Soạn bài 'Mùa lá rụng trong vườn' (của Ma Văn Kháng) ngắn nhất trong năm 2021
A. Soạn bài 'Mùa lá rụng trong vườn' (của Ma Văn Kháng) (ngắn nhất)
Câu 1 (trang 88 sách giáo khoa Ngữ văn lớp 12 Tập 2):
- Chị Hoài tỏ ra thướt tha, mảnh mai nhưng vẫn giữ được sự dịu dàng và sức sống: “người thanh mảnh trong chiếc áo lông trắng… đôi mắt hai mí màu đằm thắm và cái nụ cười rất tươi”.
- Tính cách hiền hậu, phong cách giao tiếp lịch thiệp của chị Hoài phản ánh sự đậm chất dân dã, từ bi của người phụ nữ nông thôn.
- Sự xuất hiện của chị Hoài vào dịp cuối năm rất ý nghĩa: chiều 30 Tết – ngày lễ truyền thống của dân tộc.
→ Đây là khoảnh khắc thiêng liêng nhất của tình thân gia đình, đánh thức lòng trân trọng gia đình.
⇒ Nhân vật chị Hoài là một hình mẫu người phụ nữ giữ vững vẻ đẹp truyền thống quý giá trước những biến động xã hội.
- Mọi người yêu quý và tôn trọng chị vì chị luôn thể hiện những phẩm chất tốt: tình thân, lòng trung thành. Chị Hoài – biểu tượng của người phụ nữ Việt Nam truyền thống, là một liên kết, gắn kết mọi người, xua tan những khoảng cách vô hình mà xã hội hiện đại, với kinh tế thị trường, và với sự tính toán vụ lợi, có thể làm mất đi những giá trị tốt đẹp, làm nguội đi mối quan hệ tình cảm trong gia đình.
Câu 2 (trang 88 sách giáo khoa Ngữ văn lớp 12 Tập 2):
Tâm trạng của nhân vật ông Bằng và chị Hoài khi gặp lại trước giờ cúng tất niên:
Ông Bằng | Chị Hoài |
---|---|
- “Nghe thấy xôn xao tin chị Hoài lên” - “Ông sững lại khi nhìn thấy Hoài, mặt thoáng một chút ngơ ngẩn. Rồi mắt ông chớp liên hồi, môi ông bật không thành tiếng, có cảm giác ông sắp khóc òa”. - “Giọng ông bỗng khê đặc, khàn rè: Hoài đấy ư con?” → Nỗi vui mừng, xúc động. |
- “Gần như không chủ động được mình lao về phía ông bằng, quên cả đôi dép, đôi chân to bản… kịp hãm lại khi còn cách ông già hai hàng gạch hoa” - Tiếng gọi của chị nghẹn ngào trong tiếng “nấc” của ông. |
⇒ Một cảnh gặp gỡ vui mừng kết hợp với nỗi buồn tiếc nuối.
⇒ Sự hiện diện của chị Hoài giúp giải tỏa nỗi cô đơn của ông Bằng, như thêm niềm tin vào việc bảo vệ những giá trị truyền thống gia đình.
Câu 3 (trang 88 sách giáo khoa Ngữ văn lớp 12 Tập 2):
Bức tranh ngày tết và suy tư của ông Bằng trước bàn thờ:
- Hồi tưởng về nguồn gốc, về những giá trị truyền thống của dân tộc.
- Bày tỏ lòng biết ơn trước tổ tiên, trước những người đã khuất trong lễ cúng tất niên.
- Phải giữ gìn và phát triển những giá trị tốt đẹp của quá khứ: “mỗi dân tộc không có quá khứ là một dân tộc bất hạnh”.
⇒ Một nét văn hóa truyền thống đáng quý và tự hào của dân tộc ta. “Quá khứ không bao giờ tách rời với hiện tại. Tổ tiên không bao giờ xa lìa con cháu. Tất cả đều gắn kết một cách vững chắc và trung thành”.
B. Tác giả
- Họ và tên: Ma Văn Kháng, sinh năm 1936
- Quê quán: Thủ đô Hà Nội
- Các tác phẩm nổi bật: “Đồng bạc trắng hay xòe”, “Vùng biên ải”, “Ngày đẹp trời”,...
C. Tác phẩm
- Bối cảnh sáng tác: Tác phẩm được vinh danh bởi Giải thưởng của Hội Nhà văn Việt Nam vào năm 1986. Qua câu chuyện về gia đình ông Bằng, một gia đình truyền thống, luôn tuân thủ quy định gia pháp, nhưng lại đối mặt với những biến động mạnh mẽ từ bên ngoài, nhà văn thể hiện sự lo lắng sâu sắc về giá trị truyền thống trước những thay đổi của thời đại.
– Trích đoạn từ chương 2 của tiểu thuyết “Mùa lá rụng trong vườn”.
- Thể loại: Tiểu thuyết
- Cách diễn đạt: Tự kể
- Tóm tắt:
'Mùa lá rụng trong vườn' là một tiểu thuyết của Ma Văn Kháng, mô tả cuộc sống của một gia đình truyền thống Việt Nam vào những năm 80 của thế kỷ XX, thời kỳ chứng kiến sự biến động mạnh mẽ sau cuộc chiến tranh, với những điều tốt và không tốt. Trích đoạn trong sách giáo khoa mô tả cảnh chiều 30 tết, khi chị Hoài - con dâu lớn trong gia đình, trở về thăm gia đình chồng đã hi sinh trên chiến trường. Mọi người trong gia đình đều vui mừng và hân hoan chào đón cô, hàn huyên câu chuyện với chị. Chị mang theo những quà quê như gạo nếp, giò thủ, bột sắn dây và hạt mướp giống, thể hiện tình cảm thân thương dành cho gia đình và mọi người. Cả gia đình quây quần bên bàn cơm đoàn viên, cùng cúng gia tiên, tràn đầy hạnh phúc và niềm vui.'
- Cấu trúc:
+ Phần 1 (từ đầu đến 'bệnh đấy chị ơi'): Chị Hoài và việc trở về trong ngày ba mươi tết
+ Phần 2 (tiếp theo 'phải đi'): Sự gặp lại giữa ông Bằng và con dâu
+ Phần 3 (phần còn lại): Mọi người trong gia đình ông Bằng cùng lễ cúng tất niên
- Thứ tự kể: Thứ ba
- Ý nghĩa nội dung: Qua câu chuyện diễn ra trong gia đình ông Bằng, một gia đình truyền thống, luôn tuân theo quy tắc, bị lay động bởi những biến động từ bên ngoài, tác giả thể hiện sự lo lắng sâu sắc về giá trị truyền thống trước những thay đổi của thời đại.
- Ý nghĩa nghệ thuật:
+ Nghệ thuật mô tả tâm trạng nhân vật sống động, cuốn hút.
+ Nghệ thuật dẫn dắt câu chuyện tự nhiên.
+ Nghệ thuật vẽ hình nhân vật tài tình.
+ Nghệ thuật tái hiện cảnh vật chân thực, tinh tế.