Soạn bài Lao xao ngày hè - Chân trời sáng tạo một cách ngắn gọn nhất

1. Đọc văn bản

Theo quan điểm của bạn, tại sao học sinh thường háo hức và mong đợi mùa hè? Hãy miêu tả vẻ đẹp của thiên nhiên hoặc chia sẻ một trải nghiệm đáng nhớ từ kỳ nghỉ hè trước đó.

Những khoảnh khắc của mùa hè thường để lại những kỷ niệm khó quên đối với học sinh. Đây không chỉ là thời gian để nghỉ ngơi mà còn là cơ hội để kết nối với thiên nhiên và trải nghiệm những điều đáng nhớ. Trong những ngày hè đầy nắng và gió, học sinh thường đắm chìm trong niềm vui và sự hào hứng với những điều sau đây:

Mỗi lần rời khỏi cánh cửa trường học là một cơ hội để thoát khỏi những bài học và căng thẳng. Mùa hè như một bản năng tự do đánh thức trong chúng ta, cho phép chúng ta dừng lại, thư giãn và cảm nhận 'kết thúc năm học'. Nó như một cuốn sách đã khép lại, và mỗi trang mới mở ra là một chuyến phiêu lưu mới đầy hào hứng.

Các hoạt động ngoại khóa trở thành niềm vui bất tận trong mùa hè. Từ những trận bóng sôi nổi đến những cuộc đua hối hả, mùa hè là thời điểm của niềm vui và hứng khởi. Những buổi bơi lội rộn ràng, những trận bóng chuyền đầy nhiệt huyết và những khoảnh khắc thú vị dưới nước tạo nên những kỷ niệm khó quên.

Mùa hè không chỉ là thời gian để nghỉ ngơi mà còn là dịp để khám phá vẻ đẹp thiên nhiên. Biển cả mênh mông với nước xanh sâu thẳm và cát trắng mịn màng, rừng cây xanh tươi và dòng suối róc rách – tất cả đều khiến chúng ta mê mẩn. Những hang động kỳ thú mở ra trước mắt như cánh cửa vào thế giới thần tiên, chứa đựng bí mật của tự nhiên.

Trong hành trình khám phá, không thể quên chuyến thăm động Phong Nha - Kẻ Bàng ở Quảng Bình. Đây không chỉ là điểm đến du lịch, mà là hành trình khám phá những hang động kỳ vĩ. Leo bậc thang đá to lớn, khám phá hang động kỳ thú – tất cả đều là những trải nghiệm đáng nhớ.

Thêm vào đó, chuyến đi đến đảo Phú Quốc là cuộc phiêu lưu đầy hứng khởi. Ngắm nhìn những rặng san hô nhiều màu sắc, lặn sâu dưới biển để chứng kiến thế giới sinh vật biển phong phú, chúng ta được hòa mình vào vẻ đẹp tuyệt vời của đại dương.

Những kỳ nghỉ hè rực rỡ và đầy ý nghĩa không chỉ là những trang sách kỷ niệm, mà còn là những hành trình của tâm hồn, nơi chúng ta tìm thấy niềm vui và sự trọn vẹn trong từng khoảnh khắc. Mùa hè là thời điểm của những ước mơ, là khoảnh khắc của những kỷ niệm không thể quên, là lúc chúng ta sống thật với chính mình.

2. Trả lời câu hỏi

Tham khảo trang 113 Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo

Các từ ‘chim ác’, ‘chim xấu’ trong văn bản này nhắc đến một từ ngữ đã được đề cập ở đoạn trước. Từ đó là gì?

Trả lời:

Các từ ‘chim ác’, ‘chim xấu’ ám chỉ đến từ ‘bồ các’ (chim ác là bồ các)

Xem trang 114 Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo

Sự khác biệt trong cách nhân vật ‘tôi’ nhìn nhận chèo bẻo, quạ, diều hâu và chim cắt giúp em hiểu thêm điều gì về nhân vật này?

