Hôm nay, Mytour sẽ cung cấp tài liệu Soạn văn 9: Liên kết câu và liên kết đoạn văn (Luyện tập), rất hữu ích.
Hy vọng rằng với tài liệu này, các bạn học sinh lớp 9 sẽ có thể chuẩn bị bài một cách nhanh chóng và đầy đủ.
Soạn bài Luyện tập liên kết câu và liên kết đoạn văn
1. Trong các đoạn trích sau đây, những phép liên kết câu và liên kết đoạn văn nào đã được sử dụng?
a. Trường học của chúng ta được xây dựng dưới chế độ dân chủ nhân dân, với mục tiêu đào tạo những công dân và cán bộ xuất sắc, là những người sẽ làm chủ tương lai của đất nước. Trường học của chúng ta phải vượt trội hơn so với trường học của thực dân và phong kiến ở mọi mặt.
Để thực hiện điều đó, thầy giáo, học trò và cán bộ phải nỗ lực hơn nữa để tiến bộ không ngừng.
(Hồ Chí Minh, Về vấn đề giáo dục)
b. Văn nghệ đã mang lại sự sống thực sự cho tâm hồn họ. Lời nói của văn nghệ chính là nguồn sống.
Sức sống đó lan tỏa đều đặn đến mọi góc, mọi khía cạnh của tâm hồn. Văn nghệ giao tiếp với tất cả chúng ta, không chỉ với trí óc mà còn với trái tim, đặc biệt là với tâm hồn.
(Nguyễn Đình Thi, Tiếng nói của văn nghệ)
c. Trong thực tế, thời gian không chỉ đơn thuần là một mà lại là hai khía cạnh: một là là một định luật tự nhiên, khách quan, bao phủ toàn cầu, hai là là một khái niệm tương đối của con người. Bởi chỉ có con người mới có ý thức về thời gian. Con người là loài duy nhất biết rằng sẽ phải đối diện với cái chết, và nhận ra thời gian là không ngừng trôi.
(Thời gian là gì? trong Tạp chí Tia sáng)
d. Người yếu đuối vẫn thường hiền lành. Để làm điều ác cần sức mạnh.
(Nam Cao, Chí Phèo)
Gợi ý:
a.
- Liên kết câu: sử dụng phép lặp (ví dụ về trường học)
- Kết nối đoạn: sử dụng phép thế (như vậy - thay cho “trường học của chúng ta cần phải vượt trội hơn trường học của thực dân và phong kiến”)
b.
- Kết nối câu: sử dụng phép lặp (liên kết câu 1 và câu 2 - về văn nghệ)
- Kết nối đoạn: sử dụng phép lặp (về sự sống và văn nghệ)
c. Kết nối câu: sử dụng phép lặp (về con người và thời gian)
d. Kết nối câu: Sử dụng mối quan hệ trái ngược (yếu đuối - mạnh, hiền lành - ác)
2. Tìm các cặp từ trái nghĩa trong hai câu sau và chỉ ra tác dụng của chúng trong việc liên kết câu.
Thời gian vật lý là không gian vô hình, lạnh lẽo, di chuyển trên con đường thẳng và ổn định như một máy móc (hoàn hảo vì không bao giờ hỏng hóc), gây ra sự tạo và hủy hoại đối với mọi sự sống, mọi sự tồn tại. Trái lại, thời gian tâm lý thì có hình dáng, nồng nhiệt, xoay tròn và không đều như một vòng tròn, đan xen giữa việc diễn ra nhanh và chậm với một loạt các kí ức và cảm xúc về quá khứ, cũng như nhiều dự đoán và lo lắng về tương lai.
(Thời gian là gì? từ Tạp chí Tia sáng)
Gợi ý:
- Các cặp từ trái nghĩa:
- thời gian vật lý - thời gian tâm lý
- vô hình - hữu hình
- giá lạnh - nóng bỏng
- thẳng tắp - hình tròn
- đều đặn - lúc nhanh lúc chậm
- Tác dụng: Đoạn văn nhấn mạnh sự phân biệt giữa thời gian vật lý và thời gian tâm lý. Việc sử dụng các cặp từ trái ngược đã tạo ra một liên kết chặt chẽ giữa hai câu văn, làm nổi bật sự đối lập giữa thời gian vật lý và thời gian tâm lý.
3. Tìm và sửa các lỗi về liên kết nội dung trong các đoạn trích sau.
a. Bơi một mình vào đêm tối, chiến trận đại đội 2 ở bãi bồi bên dòng sông. Hai bố con cùng viết đơn xin tham gia mặt trận. Mùa thu hoạch lạc đang đi vào những giai đoạn cuối cùng.
(Dẫn theo Trần Ngọc Thêm)
b. Lúc 19 tuổi, chị sinh ra một cậu con trai, sau đó chồng chị mắc phải căn bệnh, ốm liền trong hai năm rồi qua đời. Chị phải gánh vác việc phụng dưỡng cha mẹ chồng, chăm sóc chồng và nuôi con nhỏ. Trải qua những ngày ngắn ngủi giữa cơn bệnh, chồng chị dành cho chị tình yêu và sự quan tâm tột bậc.
(Dẫn theo Trần Ngọc Thêm)
Gợi ý:
a.
- Các câu vi phạm liên kết nội dung: Không cùng chủ đề chung.
- Sửa lại: Trong đêm tối, anh cắm bơi một mình. Trận địa của đội 2 nằm ở phía bãi bồi ven dòng sông. Anh nhớ lại thời điểm đầu mùa lạc, hai bố con anh cùng viết đơn xin tham gia mặt trận. Hiện nay, mùa thu hoạch lạc đã vào giai đoạn cuối cùng.
b.
- Câu này vi phạm liên kết nội dung: Trình tự sự kiện nêu trong các câu không hợp lý.
- Cách sửa: Lúc 19 tuổi, chị sinh ra một cậu con trai, sau đó chồng chị mắc phải căn bệnh, ốm liền trong hai năm rồi qua đời. Suốt thời gian anh ốm, chị phải nỗ lực phụng dưỡng cha mẹ chồng, chăm sóc chồng và nuôi con nhỏ. Trải qua những ngày ngắn giữa cơn bệnh, chồng chị dành cho chị tình cảm đặc biệt.
4. Tìm và sửa các lỗi về liên kết hình thức trong các đoạn trích sau:
a. Với bộ răng mạnh mẽ, loài nhện khổng lồ này có thể cắn thủng cả đôi giày da. Mọi biện pháp chống lại chúng vẫn chưa đem lại kết quả vì chúng sống sâu dưới lòng đất. Hiện nay, người ta vẫn đang thử tìm cách để bắt chúng và lấy nọc điều trị cho những người bị chúng cắn.
(Tin tức)
b. Tại văn phòng, đồng chí Bộ trưởng đã gặp gỡ một số bà con nông dân để trao đổi ý kiến. Mỗi khi bà con kéo đến hội trường, đông đảo như thế.
(Tin tức)
Gợi ý:
a. Lỗi trong việc thay thế: “nó” không phù hợp. Cách khắc phục: thay thế bằng “chúng”.
b. Lỗi trong việc sử dụng từ ngữ: không đồng nhất giữa “văn phòng” và “hội trường”. Cách khắc phục: “Tại văn phòng… Mỗi khi bà con kéo đến văn phòng, đông đảo như thế.”