Soạn bài Mùa xuân nho nhỏ SGK Ngữ văn 9 tập 1 Chân trời sáng tạo

Buzz

Đọc tóm tắt

- Mô tả vẻ đẹp mùa xuân ở Huế và đất nước bao gồm sông xanh, hoa tím, không gian rộng lớn và tiếng chim rộn rã.
- Hình ảnh của sức sống mãnh liệt và sự hài hòa màu sắc.
- Tác phẩm thể hiện sự vui mừng và tưng bừng trong công việc bảo vệ và xây dựng đất nước.

Câu 1

Trả lời Câu hỏi 1 trang 23 SGK Văn 9 Chân trời sáng tạo

Mùa xuân của tự nhiên và đất nước được miêu tả ra sao trong ba khổ thơ đầu?

Phương pháp giải:

Chú ý nhận diện hình ảnh mùa xuân rồi mô tả

Lời giải chi tiết:

* Hình ảnh thiên nhiên mùa xuân ở Huế:

+ Được mô tả giản dị, gợi cảm: “dòng sông xanh”, “bông hoa tím biếc”

- Màu sắc tươi tắn, hài hòa: xanh, tím biếc

- Sức sống mạnh mẽ, dồi dào:

+ Đảo ngữ trong NT

+ Động từ “mọc” => sức sống mãnh liệt, đầy đặn => sự vươn lên, trỗi dậy

- Không gian cao rộng, trong sáng: dòng sông, mặt nước, bầu trời.

- Âm thanh rộn rã, tươi vui: tiếng chim chiền chiện hót => tạo cảm giác sống động và hạnh phúc

à Hình ảnh thiên nhiên tươi đẹp, thơ mộng, tràn đầy sức sống.

* Mùa xuân của đất nước

- Hai hình ảnh biểu trưng cho 2 nhiệm vụ trọng tâm của đất nước trong những năm 80 của thế kỉ XX – bảo vệ tổ quốc và phát triển kinh tế.

+ “người cầm súng”- bảo vệ tổ quốc

+ “người ra đồng” - lao động sản xuất

- Từ “lộc”:

+Nghĩa thực: chồi non, nhành non, cây non

“Lộc giắt đầy trên lưng” – lá non, màu xanh trên lưng áo của người chiến sỹ

“Lộc trải dài nương mạ” – màu xanh trên nương mạ xanh non của người nông dân

+Nghĩa ẩn dụ:

- sự sống dồi dào, sức sống mãnh liệt của mùa xuân đất nước

- sự may mắn, những điều tốt đẹp…

à Không khí khẩn trương, sôi nổi, tưng bừng, rộn rã à gợi lên cảnh tất cả mọi người trong mọi lĩnh vực đều hòa chung trong không khí bảo vệ và xây dựng đất nước

=> Mùa xuân của đất nước mang vẻ đẹp của sức sống không ngừng.

Câu 2

Trả lời Câu hỏi 2 trang 23 SGK Văn 9 Chân trời sáng tạo

Chỉ ra ít nhất hai biện pháp tu từ được sử dụng trong khổ thơ thứ 4 và 5. Phân tích tác dụng của chúng.

Phương pháp giải:

Phân tích các biện pháp tu từ và giải thích tác dụng của chúng

Lời giải chi tiết:

- Biện pháp tu từ “Ta làm…”:

+ Mang giọng thơ tha thiết

+ Thể hiện khát vọng cháy bỏng, mãnh liệt: muốn hóa thân vào thiên nhiên “làm con chim hót”, “làm một cành hoa”; làm “một nốt trầm xao xuyến” để hoà nhập vào bản hòa ca.

+ Thể hiện khát vọng hòa nhập của cá nhân vào cộng đồng.

- Biện pháp tu từ Ẩn dụ “mùa xuân nhỏ”: mong muốn sống đẹp, sống có ích, cống hiến phần nhỏ bé nhưng quý giá cho cuộc đời chung, góp phần tạo nên một mùa xuân lớn cho đất nước.

Câu 3

Trả lời Câu hỏi 3 trang 23 SGK Văn 9 Chân trời sáng tạo

Xác định bố cục, mạch cảm xúc và cảm hứng chủ đạo của bài thơ

Phương pháp giải:

Đọc kĩ ngữ liệu và xác định. Cần phải hiểu nội dung khái quát từng khổ thơ. Tìm ra cảm hứng chủ đạo của bài.

Lời giải chi tiết:

- Bố cục

+ Khổ thơ 1: Bức tranh thiên nhiên mùa xuân ở Huế và cảm xúc của tác giả

+ Khổ thơ 2,3: Cảm xúc trước mùa xuân của đất nước

+ Khổ thơ 4,5: Suy ngẫm và ước nguyện trước mùa xuân đất nước – lẽ sống cao đẹp của tác giả

+ Khổ thơ 6: Lời ca ngợi quê hương đất nước qua điệu dân ca trữ tình xứ Huế

- Mạch cảm xúc:

+ Bài thơ mở đầu bằng cảm xúc mê đắm, ngây ngất của tác giả trước vẻ đẹp đầy sức sống của mùa xuân tự nhiên.

+ Tiếp đó là cảm xúc tự hào trước mùa xuân của đất nước, của cách mạng

+ Từ cảm xúc, mạch thơ chuyển sang biểu hiện suy tư và ước nguyện của tác giả được hòa nhập vào bản hòa ca của cuộc đời “một nốt trầm xao xuyến” của riêng mình; mong ước làm một mùa xuân nhỏ nhắn góp phần vào mùa xuân lớn của đất nước, dân tộc

+ Bài thơ kết thúc bằng sự trở về với những cảm xúc mê đắm, tự hào về quê hương, đất nước qua điệu dân ca trữ tình xứ Huế.