Trả lời:

Thái độ của nhân vật ‘tôi’ trong bài thơ phản ánh một thông điệp sâu sắc về tình yêu và sự hiểu biết đối với các loài chim xung quanh. Nhân vật thể hiện sự tôn trọng và hiểu biết về thế giới tự nhiên, đặc biệt là những con chim. Qua đó, nhân vật ‘tôi’ không chỉ hiểu rõ các đặc điểm của các loài chim mà còn thể hiện sự trưởng thành và sáng tạo.

Thái độ này phản ánh sự trưởng thành và chín chắn của nhân vật, như một người lớn có khả năng cảm nhận và trân trọng thế giới tự nhiên. Nhân vật ‘tôi’ không chỉ nhận ra những loài chim không đẹp, mà còn hiểu rằng chúng có giá trị riêng, đặc biệt khi chúng đóng góp tích cực cho xã hội.

Do đó, thái độ của nhân vật ‘tôi’ cho thấy sự hiểu biết, sáng tạo và lòng tôn trọng đối với thế giới tự nhiên, qua đó truyền tải thông điệp về tình yêu và sự quý trọng môi trường cũng như các loài động vật.

Xem trang 114 Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo

Những hiểu biết và cảm nhận của em về các loài chim có điểm gì tương đồng và khác biệt so với nhân vật ‘tôi’?

Trả lời:

Giống như nhân vật ‘tôi’ trong câu chuyện, em cũng sở hữu những hiểu biết và cảm nhận về thế giới chim. Tuy nhiên, những yếu tố độc đáo của em tạo nên một cái nhìn cá nhân và đặc biệt về các loài chim xung quanh.

Điểm chung: Cả em và nhân vật ‘tôi’ đều có những hiểu biết và cảm nhận cơ bản về loài chim. Những thông tin này bao gồm chu trình sống, vai trò tự nhiên của chúng, và tầm quan trọng của chúng trong hệ sinh thái.

Điểm khác biệt:

- Chim cắt: Em đặc biệt yêu quý chim cắt nhờ vào khả năng bay lượn nhanh nhẹn và sự tinh tế của chúng trong không gian. Chiều cao và tốc độ khi chim cắt cất cánh luôn khiến em ngưỡng mộ, và em thường mơ ước về khả năng tự do bay cao của chúng.

- Chim chèo bẻo: Ngược lại với sự yêu thích chim cắt, em không thích chim chèo bẻo, đặc biệt vào buổi sáng mùa hè. Tiếng kêu sớm của chúng thường làm em tỉnh giấc và gây cảm giác khó chịu. Điều này khiến em không thể đánh giá cao sự hiện diện của chúng trong môi trường sống của em.

Những điểm đặc biệt này là những trăn trở và quan điểm cá nhân của tôi, tạo nên một cái nhìn độc đáo và sự kết nối sâu sắc với thế giới chim quanh tôi. Chúng thể hiện những trải nghiệm riêng biệt, giúp tôi cảm nhận và tôn trọng sự phong phú của các loài chim.

3. Suy ngẫm và trả lời các câu hỏi

Câu 1 trang 115 Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo

Bức tranh cuộc sống trong bài thơ Lao xao ngày hè được thể hiện qua cảm nhận của nhân vật nào, và theo ngôi kể nào?

Trả lời: 

Bức tranh cuộc sống trong bài thơ Lao xao ngày hè hiện lên rõ nét qua cảm nhận sâu sắc của nhân vật 'tôi' trong ngôi kể thứ nhất. Nhờ góc nhìn này, chúng ta được sống trong từng khoảnh khắc của những ngày hè sôi động, từ cái nóng rực rỡ đến những hoạt động náo nhiệt.

Nhân vật 'tôi' không chỉ kể lại mà còn trực tiếp trải nghiệm sự sôi động của mùa hè. Qua cái nhìn chân thật và cảm nhận tinh tế của 'tôi', chúng ta được thưởng thức vị mặn của biển, tiếng cười vui vẻ của trẻ em, màu sắc tươi sáng của trái cây, và những khoảnh khắc yên bình dưới bóng dừa. 'Tôi' không chỉ là người quan sát, mà còn là linh hồn mang đến sự sống và niềm vui trong những ngày hè nhộn nhịp.

