Soạn bài Đồng dao mùa xuân một cách ngắn gọn nhưng vẫn đầy đủ ý theo sách Ngữ văn lớp 7 Kết nối tri thức giúp việc soạn văn 7 trở nên dễ dàng hơn.
Soạn bài Đồng dao mùa xuân - Phiên bản ngắn gọn
* Trước khi đọc
Câu hỏi 1 (trang 39 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
- Khi nhắc đến cụm từ thơ bốn chữ, em nghĩ ngay đến những bài thơ có những câu chữ ngắn nhưng đầy ý nghĩa.
- Em biết một số bài thơ với bốn chữ: Lượm – Tố Hữu, Mẹ - Đỗ Trung Lai, Sắc màu em yêu - Phạm Đình Ân,…
- Em cảm nhận về một bài thơ bốn chữ: Bài thơ Mẹ của tác giả Đỗ Trung Lai làm em cảm thấy xót xa khi nhìn thấy người mẹ già đi qua những năm tháng. Sau khi đọc xong, em cảm thấy yêu thương mẹ hơn và quyết tâm phải chăm chỉ hơn để không làm mẹ buồn lòng.
Câu hỏi 2 (trang 40 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
Cảm nhận của em về hình ảnh anh bộ đội Cụ Hồ: Em kính trọng và yêu mến các anh bộ đội vì họ luôn bảo vệ sự bình yên cho đất nước mỗi ngày.
* Đọc văn bản
Gợi ý trả lời câu hỏi trong bài đọc:
1. Theo dõi: Số tiếng trong mỗi dòng thơ, vần thơ, nhịp thơ.
Mỗi dòng thơ có 4 tiếng, vần từ: lửa - nữa, yêu - diều,..., và nhịp thơ thường là 2/2 hoặc 1/3.
2. Tưởng tượng: Hình ảnh người lính trong thời kỳ chiến tranh.
Hình ảnh người lính trong thời kỳ chiến tranh: là những thanh niên quê mùa, chưa biết đến vị đắng của cà phê, vẫn còn say sưa thả diều nhưng sẵn sàng hi sinh bản thân để bảo vệ đất nước.
3. Tưởng tượng: Hình ảnh người lính ở lại nơi chiến trường xưa trong trí tưởng tượng của tác giả.
Hình ảnh người lính ở lại chiến trường trong tưởng tượng của tác giả: họ trở thành những ngọn đèn soi đường, chiếu sáng con đường cho đồng đội. Những người ở lại sẽ mãi ghi nhớ hình ảnh của các anh, như người lính Cụ Hồ đơn giản với ba lô nhỏ gọn, bộ đồ màu xanh, và nụ cười hiền lành, làn da cháy nắng.
* Sau khi đọc
Nội dung chính: Bài thơ mô tả hình ảnh tươi đẹp của người lính, họ đã hy sinh tuổi trẻ để bảo vệ tổ quốc, dân tộc.
Gợi ý trả lời câu hỏi sau khi đọc:
Câu 1 (trang 41 sách giáo khoa Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
- Phương pháp phân chia cấu trúc của bài thơ
- Hai đoạn thơ mở đầu có độ dài khác nhau, một đoạn 2 câu và một đoạn 3 câu. Từ đoạn thơ thứ ba trở đi, mỗi đoạn thơ đều gồm 4 câu.
- Cách phân chia phù hợp với nội dung và ý nghĩa của bài thơ:
+ Đoạn thơ đầu tiên tóm tắt một cách ngắn gọn hình ảnh và xuất thân của người lính.
+ Đoạn thơ thứ hai chỉ bao gồm hai câu, như một nốt trầm nhẹ nhàng, để nói về việc người lính không bao giờ quay trở lại.
+ Các đoạn thơ tiếp theo tái hiện đầy đủ các khía cạnh, tâm trạng trong lòng người lính trên chiến trường.
Câu 2 (trang 41 sách giáo khoa Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
Số tiếng trong mỗi dòng: mỗi dòng đều có 4 tiếng.
- Phương pháp tạo vần: vần xen kẽ (ví dụ: yêu - diều).
- Nhịp thơ: có thể là nhịp 2/2 hoặc 1/3 tùy thuộc vào từng câu.
Câu 3 (trang 41 sách giáo khoa Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
Bài thơ là câu chuyện về cuộc sống của người lính từ khi họ gia nhập chiến trường cho đến lúc họ hy sinh:
- Những người lính tham gia vào những cuộc chiến trong những thời kỳ nước nhà đang trải qua những biến cố và xáo trộn.
- Khi hòa bình trở lại trên đất nước quê hương, anh không thể nào trở về được nữa.
- Anh đã dũng cảm hy sinh trong một trận chiến.
Câu 4 (trang 41 sách giáo khoa Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
- Miêu tả chi tiết về người lính: Chưa từng trải qua tình yêu; Say mê việc thả diều; Nu cười hiền lành; Đôi mắt trong veo như suối nước xanh biếc; Bờ vai vững vàng như dãy núi non.
- Hình ảnh của người lính hiện lên với các đặc điểm:
+ Tươi vui, trong trẻo: chưa từng yêu, vẫn say mê thả diều.
+ Hiền lành, tốt bụng: nụ cười hiền lành.
+ Anh hùng, tâm hồn cao cả: hình ảnh “đôi mắt sâu thăm thẳm”, “vai rộng như dãy núi non” thể hiện quyết tâm, phẩm chất anh hùng và lý tưởng sống vì quê hương của người lính.
Câu 5 (trang 41 sách giáo khoa Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
- Tình đồng đội: Là sự đoàn kết, gắn bó giữa các người lính trong những thời điểm khó khăn như mưa bom, lửa đạn. Là sự chia sẻ trong những trận đánh, là niềm tiếc nuối và nhớ nhung khi bạn bè hy sinh => Đó là những tình cảm cao quý của người lính cụ Hồ trong cuộc chiến.
- Tình cảm của dân chúng: không thể thể hiện trực tiếp mà qua những dòng thơ đầy cảm xúc → Tình yêu mến, kính trọng của dân chúng đã phản ánh hình ảnh đẹp đẽ và lãng mạn của người lính như vậy.
Câu 6 (trang 41 sách giáo khoa Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
- Đồng dao: là thể loại thơ dân gian truyền miệng sử dụng khi đi làm đồng, làm ruộng.
- Mùa xuân: là thời điểm đầu tiên của năm, đem lại những cảm xúc tươi mới và sức sống mạnh mẽ của tự nhiên, của tất cả mọi thứ
→ Tiêu đề mang ý nghĩa gợi lên hình ảnh quen thuộc về sức sống kỳ diệu của con người và tự nhiên trước sự thay đổi của thời gian.
* Kết nối với việc đọc
Viết đoạn văn (khoảng 5 -7 câu) chia sẻ cảm nhận về người lính trong bài thơ.
Tham khảo đoạn văn:
Người lính trong bài thơ Đồng dao mùa xuân của tác giả Nguyễn Khoa Điềm là những thanh niên rất trong sáng. Họ vẫn chưa có cơ hội yêu đương, vẫn đam mê việc thả diều. Nhưng họ đã dốc hết tuổi trẻ để gìn giữ hòa bình cho quê hương. Họ nằm yên dưới bóng rừng để bảo vệ sự an lành của đất nước hôm nay. Họ chính là mùa xuân bất diệt của tổ quốc.