Truyện Kiều sẽ được học trong chương trình Ngữ văn 9, với một số đoạn trích quan trọng. Trong đó có đoạn Mã Giám Sinh mua Kiều, thuộc phần Gia biến và lưu lạc trong tác phẩm của Nguyễn Du.
Mytour mang đến bài Soạn văn 9: Mã Giám Sinh mua Kiều hữu ích cho học sinh khi nghiên cứu về đoạn này.
Soạn bài Mã Giám Sinh mua Kiều - Mẫu 1
Hướng dẫn soạn văn Mã Giám Sinh mua Kiều chi tiết
I. Tác giả
- Nguyễn Du (1765 - 1820), tên thật là Tố Như, biệt hiệu là Thanh Hiên.
- Sinh ra ở làng Tiên Điền, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh, nhưng lớn lên và trải qua tuổi thơ tại Thăng Long.
- Ông sinh ra và lớn lên trong một gia đình danh giá, nhiều thế hệ phụ trách công việc quan trọng và có truyền thống văn hóa sâu sắc.
- Cuộc đời của ông chặt chẽ liên quan đến những biến cố lịch sử của thời kỳ cuối thế kỷ XVIII - đầu thế kỷ XX.
- Nguyễn Du là một học giả uyên bác, hiểu biết sâu rộng về văn hóa dân tộc và văn học Trung Hoa.
- Trong sự nghiệp văn học, Nguyễn Du sáng tác nhiều tác phẩm quý giá viết bằng chữ Hán và chữ Nôm.
- Một số tác phẩm nổi tiếng của ông bao gồm:
- Tác phẩm viết bằng chữ Hán (bao gồm 3 tập thơ, tổng cộng 243 bài): Thanh Hiên thi tập, Nam trung tạp ngâm, Bắc hành tạp lục.
- Tác phẩm viết bằng chữ Nôm: Đoạn trường tân thanh (Truyện Kiều)...
II. Các tác phẩm
1. Vị trí của đoạn trích
- Đoạn trích này nằm trong phần thứ hai (Gia biến và lưu lạc).
- Sau khi gia đình Kiều bị gánh oan, Kiều quyết định bán mình để có tiền cứu cha, giúp gia đình thoát khỏi khó khăn. Đoạn trích này nói về việc Mã Giám Sinh mua Kiều.
2. Sắp xếp
Gồm 3 phần:
- Phần 1. 10 câu đầu: Mô tả về Mã Giám Sinh.
- Phần 2. 6 câu tiếp theo: Sự đau khổ và nhục nhã của Thúy Kiều.
- Phần 3. 10 câu cuối cùng: Bản tính thật sự của Mã Giám Sinh.
III. Hiểu - Đọc văn bản
1. Bản chất thực sự của Mã Giám Sinh
- Hình ảnh đầy đủ về Mã Giám Sinh là:
- Đầy đủ tên: Mã Giám Sinh, Tuổi: đã vượt qua tuổi trung niên
- Quê quán: Gần với huyện Thanh Lâm.
- Phong cách ăn mặc: Lịch lãm và đẹp trai
- Gương mặt: Lươn lẹo và tươi tắn
- Cách nói chuyện: Thô lỗ và không lịch sự
- Thái độ: Ngồi chơi đùa trên ghế với vẻ nghiêm túc
=> Dù có vẻ bề ngoài hoàn hảo, nhưng không phù hợp với tuổi của anh và không tạo ra ấn tượng tích cực cho người khác.
- Bản chất con người:
- Khéo léo giấu dối từ dòng lịch sử cho đến ngoại hình.
- Chân tình là một kẻ buôn lậu, lạm dụng quyền lợi cá nhân.
=> Bằng cách sử dụng kỹ thuật mô tả chi tiết, tác giả tạo ra hình ảnh sống động của Mã Giám Sinh, người có bản chất là một tay buôn trá hình.
2. Nỗi đau tủi nhục của Thúy Kiều
- Tình cảnh của Kiều: Bị biến thành một món hàng để người ta bán đấu giá.
- Nỗi đau tủi nhục:
- Chất phác, bi ai: Đau đớn thêm lên nỗi buồn của gia đình
- Bất lực, xấu hổ với chính bản thân: Dừng lại, đối diện với hình ảnh của mình trong gương mặt phấn son.
- Khóc thét trước số phận tan nát.
- Tức giận trước việc gia đình bị buộc tội oan uổng.
=> Nguyễn Du đã biểu lộ sự phẫn nộ, thất vọng với xã hội tiêu cực đã làm nhục và hủy hoại phẩm giá con người.
Soạn văn Mã Giám Sinh mua Kiều một cách súc tích
Hướng dẫn trả lời câu hỏi:
Câu 1. Phân tích các đặc điểm ngoại hình, tính cách để làm nổi bật bản tính xấu xa của Mã Giám Sinh.
