1. Soạn bài Nắng đã hanh rồi - Chân trời sáng tạo một cách ngắn gọn, đầy đủ - Mẫu 1
Câu 1: Tác giả đã quan sát và mô tả thiên nhiên vào thời điểm nào trong bài thơ? Hãy chỉ ra các từ ngữ và hình ảnh thể hiện điều đó trong bài thơ.
Trong bài thơ, tác giả mô tả thiên nhiên vào một buổi chiều mùa đông với ánh nắng hanh hao. Nắng hanh đặc trưng cho mùa đông, vừa ấm áp nhưng vẫn có sự lạnh lẽo. Cụ thể, tác giả so sánh nắng như phấn bay qua câu 'Nắng đã vàng hanh như phấn bay'. Hình ảnh tiếng sếu vọng ra từ sông ngày cũng rất quan trọng. Tiếng kêu của sếu là dấu hiệu của sự chuyển tiếp từ mùa thu sang mùa đông và làm nổi bật bối cảnh thiên nhiên. Thêm vào đó, câu thơ 'Xuân sắp sang rồi, xuân sắp qua' cho thấy mùa xuân đang gần kề. Từ câu thơ này, độc giả có thể suy luận rằng thời điểm tác giả mô tả là mùa đông.
Câu 2: Hãy phân tích người nói và đối tượng nghe trong bài thơ 'Nắng đã hanh rồi'. Các câu thơ có vai trò gì trong việc thể hiện cảm xúc và tâm trạng của nhân vật trữ tình?
Bài thơ 'Nắng đã hanh rồi' thể hiện sự bày tỏ của nhân vật trữ tình, gọi là 'anh', gửi đến nhân vật 'em' qua những mô tả và cảm nhận về cảnh vật thiên nhiên xung quanh. Những câu thơ không chỉ cung cấp thông tin về thời tiết và vẻ đẹp thiên nhiên mà còn chứa đựng lời mời gọi. Những từ ngữ và hình ảnh tinh tế của tác giả tạo ra một lời mời, kêu gọi 'em' đến và cùng thưởng thức không gian, cảnh quan trong ngày nắng hanh của mùa đông. Tác dụng của các câu thơ không chỉ làm sống động hình ảnh mà còn thể hiện sự sâu lắng và trữ tình của nhân vật chính. Cảm xúc của 'anh' được gửi gắm qua từ ngữ và hình ảnh, tạo nên một bầu không khí lãng mạn và đặc biệt, làm cho tình cảm trở nên ấn tượng hơn.
Câu 3: Đánh giá cách gieo vần và tác động của nó trong bài thơ.
Tác giả đã chú trọng vào việc gieo vần ở cuối mỗi câu thơ, tạo nên một nhịp điệu cố định xuyên suốt bài thơ. Ví dụ, trong khổ 1, vần “ay” xuất hiện ở các từ như bay, gày, hay. Tương tự, khổ 2 sử dụng vần “anh” với các từ tranh, lành, cành. Thường thì vần được áp dụng ở các câu 1, 2 và 4 của mỗi khổ thơ. Cách gieo vần này không chỉ tạo ra một nhịp điệu ổn định mà còn nhấn mạnh và hòa quyện các ý tưởng và hình ảnh trong bài thơ. Nó giúp làm cho tác phẩm trở nên đồng đều, dễ đọc hơn và tăng cường hiệu ứng âm nhạc trong ngôn ngữ, từ đó truyền đạt cảm xúc và ý nghĩa của tác giả một cách hiệu quả hơn.
2. Soạn bài Nắng đã hanh rồi - Chân trời sáng tạo một cách ngắn gọn và đầy đủ - Mẫu 2
Câu 1. Thời điểm nào được nhắc đến trong bài thơ và hãy chỉ ra các từ ngữ và hình ảnh thể hiện điều đó.
Bài thơ mô tả cảnh vật vào một ngày đông nắng hanh, khi mà: Nắng hanh: Diễn tả thời tiết nắng nhưng vẫn có sự lạnh lẽo. Câu thơ 'Nắng đã vàng hanh như phấn bay' phản ánh đặc trưng của mùa đông. Tiếng sếu vọng sông ngày: Tiếng kêu của sếu như một biểu hiện của mùa đông, tạo thêm vẻ buồn tẻ và vắng lặng. Xuân sắp sang rồi, xuân sắp qua: Mô tả quá trình chuyển tiếp từ mùa đông sang mùa xuân, làm nổi bật sự biến đổi và thay đổi theo thời gian. Những câu 'Xuân sắp sang rồi' và 'xuân sắp qua' diễn tả sự chuyển động của thời gian và sự thay đổi của mùa vụ.
Câu 2. Đối tượng của lời nói trong bài thơ và người nhận lời nói là ai, và cách thức này ảnh hưởng đến việc thể hiện cảm xúc của người nói như thế nào.
