Buzz
Mytour cung cấp tài liệu Soạn văn 10: Huyện Trìa xử án, hữu ích cho việc chuẩn bị bài học.
Mời học sinh lớp 10 tham khảo chi tiết dưới đây.
Bài văn Huyện Trìa xử án
Trước khi đọc
Bạn biết gì về những loài nghêu, sò, ốc, hến, hà, hàu, trìa...? Bạn nghĩ gì khi tên các loài này được sử dụng làm tên cho nhân vật trong văn học?
Gợi ý:
Những loài vật này đều nhỏ bé, sống dưới nước. Việc đặt tên các nhân vật trong văn học theo tên của chúng tạo ra sự thân thiện và kích thích sự tò mò, hứng thú của độc giả.
Đọc văn kiện
Câu 1. Những tuyên bố của Trùm Sò (kẻ trộm) ở đây, liệu Huyện Trìa và Đế Hầu có chú ý và xem xét không?
Những tuyên bố của Trùm Sò (kẻ trộm) không thu hút sự chú ý của Huyện Trìa và Đế Hầu.
Câu 2. Trong đoạn này, Đế Hầu đang nói về ai và với ai?
Đề Hầu đang thảo luận về Huyện Trìa, tự đặt câu hỏi cho chính bản thân mình.
Câu 3. Phán quyết của Huyện Trìa có căn cứ vào sự thật và có mang lại công bằng cho các bên: Vợ chồng Trùm Sò và Thị Hến?
Phán quyết của Huyện Trìa không tuân theo sự thật và không đảm bảo công bằng cho các bên.
Sau khi đọc
Câu 1. Phân tích đặc điểm ngôn ngữ kịch trong văn bản Huyện Trìa xử án theo yêu cầu sau:
a. Ví dụ về các loại lời thoại, tư duy riêng, và hướng dẫn diễn đạt của các nhân vật cùng với chỉ dẫn về sân khấu.
b. Phân biệt nhân vật nào có số lượng lời thoại nhiều nhất và giải thích lí do.
c. Nhận diện một số dấu hiệu cho thấy các đoạn lời thoại của nhân vật trong văn bản trên mang đặc điểm của thơ hoặc văn vần.
d. Giải thích lý do tại sao trong lời thoại của nhân vật, một số từ ngữ lại được đặt trong ngoặc đơn. Ví dụ:
ĐỀ HẦU: (- Dạ, thưa quan bọn này!)
...
HUYỆN TRÌA:
(Em) Phải nhanh chóng đến gần quan
(Thời) Ai dám phạm phải vu oan gây ra tai hoạ
Gợi ý:
a.
- Đối thoại:
Huyện Trìa: Này, Thị Hến!...
Thị Hến: (-Vâng!)
- Độc thoại:
Đề Hầu: - Cô này thật là tồi tệ
Huyện Trìa cũng không kém,
Ở đây ông tỏ vẻ như một con sói dã man
Nhìn vào cô ta ông chắc chắn đã hối hận
- Bàng thoại:
Huyện Trìa: - Chính tôi là tri huyện Trìa
Lời khen ngợi từ đâu đây
b.
- Nhân vật: Huyện Trìa
- Nguyên nhân: Bởi đây là một vụ án phải giải quyết.
c. Loại vần được sử dụng:
Lời khen ngợi từ đâu đây
Ghi chép những ngày đi qua
Đến mai hoa nguyệt đang nở.
d. Đây là phần trong tuồng khi các nhân vật chuyển đổi lời nói.
Câu 2. Phân tích mâu thuẫn giữa các nhân vật trước và trong phiên tòa, đồng thời giải thích nguyên nhân và cách giải quyết mâu thuẫn đó.
- Huyện Trìa và Thị Hến:
- Trước phiên tòa: Người kiện - Người bị kiện
- Sau phiên tòa: Không có mâu thuẫn, Huyện Trìa hài lòng với Thị Hến.
- Trùm Sò - Thị Hến:
- Trước phiên tòa: Người kiện - Người bị kiện
- Sau phiên tòa: Thị Hến lại chiến thắng
Câu 3. Đánh giá về tính cách của Huyện Trìa qua cách anh ta tỏ thái độ trong bàng thoại và trong cuộc đối thoại với các nhân vật trong phiên tòa.
Huyện Trìa tự cao tự đại và thích khoe khoang.
Câu 4. Quan sát về cảm xúc và tình cảm của tác giả được thể hiện qua ngôn ngữ kịch trong Huyện Trìa xử án, ta nhận thấy sự châm biếm, sự nhạo báng với các nhân vật trong tác phẩm.
Tác giả thể hiện sự mỉa mai và sarky với các nhân vật trong tác phẩm.
Câu 5. Xác định đề tài và chỉ ra nguồn cảm hứng chính của văn bản Huyện Trìa xử án. Theo bạn, vở tuồng Nghêu, Sò, Ốc, Hến lấy cảm hứng từ đâu? Hãy nêu một số dấu hiệu giúp bạn nhận biết văn bản Huyện Trìa xử án (trong vở tuồng Nghêu, Sò, Ốc, Hến) được sáng tác, lưu truyền qua phương thức truyền miệng.
- Đề tài: Phê phán những thói hư tật xấu trong xã hội cổ đại
- Cảm hứng chính: Phê phán những thói hư tật xấu trong xã hội cổ đại.
- Tích truyện của vở tuồng Nghêu, Sò, Ốc, Hến: Lan truyền qua lời kể trong dân gian.
- Căn cứ: Nhiều bản dịch khác nhau, không có tác giả cụ thể…
Câu 6. Đánh giá về kết quả của phiên tòa dựa trên lời phán cuối cùng của Huyện Trìa, lời than của Trùm Sò và lời tri ân của Thị Hến?
Phiên tòa diễn ra không công bằng, kết quả có phần thiên vị cho Thị Hến.
Câu 7. Trong quá trình đọc và phân tích một kịch bản tuồng hoặc văn bản kịch, cần chú ý đến những gì?
Cần nhớ rằng: Xác định chủ đề; Phân tích các đoạn thoại...
