Đọc hiểu 1
Trả lời Câu hỏi 1 Đọc hiểu trang 46 SGK Văn 9 Cánh diều
Chú ý việc sử dụng từ ngữ để diễn tả hoàn cảnh của Kiều
Phương pháp giải:
Đọc kỹ 6 câu thơ đầu
Lời giải chi tiết:
Phương pháp 1
Các từ ngữ: khóa xuân, xa trông, bẽ bàng, nửa tình nửa cảnh, chia tấm lòng
Đọc hiểu 2
Trả lời Câu hỏi 2 Đọc hiểu trang 47 SGK Văn 9 Cánh diều
Chú ý biện pháp tả cảnh ngụ tình
Phương pháp giải:
Đọc kỹ những câu thơ miêu tả cảnh vật nhưng để diễn đạt tâm trạng
Lời giải chi tiết:
Phương pháp 1
Tả cảnh ngụ tình: Nửa tình nửa cảnh như chia tấm lòng. Tác giả mô tả cảnh vật bên ngoài tầng Ngưng Bích để làm nổi bật tình trạng cô đơn, lo lắng, khổ sở, cô độc của Thúy Kiều
Đọc hiểu 3
Trả lời Câu hỏi 3 Đọc hiểu trang 47 SGK Văn 9 Cánh diều
Dự cảm về tương lai được thể hiện qua hình ảnh nào?
Phương pháp giải:
Chú ý 8 câu cuối đoạn trích
Lời giải chi tiết:
Phương pháp 1
Hình ảnh: hoa trôi man mác, cánh buồm xa xa, nội cỏ rầu rầu, ầm ầm tiếng sóng
CH cuối bài 1
Trả lời Câu hỏi 1 CH cuối bài trang 48 SGK Văn 9 Cánh diều
Đoạn trích về Kiều ở tầng Ngưng Bích có thể chia thành mấy phần? Mô tả nội dung chính của từng phần.
Phương pháp giải:
Đọc kỹ đoạn văn
Lời giải chi tiết:
Phương pháp 1
Bố cục gồm 3 phần:
- 6 câu đầu: Tình cảnh cô đơn của Thúy Kiều
- 8 câu tiếp theo: Nỗi nhớ Kim Trọng và cha mẹ của Kiều
- 8 câu cuối: Tâm trạng buồn và dự cảm về tương lai khó khăn
CH cuối bài 2
Trả lời Câu hỏi 2 CH cuối bài trang 48 SGK Văn 9 Cánh diều
Cảnh vật mô tả trong sáu câu thơ đầu có tác dụng gì trong việc thể hiện tâm trạng của Thuý Kiều?
Phương pháp giải:
Chú ý sáu câu thơ đầu, tập trung vào khung cảnh rộng lớn
Lời giải chi tiết:
Phương pháp 1
Khung cảnh thiên nhiên được mô tả từ trước lầu Ngưng Bích nhìn từ trên cao, từ góc nhìn của Kiều. Tác giả sử dụng cụm từ 'bốn bề' kết hợp với 'bát ngát' để tạo ra không gian rộng lớn không có bóng người. Cảnh vật này tạo ra cảm giác cô đơn, lạc lõng. Từ 'bẽ bàng' mô tả nỗi xấu hổ, tủi nhục của Kiều, khi trong tâm trí nàng vẫn còn ảnh hưởng mạnh mẽ của những sự kiện vừa xảy ra: bị Mã Giám Sinh làm nhục, bị ép làm gái lầu xanh và giờ đây làm tù binh ở đây. Thành ngữ 'mây sớm đèn khuya' đề cập đến sự thay đổi của thời gian, trong khi Kiều một mình ở đây làm nổi bật nỗi cô đơn của mình. So sánh 'Nửa tình nửa cảnh như chia tấm lòng' mô tả tâm trạng của Kiều như bị chia ra thành hai, một phần cho cảnh, một phần cho tình. Sáu câu thơ đầu được sử dụng để tả cảnh ngụ tình, mô tả cảnh vật hoang vắng để thể hiện rõ nỗi cô đơn của Kiều
CH cuối bài 3
Trả lời Câu hỏi 3 CH cuối bài trang 48 SGK Văn 9 Cánh diều
Thuý Kiều nhớ đến những người nào lần lượt? Em nghĩ thứ tự này có hợp lý không? Vì sao?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ từ câu 7 đến câu 14
Lời giải chi tiết:
Phương pháp 1
Trong tình trạng giam cầm, Kiều nhớ đến Kim Trọng trước, sau đó là nhớ cha mẹ. Thứ tự này là hợp lý vì với cha mẹ, nàng đã gặp gỡ trước khi rời xa, nàng cũng đã hy sinh bản thân để cứu cha mẹ nên giảm bớt nỗi lo và thể hiện lòng hiếu thảo. Nhưng với người mà nàng yêu thương, Kim Trọng, chàng không biết gì về biến cố gia đình nàng, và nàng đau đớn, bất an vì không giữ được lời thề của mình với Kim
CH cuối bài 4
Trả lời Câu hỏi 4 CH cuối bài trang 48 SGK Văn 9 Cánh diều
Tám dòng thơ từ dòng 7 đến dòng 14 trong đoạn văn này là lời của ai? Tại sao biết được điều này? Những lời này có tác dụng gì trong việc phản ánh nội tâm của nhân vật?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ từ dòng 7 đến dòng 14
Lời giải chi tiết:
Phương pháp 1
Đây là lời của Thúy Kiều vì nàng bày tỏ nỗi nhớ, lo lắng và nỗi buồn vô tận đối với những người mà nàng yêu quý nhất.
