Buzz
Trích đoạn quan trọng từ văn bản.
Nội dung chính
| Văn bản giới thiệu về nghệ thuật múa rối nước và việc bảo tồn, phát triển loại hình này. |
Trước khi đọc
Trả lời Câu hỏi 1 Trước khi đọc trang 137 SGK Văn 10 Kết nối tri thức
Khi nghe từ “con rối”, bạn nghĩ ngay đến điều gì? Tại sao bạn lại nghĩ như vậy?
Phương pháp giải:
Kết hợp với thực tế, bạn đã từng nghe từ “con rối” trong tình huống nào và từ này thường được sử dụng để mô tả những trường hợp cụ thể như thế nào.
Lời giải chi tiết:
Khi nghe từ “con rối”, bạn nghĩ ngay đến những người không có ý kiến riêng, không biết tự suy nghĩ, bị người khác đứng sau dùng dây để điều khiển và chỉ làm theo những gì người khác bảo, thực chất không có quyền lực hay hiểu biết gì.
Trước khi đọc 2
Trả lời Câu hỏi 2 Trước khi đọc trang 137 SGK Văn 10 Kết nối tri thức
Bạn đã hiểu gì về múa rối nước? Có điều gì bạn muốn hiểu rõ hơn về loại hình nghệ thuật này?
Phương pháp giải:
Kết nối với trải nghiệm cá nhân để trả lời
Lời giải chi tiết:
Em đã biết múa rối nước là một loại hình nghệ thuật dân gian, các nghệ sĩ sẽ ẩn mình phía sau màn và điều khiển những con rối trên sân khấu, chúng được treo trên mặt nước
Em muốn biết làm thế nào những người nghệ sĩ có thể điều khiển con rối từ phía sau màn.
Trong khi đọc 1
Trả lời Câu hỏi 1 Trong khi đọc trang 137 SGK Văn 10 Kết nối tri thức
Đoạn văn in đậm này là phần tóm tắt của văn bản. Hãy nhớ lại các chức năng thông thường của một phần tóm tắt.
Phương pháp giải:
Dựa vào kiến thức đã học khi viết một bài thuyết minh, một bài viết thông tin hoặc một bài báo để nhớ lại kiến thức về phần tóm tắt
Lời giải chi tiết:
Các chức năng của phần tóm tắt trong văn bản là:
- Hoàn thiện tiêu đề, bằng cách làm sáng tỏ chủ đề của bài viết và góc nhìn mà bạn chọn, giúp độc giả hình dung bài viết sẽ nói về điều gì.
- Tóm tắt thông tin, cung cấp thông tin chính của bài viết.
- Giải thích bài viết, chỉ ra tại sao tác giả chọn viết về sự kiện hoặc hiện tượng này
- Mô tả ngữ cảnh, lý do xuất hiện bài viết
- Thông báo cấu trúc, phát triển thông điệp chính của bài viết mà tiêu đề đã đề cập. Điều này rất quan trọng với độc giả đọc nhanh, vì cách trình bày này sẽ rõ ràng.
Trong quá trình đọc 2
Trả lời Câu hỏi 2 Trong quá trình đọc trang 137 SGK Văn 10 Kết nối tri thức
Tại Việt Nam, trò múa rối nước ra đời từ khi nào?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ đoạn văn trên trang 137
Việc ra đời của trò múa rối nước ở Việt Nam không có ngày cụ thể. Theo truyền thống, nó được hình thành từ thế kỷ XI - XII.
Trong quá trình đọc 3
Trả lời Câu hỏi 3 Trong quá trình đọc trang 138 SGK Văn 10 Kết nối tri thức
Đặc điểm nổi bật của không gian biểu diễn trong múa rối nước
Phương pháp giải:
Chú ý đoạn văn đầu trang 138
Lời giải chi tiết:
- Trước đây, múa rối nước diễn ra trên thủy đình, xây dựng trên mặt ao làng với kiến trúc có mái chùa cong kèm theo mành tre, cờ phướn, võng lọng, cổng hàng mã,…
- Ngày nay, thủy đình được xây dựng ngay trong các nhà hát và trong các khu du lịch sinh thái, sân khấu là hồ nhân tạo
Trong quá trình đọc 4
Trả lời Câu hỏi 4 Trong quá trình đọc trang 138 SGK Văn 10 Kết nối tri thức
Quá trình chế tác và điều khiển con rối trong múa rối nước diễn ra như thế nào?
Phương pháp giải:
Đọc cẩn thận đoạn văn thứ hai trên trang 138
Lời giải chi tiết:
- Chế tác: các con rối được tạo từ gỗ sung, chế tạo với hình dáng hài hước
- Điều khiển: người điều khiển sử dụng hệ thống sào kết hợp với dây để điều khiển con rối
Trong quá trình đọc 5
Trả lời Câu hỏi 5 Trong quá trình đọc trang 138 SGK Văn 10 Kết nối tri thức
Điểm chung giữa việc bảo tồn và phát triển múa rối nước và các loại hình nghệ thuật cổ truyền khác của dân tộc là gì?