Nhìn từ góc độ của nhân vật 'tôi,' mùa hè trở nên sống động và gần gũi hơn bao giờ hết, với tất cả các hương vị, âm thanh và cảm xúc đặc trưng của mùa hè đầy sức sống.

Câu 2 trang 115 Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo

Hãy nêu một số câu văn kể chuyện, miêu tả và biểu cảm được sử dụng trong văn bản. Theo em, việc kết hợp các yếu tố miêu tả và biểu cảm khi kể chuyện đã giúp thể hiện không khí mùa hè như thế nào?

Trả lời: 

'Con diều hâu hiện lên rực rỡ như một tia sáng giữa bầu trời xanh thẳm, đuôi dài của nó theo sát con mồi. Khi nó cất cánh, ánh mắt sắc lạnh của diều hâu tỏa ra một niềm khao khát mãnh liệt. Bay cao giữa không trung, với cái mũi nhọn và nhạy bén, nó phát hiện ra một điểm sáng chói dưới mặt đất. Đó không phải là xác chết hay gà con, mà là hình ảnh của tự do, nơi những giấc mơ có thể bay xa không giới hạn.'

'Chẳng bao lâu, con diều hâu lao xuống như một mũi tên. Trong khi đó, gà mẹ xù lông, kêu lên và mổ, sẵn sàng chiến đấu quyết liệt. Tiếng gà kêu như một thách thức, một tuyên chiến chấp nhận mọi thử thách từ diều hâu. Cánh gà mẹ vẫy lên không trung, tạo ra âm thanh của cuộc chiến, đồng thời mang theo hy vọng và sự quyết tâm không khuất phục.'

'Lông diều hâu bay tứ phía như những tia chớp, miệng diều hâu phát ra tiếng kêu 'chéc, chéc,' lạnh lẽo, vang vọng khắp không gian, báo hiệu sự xuất hiện của một kẻ săn đuổi. Con mồi, bất chấp sự sống còn, rơi xuống như một viên ngọc quý, trở thành một phần không thể thiếu trong thế giới hoang dã.'

Những câu chuyện không chỉ đơn thuần miêu tả cuộc đấu sinh tồn giữa diều hâu và con mồi, mà còn chứa đựng sự sống động và cảm xúc mãnh liệt của mùa hè. Với việc miêu tả tinh tế và biểu cảm sâu sắc, chúng tôi mong rằng người đọc sẽ cảm nhận được không khí tràn đầy năng lượng và sự sống động của mùa hè trong câu chuyện này.

Câu 3 trang 115 Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo

Hãy chỉ ra một số âm thanh và hình ảnh mà theo em đã góp phần tạo nên sự náo nhiệt của mùa hè trong văn bản này. Từ đó, cho biết người kể chuyện đã trải nghiệm sự “náo nhiệt” ấy qua những giác quan nào?

Trả lời: 

Trong câu chuyện, hàng loạt âm thanh và hình ảnh phong phú đã khắc họa sự “náo nhiệt của mùa hè” một cách rõ nét và đầy màu sắc. Sự cảm nhận của người kể chuyện qua thính giác và thị giác đã làm cho mùa hè trở nên sống động và tràn đầy sức sống:

Âm thanh:

- Tiếng kêu của bồ các 'Các... các... các...': Phản ánh sự nhốn nháo của loài chim này, tạo nên một bức tranh âm thanh phong phú và độc đáo.

- Âm điệu đồng dao của chị Điệp 'Bồ các là bác chim ri. Chim ri là dì sáo sậu...': Những âm thanh của đồng dao hòa quyện vào tiếng kêu của chim, tạo nên một cảm giác rối loạn đầy màu sắc.

- Tiếng gọi của chim tu hú 'Tu hú': Âm thanh của chim tu hú mang đến hình ảnh vùng quê hẻo lánh và khung cảnh thiên nhiên hoang dã.

- Tiếng hót của chim nhạn 'chéc chéc': Vẽ nên một bức tranh mùa hè đầy ắp tiếng hót vui tươi của các loài chim.

