Soạn bài 'Lão Hạc' trong sách giáo khoa Ngữ văn lớp 8 tập 2 với đầy đủ chi tiết

Buzz

Đọc tóm tắt

- Nam Cao, tên thật Trần Hữu Tri, là nhà văn, nhà thơ, nhà báo và chiến sĩ người Việt Nam, có nhiều đóng góp quan trọng cho văn học Việt Nam.
- Truyện 'Lão Hạc' tái hiện cuộc sống khó khăn của nhân vật chính, mất vợ, con trai đi làm, chỉ còn con chó Vàng làm bạn.
- Lão Hạc nhường nhịn, đau đớn khi bán chó Vàng vì hoàn cảnh khó khăn, muốn giữ mảnh vườn cho con trai.
- Ông giáo là biểu tượng tầng lớp trí thức nghèo khổ, không thể giúp đỡ lão Hạc thoát khỏi cảnh khốn cùng.
- Nam Cao gửi gắm sự thương yêu và đau xót đối với người nông dân nghèo trước Cách mạng Tháng Tám 1945.
- Trong truyện, Nam Cao thể hiện nhiều yếu tố nghệ thuật đặc sắc, ấn tượng nhất là cách xây dựng nhân vật và triết lí về cuộc sống và con người.

Chuẩn bị trước (trang 4, SGK Ngữ văn 8, tập 2) Đọc trước truyện ngắn 'Lão Hạc'; tìm hiểu thêm về tác giả Nam Cao và một số bài viết liên quan đến tác phẩm 'Lão Hạc' Phương pháp giải: Đọc trước văn bản và tìm hiểu thêm về tác giả Lời giải chi tiết: Cách 1 Nam Cao, tên thật là Trần Hữu Tri (có nguồn ghi là Trần Hữu Trí), sinh ngày 29 tháng 10 năm 1915 nhưng giấy khai sinh ghi là 1917. Quê ông tại làng Đại Hoàng, tổng Cao Đà, huyện Nam Sang, phủ Lý Nhân (nay là xã Hòa Hậu, huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam). Ông đã ghép hai chữ của tên tổng và huyện làm bút danh: Nam Cao. Là một nhà văn, nhà thơ, nhà báo và cũng là một chiến sĩ, liệt sỹ người Việt Nam. Ông là nhà văn hiện thực lớn (trước Cách mạng Tháng Tám), một nhà báo kháng chiến (sau Cách mạng), một trong những nhà văn tiêu biểu nhất thế kỷ 20. Nam Cao có nhiều đóng góp quan trọng đối với việc hoàn thiện phong cách truyện ngắn và tiểu thuyết Việt Nam ở nửa đầu thế kỷ 20. Tham khảo bài viết: 'Lão Hạc' - Truyện ngắn Nam Cao.

Đọc hiểu 1 (trang 5, SGK Ngữ văn 8, tập 2) Đoạn văn “Tôi cũng ngồi lặng lẽ […] tôi quý năm quyển sách của tôi…” tái hiện lại những sự kiện liên quan đến nhân vật nào? Phương pháp giải: Đọc kỹ đoạn văn bản Lời giải chi tiết: Cách 1 Đoạn văn liên quan đến nhân vật thầy giáo trong tác phẩm.

Đọc hiểu 2 (trang 6, SGK Ngữ văn 8, tập 2) Đoạn văn này giúp bạn hiểu thêm về hoàn cảnh của nhân vật Lão Hạc như thế nào? Phương pháp giải: Đọc kỹ đoạn văn bản Lời giải chi tiết: Cách 1 Cuộc sống của Lão Hạc: Tình cảnh đáng thương, nhà nghèo, vợ mất, chỉ còn đứa con trai vì không có tiền cưới vợ đã bỏ đi làm phu điền cao su biền biệt. Lão Hạc nuôi con chó mà con trai để lại làm bạn.

Đọc hiểu 3 (trang 7, SGK Ngữ văn 8, tập 2) Những lời của lão Hạc với “cậu Vàng” thể hiện điều gì? Phương pháp giải: Đọc kỹ những lời lão Hạc nói với cậu Vàng Lời giải chi tiết: Cách 1 Lời nói của lão Hạc với cậu Vàng thể hiện sự nhớ mong, tình cảm mà lão dành cho cậu con trai đi mãi không về đồng thời cũng thể hiện tình yêu mà lão Hạc dành cho cậu Vàng.

Đọc hiểu 4 (trang 9, SGK Ngữ văn 8, tập 2) Câu nói của lão Hạc “chua chát” ở đâu? Phương pháp giải: Đọc và phân tích kỹ lời nói của lão Hạc Lời giải chi tiết: Cách 1 Câu nói của lão Hạc chua chát ở chỗ lão rất yêu quý cậu Vàng nhưng vì hoàn cảnh lão buộc phải bán cậu đi, cuối cùng để che đậy cho những xót xa vì mất đi người bạn lão đành tìm một lý do là “hoá kiếp” cho cậu Vàng được làm người.

