Truyện ngắn Một câu chuyện nhỏ nhẹ của An-tôn Sê-khốp sẽ được hướng dẫn tìm hiểu trong chương trình môn Ngữ văn 7. Bởi vậy, Mytour muốn giới thiệu bài Soạn văn 10: Một câu chuyện nhỏ nhẹ.
Tài liệu dưới đây sẽ giúp ích cho các bạn học sinh lớp 10 khi tìm hiểu về tác phẩm này, mời tham khảo.
Soạn bài Một câu chuyện nhỏ
Trước khi bắt đầu đọc
Thỉnh thoảng, những hồi ức về những kỉ niệm nhỏ bé trong quá khứ lại đưa ta suy ngẫm về cuộc sống hiện tại và tương lai của mình. Hãy chia sẻ những kỉ niệm đó với bạn bè của bạn.
Gợi ý: Những kỷ niệm về gia đình, bạn bè…
Bắt đầu đọc văn bản
Câu 1. Lưu ý về ngôi kể. Lời kể chủ yếu bắt nguồn từ góc nhìn của “lúc đó” hay “bây giờ”?
- Ngôi kể thứ nhất.
- Lời kể chủ yếu bắt nguồn từ góc nhìn của “lúc đó”.
Câu 2. Tại sao Na-đi-a “không tin rằng gió đã nói những lời ấy”?
Gió không thể nói được.
Câu 3.
Tâm trạng phức tạp, nhớ về quá khứ.
Trả lời câu hỏi
Câu 1. Trong truyện Một chuyện đùa nho nhỏ, câu chuyện được kể bằng ngôi thứ mấy? Người kể chuyện là nhân vật phụ chứng kiến, người nghe kể lại hay nhân vật tham gia hành động chính?
- Truyện được kể theo ngôi thứ nhất.
- Người kể chuyện là nhân vật tham gia hành động chính.
Câu 2. Dựa vào thay đổi về thời gian, địa điểm và nhân vật, truyện ngắn có thể chia thành bao nhiêu phần? Tóm tắt nội dung của từng phần.
Truyện có bốn phần. Tóm tắt nội dung từng phần:
- Phần 1. Từ đầu đến “...chăm chú nhìn chiếc găng tay của mình”: Lần trượt tuyết đầu tiên của “tôi” và Na-đi-a.
- Phần 2. Tiếp theo đến “cốt sao say là được”: Những lần trượt tuyết sau đó của “tôi và Na-đi-a.
- Phần 3: Tiếp theo đến “Còn tôi trở vào nhà thu xếp đồ đạc”: Lần trượt tuyết một mình của Na-đi-a.
- Phần 4. Còn lại: Cuộc sống hiện tại của hai nhân vật.
Câu 3. Dựa vào mô tả và lời kể của nhân vật “tôi” về lần trượt tuyết đầu tiên, hãy đoán tình cảm thực sự của nhân vật với Na-đi-a.
Nhân vật “tôi” không có tình cảm với Na-đi-a. Câu “Na-đi-a, anh yêu em” chỉ là trò đùa.
Câu 4. Sau lần trượt tuyết đầu tiên, từ khi nảy sinh ý đùa với Na-đi-a, những hành động, cử chỉ và lời nói của nhân vật “tôi” cho thấy anh không còn cảm thông với Na-đi-a nữa. Vì sao có thể nói nhân vật “tôi” cũng chính là người chịu tổn thất sau “một chuyện đùa nho nhỏ” của mình?
- Hành động, cử chỉ, lời nói cho thấy nhân vật “tôi” không còn đồng cảm với Na-đi-a nữa là:
- Chứng kiến Na-đi-a leo lên thang và trượt tuyết một mình trong nỗi sợ hãi.
- Tôi chuẩn bị rời khỏi Pê-téc-bua, một cuộc hành trình kéo dài và có lẽ là mãi mãi.
- Nhân vật “tôi” cũng gánh chịu mất mát sau trò đùa của mình: Anh ta bày ra trò đùa nhưng kết quả không như mong đợi. Na-đi-a không biết ai nói câu ấy và anh ta đã vô tình gây đau khổ cho một người phụ nữ.
Câu 5. Câu “Na-đi-a, anh yêu em!” mang ý nghĩa gì với Na-đi-a? Tại sao cô lại quyết định ngồi lên xe trượt xuống “một mình” để “kiểm tra xem câu nói ngọt ngào ấy còn vang vọng trong tai mình không”?
- Câu “Na-đi-a” mang ý nghĩa quan trọng với Na-đi-a, khiến cô trở nên dũng cảm hơn, thường xuyên trượt tuyết để có thể nghe câu nói ấy.
- Lí do: Cô ấy muốn biết ai đã nói câu “Na-đi-a, anh yêu em”.
Câu 6. Cảnh chia tay của hai nhân vật khi xuân sang đem lại cho bạn những cảm xúc gì về họ và cuộc sống? Nếu gặp tình huống tương tự, bạn sẽ hành động như thế nào?
- Hai nhân vật sẽ bắt đầu một cuộc sống mới. Và trong cuộc sống, luôn có những lúc phải chia xa.
- Nếu đối mặt với tình huống tương tự, tôi sẽ mạnh mẽ hỏi nhân vật “tôi” về câu nói mình nghe được. Dù câu trả lời không như mong đợi, tôi cũng sẽ không trách móc hay hối tiếc.
Câu 7. Trong phần kết, khi nói về tình hình cuộc sống của Na-đi-a và bản thân sau nhiều năm, người kể chuyện cảm thấy như thế nào? Đánh giá về ý tưởng chính của câu chuyện như thế nào?
- Tâm trạng của người kể có phần phức tạp, đầy băn khoăn và nhớ về quá khứ.
- Ý tưởng chính: Tình cảm trong sáng, hồn nhiên được truyền đạt qua câu nói “anh yêu em”.
Kết nối giữa đọc và viết
Viết một đoạn văn (khoảng 150 từ) phân tích hình ảnh “hàng rào” trong truyện ngắn Một truyện đùa nho nhỏ.
Gợi ý:
Trong truyện ngắn “Một truyện đùa nho nhỏ”, Sê-khốp đã sử dụng hình ảnh “hàng rào” với ý nghĩa nghệ thuật. “Hàng rào” xuất hiện trong cảnh chia tay ở cuối truyện là biểu tượng của sự ngăn cách, rào cản. Tác giả mô tả nó như một “hàng rào cao có đinh nhọn”, gợi lên sự ngăn cản tuyệt đối. Từ rào cản vật chất trở thành rào cản trong tâm hồn của hai nhân vật. Trái tim của Na-đi-a bị một rào cản ngăn cách khiến cô không thể mở lòng. Mặc dù vậy, giữa “hàng rào” đó vẫn tồn tại những khe hở, và “tôi” đã lắng nghe Na-đi-a, cảm nhận nỗi buồn và khát khao của cô. Cuối cùng, họ không vượt qua được “hàng rào” đó, nhân vật “tôi” chỉ “đứng bên cạnh hàng rào” và nghe lời muốn nói của Na-đi-a. “Hàng rào” biểu thị sự chia cách giữa hai con người, dù ở cùng một không gian nhưng không thể tiếp xúc được. Một hình ảnh nhỏ nhưng chứa đựng ý nghĩa lớn.