Buzz
Đến với bài học “Đồng dao mùa xuân”, Nguyễn Khoa Điềm đã làm sáng tỏ hơn về hình ảnh của người lính bộ đội cụ Hồ. Hôm nay, Mytour sẽ giới thiệu tài liệu Soạn văn 7: Đồng dao mùa xuân cho bạn.
Nội dung của tài liệu sẽ hỗ trợ các bạn học sinh lớp 7 trong quá trình chuẩn bị bài học. Hãy cùng tham khảo ngay sau đây.
Soạn bài học Đồng dao mùa xuân
Trước khi đọc
Câu 1. Khi nghe về cụm từ thơ bốn chữ , ý nghĩ đầu tiên trong tâm trí của bạn là gì? Bạn đã biết những bài thơ bốn chữ nào? Hãy chia sẻ cảm xúc của bạn về một bài thơ bốn chữ.
- Khi nghe về cụm từ thơ bốn chữ , ý nghĩ đầu tiên trong tâm trí của tôi là: Một dạng thơ ngắn gọn, ý sâu.
- Một số bài thơ bốn chữ như: Con chim chiền chiện (Huy Cận), Lượm (Tố Hữu), Hạt gạo làng ta (Trần Đăng Khoa)...
- Cảm nhận về bài thơ Lượm (Tố Hữu): Khi đọc bài thơ “Lượm”, ta không khỏi ấn tượng trước hình ảnh của cậu bé liên lạc đáng yêu, dũng cảm. Dù nhỏ bé với cái xắc xinh xắn, cậu vẫn tỏ ra nhanh nhẹn và quyết đoán. Bức tranh bé nhỏ mang trong mình tình yêu quê hương sâu đậm, và sự dũng cảm của cậu đã đóng góp không ít vào sự nghiệp cách mạng của dân tộc. Hành trình thực hiện nhiệm vụ của Lượm đầy gian khó, nhưng hình ảnh cậu bé vượt qua mặt trận, giữa đạn đạn vèo vèo, chứng tỏ lòng dũng cảm và ý chí kiên cường. Cậu bé này thực sự đáng yêu và đáng kính.
Câu 2. Ý kiến của em về hình ảnh anh bộ đội Cụ Hồ.
Hình ảnh anh bộ đội Cụ Hồ là những người giản dị, mộc mạc nhưng cũng rất dũng cảm và can đảm.
Đọc văn bản
Câu 1. Số lượng tiếng trong mỗi dòng thơ, vần thơ, nhịp thơ.
- Số lượng tiếng trong mỗi dòng thơ: bốn
- Vần thơ: vần chân (lính - bình, diều - chiều, lửa - nữa, xanh - lành, gian - ngàn, lành - xanh)
- Nhịp thơ: 2/2
Câu 2. Hình ảnh những người lính trong những năm đầy máu lửa.
Hình ảnh những người lính “chưa một lần yêu, chưa từng uống cà phê, vẫn còn mơ mộng với việc thả diều”: Các chiến sĩ còn trẻ, chưa trải qua nhiều trải nghiệm cuộc sống nhưng đã sẵn sàng hy sinh cho sự an toàn của đất nước.
Câu 3. Hình ảnh người lính ở lại nơi chiến trường xưa trong trí tưởng tượng của tác giả.
Hình ảnh người lính ở lại nơi chiến trường xưa trong trí tưởng tượng của tác giả, một mình với chiếc ba lô con cóc, da thịt xanh xao vì cơn rét rừng, nhưng nụ cười vẫn tươi tắn và hiền hậu.
Sau khi đọc
Trả lời câu hỏi
Câu 1. Cách phân bố khổ của bài thơ mang điều gì đặc biệt? Mô tả tác dụng của việc phân bố đó?
- Bài thơ được chia thành 9 khổ, phần lớn các khổ đều có bốn dòng thơ, chỉ có khổ 1 có 3 dòng, và khổ 2 có 2 dòng.
Câu 2. Ý kiến của em về số tiếng trong mỗi dòng và cách ghép vần, ngắt nhịp của bài thơ là gì?
- Số tiếng trong mỗi dòng thơ: bốn
- Vần thơ: vần chân (lính - bình, diều - chiều, lửa - nữa, xanh - lành, gian - ngàn, lành - xanh)
- Nhịp thơ: 2/2
Câu 3. Khi đọc bài thơ, ta như nghe một câu chuyện về cuộc đời của người lính. Em đã hình dung câu chuyện đó như thế nào?
Bài thơ như một câu chuyện về hành trình cuộc đời của người lính, từ những ngày mới bước vào chiến trường đến những năm tháng gian khổ trong cuộc chiến tranh. Khi hòa bình trở về, người lính đã hy sinh, không thể trở về với quê hương.