Đọc hiểu 5 (trang 10, SGK Ngữ văn 8, tập 2) Qua những việc nhờ ông giáo, nhân vật lão Hạc đã thể hiện được đặc điểm nào? Phương pháp giải: Đọc kỹ và tìm ra hàm ý trong những việc nhờ vả của lão Hạc Lời giải chi tiết: Cách 1 Qua những việc nhờ ông giáo, nhân vật lão Hạc đã thể hiện được đặc điểm: - Yêu thương con trai, luôn mong ngóng con trở về - Lo lắng chu toàn cho con - Có lòng tự trọng (không muốn làm ảnh hưởng đến người khác) - Là người suy nghĩ và tỉnh táo nhận ra tình cảnh của mình lúc này

Đọc hiểu 6 (trang 11, SGK Ngữ văn 8, tập 2) Những từ ngữ nào thể hiện sự nhường nhịn hết mức của lão Hạc? Phương pháp giải: Đọc và chỉ ra những từ ngữ thể hiện sự nhường nhịn của lão Hạc Lời giải chi tiết: Cách 1 Những từ ngữ thể hiện sự nhường nhịn hết mức của lão Hạc: cắn rơm cắn cỏ, lạy, ông giáo có nghĩ cái tình tôi già nua tuổi tác mà thương…..

Đọc hiểu 7 (trang 11, SGK Ngữ văn 8, tập 2) Lời tâm sự của nhân vật ông giáo ở đây là nói với ai? Phương pháp giải: Đọc kỹ lời tâm sự của ông giáo Lời giải chi tiết: Cách 1 Lời tâm sự của ông giáo ở đây là nói với người đọc, cũng là một lời độc thoại để người đọc hiểu hơn về vợ của ông giáo.

Đọc hiểu 8 (trang 12, SGK Ngữ văn 8, tập 2) Điều gì khiến ông giáo thấy “Cuộc đời quả thật cứ mỗi ngày một thêm đáng buồn…”? Phương pháp giải: Đọc kỹ đoạn văn bản ứng với câu hỏi Lời giải chi tiết: Cách 1 Điều khiến ông giáo thấy “Cuộc đời quả thật cứ mỗi ngày một thêm đáng buồn…”: ông giáo nghĩ lão Hạc - một người lương thiện nhưng cũng bị tha hoá, xấu xa giống như Binh Tư.

CH cuối bài 1 Tóm tắt truyện Lão Hạc trong khoảng 10 – 15 dòng. Phương pháp giải: Đọc văn bản và tóm tắt Lời giải chi tiết: Cách 1 Lão Hạc là một người nông dân nghèo, vợ mất sớm, chỉ có một mảnh vườn và người con trai. Vì không có tiền cưới vợ, con trai lão Hạc sinh phẫn chí đi lên đồn điền cao su với lời thề khi nào kiếm được bạc trăm mới trở về. Từ đó, lão Hạc sống thui thủi một mình với con chó Vàng làm bạn, bòn vườn sống qua ngày. Sau trận ốm dai dẳng, lão không còn sức đi làm thuê được nữa. Rồi lại bão mất mùa, lão rơi vào hoàn cảnh khó khăn, cơ cực bội phần. Vì muốn giữ lại mảnh vườn cho con trai về có cái sinh sống, Lão Hạc dằn vặt lương tâm mình khi quyết định bán đi con chó Vàng. Lão nhờ ông giáo trông hộ mảnh vườn cho con trai và gửi tiền làm ma để không phiền hàng xóm. Lão Hạc xin ít bã chó của Binh Tư. Biết được chuyện này, ông giáo rất buồn vì nghĩ rằng con người như lão Hạc chỉ vì cái nghèo đói mà cũng bị tha hoá. Rồi lão chết đột ngột, dữ dội và đau đớn. Không ai biết vì sao lão chết trừ Ông Giáo và Binh Tư.

CH cuối bài 2 Truyện có những nhân vật nào đáng chú ý? Phần (1) và (2) (in chữ nhỏ) mở đầu văn bản có vai trò như thế nào đối với phần sau của truyện? Phương pháp giải: Đọc kỹ văn bản Lời giải chi tiết: Cách 1 - Truyện có những nhân vật đáng chú ý: Lão Hạc, ông giáo, cậu Vàng. - Phần 1 và 2 (in chữ nhỏ) mở đầu văn bản có vai trò dẫn dắt, giới thiệu và kết nối đối với phần sau của truyện, giúp người đọc hiểu rõ hơn về câu chuyện và nội dung ở các phần sau của văn bản.

