Buzz
Dựa vào việc soạn bài Hồn Trương Ba, da hàng thịt từ trang 142 → 154 trong sách Ngữ văn lớp 12 sẽ giúp sinh viên trả lời các câu hỏi dễ dàng trong bài văn 12.
Soạn bài Hồn Trương Ba, da hàng thịt (của tác giả Lưu Quang Vũ)
Cấu trúc
- Phần 1: Sự hoán đổi của linh hồn Trương Ba
- Phần 2: Cuộc sống của Trương Ba trong thân xác của anh hàng thịt
- Phần 3: Kết thúc của quá trình hoán đổi, trở lại bản nguyên là con người thực sự
Câu 1 (trang 153 trong sách giáo khoa ngữ văn lớp 12 tập 2)
Thông qua đoạn hội thoại, tác giả muốn truyền đạt điều gì
+ Bi kịch của con người khi phải sống dựa vào người khác, không thể tự chủ
+ Tạo ra hình ảnh của một người có tâm hồn cao thượng sống trong thân phận của một người thô bạo, không phù hợp với sự hoán đổi này tạo ra một vấn đề mà tác giả muốn đặt ra cho độc giả
+ Trương Ba giao tiếp với một thân xác thô tục, ông khao khát thoát khỏi thân xác nhưng không thể thay đổi tình huống
→ Cuộc hội thoại đặt ra sự mâu thuẫn, nêu ra vấn đề triết học rằng không nên sống dựa vào người khác, khi không là chính mình sẽ gặp nhiều khó khăn, cuộc sống sẽ mất đi ý nghĩa
Câu 2 (trang 154 trong sách giáo khoa ngữ văn lớp 12 tập 2)
Những gì gây ra nỗi đau khổ lớn nhất cho Trương Ba và người thân của ông chính là
+ Bị đẩy vào tình cảnh lạ lùng, đau buồn: tâm hồn trong sáng bị giam cầm trong thân phận bình thường, bần cùng
+ Dù không muốn, đôi khi Trương Ba phải làm những điều mà ông không đồng ý với tâm trạng của mình khi cơ thể đòi hỏi
+ Sự thay đổi khiến cho người thân của ông phải chứng kiến những mâu thuẫn không thể lý giải
+ Chính Trương Ba cũng không nhận ra bản thân mình, điều này là sự thật khi nhu cầu vật chất chiếm lĩnh tâm hồn con người
→ Trương Ba bị cô lập, không ai thấu hiểu, yêu quý
Câu 3 (trang 154 trong sách giáo khoa ngữ văn lớp 12 tập 2)
Quan điểm về cuộc sống của Trương Ba và Đế Thích có sự khác biệt:
- Trương Ba cho rằng: sử dụng thân xác của người khác để trú ngụ là điều không nên, sống trong người khác sẽ làm cho bản tính của chúng ta mất dần đi sự riêng tư
- Đế Thích cho rằng: sử dụng thân xác của người khác để sống cũng là điều bình thường, chỉ cần được sống là đủ
- Lời phê phán của Trương Ba đối với Đế Thích:
+ Sử dụng thân xác của người khác để sống làm mất đi tính cách của bản thân
+ Tâm hồn của ông đau đớn khi phải sống trong thân phận của người khác
Ý nghĩa:
+ Con người cần phải đạt được sự cân bằng giữa tâm hồn và thân xác. Bị chi phối bởi nhu cầu bản năng, con người không thể chỉ đổ lỗi cho thân xác và che đậy bằng những hình ảnh đẹp của tâm hồn
+ Sống dựa vào người khác, phụ thuộc vào họ là điều vô nghĩa nhất, nhạt nhẽo nhất trong cuộc sống
- Qua đoạn hội thoại, nhân vật nhận ra tình huống và thân phận của mình: trớ trêu, bi kịch
Câu 4 (trang 154 trong sách giáo khoa ngữ văn lớp 12 tập 2)
Trương Ba quyết định trả lại thân xác của hàng thịt, Đế Thích muốn hồn Trương Ba nhập vào thân xác của cu Tí, nhưng Trương Ba không đồng ý:
+ Trương Ba cảm nhận được nỗi đau khi không được là chính mình, ngoài và trong không đồng nhất
+ Không thể sống dựa vào thân xác của người khác, điều này sẽ làm mờ nhạt tâm hồn của ông,
+ Trương Ba không mong muốn sống trong những ngày mà không thể là chính mình
- Trương Ba nhận ra và vì lòng thương xót cu Tị, ông quyết định nhường lại sự sống cho cu Tị, còn ông sẽ ra đi mãi mãi
Câu 5 (trang 154 trong sách giáo khoa ngữ văn lớp 12 tập 2)
Phần kết của câu chuyện nhấn mạnh vào việc nâng cao nhận thức của con người về cách sống và tránh xa những tổn thương tâm hồn
- Được sống là một điều quý giá, nhưng được sống một cách trọn vẹn, là chính mình là điều quý giá hơn cả
Thực hành
Giả sử Trương Ba tiếp tục sống khi hồn ông nhập vào thân xác của cu Tí:
- Mẹ của cu Tí không thể chấp nhận hiện thực rằng người duy nhất mà cu Tí yêu thương lại là Trương Ba nhập vào thân phận của cu Tí
- Trương Ba không được quay trở lại sống với gia đình mình mà phải sống ở nhà của chị Tí với thân phận của một đứa trẻ
- Trương Ba không thể giữ nguyên cách ứng xử của mình trước mặt Gái - cháu của ông
- Khi Trương Ba trở về nhà, một lần nữa làm cho mọi người trong nhà hoảng loạn
- Mọi người trong gia đình Trương Ba vẫn không chấp nhận hiện thực rằng Trương Ba sống lại trong thân phận của người khác một lần nữa
