Buzz
Soạn bài Nắng mới
I. Soạn bài Nắng mới - Chuẩn bị:
* Gợi ý trả lời phần chuẩn bị:
1. Bài thơ được phân thành ba phần rõ ràng. Về vần, bài thơ sử dụng vần lưng 'mới' - 'thời' và vần chân 'thời' - 'phơi'. Các dòng thơ ngắt nhịp mạnh mẽ, tạo cảm giác rõ ràng, sâu sắc.
- Bài thơ được chia thành ba khổ thơ rất rõ ràng.
- Vần:
+ Vần lưng: 'mới' - 'thời'.
+ Vần chân: 'thời' - 'phơi'.
- Nhịp: 4/3.
2. Bài thơ tập trung vào việc thể hiện tâm trạng của nhà thơ trước kí ức về người mẹ. Nhà thơ tự mình bày tỏ cảm xúc và suy nghĩ trong bài thơ. Mạch cảm xúc của tác giả được thể hiện qua sự trầm buồn, nhớ nhung và thiêng liêng. Cảm hứng chủ đạo của bài thơ là niềm thương nhớ và tình cảm sâu nặng đối với người mẹ.
- Bài thơ nói về hình ảnh người mẹ của tác giả khi đang treo quần áo trước nhà.
- Tác giả là người đang thể hiện cảm xúc và suy nghĩ trong bài thơ.
- Mạch cảm xúc: Bài thơ bắt nguồn từ việc nhìn thấy ánh nắng mới lên, nhớ lại những kí ức thời thơ ấu (khổ 1). Kí ức này là về những ngày bé, khi mẹ thường treo quần áo ra ngoài phơi (khổ 2). Tác giả diễn đạt tình cảm nhớ mãi người mẹ qua nụ cười ấm áp dưới ánh nắng hè (khổ 3).
- Cảm hứng chính: Tình cảm thương nhớ sâu sắc đối với người mẹ khi thấy ánh nắng mới lên.
3. Trong bài thơ, có những từ ngữ, hình ảnh, và biện pháp nghệ thuật đặc biệt nào và tác dụng của chúng là gì?
- Các từ láy: 'xao xác', 'não nùng', 'chập chờn', 'mường tượng'.
- Những từ này gợi lên những kí ức xa xăm, mơ hồ, và buồn bã.
- Hình ảnh của người mẹ được miêu tả qua những đặc điểm như 'áo đỏ treo trước dậu phơi', 'nụ cười đen nhánh'.
- Cảm xúc được diễn đạt mạnh mẽ qua các từ ngữ: 'lòng rơi buồn', 'nhớ'.
- Hình ảnh đặc trưng của nông thôn: 'gà gáy buổi trưa', 'ánh nắng mới'.
4. Thêm thông tin về tác giả Lưu Trọng Lư.
- Lưu Trọng Lư (19/6/1911 - 10/8/1991) là một nhà thơ nổi tiếng của Việt Nam.
- Quê quán: làng Cao Lao Hạ, xã Hạ Trạch, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình.
- Ông là một trong những nhà thơ tiên phong và tích cực trong phong trào Thơ mới.
- Lưu Trọng Lư không chỉ là một nhà thơ xuất sắc mà còn là một biên kịch, nhà văn có uy tín. Những tác phẩm nổi tiếng như Tiếng thu, Nắng mới, Mắt buồn,... đã góp phần làm nên tên tuổi của ông.
- Ông tham gia tích cực vào hoạt động kháng chiến và tuyên truyền văn nghệ. Sau hòa bình, ông làm việc tại Bộ văn hóa và là một thành viên đáng chú ý của Hội Nhà văn Việt Nam.
5. Hãy chia sẻ cảm xúc và tâm trạng của em khi nhìn thấy ánh nắng mới.
- Ánh nắng mới là dấu hiệu của sự tươi mới, sự sống và hy vọng sau những ngày mưa. Mọi thứ dưới ánh nắng mới đều trở nên rạng rỡ, tươi mới. Tuy nhiên, nếu tiếp xúc quá lâu, dưới ánh nắng sẽ làm cho cơ thể cảm thấy mệt mỏi và khó chịu.
II. Soạn bài Nắng mới - Đọc hiểu:
* Gợi ý trả lời câu hỏi phần đọc hiểu:
1. Lưu ý đến những từ chỉ thời gian, hình ảnh, âm thanh, và tâm trạng.
- Thời gian: 'mỗi khi', 'những ngày trời không', 'thuở còn thơ ấu', 'khi còn sống'.
- Hình ảnh: 'ánh nắng mới len lỏi qua song cửa', 'ánh nắng mới tỏa sáng từ bên ngoài phòng', 'áo đỏ như cờ vạt trước bậc cửa', 'nụ cười ẩn sau dải áo'.