CH cuối bài 3 Phân tích nhân vật lão Hạc: a. Hoàn cảnh lão Hạc trong truyện có gì đặc biệt? Người đọc biết được hoàn cảnh ấy qua lời kể của ai? b. Phân tích diễn biến hành động, tâm trạng của lão Hạc sau khi bán con chó Vàng. Theo em, nguyên nhân nào khiến lão Hạc có hành động và tâm trạng như vậy? c. Trước khi chết, lão Hạc đã chuẩn bị những gì? Tìm các chi tiết miêu tả cái chết của lão Hạc. Từ các chi tiết đó, em có suy nghĩ như thế nào về nhân vật này? Phương pháp giải: Đọc kỹ văn bản và trả lời câu hỏi theo tiến trình văn bản Lời giải chi tiết: Cách 1 a. Hoàn cảnh của lão Hạc: Vợ mất sớm, một mình nuôi con khôn lớn. Trong nhà tài sản không có gì ngoài ba sào vườn, một túp lều nhỏ và một con chó được ông rất yêu quý đặt tên là cậu Vàng. Ông không có tiền cho con trai cưới vợ, người con trai bỏ đi đồn điền cao su, bỏ lại lão sống một mình. Sau một trận ốm, khi đã quá túng quẫn lão quyết định bán cậu Vàng - kỉ vật mà anh con trai để lại, không chỉ là một con vật mà còn giống như một người bạn. Người đọc biết được hoàn cảnh ấy qua lời kể của ông giáo. b. - Diễn biến hành động, tâm trạng của lão Hạc sau khi bán chó: + Sau khi bán chó lão chạy sang nhà ông giáo kể về việc bán cậu Vàng với đôi mắt 'ầng ậc nước', mếu máo, đôi mắt ầng ậc nước, mặt co rúm lại, đầu nghẹo sang một bên, lão khóc hu hu...Lão dằn vặt đau đớn đến tận cùng. + Lão đã ăn năn, dằn vặt, day dứt vì mình đã 'lừa một con chó'. + Lão khóc trong đau đớn vì không thể tha thứ cho bản thân mình. + Sau đó, lão tự an ủi bản thân vì đã 'hóa kiếp cho nó'. - Nguyên nhân khiến lão Hạc có hành động như vậy là do tình cảnh nghèo khó, khốn cùng lão bị dồn vào đến chân tường, không còn sự lựa chọn nào khác. Do sau trận ốm lão không thể tự lo cho bản thân và một phần cũng vì thương con, lo con trai sau khi đi đồn điền cao su về không có tiền lấy vợ. c. - Trước khi chết, lão sang nhờ ông giáo giữ tiền và trông coi mảnh vườn, sau đó xin Binh Tư ít bã chó. - Các chi tiết, từ ngữ miêu tả cái chết của Lão Hạc: Đau đớn, dữ dội, vật vã, âm thầm, lớn lao, thiêng liêng. - Từ một số chi tiết về lão Hạc ở nửa sau tác phẩm, em nhận thấy lão Hạc là người có lòng tự trọng, biết lo xa. Lão không chấp nhận việc làm bất lương, không nhận sự giúp đỡ. Lão Hạc cũng là một người rất coi trọng nhân phẩm, danh dự. Ông coi trọng nó hơn cả mạng sống của mình.

Kết luận

Câu 4 (trang 13, SGK Ngữ văn 8, tập 2)

Ông giáo trong truyện là biểu tượng của tầng lớp trí thức nghèo khổ trong xã hội cũ. Ông chứng kiến mọi khó khăn của lão Hạc và những người khác nhưng không thể giúp đỡ họ thoát khỏi cảnh khốn cùng.

Ông giáo không chỉ dẫn dắt câu chuyện mà còn tham gia vào nó, thể hiện suy tư và tâm trạng của mình trước những khó khăn của cuộc đời.

Kết luận

Câu 5 (trang 13, SGK Ngữ văn 8, tập 2)

Trong truyện 'Lão Hạc', Nam Cao gửi gắm sự thương yêu và đau xót đối với số phận của người nông dân nghèo trước Cách mạng Tháng Tám 1945.

Kết luận

Câu 6 (trang 13, SGK Ngữ văn 8, tập 2)

- Trong truyện 'Lão Hạc', Nam Cao thể hiện nhiều yếu tố nghệ thuật đặc sắc, như sử dụng ngôi kể thứ nhất, phân tích tâm lí sâu sắc và xây dựng nhân vật cá thể hóa cao.

- Yếu tố nghệ thuật mà tôi ấn tượng nhất chính là cách xây dựng nhân vật, giúp hiểu rõ hơn về hoàn cảnh xã hội và số phận của người lao động thời bấy giờ.