Phương pháp giải:
Liên kết với thực tế
Lời giải chi tiết:
Bảo tồn và phát triển múa rối nước cũng như các loại hình nghệ thuật cổ truyền khác của dân tộc đều đối mặt với khó khăn trong việc thu hút sự quan tâm của công chúng vì ngày nay có rất nhiều loại hình nghệ thuật mới, được nhập khẩu từ nước ngoài như Kpop, hiphop,… thu hút và lôi cuốn hơn. Rõ ràng, trong thế giới hiện đại, múa rối nước không thể cạnh tranh với những bộ môn đó.
Sau khi đọc 1
Trả lời Câu hỏi 1 Sau khi đọc trang 139 SGK Văn 10 Kết nối tri thức
Tóm tắt nội dung chính của văn bản.
Phương pháp giải:
Đọc kỹ văn bản, chú ý đến những thông tin quan trọng về nghệ thuật múa rối nước
Lời giải chi tiết:
Văn bản trình bày về nghệ thuật múa rối nước cổ truyền với những điểm chính như sau:
- Múa rối nước ra đời từ thời cổ xưa, khoảng từ thế kỷ XI - XII
- Múa rối nước thường diễn ra tại các hội làng, lễ hội, sau đó là trên các sân khấu, nhà hát
- Kỹ thuật và hình thức biểu diễn múa rối nước, mặc dù đã có sự thay đổi về không gian biểu diễn nhưng vẫn giữ được nét truyền thống, nhằm truyền tải thông điệp đến khán giả
- Sự khác biệt giữa hai dạng biểu diễn: rối nước và rối cạn
- Múa rối nước trong bối cảnh xã hội hiện đại 4.0
Sau khi hoàn tất việc đọc 2
Trả lời Câu hỏi 2 Sau khi hoàn tất việc đọc trang 139 SGK Văn 10 Kết nối tri thức
Tìm kiếm trong văn bản những chi tiết mà có thể khẳng định múa rối nước là “một môn nghệ thuật sâu sắc với tinh thần Việt”.
Phương pháp giải:
- Đọc kỹ văn bản, tập trung vào những phần mô tả đặc trưng của múa rối nước
- Liên kết các đặc điểm của nghệ thuật này với văn hóa Việt Nam để chứng minh tính chất văn hóa của nó
Lời giải chi tiết:
Có một số chi tiết trong văn bản cho phép chúng ta khẳng định múa rối nước là “một môn nghệ thuật sâu sắc với tinh thần Việt”:
- Múa rối nước bắt đầu xuất hiện và phát triển từ những ngôi làng sâu trong cõi hẻo lánh rồi dần dần trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày
- Theo thời gian, nghệ thuật này đã trở nên phổ biến và hoàn thiện hơn nhờ sự đóng góp của nhiều thế hệ
- Những buổi biểu diễn múa rối nước thường diễn ra tại nhà rối (thủy đình) với kiến trúc độc đáo như mái chùa cong, mành tre, cờ phướn, võng lọng, cổng hàng mã,…
- Các con rối được tạo hình từ gỗ sung, mang vẻ đẹp đặc trưng với màu sắc sặc sỡ, phong phú và dân dã
- Múa rối nước cần sự hỗ trợ của âm nhạc, tiếng hát, tiếng trống, tiếng kèn và thậm chí là tiếng pháo để tạo ra một buổi biểu diễn hoàn chỉnh
Sau khi hoàn tất việc đọc 3
Trả lời Câu hỏi 3 Sau khi hoàn tất việc đọc trang 139 SGK Văn 10 Kết nối tri thức
Phân tích cách triển khai thông tin trong văn bản. Đánh giá mức độ thuyết phục của cách triển khai đó.
Phương pháp giải:
- Dựa vào nội dung của từng phần trong văn bản để nhận biết cách triển khai của tác giả
- Đánh giá cách triển khai đó có thuyết phục hay không dựa trên độ rõ ràng và dễ hiểu của nó đối với người đọc
Lời giải chi tiết:
Thông tin trong văn bản được tổ chức một cách logic theo từng yếu tố của nghệ thuật múa rối nước, tạo ra một chuỗi liên tục giúp người đọc hiểu rõ và nắm bắt thông tin về loại hình nghệ thuật này, bao gồm các điểm sau:
- Xuất xứ và lịch sử phát triển
- Không gian và thời gian biểu diễn
- Kỹ thuật và hình thức biểu diễn
- Sự đa dạng của múa rối: múa rối nước và múa rối cạn
- Thách thức và khó khăn của nghệ thuật múa rối nước trong thế giới hiện đại 4.0
Cách triển khai này không chỉ giúp người đọc dễ dàng nhận biết và nắm bắt thông tin về nghệ thuật múa rối nước mà còn rất thuyết phục do sự rõ ràng và mạch lạc của nó.