Câu 4. Hãy tìm các chi tiết mô tả về hình ảnh người lính. Từ những chi tiết đó, hình ảnh người lính hiện lên với những đặc điểm gì?
- Các chi tiết khắc họa hình ảnh của người lính khi mới nhập ngũ: chưa yêu; chưa uống cà phê; vẫn thích thả diều.
- Các chi tiết khắc họa hình ảnh của người lính khi đã hy sinh: chiếc ba lô bé nhỏ; làn da màu xanh xao; nụ cười hiền lành; anh ngồi yên bình; ánh mắt anh rực rỡ như suối biếc.
=> Hình ảnh người lính xuất hiện với đặc điểm: tuổi đời còn trẻ, chưa trải nghiệm nhiều, tính cách nhân hậu nhưng dũng cảm, mang trong mình lý tưởng và lòng yêu nước.
Câu 5. Đưa ra cảm nhận về tình đồng đội và tình cảm nhân dân dành cho người lính đã hy sinh như thế nào?
- Tình đồng đội được thể hiện qua câu thơ “Anh thành ngọn lửa/Bạn bè mang theo”, thể hiện sự đoàn kết trong chiến đấu và lòng xót xa khi thấy đồng đội hy sinh.
- Tình cảm của nhân dân dành cho người lính được thể hiện qua câu thơ “Dài bao thương nhớ/Mùa xuân nhân gian”, biểu hiện lòng nhớ nhung và mong chờ đối với những người lính.
Câu 6. Ý nghĩa của tên bài thơ Đồng dao mùa xuân theo em là gì?
- “Đồng dao”: Là thể loại thơ ca dân gian truyền miệng của trẻ em Việt Nam, thường được hát khi làm đồng, làm ruộng.
- “Mùa xuân”: Là thời điểm bắt đầu của một năm, mang lại sức sống mạnh mẽ cho muôn loài.
- Tiêu đề “Đồng dao mùa xuân” mang ý nghĩa tượng trưng về bài đồng dao về người lính, về sự bất tử của họ đối với đất nước. Hình ảnh của những anh hùng vẫn sống mãi trong tâm hồn của nhân dân như mùa xuân vĩnh cửu bên vũ trụ. Tác giả muốn tôn vinh, thể hiện lòng biết ơn đối với những người lính trẻ đã hy sinh cuộc đời mình để tạo nên những mùa xuân vĩnh cửu cho dân tộc, đất nước.
Viết kết nối với việc đọc
Đề bài: Viết đoạn văn (khoảng 5 - 7 câu) nêu cảm nghĩ của em về hình ảnh người lính trong bài thơ.
Gợi ý:
- Mẫu 1: Bài thơ “Đồng dao mùa xuân” của Nguyễn Khoa Điềm đã để lại cho người đọc ấn tượng sâu sắc về hình ảnh người lính. Họ là những con người còn trẻ tuổi, trẻ lòng vì “chưa một lần yêu, cà phê vẫn chưng uống và còn mê thả diều”. Dẫu vậy, họ vẫn mang trong trái tim nhiệt huyết, lí tưởng để xung phong vào chiến trường khốc liệt. Đến khi đất nước hòa bình, những người lính ấy đã hy sinh, không thể trở về quê hương được nữa. Sự hy sinh của họ dường như đã hóa thành bất tử, họ sống mãi với tuổi thanh xuân đẹp đẽ, sống mãi cùng mùa xuân của vũ trụ. Qua đây, tác giả còn muốn thể hiện lòng biết ơn những người lính trẻ đã dâng hiến cuộc đời mình để tạo nên những mùa xuân vĩnh cửu cho dân tộc, đất nước.
- Mẫu 2: Nguyễn Khoa Điềm có nhiều bài thơ hay, Đồng dao mùa xuân là một trong số đó. Đến với bài thơ này, chúng ta đã thấy được hình ảnh người lính hiện lên đầy chân thực. Rời xa quê hương, vào chiến trường tham gia chiến đấu, người lính khi đó vẫn “chưa một lần yêu, cà phê vẫn chưng uống và còn mê thả diều”. Họ vẫn là những chàng thanh niên trẻ tuổi, hồn nhiên và chưa có nhiều trải nghiệm. Nhưng dù vậy, khi bước chân vào chiến trường, đối mặt với bom rơi bão đạn, người lính đó vẫn dũng cảm, mạnh mẽ chiến đấu mà chưa một lần sợ hãi. Họ mang trong trái tim nhiệt huyết của lí tưởng cách mạng. Để rồi đến khi đất nước hòa bình, những người lính ấy đã hy sinh, không thể trở về quê hương được nữa. Tác giả đã bất tử hóa hình tượng người lính, họ đã trở thành mùa xuân của nhân dân, mùa xuân của đất nước, sống mãi với thời gian. Chúng ta đọc bài thơ mà thêm ngưỡng mộ, trân trọng những người lính cụ Hồ.
