Soạn bài Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro, Ngữ văn 6 - Chân trời sáng tạo
Soạn bài Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro một cách ngắn gọn và sáng tạo, Ngữ văn 6 - Chân trời sáng tạo
I. Chuẩn bị:
* Gợi ý trả lời câu hỏi phần chuẩn bị:
1. Tầm quan trọng của cây lúa trong đời sống của người Việt Nam
- Cây lúa đã xuất hiện từ rất lâu. Lâu nay, cộng đồng người Việt phụ thuộc vào nền nông nghiệp lúa nước để duy trì cuộc sống.
- Lúa gạo đóng vai trò không thể thiếu trong bữa ăn hàng ngày của người Việt Nam.
- Mọi phần của cây lúa đều được tận dụng: Thân lúa sau khi phơi khô trở thành nguồn rơm cho chổi, thức ăn cho gia súc, cũng như làm nguyên liệu đốt cháy và làm mái nhà. Vỏ trấu không chỉ làm chất đốt mà còn có ứng dụng trong việc ấp trứng và là thức ăn cho gà.
=> Cây lúa chơi một vai trò quan trọng trong đời sống của người Việt từ ngàn xưa cho đến hiện nay.
2. Chia sẻ về một lễ hội liên quan đến cây lúa mà em biết
- Trong ngày hội của Hội vua Hùng, cộng đồng dân làng hân hoan tham gia lễ cấy lúa ở Phú Thọ, được tổ chức vào những ngày 1/6 và 1/11 theo lịch âm lịch.
- Để kính mừng hội, người dân chọn một cụ già tôn quý để đóng vai vua Hùng, thực hiện lễ tế Thần Nông. Lễ cúng vật phẩm bao gồm xôi gà, trầu cau, và những bó mạ tươi, cùng với cây nêu cao. Sau khi thực hiện nghi lễ, 'vua Hùng' hướng dẫn mọi người ra ruộng cùng cấy lúa. Người cầm hương, người cầm mạ, người cầm lọng đồng lòng bảo vệ vua, người cầm mạ. Vua Hùng cày mạ đầu tiên rồi lên bờ, sau đó mọi người hân hoan ùa xuống ruộng, tiếp tục công việc cấy lúa trong bầu không khí sôi động và tràn đầy niềm vui, ước mong cho một mùa màng bội thu, no đủ.
- Ngay sau khi cấy xong, cộng đồng thực hiện lễ tạ ơn Thần Nông và Thành Hoàng làng, bày tỏ lòng biết ơn và kính trọng đối với thần linh và tổ tiên.
- Trình bày nhanh chóng về nội dung Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro trong bài viết ngắn nhất cho bài học Ngữ văn 6 - Chân trời sáng tạo.
II. Phần Đọc hiểu:
* Gợi ý Trả lời Câu hỏi về Đọc hiểu:
1. Vật liệu nào được sử dụng để tạo ra cây nêu trong nghi lễ cúng Thần Lúa và hình dạng của nó như thế nào?
- Nguyên liệu: cây vàng nghệ và lá dứa.
- Dạng dáng:
+ Phần đỉnh của cây nêu hình bông lúa to, ở phía trên có gắn một bó lúa với nhiều hạt và bốn tia lan tỏa ra bốn hướng.
+ Hai tia lông chim chèo bẻo được thêm vào (là biểu tượng cho sức mạnh và sự khôn ngoan).
+ Hai tia lông gà được gắn vào (là biểu tượng cho sự phồn thịnh và sung túc cho gia chủ).
III. Phần Sau khi Đọc
* Gợi ý Trả lời Câu hỏi Sau khi Đọc:
Câu hỏi 1 trang 84 Sách giáo khoa Ngữ văn 6 - tập 2:
Dấu hiệu nào giúp học sinh nhận diện rằng 'Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro' là một văn bản chứa thông tin:
- Tiêu đề của văn bản rõ ràng và súc tích, tổng quan về nội dung là lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro.