- Cảm hứng chủ đạo: là niềm xúc động mãnh liệt của tác giả trước mùa xuân của tự nhiên, đất nước, cách mạng và mong muốn được hòa nhập, dâng hiến cho cuộc đời một cách chân thành, lặng lẽ.

Câu 4

Trả lời Câu hỏi 4 trang 23 SGK Văn 9 Chân trời sáng tạo

Giải thích ý nghĩa nhan đề bài thơ

Phương pháp giải:

Giải nghĩa từng từ theo nghĩa gốc và nghĩa ẩn dụ

Lời giải chi tiết:

- «Mùa xuân» danh từ - một khái niệm thời gian, kết hợp với « nho nhỏ » tính từ, là một từ láy

- Đây là một ẩn dụ, một sáng tạo độc đáo, một phát hiện mới mẻ của nhà thơ

+ « Mùa xuân nho nhỏ » là biểu tượng cho những gì tinh túy, đẹp đẽ nhất của sự sống và cuộc đời mỗi con người.

+ Nhan đề này thể hiện quan điểm về sự thống nhất giữa cái riêng và cái chung, giữa cá nhân và cộng đồng.

+ “Mùa xuân nho nhỏ” là ẩn dụ cho lẽ sống cao đẹp của nhà thơ, muốn dâng hiến những gì đẹp nhất của đời mình để góp phần làm nên mùa xuân lớn của dân tộc; ước nguyện cống hiến rất lặng lẽ, khiêm nhường.

- Tác giả nguyện làm một mùa xuân, nghĩa là sống đẹp, sống với tất cả sức sống tươi trẻ của mình nhưng rất khiêm nhường là một mùa xuân nhỏ góp vào mùa xuân lớn của đất nước, của cuộc đời chung.

Câu 5

Trả lời Câu hỏi 5 trang 23 SGK Văn 9 Chân trời sáng tạo

Chủ đề bài thơ là gì? Nêu một số căn cứ giúp em xác định chủ đề

Phương pháp giải:

Đọc kỉ văn bản

Lời giải chi tiết:

- Để xác định chủ đề, thường phải trả lời câu hỏi: Vấn đề cơ bản mà tác phẩm nêu lên là gì? Cần phải hiểu rõ nội dung mới xác định đúng chủ đề của bài.

- Bài thơ là tiếng lòng tha thiết yêu mến và gắn bó với đất nước, với cuộc đời; thể hiện ước nguyện chân thành của nhà thơ được cống hiến cho đất nước; góp một “mùa xuân nho nhỏ” của mình vào mùa xuân lớn của dân tộc.

Nội dung được phát triển bởi đội ngũ Mytour với mục đích chăm sóc khách hàng và chỉ dành cho khích lệ tinh thần trải nghiệm du lịch, chúng tôi không chịu trách nhiệm và không đưa ra lời khuyên cho mục đích khác.

Nếu bạn thấy bài viết này không phù hợp hoặc sai sót xin vui lòng liên hệ với chúng tôi qua email [email protected]

Các câu hỏi thường gặp

Mùa xuân của tự nhiên và đất nước được miêu tả như thế nào trong ba khổ thơ đầu của bài thơ?

Mùa xuân của thiên nhiên được miêu tả qua hình ảnh tươi đẹp, đầy sức sống như dòng sông xanh, hoa tím biếc và âm thanh vui tươi từ tiếng chim. Mùa xuân của đất nước là sự kết hợp giữa bảo vệ tổ quốc và phát triển kinh tế, với hình ảnh người cầm súng và người ra đồng, mang đến không khí khẩn trương và mạnh mẽ.

Các biện pháp tu từ được sử dụng trong khổ thơ thứ 4 và 5 và tác dụng của chúng là gì?

Biện pháp tu từ 'Ta làm...' thể hiện khát vọng mạnh mẽ và sự hòa nhập của cá nhân vào thiên nhiên và cộng đồng. Biện pháp ẩn dụ 'mùa xuân nhỏ' biểu thị mong muốn sống đẹp, cống hiến một phần nhỏ bé nhưng quý giá vào sự phát triển chung của đất nước.

Bố cục, mạch cảm xúc và cảm hứng chủ đạo của bài thơ là gì?

Bài thơ được chia thành các khổ miêu tả thiên nhiên, mùa xuân đất nước, suy ngẫm và ước nguyện của tác giả, kết thúc với niềm tự hào về quê hương. Mạch cảm xúc chuyển từ sự mê đắm trước vẻ đẹp thiên nhiên đến tự hào về đất nước, cuối cùng là mong muốn hòa nhập vào cuộc sống chung. Cảm hứng chủ đạo là niềm xúc động và khát vọng cống hiến cho đất nước.

Giải thích ý nghĩa nhan đề 'Mùa xuân nho nhỏ' trong bài thơ?

Nhan đề 'Mùa xuân nho nhỏ' là ẩn dụ cho sự sống tươi đẹp và lẽ sống cao đẹp của tác giả, thể hiện ước nguyện cống hiến những gì tốt đẹp nhất của bản thân để góp phần vào mùa xuân lớn của đất nước, dù rất khiêm nhường và nhỏ bé.

Chủ đề của bài thơ là gì và căn cứ để xác định chủ đề là gì?

Chủ đề của bài thơ là lòng yêu mến và sự gắn bó sâu sắc với đất nước, cùng ước nguyện cống hiến cho đất nước một cách khiêm nhường. Căn cứ xác định chủ đề là việc tác giả thể hiện khát vọng được hòa nhập, đóng góp một phần vào sự phát triển chung của dân tộc.