Văn bản Hê-ra-clét tìm quả táo vàng được lấy từ Thần thoại Hy Lạp. Hôm nay, Mytour muốn chia sẻ bài Soạn văn 10: Hê-ra-clét tìm quả táo vàng từ sách Cánh diều, tập 1.
Đây là tài liệu rất hữu ích dành cho các bạn học sinh lớp 10, mời bạn xem chi tiết nội dung dưới đây.
Thông tin Văn học
1. Thần thoại và sử thi
- Thần thoại là loại truyền thuyết sớm nhất trong lịch sử truyền thuyết dân gian, tập trung vào thế giới huyền bí, các vị thần, và những nhân vật sáng tạo ra thế giới, thể hiện cách nhìn nhận và giải thích của con người nguyên thủy về tự nhiên và xã hội.
- Sử thi là tác phẩm tự sự với quy mô lớn, viết bằng văn vần hoặc văn xuôi kết hợp, tạo dựng hình tượng hùng mạnh về người anh hùng và những sự kiện quan trọng với dân tộc, diễn ra trong tâm hồn và trí tuệ của dân cư thời cổ đại.
2. Không gian, thời gian, cốt truyện, nhân vật, lời kể chuyện và lời thoại
- Không gian trong thần thoại được miêu tả như không gian vũ trụ ban đầu, chia thành ba phần: trời, đất và nước. Thời gian trong thần thoại đại diện cho quá khứ xa xưa, không cố định.
- Không gian trong sử thi là không gian của cộng đồng, bao gồm cả thiên nhiên và xã hội. Thời gian trong sử thi là quá khứ đầy biến động, gắn liền với lịch sử của dân tộc.
- Cốt truyện: Sự kiện được sắp xếp theo một trình tự, một sự liên kết, khi một vấn đề được giải quyết thì sẽ đưa đến một vấn đề khác, tạo nên một dòng chảy câu chuyện.
- Nhân vật thần trong thần thoại thường có ngoại hình và hành động kỳ diệu, khả năng biến hóa phi thường. Nhân vật anh hùng trong sử thi thường được miêu tả với tài năng, phẩm chất cao quý, và vẻ đẹp đặc biệt, đồng thời có lòng dũng cảm, hy sinh cho cộng đồng trong những cuộc chiến tranh…
- Trong thần thoại và sử thi, người kể chuyện thường là người truyền lại câu chuyện, tạo nên diễn biến và tình tiết trong câu chuyện.
3. Khắc phục sai lầm trong việc sử dụng từ ngữ
- Để giao tiếp hiệu quả, người nói hoặc người viết cần phải sử dụng từ ngữ chính xác và linh hoạt.
- Để sử dụng từ ngữ chính xác, cần phải khắc phục những lỗi sau đây:
- Sử dụng từ ngữ không đúng về ngữ âm, chính tả, gây nhầm lẫn giữa các từ có cách phát âm tương tự.
- Sử dụng từ ngữ không đúng ngữ nghĩa do người sử dụng không hiểu rõ nghĩa của từ.
Soạn bài Hê-ra-clét đi tìm táo vàng
1. Chuẩn bị
- Tóm tắt nội dung văn bản:
Cuối cùng, Ơ-ri-xtê đã đặt ra thách thức cuối cùng cho Hê-ra-clét: giành được quả táo vàng từ những tiên nữ E-xpê-rít. Quả táo vàng này là của nữ thần Gai-a, tặng cho Hê-ra khi nàng kết hôn với đấng phu vương Dớt. Để đạt được mục tiêu, Hê-ra-clét phải đối mặt với con rồng La-đông và ba tiên nữ Nanh-phơ. Trong hành trình, chàng đã gặp rất nhiều thử thách: chiến đấu với hai cha con thần A-rét, tìm đường với thần biển Nê-rê, vượt qua nhiều vùng đất khác nhau và cuối cùng là cứu thần Prô-mê-tê. Để có được quả táo vàng, Hê-ra-clét phải nhờ sự giúp đỡ của thần At-lát. Sau nhiều khó khăn, chàng đã thành công và mang quả táo vàng về.
