Buzz
Với bài soạn Mùa xuân nhỏ nhắn trang 90, 91, 92 Ngữ văn lớp 7 Kết nối tri thức, học sinh sẽ dễ dàng trả lời câu hỏi và soạn văn 7.
Soạn bài Mùa xuân nhỏ nhắn (trang 90, 91, 92) - Kết nối tri thức
* Trước khi đọc
Câu 1 (trang 90 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
- Ấm áp của mùa xuân trong tâm trạng của em:
+ Trời ấm dần khi Tết đến gần.
+ Không còn khô hanh và mưa xối xả, mùa xuân tràn đầy dịu dàng, thuỳ mị, ban tặng nhân gian những tia nắng ấm áp, thật đáng yêu.
+ Mùa xuân cũng mang đến cho chúng ta những cơn mưa ngọt ngào
+ Ở các bến xe, đám đông tấp nập, ai ai cũng hối hả, háo hức chờ đón Tết về quê…
Câu 2 (trang 90 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
- Đọc Hồn Xuân, Huy Cận
Em tôi ở đâu?
Má đầy nụ cười, trán cao.
Tiếng mùa hát, lòng em vỗ, dậy,
Lơ đãng lòng tôi không kiềm chế.
Em yêu nhỏ của tôi, đâu rồi?
Nơi nào em nhỏ đã trốn?
Xin hãy nói với tôi, em tôi,
Tròn trĩnh Ngực trắng tinh như hoa rừng,
Mắt sâu như rượu, tóc thơm mùi hương.
Mỉm cười quyến rũ, răng như hạt lựu,
Sáng bừng cả bầu trời mấy dặm đường.
Anh đi khắp nơi trong rừng sâu,
Tìm em, hái lộc xuân sớm đầu.
Chân em tròn như cột đá đẹp,
Mặt em son sắc như cổ lâu.
Em nghe nhịp đời, bỏ anh đi,
Theo xuân nở rộ trăm cành li.
Ý mùa trong em rộn như vũ,
Tóc em rủ mềm như tơ liễu.
Khách qua đường ơi, em ở đây,
Chân em mềm mại, mắt sáng ngời.
Lòng em chờ anh với hồn xuân,
Man mác trong gió, hơi hướng bay.
* Đọc văn bản
Gợi ý trả lời câu hỏi trong bài đọc:
1. Hình dung: Cảm nhận về màu sắc và âm thanh trong bài thơ?
- Màu sắc: “xanh”, “tím biếc”
- Tiếng hót “rộn vang”, giọt sương “rơi lấp lánh”
2. Hình dung: Vẻ đẹp mùa xuân qua hình ảnh của “lộc”
- Từ “lộc” gợi lên sức quyến rũ cho bức tranh thơ
- “Lộc” là những chiếc lá non mềm mại của cây cỏ. “Lộc” cũng là mùa xuân, biểu tượng của sự sống, niềm vui.
+ Người mang theo lộc khi ra trận như mang theo hơi thở mới vào cuộc chiến, người đi ra đồng như gieo mạt vào lòng đất. Họ đã mang mùa xuân vào cuộc sống, góp phần xây dựng hạnh phúc cho đất nước.
→ Hình ảnh lộc non là biểu tượng của sự sống mới. Lộc mà các chiến sĩ mang lại cho chúng ta là huyết mạch mà họ đã hi sinh, là công lao gìn giữ mùa xuân bình yên cho dân tộc, gieo niềm vui đến mọi nhà.
3. Liên tưởng: Con chim hót, cành hoa nở, mùa xuân, nốt nhạc vui tươi.
- Hình ảnh của “chú chim”: Âm thanh lời hót chiền chiện vang vọng rộn ràng, tạo không khí vui tươi sôi động
- Hình ảnh của “nhành hoa”: Hoa tím biếc trung thành
- Hình ảnh của “mùa xuân”: Mùa xuân ấm áp, tràn đầy sức sống
- Hình ảnh của “nốt nhạc nhỏ bé”: Nốt nhạc khiêm tốn, im lặng đóng góp cho cuộc sống
* Khi đã đọc
Nội dung chính:
Bài thơ thể hiện tình yêu cuộc sống, tình yêu quê hương, và lòng mong muốn của tác giả muốn dâng hiến cuộc sống, góp một phần nhỏ của mình vào sự thịnh vượng của đất nước.
