Soạn bài Học từ và câu: Ôn tập về từ và cấu trúc câu
Soạn bài Học từ và câu: Tổng kết về từ và cấu tạo từ, Bản ngắn
Bài 1 (trang 166 sgk Tiếng Việt 5): Phân loại các từ trong đoạn thơ dưới đây theo cấu tạo. Chú ý rằng từ đã được tách biệt bằng dấu gạch chéo.
Hai / bố con / bước / chân / trên / bãi cát,/
Dáng / mặt trời / tỏa sáng / trên đại dương xanh /
Bóng / cha / dài / uốn lượn /
Bóng / đứa nhỏ / hình tròn / vững chãi /.
Tìm thêm ví dụ minh họa cho mỗi loại cấu tạo từ trong bảng phân loại bạn vừa tạo (thêm 3 ví dụ cho mỗi loại).
Trả lời:
Câu 2 (trang 167 sgk Tiếng Việt 5): Hãy mô tả mối quan hệ giữa các từ trong mỗi nhóm dưới đây.
- Đây là những từ có ý nghĩa tương đồng.
- Đây là những từ có âm thanh giống nhau.
- Đây là những từ có nhiều ý nghĩa.
a. Chơi cờ, đánh kẻ địch, gõ trống.
b. Trong suốt, trong trắng, xanh mát.
c. Thi đỗ, ăn xôi đậu, con chim đậu trên cành cây.
Giải đáp:
a. Đánh cờ, đánh giặc, đánh trống.
- Đó là từ có nhiều ý nghĩa.
b. Trong suốt, mát mẻ, xanh ngát.
- Đó là từ đồng nghĩa.
c. Thi đỗ, xôi đậu, chim đậu trên cành cây.
- Đó là từ có âm vị tương đồng.
Câu 3 (trang 167 sgk Tiếng Việt 5): Tìm từ đồng nghĩa với những từ in đậm trong bài văn dưới đây. Theo em, tại sao tác giả lại lựa chọn từ in đậm thay vì những từ khác đồng nghĩa?
Cây lúa
Cây lúa cao vút và hình dạng tròn trịa. Trên thân cây, người ta đặt một chiếc nồi đất hoặc ống bơ để nước không bám theo thân cây làm ẩm từ ruột cây ẩm ra ngoài.
Cây lúa giống như một lánh đảo không cửa, nhưng với kí ức thơ ấu, có thể mở lời ở mọi nơi. Khi tham gia trò chơi đuổi bắt, những đứa trẻ khéo léo có thể lẻn vào góc rừng lúa, sử dụng lúa che phủ như cánh cửa đóng lại.
Cây lúa như một cây nấm khổng lồ không chân. Cây lúa đứng vững từ mùa gặt này đến mùa gặt sau. Cây lúa đóng góp từng phần thịt mình cho ngọn lửa đỏ rực ấm của bếp lửa, cho bữa ăn ấm áp của gia súc.
Tuy nhiên, vẫn giữ được hương vị thơm ngon và đầy ấm áp của quê hương.
Mệt mỏi sau một ngày làm việc, hoặc là do những trò đùa, bạn sẽ trải qua niềm vui khi tựa mình vào cây lúa. Chắc chắn bạn sẽ chìm sâu vào giấc ngủ, bởi sự êm dịu của lúa và hương thơm của đồng cỏ nơi đợi chờ nhẹ nhàng cho giấc ngủ của bạn.
Họ tên: Phạm Đức
Giải đáp:
Câu 4 (trang 167 sgk Tiếng Việt 5): Tìm từ đối nghịch thích hợp cho mỗi chỗ trống trong các thành ngữ, tục ngữ dưới đây:
a. Có mới nở, cũ kỹ...
b. Gỗ xấu, hơn... sơn nước đẹp.
c. Sức mạnh sử dụng sức lực... sự mưu mẹo sử dụng trí tuệ.
Giải đáp:
a. Có mới nở, cũ kỹ...
b. Nâng cao chất lượng gỗ, sử dụng sơn chất lượng cao.
c. Sử dụng chiến thuật mạnh mẽ khi cần, nhưng khi yếu đuối hãy tận dụng mưu mẹo thông minh.
Chuẩn bị cho bài học về từ và cấu tạo từ: Ôn tập kiến thức trong bài học 'Luyện từ và câu' là một phần quan trọng của chương trình Tiếng Việt lớp 5. Sau khi hoàn thành phần học này, chúng ta sẽ tiếp tục giải đáp câu hỏi, Soạn bài Kể chuyện từ những gì đã nghe và đã đọc, tuần 17 cùng với Soạn bài về ca dao liên quan đến lao động sản xuất, phần tập đọc để học tốt hơn môn Tiếng Việt lớp 5.