- Tiếng gọi của bìm bịp 'bịp bịp': Sự kết hợp của tiếng bìm bịp làm tăng thêm vẻ vui tươi và hứng khởi của mùa hè.

- Tiếng diều hâu kêu 'chéc chéc': Âm thanh của diều hâu đưa người đọc vào không gian rộng lớn và bao la.

- Tiếng chèo bẻo 'chè cheo chét': Sự êm ái của tiếng chèo bẻo tạo nên một không gian thư giãn và yên bình.

- Tiếng gà mái kêu 'Vừa đau vừa rát', 'cực... cực', 'mặc... mặc...': Tiếng kêu của gà mái phản ánh sự nhộn nhịp và năng động của cuộc sống nông thôn.

- Tiếng nước chảy ào ào: Âm thanh nước chảy tạo nên hình ảnh sống động của con suối trong mùa hè.

- Tiếng trẻ con la hét, té nhau, reo hò: Mang đến sự náo nhiệt và vui vẻ của trẻ em trong mùa hè.

- Tiếng sáo diều vút cao, tiếng ve kêu, và tiếng chó sủa lảnh lót: Sự phong phú trong âm thanh của các loài vật trong tự nhiên.

Hình ảnh:

- Cây cối xanh mướt, làng xóm thơm ngát, hoa lan nở rực rỡ, hoa dẻ chùm nhỏ xinh, hoa móng rồng căng tròn: Miêu tả một mùa hè bừng sáng với sắc hoa và vẻ đẹp tươi mới của thiên nhiên.

- Ong vàng, ong vò vẽ và ong mật tranh giành nhau để hút mật từ hoa: Sự nhộn nhịp và sinh động trong thế giới tự nhiên.

- Một đàn chim ngói lướt qua rồi vội vàng bay về hướng mặt trời lặn: Hình ảnh mùa hè tươi tắn với sự di chuyển và biến đổi của thiên nhiên.

- Nước từ núi Tiên đổ xuống như một thác trắng xóa, chảy qua suối Cộc xóm Đông, tràn sang suối xóm Tây rồi đổ về suối xóm Trại: Khắc họa vẻ đẹp mát lành và cuốn hút của nước trong mùa hè.

- Tối, cả gia đình trải chiếu giữa sân, cùng thưởng thức bữa cơm trong hương thơm của lúa mới từ đồng: Hình ảnh cuộc sống gia đình hòa quyện trong không khí mùa hè.

=> Người kể chuyện cảm nhận sự náo nhiệt của mùa hè qua các giác quan thính giác và thị giác.

Câu 4 trang 115 Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo

Xác định chủ đề của văn bản 'Lao xao ngày hè'.

Trả lời: 

Trong trái tim tôi, mỗi mùa hè mang đến một câu chuyện tuyệt đẹp về tình yêu và sự huyền bí của thiên nhiên nguyên sơ. Dưới ánh nắng hè rực rỡ, tôi cảm nhận được hương thơm nhẹ nhàng của hoa cỏ và tiếng hót vui tươi của các loài chim hòa quyện với không gian xanh. Trong những giấc mơ hè, tôi lạc bước giữa các cánh đồng lúa mạch và hoa dại rực rỡ. Đó là những khoảnh khắc tôi hiểu sâu sắc về vẻ đẹp cuộc sống, về sự trân trọng và khát vọng giữ gìn những giây phút tuyệt vời đó.

Những buổi hoàng hôn trên bãi biển, ánh nắng vàng dịu dàng của mặt trời khiến trái tim tôi rung động. Biển cả hùng vĩ với những con sóng vỗ về bờ cát trắng mịn màng. Trong từng cơn gió hè, tôi cảm nhận sự sống động của thiên nhiên và khám phá bản ngã thật sự của mình trong sự hòa quyện đó.

Khi hè đến, tôi như được hòa mình vào một thế giới giản dị, trong lành và tràn ngập yêu thương. Tôi học cách quý trọng từng khoảnh khắc, bắt lấy những tia nắng vàng, và để tâm hồn mình thư thái trước vẻ đẹp tinh khiết của thiên nhiên. Hè là mùa của niềm vui, của sự kỳ diệu, và đặc biệt là của tình yêu dành cho vẻ đẹp thiên nhiên nguyên sơ ấy.