Bài thơ được viết từ góc nhìn của nhân vật 'anh' gửi đến 'em' qua việc miêu tả và cảm nhận về thiên nhiên xung quanh. Các câu thơ tạo ra một không gian mời gọi, kêu gọi 'em' đến khám phá cảnh vật trong ngày nắng hanh. Người nói sử dụng ngôn ngữ mô tả để thể hiện tình cảm và cảm xúc cá nhân. Điều này tạo ra một hình ảnh rõ nét và sinh động về tình cảm trữ tình, giúp người đọc cảm nhận và hiểu sâu sắc hơn cảm xúc của nhân vật. Sự kết hợp giữa lời nói và mô tả thiên nhiên làm nổi bật cảm xúc và tạo nên một không gian ý nghĩa, làm cho bài thơ trở nên đặc biệt và cảm động.
Câu 3. Xác định chủ đề chính và cảm hứng của bài thơ, và phân tích vai trò của từ ngữ và hình ảnh trong việc thể hiện chủ đề và cảm hứng đó.
Chủ đề: Cảnh sắc thiên nhiên trong một ngày nắng hanh.
Cảm hứng chính của bài thơ xoay quanh cảm xúc yêu thương và những cảm nhận tinh tế trong khung cảnh thiên nhiên. Các từ ngữ và hình ảnh nổi bật trong việc thể hiện chủ đề và cảm hứng bao gồm: 'Nắng đã vàng hanh': Mô tả thời tiết mùa đông với cảm giác vừa ấm áp vừa lạnh lẽo. 'Tiếng sếu vọng sông gày': Tạo nên hình ảnh của một mùa đông tĩnh lặng và cô đơn. 'Em ở nhà xa, em có hay': Mở ra không gian giao tiếp giữa người nói và người nghe, thể hiện nỗi nhớ nhung và mong mỏi. Những yếu tố này kết hợp để tạo nên một không gian lãng mạn, làm nổi bật chủ đề và cảm hứng chính của bài thơ.
3. Soạn bài Nắng đã hanh rồi - Chân trời sáng tạo ngắn gọn, đầy đủ - Mẫu 3
Câu 1. Thời điểm mô tả thiên nhiên trong bài thơ là khi nào? Xác định các từ ngữ và hình ảnh thể hiện điều đó.
Bài thơ miêu tả thiên nhiên vào mùa đông, với các chi tiết rõ ràng thể hiện đặc trưng của thời điểm này. Nắng hanh, miêu tả qua câu 'Nắng đã vàng hanh như phấn bay,' là đặc trưng của thời tiết mùa đông, tạo nên không khí se lạnh. Tiếng sếu vọng sông ngày được coi là dấu hiệu của mùa đông theo truyền thống. Việc nhấn mạnh 'Xuân sắp sang rồi, xuân sắp qua' cho thấy mùa xuân đang dần đến gần, hòa vào mùa đông.
Câu 2. Bài thơ diễn tả lời nói của ai với ai? Vai trò của việc này trong việc thể hiện cảm xúc và tình cảm của nhân vật trữ tình là gì?
Bài thơ diễn tả cảm xúc của 'anh' gửi đến 'em,' người ở xa, có thể là giữa những người yêu nhau hoặc giữa vợ chồng. Sự lựa chọn người nói và đối tượng nghe làm cho bài thơ thêm phần chân thật và gần gũi, tạo nên một không gian tương tác nghệ thuật giữa hai nhân vật. Bằng cách này, bài thơ không chỉ là sự miêu tả thiên nhiên mà còn phản ánh sâu sắc tâm trạng và cảm xúc của người nói. Điều này tạo ra một môi trường trữ tình, giúp độc giả cảm nhận rõ hơn về tình cảm và nỗi nhớ của người nói đối với người nghe.
Câu 3. Phân tích cách gieo vần trong bài thơ và hiệu quả của nó.
Tác giả chú trọng đến việc gieo vần ở cuối mỗi câu thơ, tạo ra một nhịp điệu ổn định cho toàn bài. Ví dụ, ở khổ đầu tiên, vần 'ay' được sử dụng với các từ như 'bay,' 'gày,' 'hay.' Ở khổ thứ hai, vần 'anh' xuất hiện với các từ 'tranh,' 'lành,' 'cành.' Mỗi vần thường xuất hiện ở câu 1, 2 và 4 của mỗi khổ, tạo ra một cấu trúc rõ ràng và nhất quán. Việc này giúp xác định nhịp điệu và âm điệu của bài thơ, mang lại sự hài hòa và dễ đọc. Cách gieo vần cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra âm nhạc tự nhiên và mềm mại, phù hợp với cảm xúc trữ tình và lãng mạn của bài thơ.