Kết luận

Câu 7 (trang 13, SGK Ngữ văn 8, tập 2)

Trong truyện, có nhiều đoạn văn triết lí về cuộc sống và con người. Tôi ấn tượng nhất với đoạn văn 'Chao ôi! Với những người ở quanh ta…..xa tôi dần dần.' vì nó thể hiện sự cảm thông của tác giả với những người lao động nghèo khổ trong xã hội cũ, họ quên đi việc động lòng thương xót với ai do chịu quá nhiều khổ đau.

Nội dung được phát triển bởi đội ngũ Mytour với mục đích chăm sóc khách hàng và chỉ dành cho khích lệ tinh thần trải nghiệm du lịch, chúng tôi không chịu trách nhiệm và không đưa ra lời khuyên cho mục đích khác.

Nếu bạn thấy bài viết này không phù hợp hoặc sai sót xin vui lòng liên hệ với chúng tôi qua email [email protected]

Các câu hỏi thường gặp

Lão Hạc là ai và có những đặc điểm gì nổi bật trong tác phẩm 'Lão Hạc'?

Lão Hạc là nhân vật chính trong truyện ngắn 'Lão Hạc' của Nam Cao. Ông là một nông dân nghèo, sống một mình sau khi vợ mất, chỉ còn con trai đã bỏ đi làm phu điền. Lão Hạc có tấm lòng nhân hậu nhưng gặp phải hoàn cảnh éo le, bị dồn vào bước đường cùng khi phải bán đi con chó Vàng mà ông rất yêu quý.

Tại sao Lão Hạc phải bán con chó Vàng trong truyện?

Lão Hạc bán con chó Vàng vì hoàn cảnh quá nghèo khó, không còn cách nào khác để duy trì mảnh vườn cho con trai. Lão muốn giữ vườn cho con, nhưng sau trận ốm và bão mất mùa, ông không còn khả năng lao động, buộc phải hy sinh người bạn trung thành để cứu lấy tương lai của con trai.

Nhân vật ông giáo trong truyện 'Lão Hạc' có vai trò gì?

Ông giáo là nhân vật có vai trò quan trọng trong việc dẫn dắt câu chuyện và thể hiện sự thương cảm với những con người nghèo khổ. Ông không chỉ là người kể chuyện mà còn là một nhân chứng cho sự bi kịch của Lão Hạc, là hình mẫu của tầng lớp trí thức nghèo trong xã hội cũ.

Tại sao Lão Hạc cảm thấy dằn vặt sau khi bán con chó Vàng?

Lão Hạc cảm thấy dằn vặt vì ông coi con chó Vàng như người bạn thân thiết, là kỷ vật của con trai. Dù tình cảnh khốn cùng, ông vẫn cảm thấy như lừa dối một sinh vật vô tội. Sự dằn vặt của ông thể hiện rõ qua nước mắt và cảm giác ân hận khi phải làm điều này.

Những yếu tố nghệ thuật đặc sắc nào được Nam Cao sử dụng trong 'Lão Hạc'?

Nam Cao sử dụng ngôi kể thứ nhất, từ góc nhìn của ông giáo, để tăng tính chân thật và sâu sắc cho câu chuyện. Ông cũng đặc biệt chú trọng vào việc phân tích tâm lý nhân vật, khắc họa sâu sắc những suy nghĩ và cảm xúc nội tâm của Lão Hạc, giúp người đọc hiểu rõ hoàn cảnh xã hội và số phận của nhân vật.

Câu nói nào của Lão Hạc trong truyện thể hiện sự yêu thương con trai?

Câu nói của Lão Hạc với 'cậu Vàng' thể hiện sự nhớ mong con trai, ông xem con chó như người bạn thân thiết, mong con trai sớm quay về. Lão Hạc không chỉ yêu thương con trai mà còn dành tình cảm sâu sắc cho những thứ mà con trai để lại, đặc biệt là con chó Vàng.

Trước khi chết, Lão Hạc đã chuẩn bị những gì?

Trước khi chết, Lão Hạc đã nhờ ông giáo giữ tiền và trông coi mảnh vườn cho con trai. Ông cũng xin ít bã chó từ Binh Tư. Những hành động này cho thấy Lão Hạc là người có lòng tự trọng, luôn nghĩ đến con trai và không muốn làm phiền đến người khác, dù chính bản thân ông đang phải đối mặt với cái chết.

Ông giáo trong truyện 'Lão Hạc' là đại diện của tầng lớp nào trong xã hội cũ?

Ông giáo là biểu tượng của tầng lớp trí thức nghèo trong xã hội cũ. Dù chứng kiến nhiều khó khăn của Lão Hạc và người dân nghèo, ông không thể giúp đỡ họ thoát khỏi cảnh nghèo khổ. Ông giáo thể hiện sự bất lực của trí thức trước những bất công trong xã hội.