Gợi ý trả lời câu hỏi sau khi đọc:
Câu 1 (trang 91 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
- Trong bài thơ, nhà thơ mô tả mùa xuân qua những hình ảnh sau:
+ “Dòng sông xanh” rộng lớn, dài lê thê
+ “Bông hoa” với màu tím đậm
+ “Chim hót ríu rít” vang vọng, hân hoan vui mừng
→ Không gian rộng lớn, màu sắc tươi sáng và âm thanh hân hoan như mời gọi con người hòa mình vào cuộc sống, vào mùa xuân rực rỡ tại vùng đất Huế này
- Những tượng trưng ấy làm cho tôi cảm nhận mùa xuân: Tôi thấy mùa xuân đẹp và đầy sức sống.
Câu 2 (trang 91 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
- Cảm xúc của nhà thơ qua những dòng thơ: Ơi con chim chiền chiện/ Hót chi mà vang trời/ Từng giọt long lan rơi/ Tôi đưa tay tôi hứng:
+ Nhà thơ có cái nhìn mến mộ với cảnh vật
+ Tôi đưa tay ra “hứng” “giọt long lanh”: là giọt sương, cũng có thể là ẩn dụ sự chuyển đổi cảm xúc chỉ bởi tiếng chim “hót vang trời”
→ Cảm xúc mãnh liệt trước vẻ đẹp của mùa xuân tự nhiên, khát khao hòa mình vào thiên nhiên
Câu 3 (trang 92 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
- Hình ảnh người cầm súng và người ra đồng khiến tôi nghĩ về quân đội và người nông dân.
- Nhà thơ Thanh Hải đã cảm nhận và tái hiện bức tranh mùa xuân của đất nước thông qua hai hình ảnh sâu sắc là 'người cầm súng' và 'người ra đồng':
+ 'Người cầm súng' và 'người ra đồng' là hai biểu tượng cho hai nhiệm vụ chiến lược quan trọng nhất của đất nước chúng ta tại thời điểm bài thơ được sáng tác.
+ Hình ảnh 'người cầm súng' liên kết với 'lộc giắt đầy quanh lưng' đem lại hình ảnh vòng lá ngụy trang của người lính trên chiến trường.
+ Hình ảnh 'người ra đồng' kết hợp với 'lộc trải dài nương mạ' gợi lên hình ảnh những cánh đồng màu mỡ, xanh tươi.
Câu 4 (trang 92 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
- Đặc điểm về cách gieo vần và ngắt nhịp trong khổ thơ là:
+ Phương thức gieo vần: khó-khăn-thách thức
+ Sự kết hợp song hành giữa 'đất nước bền vững hàng ngàn năm', 'đất nước tỏa sáng như ngôi sao'
+ Cách ngắt nhịp: câu 1 với nhịp 2/3; câu 2 với nhịp 2/2; câu 3 với nhịp 2/3; câu 4 với nhịp 2/3
- Nhận xét:
+ Phương thức gieo vần và ngắt nhịp hợp lý.
+ Từ đó, đã diễn tả sự tiến bộ của lịch sử và là sự khẳng định về sự sống còn vĩnh cửu của đất nước. Cụm từ 'tiến lên phía trước' như một sự khẳng định, một biểu hiện của quyết tâm và niềm tin vững chắc vào tương lai rạng rỡ, tươi đẹp của tổ quốc, đất nước.
Câu 5 (trang 92 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
- Mong muốn cống hiến của tác giả: ao ước được sống để hiến dâng những điều nhỏ bé, muốn dâng trọn tuổi thanh xuân cho đời một cách khiêm tốn và tự nguyện.
- Liên kết với hoàn cảnh sáng tác:
+ Viết vào tháng 11-1980, khi đất nước mới thống nhất và đang xây dựng cuộc sống mới, nhưng vẫn đầy khó khăn, thách thức, chỉ vài tuần trước khi nhà thơ qua đời. Bài thơ là lời tâm niệm chân thành, gửi gắm tha thiết của nhà thơ muốn hiến dâng tuổi thanh xuân cho đời một cách khiêm tốn và tự nguyện.