Những lời độc thoại nội tâm này giúp hiện thực hóa và làm sống động nội tâm của nhân vật
CH cuối bài 5
Trả lời Câu hỏi 5 CH cuối bài trang 48 SGK Văn 9 Cánh diều
Đoạn văn về Kiều ở tầng Ngưng Bích được coi là một trong những phần thể hiện tài năng của Nguyễn Du trong việc tả cảnh ngụ tình. Hãy phân tích tám dòng thơ cuối để làm rõ điều đó.
Phương pháp giải:
Chú ý nghệ thuật tả cảnh ngụ tình ở 8 dòng thơ cuối
Lời giải chi tiết:
Phương pháp 1
Cảnh vật là không có thật, đó là tâm trạng thay vì sự thực. Mỗi cảnh vật có đặc điểm riêng nhưng đồng thời cũng đại diện cho tâm trạng của Kiều. Cánh buồm nhỏ xa xăm và không rõ ràng giống như cuộc sống không định hình của nàng giữa biển đời không biên giới. Hoa bị vùi lấp như số phận lưu lạc của nàng. Cỏ buồn rầu như cuộc sống nhạt nhẽo và tẻ nhạt của nàng. Gió thổi mạnh, sóng ầm ầm là dông tố của cuộc đời, tạo ra nỗi lo sợ và hoang mang. Điều 'Buồn trông' lặp lại bốn lần ở đầu mỗi câu thơ nhấn mạnh sự buồn bã của ánh mắt và gợi lên cảnh vật. Nguyễn Du đã kết hợp không gian rộng lớn với tâm trạng của một người con gái đang trải qua cảm giác cô đơn, nhớ nhung, đau khổ và sợ hãi. Bằng cách tả cảnh ngụ tình, nhà thơ đã miêu tả rõ tâm trạng lạc lõng, cô đơn và đầy bất an của Thúy Kiều đối diện với số phận của mình.
CH cuối bài 6
Trả lời Câu hỏi 6 CH cuối bài trang 48 SGK Văn 9 Cánh diều
Dựa vào 14 dòng thơ đầu, hãy biến thành một đoạn văn.
Phương pháp giải:
Đọc kỹ văn bản, chuyển từ hình thức thơ sang văn xuôi
Lời giải chi tiết:
Phương pháp 1
Khi bước vào lầu Ngưng Bích, Thúy Kiều đã hiểu rằng đây sẽ là nơi chôn vùi tuổi xuân đẹp nhất của mình. Đứng trên cao nhìn ra xung quanh, nàng chỉ thấy dãy núi cao và mảnh trăng xa xôi, nhìn xa nhưng thực chất chúng chỉ cách nàng một vòm trời. Xung quanh là bốn bề bát ngát, những cồn cát vàng và những bụi hoa gai. Nhìn thấy cảnh vật từ xa đến gần, từ hư không đến thực tế, Thúy Kiều cảm nhận sâu sắc sự nhỏ bé và cô đơn đến cùng cực của bản thân. Sống ở lầu Ngưng Bích, nàng đã trải qua một cuộc sống vô nghĩa, tẻ nhạt, bị giam cầm cả về thể xác và tinh thần. Nàng đau khổ cho số phận của mình, mọi thứ bị lụi tàn: tình yêu, hạnh phúc và tự do. Không chỉ bị Mã Giám Sinh lừa dối, Thúy Kiều còn bị đẩy vào thế giới hồng trần, muốn thoát ra nhưng không có con đường nào. Cảnh vật xung quanh dường như đồng cảm với nỗi đau của Thúy Kiều, cành cây ngọn cỏ đều u buồn, nhìn chúng làm lòng nàng cảm thấy cô đơn và đau khổ. Thúy Kiều nhớ về những ngày tháng hạnh phúc và bình yên, nhớ về cuộc gặp gỡ tình cờ và duyên phận với Kim Trọng. Chàng là tình yêu đầu tiên của nàng, người đã cùng nàng hẹn ước đầy nguyện vọng. Tình yêu của nàng dành cho Kim Trọng không hề phai nhạt, nhưng bây giờ đã không xứng với tình yêu của chàng. Nàng cũng nhớ về cha mẹ mà lòng thương xót, những người sinh ra nàng nhưng bây giờ nàng không thể bảo vệ, chăm sóc khi họ đã già yếu.