Câu 5 trang 115 Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo

Đọc kỹ đoạn văn:

Cả gia đình quây quần bên bữa cơm, trong làn hương thơm của lúa mới từ cánh đồng Chõ thổi về; trong tiếng sáo diều vút cao của chú Chàng; giữa dàn nhạc ve sầu; và tiếng chó sủa từ xa… Chúng tôi cảm thấy no đủ, và cùng nhau ra hiên nhà nghỉ ngơi cho mát.

Ôi mùa hè hiếm hoi! Ngày ồn ào, đêm cũng không yên. Cả làng dường như không ai ngủ, cùng thức cùng trời đất. Tôi thầm ước ao rằng mùa hè nào cũng được như mùa hè này!

Theo em, tác giả hồi ký đã bày tỏ những cảm xúc gì khi kể về những ngày hè đã qua?

Trả lời: 

Tác giả hồi ký đã bày tỏ những cảm xúc sâu lắng:

Trong trái tim tôi, tình yêu và sự say mê dành cho những hình ảnh và âm thanh của mùa hè ở làng quê giống như một bức tranh rực rỡ và đầy sức sống. Những cảm giác dịu êm của làn gió hè, mùi thơm của đồng cỏ và tiếng róc rách của con suối đã chạm đến tận sâu trong tâm hồn tôi. Đây không chỉ là những hình ảnh đẹp, mà còn là những trạng thái tâm lý mà tôi trân quý đến bây giờ.

Tuy nhiên, mỗi khi mùa hè qua đi, lòng tôi vẫn còn ngập tràn nỗi tiếc nuối và khát khao mãnh liệt. Tôi mong muốn níu giữ những khoảnh khắc đẹp đẽ đó, muốn thời gian dừng lại để thưởng thức hương vị của những buổi hoàng hôn ấm áp và hòa mình vào những giai điệu của thiên nhiên. Khát vọng đó không chỉ là để gìn giữ một khoảnh khắc, mà còn là một mong mỏi sâu xa muốn sống mãi trong những khoảnh khắc ấy. Tôi muốn ngắm ánh nắng chiều trên mặt hồ lấp lánh và nghe tiếng ve ca từng nốt nhạc, để tâm hồn tôi mãi mãi yên bình và hạnh phúc.

Câu 6 trang 116 Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo

Hãy chia sẻ với bạn về ấn tượng và cảm xúc của em khi đọc Lao xao ngày hè.

Trả lời: 

Mẫu 1: Trong tác phẩm 'Lao xao ngày hè,' nhà văn đã khéo léo tái hiện hương vị quê hương và mùa hè trong trí tưởng tượng của em. Những âm thanh và hình ảnh về chim chóc, cây cối, và tiếng suối chảy đã tạo nên một không gian huyền bí mà em luôn ao ước. Đọc truyện, em cảm nhận như mình đang bước vào một miền quê mộng mơ, nơi em muốn trải nghiệm, khám phá và sống trong những khoảnh khắc thanh thản đó.

Mẫu 2: Tác phẩm 'Lao xao ngày hè' đã khơi dậy trong em những cảm xúc mãnh liệt về vẻ đẹp của mùa hè, vùng quê và thiên nhiên nguyên sơ. Nó mang đến cho em những hình ảnh sinh động, màu sắc rực rỡ và âm thanh vui tươi của loài chim. Khi đọc truyện, em như tham gia vào một chuyến phiêu lưu thú vị khám phá mùa hè trong mơ, và em mong có cơ hội trải nghiệm điều đó thực tế trong tương lai.

- Soạn bài 'Trong lời mẹ hát' Chân trời sáng tạo ngắn gọn, đầy đủ nhất

- Soạn bài 'Thần trụ trời' - Chân trời sáng tạo - Ngữ văn lớp 10

- Soạn bài 'Chiều xuân' sách Chân trời sáng tạo lớp 11 một cách ngắn gọn và đầy đủ