- Nhân vật chính: Hê-ra-clét. Đặc điểm nổi bật: Con riêng của thần Dớt, sở hữu sức mạnh và tài năng đặc biệt.
- Thông điệp: Tinh thần quyết tâm và dũng cảm là yếu tố không thể thiếu trong cuộc sống.
2. Đọc hiểu
Câu 1. Chú ý điểm đặc biệt của khu vườn có cây táo vàng.
- Khu vườn nằm gần nơi thần Át-lát đang chống đỡ bầu trời.
- Khu vườn được bảo vệ bởi con rồng La-đông có tới một trăm cái đầu và luôn tỉnh thức.
- Do ba chị em tiên nữ E-xpê-rít đảm nhiệm nhiệm vụ giữ gìn.
Câu 2. Cuộc đấu giữa Hê-ra-clét và Ăng-tê được diễn đạt như thế nào?
Cuộc giao đấu giữa Hê-ra-clét và Ăng-tê diễn ra rất quyết liệt và hấp dẫn:
- Hê-ra-clét đã ba lần đánh gục Ăng-tê, nhưng chỉ khi nghĩ rằng đã chết thì hắn lại tỉnh dậy, sẵn sàng chiến đấu tiếp.
- Hê-ra-clét đã phát hiện điểm mạnh của Ăng-tê, vượt qua nó và giành chiến thắng.
Câu 3. Chú ý hình ảnh biểu tượng “Prô-mê-tê bị xiềng” có ý nghĩa gì?
Ý nghĩa của hình ảnh này: Sức mạnh phi thường, lòng kiên định và quyết tâm của anh hùng Prô-mê-tê.
Câu 4. Lưu ý chi tiết Hê-ra-clét đỡ bầu trời thay cho thần Át-lát.
Khi Hê-ra-clét đỡ bầu trời, anh đã cảm nhận được sức nặng kinh khủng. Mạnh mẽ nhưng vẫn rung rinh, mồ hôi như tắm. Điều này cho thấy sức mạnh và sức bền của Át-lát đáng ngưỡng mộ. Đồng thời, chúng ta thấy được tình yêu thương chân thành của A-tê-na dành cho con trai thần Dớt.
Câu 5. Cuộc đối đầu trí tuệ giữa Hê-ra-clét và thần Át-lát mang ý nghĩa gì?
Cuộc đối đầu trí tuệ giữa Hê-ra-clét và thần Át-lát là bằng chứng cho trí thông minh của Hê-ra-clét, và nói lên mong muốn của Át-lát một cách gián tiếp.
Câu 6. Từ hình ảnh nào trong đoạn trích này có thể gọi các bản đồ là Át-lát?
Hình ảnh: Thần Át-lát khom lưng, giơ vai chống đỡ bầu trời.
3. Trả lời câu hỏi
Câu 1. Mỗi phần trong văn bản Hê-ra-clét đi tìm táo vàng kể về điều gì? Các tóm tắt nội dung lược trích cho biết Hê-ra-clét đã phải vượt qua những thử thách gì?
- Mỗi phần trong văn bản Hê-ra-clét đi tìm táo vàng kể về điều:
- Phần 1: Giải thích nguồn gốc của cây táo vàng
- Phần 2: Cuộc chiến của Hê-ra-clét với Ăng-tê
- Phần 3: Hê-ra-clét cứu Prô-mê-tê
- Phần 4: Hê-ra-clét đến gặp thần Át-lát để nhờ giúp lấy táo vàng.
- Trích đoạn tóm tắt nội dung cho biết Hê-ra-clét đã phải đối mặt với những thách thức khó khăn: giao chiến với hai cha con thần chiến tranh A-rét, tìm thần biển Nê-rê để hỏi đường, vượt qua cực bắc, sa mạc, và tránh khỏi việc bị vua Ai Cập bắt làm vật hiến tế.
