đồng lòng, mà tác giả đã diễn đạt bằng một hình ảnh rất cụ thể, giản dị nhưng rất sâu sắc:
Đêm lạnh tay chung chăn thành cặp tri kỉ.
Câu 3
Câu 3 (trang 130 SGK Ngữ Văn 9 Tập 1)
Hãy tìm trong bài thơ những chi tiết, hình ảnh biểu hiện tình đồng chí, đồng đội làm nên sức mạnh tinh thần của những người lính cách mạng. Phân tích ý nghĩa, giá trị của những chi tiết, hình ảnh đó.
Lời giải chi tiết:
+ Tình đồng chí là sự cảm thông sâu sắc tâm tư của nhau. Những người lính gắn bó với nhau, họ hiểu đến từng nỗi niềm sâu xa, thầm kín của đồng đội mình:
Ruộng nương anh gửi bạn thân cày
Gian nhà không, mặc kệ gió lung lay
Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính.
Người lính ra trận để lại sau lưng họ những thứ quý báu nhất của quê hương: ruộng nương, gian nhà, giếng nước gốc đa... Từ “mặc kệ” cho thấy sự quyết đoán của người lính khi ra đi. Nhưng sâu thẳm trong lòng, họ vẫn nhớ quê hương, ở xa mặt trận, họ vẫn nhớ những hình ảnh thân quen nơi quê nhà xa xôi.
+ Tình đồng chí còn là sự chia sẻ những gian khổ, thiếu thốn của cuộc sống người lính:
Anh với tôi biết từng cơn rét buốt
Sốt run người mồ hôi ướt áo
Vai anh rách
Quần tôi có vài mảnh vá
Miệng cười buốt giá
Chân không giày
Thương nhau tay nắm lấy bàn tay.
Những gian khổ, thiếu thốn trong cuộc sống của người lính thời kháng chiến chống Pháp được mô tả rất cụ thể, chân thực: áo rách, quần vá, chân không giày... Sự trải nghiệm của cuộc sống người lính đã làm cho Chính Hữu “biết” được sự khổ sở khi bị cơn rét đang hành hạ: người sốt rét đến mức mồ hôi ướt đẫm áo mà vẫn ớn lạnh. Và nếu không có trải nghiệm đó, cũng không thể hiểu được cảm giác của “miệng cười buốt giá”: trời rét đến tận xương, môi khô nứt nẻ, nói cười rất khó khăn, thậm chí có khiến môi nứt ra chảy máu. Nhưng người lính vẫn cười trong khó khăn, bởi có sự ấm áp và niềm vui từ tình đồng đội “thương nhau tay nắm lấy bàn tay”. Sự ấm áp từ bàn tay, từ tấm lòng đã chiến thắng cái lạnh của “chân không giày' và thời tiết “buốt giá'. Trong đoạn “anh” và “tôi” luôn đi cùng nhau, có lúc đứng chung trong một câu thơ, khi đi song song trong từng cặp câu kế tiếp. Cấu trúc này diễn tả mối quan hệ gắn bó, sự chia sẻ của những người đồng đội.