- Đặc điểm của Mã Giám Sinh được phác họa rõ ràng:
- Tên: Mã Giám Sinh, Tuổi: trạc ngoại tứ tuần
- Quê: Huyện Thanh Lâm, cũng gần.
- Phong cách: ăn mặc lịch lãm
- Gương mặt: mày râu trắng phau
- Lời nói: thô lỗ, vô lễ
- Thái độ: ngồi thư thả tự cao tự đại
=> Vẻ bề ngoài qua mức quá cải tạo, không phản ánh đúng tuổi và không thu hút lòng tin của người khác.
- Bản tính con người:
- Giả dối từ tiểu sử đến hình dáng.
- Bản tính là một kẻ buôn, một tên lưu manh.
=> Cách diễn đạt sinh động, tạo ra hình ảnh Mã Giám Sinh là một kẻ buôn thật sự.
Câu 2. Cảm nhận của tôi về hình ảnh Thúy Kiều.
- Thúy Kiều bị biến thành một món hàng để bán cho người khác.
- Nỗi đau, sự tủi nhục: “Thềm hoa một bước lệ hoa mấy hàng/ Nét buồn như cúc, điệu gầy như mai”. Cảm giác đau đớn, xấu hổ của một cô gái xinh đẹp, từng sống trong bóng dáng hoa hồng, giờ lại bị bán vào cuộc sống đầy nhục nhã.
- Trong tâm hồn nàng bây giờ đầy lo âu: tình yêu đổ vỡ, cha mẹ bị hành hạ, gia đình tan nát… Nhưng nàng vẫn phải ở lại, đàn đàn, viết thơ để làm vui lòng Mã Giám Sinh.
Câu 3. Tấm lòng nhân đạo của Nguyễn Du được thể hiện qua đoạn trích.
- Cảm thấy thương cảm, đau lòng trước số phận của phụ nữ trong xã hội cũ bị bóc lột, coi thường.
- Khiếu nại về xã hội tiền bạc đã khiến con người phải chịu đựng nhiều khổ đau, đau đớn.
- Biểu hiện sự căm hận trước bọn buôn người giả dối, không nhân từ.
=> Ý nghĩa nhân văn sâu sắc.
Soạn bài Mã Giám Sinh mua Kiều - Mẫu 2
Câu 1. Phân tích các đặc điểm về ngoại hình, tính cách để làm nổi bật bản tính xấu xa của Mã Giám Sinh.
- Về bề ngoài:
- Mã Giám Sinh, độ tuổi: trên bốn mươi
- Quê quán: Gần huyện Thanh Lâm.
- Phong cách ăn mặc: Lịch lãm
- Khuôn mặt: trầm ngâm, mày rậm
- Cách nói: Thiếu lịch sự, thô lỗ
- Cử chỉ: Có vẻ tư tưởng và tự tin
=> Bề ngoài tinh tế, không phản ánh đúng tuổi và không gây ấn tượng tích cực cho người đối diện.
- Tính cách, bản chất bên trong:
- Giả dối từ tiểu sử đến ngoại hình.
- Bản tính giữa buôn bán và lưu manh.
=> Kỹ thuật mô tả chân thực, tái hiện hình ảnh Mã Giám Sinh với đặc tính của một tên buôn lậu thực thụ.
Câu 2. Cảm nhận của em về hình ảnh Thúy Kiều.
- Tình cảnh của Kiều: Bị biến thành hàng hóa để người ta mua bán.
- Tâm trạng đau đớn, tủi nhục: “Dòng nước mắt rơi nặng ký, những hàng lệ tuôn dài/ Nụ cười héo hon, dáng vẻ như hoa tàn”. Sự đau đớn, nhục nhã của một người phụ nữ bị bán như một món hàng khiến nàng cảm thấy như mình đang bị vùi dập, nhục nhã.
- Trong lòng Kiều lúc này đầy những tư tưởng lẫn lộn: tình yêu tan vỡ, cha mẹ bị đánh đập, gia đình tan nát... Nhưng dù vậy, Kiều vẫn phải giữ vẻ vui vẻ, hát ca để làm vui lòng Mã Giám Sinh.
Câu 3. Tấm lòng nhân đạo của Nguyễn Du hiện lên qua đoạn trích.
- Thể hiện sự thương xót, đau đớn trước thân phận của phụ nữ trong xã hội cổ xưa bị bóp méo, khinh thường.
- Phê phán một xã hội với tình trạng đẩy con người vào cảnh khốn khổ, đau đớn.
- Thể hiện sự phẫn nộ trước bọn buôn người giả dối, bất nhân.
=> Giá trị nhân đạo sâu sắc được thể hiện rõ ràng.