Sau khi hoàn tất việc đọc 4
Trả lời Câu hỏi 4 Sau khi hoàn tất việc đọc trang 139 SGK Văn 10 Kết nối tri thức
Đánh giá về phần sa-pô của văn bản và đề xuất cách viết sa-pô cho một văn bản thông tin nói chung.
Phương pháp giải:
- Đọc kỹ phần sa-pô ở đầu văn bản, chú ý đến cách viết và ngôn từ của nó
- Phân tích tác dụng của phần sa-pô trong văn bản để đưa ra cách viết sa-pô
Lời giải chi tiết:
Phần sa-pô của văn bản được viết dưới dạng một đoạn riêng biệt, đặt ở phần đầu tiên và sử dụng kiểu chữ khác biệt so với phần còn lại của văn bản, nói về tóm tắt các thông tin chính của nghệ thuật múa rối nước.
Cách viết sa-pô trong một văn bản thông tin nói chung bao gồm các yếu tố sau:
- Phần sa-pô nên được đặt ở đầu văn bản
- Về nội dung, phần sa-pô nên bao quát và tóm tắt được toàn bộ nội dung của văn bản
Sau khi hoàn tất việc đọc 5
Trả lời Câu hỏi 5 Sau khi hoàn tất việc đọc trang 139 SGK Văn 10 Kết nối tri thức
Nếu được phép mở rộng văn bản với thông tin về các câu chuyện trên sân khấu múa rối nước, bạn sẽ bổ sung gì?
Phương pháp giải:
- Xem xét lại kiến thức về nghệ thuật múa rối nước
- Tìm hiểu về các câu chuyện truyền thống trên sân khấu múa rối nước và dựa vào đặc điểm của loại hình nghệ thuật này để lựa chọn câu chuyện phù hợp để bổ sung vào văn bản
Lời giải chi tiết:
Nếu được mở rộng văn bản với thông tin về các câu chuyện trên sân khấu múa rối nước, chúng ta có thể bổ sung các vở múa rối nước nổi tiếng như Bật cờ, Múa rồng, Em bé chăn trâu, Cày cấy, Cậu ếch, Bắt vịt, Đánh cá, Vinh quy bái tổ, Múa sư tử, Múa phượng, Lê Lợi trả gươm, Nhi đồng vui chơi, Đua thuyền,… cũng như một số nhà hát múa rối uy tín hiện nay như Nhà hát múa rối Thăng Long, Nhà hát múa rối Trung ương, Nhà múa rối nước Rồng Vàng,…
Sau khi hoàn tất việc đọc 6
Trả lời Câu hỏi 6 Sau khi hoàn tất việc đọc trang 139 SGK Văn 10 Kết nối tri thức
Qua văn bản đã học, bạn cảm nhận thế nào về múa rối nước cũng như về nghệ thuật truyền thống của dân tộc?
Phương pháp giải:
Học sinh nên kết hợp kiến thức và trải nghiệm cá nhân để phản ánh ý kiến của mình
Lời giải chi tiết:
Văn bản đã truyền đạt cho tôi những cảm xúc tươi mới và tích cực về múa rối nước. Tôi hiểu rằng múa rối nước không chỉ là một loại hình nghệ thuật cổ truyền của dân tộc mà còn là biểu tượng văn hóa sâu sắc của người Việt Nam. Tuy nhiên, tôi cũng cảm thấy buồn bã khi nhận thấy rằng nghệ thuật này đang gặp phải nhiều khó khăn trong việc thu hút sự quan tâm của khán giả hiện đại. Tôi hy vọng rằng mọi người, cùng với những người nghệ nhân múa rối nước, sẽ nỗ lực bảo tồn và phát triển loại hình nghệ thuật đặc trưng này của Việt Nam.
Một liên kết giữa đọc và viết
Trả lời Câu hỏi Một liên kết giữa đọc và viết trang 139 SGK Văn 10 Kết nối tri thức
Viết một đoạn văn (khoảng 150 từ) về đề tài: Múa rối nước – món quà kỳ diệu từ đồng ruộng của Việt Nam.
Phương pháp giải:
Dựa vào những cảm nhận cá nhân về múa rối nước qua bài học và kết nối với thực tế
Lời giải chi tiết:
Chắc chắn rằng trong tâm trí mỗi người, đều đã từng nghe về múa rối nước, một loại hình nghệ thuật được coi là món quà kỳ diệu từ đồng ruộng của làng quê Việt Nam. Bộ môn này đã xuất hiện từ thời xa xưa, liên kết chặt chẽ với đời sống và văn hóa của người Việt. Chúng được tạo ra từ những nghệ nhân chan chứa, từ những con ao, nhà thờ, nhà chùa cổ xưa, cho đến những nguyên vật liệu để tạo ra những con rối cũng từ gỗ sung, những vật liệu gần gũi và dân dã của làng quê Việt Nam. Từ nguồn gốc đồng quê, múa rối nước đã vươn ra thành phố, vào nhà hát, trung ương,... nhưng vẫn giữ được những nét đặc trưng từ nơi nó ra đời, vẫn là một món quà văn hóa dân tộc sâu sắc và đặc biệt.