Câu 2. Liệt kê các chi tiết đặc biệt và tưởng tượng trong đoạn trích. Em hiểu ý nghĩa của mỗi chi tiết đó như thế nào?
- Chi tiết đặc biệt và tưởng tượng:
- Hê-ra-clét quật ngã Ăng-tê ba lần, nhưng Ăng-tê vẫn tỉnh lại và tiếp tục chiến đấu.
- Buồng gan của Prô-mê-tê bất tử: ban ngày bị con đại bàng ăn, nhưng ban đêm lại mọc lại được.
- Thần Át-lát khom lưng, giơ vai chống đỡ bầu trời.
- Hê-ra-clét thay thần Át-lát chống đỡ bầu trời.
- Ý nghĩa: Sức mạnh phi thường, bất tử của các vị thần. Điều này làm câu chuyện trở nên hấp dẫn, đầy sức lôi cuốn.
Câu 3. Trong đoạn trích, nhân vật Hê-ra-clét được mô tả như thế nào? Hãy điểm qua những đặc điểm nổi bật của nhân vật này qua một số tình huống cụ thể.
- Hê-ra-clét có sức mạnh vượt trội, ý chí kiên định, sáng tạo và lòng nhân hậu.
- Phân tích chi tiết:
- Sức mạnh phi thường hiện rõ qua việc đấu trí với Ăng-tê, đối đầu với bầu trời.
- Ý chí và sự kiên định: Cuộc hành trình đầy thách thức của Hê-ra-clét, từ gặp chiến thần A-rét đến tìm thần biển Nê-rê, đi qua những thử thách khắc nghiệt nhưng không bao giờ từ bỏ.
- Sự sáng tạo và thông minh: Khám phá âm mưu của Át-lát và đề xuất giải pháp để vượt qua khó khăn.
- Lòng nhân hậu: Giải thoát cho thần Prô-mê-tê
Câu 4. Đoạn trích thể hiện nhận thức và cách giải thích của người cổ đại về điều gì? Câu chuyện về Hê-ra-clét tìm táo vàng có vẻ hấp dẫn trong thời đại hiện nay không? Vì sao?
- Đoạn trích phản ánh nhận thức và cách giải thích của con người thời cổ đại về: Xuất xứ của vũ trụ, mọi sự sống và con người.
- Câu chuyện về Hê-ra-clét vẫn thu hút. Bởi vì câu chuyện có những yếu tố tưởng tượng đặc sắc và truyền tải những thông điệp ý nghĩa tới độc giả.
Câu 5. Chi tiết, hình ảnh nào trong truyện Hê-ra-clét đi tìm táo vàng để lại ấn tượng sâu đậm trong bạn? Mô tả hoặc vẽ chi tiết, hình ảnh đó.
- Phần mô tả, hình ảnh đáng nhớ nhất: Hê-ra-clét dùng lưng chống đỡ bầu trời thay vì thần Át-lát.
- Mô tả: Hê-ra-clét với lưng mạnh mẽ đỡ bầu trời, sức mạnh của chàng hiện lên nhưng cũng có dấu hiệu mệt mỏi. Gân cốt căng tròn, mồ hôi chảy đều như mưa.
Câu 6. Từ đoạn trích trên, hãy giải thích về hai hiện tượng: Ăng-ghê và Đất Mẹ, cùng với việc Prô-mê-tê bị xiềng.
- Ăng-ghê và Đất Mẹ: Trong cuộc chiến, chân đất của Ăng-tê khi chạm đất, sức mạnh bất tử từ thần Đất Mẹ Gai-a sẽ truyền đến.
- Prô-mê-tê bị xiềng: Prô-mê-tê bị trừng phạt bởi thần Dớt, bị xiềng ở đỉnh núi Cô-ca-dơ. Lũ tay sai đao của thần đóng xiềng Prô-mê-tê vào núi đá, cùng với con đại bàng tấn công mỗi ngày. Mặc dù gan của Prô-mê-tê bất tử, nhưng phải chịu cực hình không khuất phục.