Câu 6 (trang 92 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
- Từ “Tôi” ở đầu bài thơ chuyển thành “Ta” ở phần sau không phải là do ngẫu nhiên mà là để thể hiện tư tưởng của tác giả.
+ Chữ “Tôi” trong câu thơ “Tôi đưa tay tôi hứng” ở đoạn đầu thể hiện cảm xúc cá nhân của tác giả trước vẻ đẹp và sức sống của mùa xuân.
+ Ở các đoạn sau, chữ “Tôi” được thay bằng “Ta” để thể hiện tâm niệm của tác giả, khát vọng sống để dâng hiến cho đời. Chữ “Ta” biểu thị sự khao khát không chỉ của tác giả mà còn của nhiều người.
→ Sự thay đổi từ cá nhân tới tập thể cùng một ý nghĩ và mục tiêu: sự cống hiến không chỉ là ước muốn của cá nhân mà còn là của một cộng đồng, của nhân dân, của quốc gia.
Câu 7 (trang 92 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
- Thanh Hải sáng tác bài thơ Mùa xuân nho nhỏ khi ông đang nằm trên giường bệnh, chỉ 2 tháng trước khi ông qua đời. Bài thơ là lời thổ lộ sâu sắc và sự liên kết mạnh mẽ của nhà thơ với cuộc sống đầy sức sống. Được sáng tạo trong một tình huống đặc biệt, nên tiêu đề bài thơ mang ý nghĩa sâu sắc.
- Đặc sắc nhất trong bài thơ của Thanh Hải là hình ảnh “mùa xuân nho nhỏ”. Từ “nho nhỏ” không chỉ nhấn mạnh mùa xuân riêng tư của nhà thơ mà còn tạo ra hình ảnh dễ thương, đáng yêu. Hình ảnh này cùng với cành hoa, con chim, nốt nhạc trầm đã tạo ra một vẻ đẹp giản dị, khiêm nhường, thể hiện tâm trạng chân thành và tha thiết của nhà thơ. Thanh Hải tự nguyện làm một phần mùa xuân nho nhỏ là ông muốn sống tốt, sống có ý nghĩa, sống với toàn bộ sức sống trẻ trung của mình và mang lại cho cuộc sống một điều gì đó riêng biệt, một phần của bản thân, dù nhỏ nhoi.
→ Sự thay đổi từ cá nhân tới tập thể cùng một suy nghĩ. Vì vậy, tiêu đề bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” thể hiện ý chí hiến dâng mùa xuân nhỏ bé của cuộc sống cho mùa xuân chung, cuộc sống chung của dân tộc, của quốc gia.
* Kết nối với việc đọc
Tham khảo đoạn văn:
Thanh Hải đã để lại ấn tượng sâu sắc về tình yêu cuộc sống và lòng yêu nước trong lòng độc giả thông qua bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ”. Một màu xanh tươi sáng rực rỡ trải rộng mênh mông tôn thêm vẻ đẹp nổi bật của “bông hoa tím biếc”. Màu “tím biếc” lấp lánh giữa “dòng sông xanh” thêm phần thơ mộng. Từ “mọc” ở đầu câu thơ làm cho chúng ta phải chú ý. “Mọc” như một sự vươn lên, trỗi dậy từ lòng đất. Việc đặt từ “mọc” từ đầu câu thơ đã làm cho bài thơ trở nên sống động, đầy sức sống và ngạc nhiên của thiên nhiên. Bức tranh mùa xuân không chỉ có hình ảnh và màu sắc mà còn có cả âm thanh. Tiếng chim chiền chiện rộn ràng, ngân vang thánh thót khiến buổi sớm xuân trở nên sống động hơn bao giờ hết. Tình yêu thiên nhiên, tình yêu cuộc sống trào dâng và tràn đầy trong bài thơ. Tiếng thơ là tiếng của tâm hồn tác giả thốt lên từ trái tim đang rung động:
“Ơi, con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời!”
Âm thanh của chim trong vắt làm xao lãng không gian yên bình. Tiếng hót cao vút giữa bầu trời bao la khiến trái tim người nghe rộn ràng. Nhà thơ thốt lên “ơi…chim mà” một cách tha thiết và nhẹ nhàng. Âm nhạc đã thấm vào lòng tác giả những giai điệu kỳ diệu...
