Soạn bài Gặp lá cơm nếp (Thanh Thảo), Môn Ngữ văn lớp 7 - Liên kết tri thức với cuộc sống
Viết đoạn văn chia sẻ cảm nhận về bài thơ Gặp lá cơm nếp
I. Trước Khi Đọc
1. Nhận diện thể thơ năm chữ trong một số bài thơ sau đây: 'Chuyện cổ nước mình' (Lâm Thị Mỹ Dạ), 'Chuyện cổ tích về loài người' (Xuân Quỳnh), 'Mây và sóng' (R. Ta-go), 'Bắt nạt' (Nguyễn Thế Hoàng Linh), 'Những cánh buồm' (Hoàng Trung Thông).
Các bài thơ có thể thể thơ năm chữ: 'Chuyện cổ tích về loài người' (Xuân Quỳnh), 'Bắt nạt' (Nguyễn Thế Hoàng Linh).
2. Xôi là một món ăn quen thuộc với người Việt. Chia sẻ cảm nhận của bạn về hương vị của món ăn này.
Xôi là một món ăn truyền thống và quen thuộc trong ẩm thực Việt Nam. Nguyên liệu chính để làm xôi là gạo nếp, có thể kết hợp với đậu xanh, đỗ đen, lạc,... Khi thưởng thức xôi, có thể kết hợp với thịt kho, chả, hành muối,... hoặc thêm nước cốt dừa để làm cho hương vị thêm đậm đà và hấp dẫn. Xôi thường xuất hiện trong bữa ăn hàng ngày của người Việt, đặc biệt là trong các dịp lễ, Tết. Mùi thơm và độ dẻo của gạo khiến món xôi trở nên khó quên.
Soạn bài Gặp lá cơm nếp (Thanh Thảo), Môn Ngữ văn lớp 7 - Liên kết kiến thức với cuộc sống
II. Đọc Văn Bản
- Mỗi hàng thơ có 5 tiếng.
- Vần thơ: Gieo vần (mắt - gặt, nếp - bếp, nước - được, thương - hương).
- Nhịp thơ: 2/3, 3/2, 1/4 tùy thuộc vào từng câu.
2. Miêu tả: Hình ảnh người mẹ trong ký ức của người con.
Trong trí nhớ của con, hình ảnh người mẹ là một người đơn giản, chân thành, luôn yêu thương con từ sâu thẳm 'Ngày đêm vắng bóng/ Mẹ vẫn ngóng trông/ Nguyện cầu con đến/ Mẹ vui từng phút'.
3. Đánh giá: Tình cảm của con dành cho mẹ và quê hương, đất nước.
Với con, mẹ và quê hương đất nước luôn là điều quan trọng và đáng quý nhất. 'Hồn quê với đời/ Lòng con vẫn rộn/ Ghi sâu kí ức/ Ngày mẹ khuất bóng'.
III. Sau Khi Đọc
1. Điểm khác biệt giữa số tiếng trong một dòng, cách gieo vần, ngắt nhịp và chia khổ của bài thơ 'Gặp lá cơm nếp' so với bài thơ 'Đồng dao mùa xuân' là gì?
2. Hãy chia sẻ nhận xét về tình huống đã khiến người con nhớ về mẹ của mình. Trong ký ức của người con, hình ảnh mẹ xuất hiện như thế nào?
- Tình huống gợi nhớ người con về mẹ: Người con đã phải rời xa gia đình và quê nhà để tham gia vào cuộc chiến, và trong hành trình đó, anh ta ngẫu nhiên gặp lá cơm nếp. Hương vị của lá nếp đem lại cho anh ta kỷ niệm về những bữa xôi thơm ngon mẹ từng nấu trong mùa gặt, và nhớ về hình ảnh mẹ bên bếp nấu xôi.