- Sa bảng nằm ngay dưới tiêu đề với mục đích tóm tắt nội dung của văn bản.
- Thời gian được mô tả cụ thể và đáng tin cậy trong văn bản.
=> Văn bản được soạn thảo nhằm mang lại thông tin chính xác và đáng tin cậy nhất về lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro.
Câu hỏi 2 trang 84 Sách giáo khoa Ngữ văn 6 - tập 2:
Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro bao gồm những hoạt động sau đây:
- Nghi lễ bắt đầu với việc tạo cây nêu.
- Trong buổi sáng, trước khi tham gia lễ cúng chính thức, người phụ nữ già nhất trong gia đình phải ra đồng vái lễ thần linh và sau đó thu hoạch những bó lúa để trang trí bàn thờ.
- Buổi lễ khởi đầu vào lúc trưa, người già làng hoặc chủ nhà đọc lời khấn.
- Sau khi thực hiện nghi thức cúng, mọi người quay về nhà sàn chính để tham gia buổi tiệc.
=> Những hành động này được sắp xếp theo thứ tự thời gian, giúp độc giả dễ dàng hình dung quy trình của lễ cúng.
Câu hỏi 3 trang 84 Sách giáo khoa Ngữ văn 6 - tập 2:
- Mô tả sự kiện bằng cách tường thuật: 'Sau nghi lễ cúng, tất cả quay về nhà sàn chính để tham gia buổi tiệc.'
- Mô tả chi tiết sự kiện:
+ 'Khi khai mạc buổi tiệc, theo phong tục truyền thống, bà già nhất trong gia đình sẽ uống ly rượu mở màn, sau đó mới mời khách theo thứ bậc tuổi.'.
+ 'Trong thời gian diễn ra buổi tiệc, mọi người thưởng thức thức ăn vui vẻ, đồng thời tham gia vào không khí vui tươi, nhảy múa, ca hát dưới bản nhạc trầm bổng của dàn cồng chiêng và nhiều nhạc cụ dân tộc khác như đàn tre, kèn môi, kèn lúa,...'.
- Bày tỏ cảm xúc của tác giả: 'Thật là một không khí hân hoan và sôi động!'.
Câu hỏi 4 trang 84 Sách giáo khoa Ngữ văn 6 - tập 2:
Văn bản 'Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro' là một văn bản thuyết minh tái hiện một sự kiện. Vì:
- Mô tả chi tiết các hoạt động theo thứ tự thời gian (trước, trong và sau lễ cúng).
- Trong văn bản, sự kết hợp giữa việc tường thuật, miêu tả, và biểu cảm được thực hiện một cách linh hoạt, sử dụng ngôn ngữ và hình ảnh một cách sáng tạo.
- Thông tin về sự kiện được truyền đạt một cách chính xác và đáng tin cậy.
Câu hỏi 5 trang 84 Sách giáo khoa Ngữ văn 6 - tập 2:
Qua nội dung văn bản, em nhận thức rằng sự kết nối giữa con người và thiên nhiên là một mối quan hệ chặt chẽ. Con người phụ thuộc vào thiên nhiên, do đó cần giữ thái độ yêu thương và tôn trọng thiên nhiên. Điều này sẽ giúp thiên nhiên đáp lại bằng khí hậu thuận lợi và nguồn tài nguyên dồi dào, tạo điều kiện cho mùa màng bội thu và cuộc sống ổn định.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - KẾT THÚC - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Thông qua bài học này, chúng ta nhận thức rõ sự gắn bó mật thiết giữa con người và thiên nhiên. Bạn có thể tìm hiểu thêm với một số bài soạn và văn mẫu lớp 6 về chủ đề Mẹ Thiên Nhiên như: Soạn bài Đánh giá cuối kỳ II và ôn tập một cách ngắn gọn, Soạn bài Trái Đất - Ngôi nhà chung của muôn loài...