=> Đây là một tình huống đặc biệt mà người lính phải trải qua trong thời kỳ chiến tranh. Từ đó, em cảm nhận được sự tinh tế và tình cảm sâu sắc của người lính đối với thiên nhiên, đất nước và gia đình.
- Ảnh hưởng của mẹ trong ký ức của người con: Mẹ được nhớ đến như người phụ nữ giản dị, chân thành, kiên cường, luôn dành trọn tình yêu và sự quan tâm cho cuộc sống gia đình, thương con hết mực 'Mẹ ở đâu chiều nay/ Nhặt lá và đun bếp/ Phải mẹ thổi cơm nếp'.
=> Hình ảnh của mẹ trong ký ức của người lính phản ánh tình yêu và sự thấu hiểu sâu sắc của anh dành cho mẹ. Anh phải xa nhà, không thể chia sẻ cùng mẹ những khó khăn, vất vả nhưng vẫn luôn yêu thương và quan tâm đến mẹ.
3. Trong khổ thơ thứ ba, người con biểu hiện những tình cảm, cảm xúc gì? Tại sao những tình cảm, cảm xúc đó lại tràn đầy trong lòng người con khi 'gặp lá cơm nếp'?
- Trong khổ thơ thứ ba, người con thể hiện những tình cảm yêu thương, nhớ nhung đối với mẹ và quê hương, đất nước, thể hiện qua những câu thơ 'Ôi mùi vị quê hương/ Con làm sao quên được/ Mẹ già và đất nước/ Chia đều nỗi nhớ thương'.
- Cảm xúc của người con trỗi dậy khi gặp lá cơm nếp, hương thơm gợi nhớ vị quê hương khiến người con nhớ đến món cơm nếp mẹ nấu. Hình ảnh mẹ và đất nước trở nên gắn bó trong tâm hồn người con. Tình thương gia đình hòa quyện vào tình yêu với quê hương.
4. Em cảm nhận như thế nào về hình ảnh người con trong bài thơ?
Người con trong bài thơ được miêu tả như một người tinh tế, nhạy cảm, sâu sắc yêu quê hương và gia đình. Khi gặp lá cơm nếp, anh ấy nhớ về hương vị quê hương, mẹ, và đất nước, thể hiện tình cảm yêu thương đậm đà 'Ôi mùi vị quê hương/ Làm sao con quên được/ Mẹ già và đất nước/ Chia đều nỗi nhớ thương'.
5. Theo em, thể thơ năm chữ có tác dụng gì trong việc thể hiện cảm xúc của nhà thơ?
Thể thơ năm chữ thể hiện một cách gọn gàng tâm trạng của người con với quê hương, gia đình. Không phải dòng thơ chi tiết mà khơi gợi lòng người, biểu hiện tình cảm thông qua hành động thực tế, người con cầm súng bảo vệ quê hương.
IV. Kết nối với đọc
Nhận xét về tình cảm của người con với mẹ trong 'Gặp lá cơm nếp'.
Bài thơ 'Gặp lá cơm nếp' của nhà thơ Thanh Thảo lồng ghép tình cảm sâu lắng của người lính xa nhà với mẹ. Hành quân nhiều năm, người lính bất ngờ gặp lá cơm nếp, làm tái hiện nỗi nhớ mẹ, quê hương. Tình cảm dành cho mẹ hiện lên qua hình ảnh giản dị, ân cần, nhặt lá về nấu cơm nếp cho con ăn. Tình yêu thương mẹ kết hợp với tình yêu tổ quốc, tạo nên dấu ấn sâu đậm trong lòng đọc giả.
Đọc bài thơ Đồng dao mùa xuân, em cảm nhận sâu sắc tình cảm của người con dành cho mẹ, tình cảm ấm áp, thiêng liêng, là nguồn động viên cho người lính bảo vệ quê hương.
Các bài soạn văn mẫu lớp 7 khác:
- Ghi lại cảm xúc về bài thơ Gặp lá cơm nếp
- Soạn bài Trở gió
- Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 47