- Âm thanh: 'tiếng gà rên rỉ trong buổi trưa'.
- Tâm trạng: 'trái tim xao xuyến', 'nhớ mãi'.
2. Ở các khổ 2, 3: 'Tôi' hồi tưởng về ai? Chú ý các từ ngữ, hình ảnh biểu hiện sắc màu, hành động trong từng khổ thơ.
- Trong các khổ 2, 3, nhân vật 'tôi' nhớ về người mẹ yêu thương, nhẹ nhàng của mình.
- Các từ ngữ, hình ảnh biểu hiện sắc màu, hành động:
+ Màu sắc: 'áo đỏ phơi', 'nụ cười đen nhánh' và màu vàng của ánh nắng mới.
+ Hành động: Treo áo, cười.
3. Bài thơ được viết theo hình thức nào? Chỉ ra vần, nhịp của bài thơ.
- Bài thơ được viết theo thể thơ lục bát.
- Vần:
+ Vần lưng: 'mới' - 'thời'.
+ Vần chân: 'thời' - 'phơi'.
- Nhịp: 4/3.
III. Soạn bài Nắng mới - Sau khi đọc:
* Gợi ý trả lời câu hỏi sau khi đọc:
Câu 1 trang 44 SGK Ngữ văn 8 Cánh diều - tập 1:
- Bài thơ là tiếng nói của nhân vật 'tôi', cũng là tác giả Lưu Trọng Lư.
- Bài thơ tỏ lòng mến mẹ.
Câu 2 trang 44 SGK Ngữ văn 8 Cánh diều - tập 1:
A. Một hình ảnh gây ấn tượng, khơi nguồn cho cảm xúc của tác giả
Câu 3 trang 44 SGK Ngữ văn 8 Cánh diều - tập 1:
- Tác giả chìm đắm trong nỗi buồn, hồi tưởng về kí ức ngày xưa và nhớ về người mẹ thân yêu của mình.
- Các từ ngữ đặc trưng:
+ 'Xao xác', 'não nùng': mô tả tiếng gà bất ngờ vang lên vào buổi trưa, khiến con người cảm thấy uể oải, buồn chán.
+ 'Chập chờn': kí ức trong quá khứ hiện lên mơ hồ, không rõ ràng.
Câu 4 trang 44 SGK Ngữ văn 8 Cánh diều - tập 1:
- Các hình ảnh liên quan:
+ 'Nắng mới': xuất hiện ở cả ba khổ thơ, đưa tâm trạng của nhà thơ từ hiện tại trở về quá khứ, đồng thời kích thích kí ức về người mẹ.
+ 'Chiếc áo đỏ trước giậu phơi': mẹ chăm chỉ và giản dị, thể hiện qua việc phơi quần áo. Màu đỏ nổi bật của chiếc áo khiến hình ảnh này ấn tượng trong lòng nhà thơ.
+ 'nụ cười tươi tắn': trong quá khứ, người Việt thường nhuộm răng đen. Nụ cười của mẹ là biểu tượng của vẻ đẹp truyền thống, dịu dàng của phụ nữ Việt Nam.
- Hình ảnh của mẹ hiện lên trong tâm trí nhà thơ với sự kết hợp giữa vẻ đẹp dịu dàng, duyên dáng và tính tần tảo, hiền hậu.
Câu 5 trang 44 SGK Ngữ văn 8 Cánh diều - tập 1:
- Hai động từ 'hắt' và 'reo' không thể thay đổi vị trí với nhau.
- 'hắt':
+ Mô tả ánh sáng từ bên ngoài len lỏi qua không gian bị chắn bởi một vật gì đó tạo ra những tia nắng, vệt nắng. Trong bài thơ, vật chắn ở đây là 'song' có nghĩa là cửa nhà, cửa sổ.
+ Cụm từ 'hắt bên song' nói lên sự xuyên qua của ánh sáng qua song cửa.
+ Nếu sử dụng 'hắt ngoài nội' sẽ không thể miêu tả được khung cảnh tự nhiên vì cánh đồng không có vật chắn. Nắng phải phủ kín cả cánh đồng chứ không chỉ là những vệt nắng, tia nắng nhỏ.
- 'reo':
+ Từ này chỉ việc trải ra, phủ lên mặt một bề mặt phẳng.
+ 'Reo ngoài nội' diễn đạt về ánh nắng lan tỏa, ấm áp, phủ đều trên cả cánh đồng.
+ Nếu dùng 'reo bên song' sẽ làm mất đi vẻ đẹp và ý nghĩa của từ ngữ trong bài thơ.
Câu 6 trang 45 SGK Ngữ văn 8 Cánh diều - tập 1:
Mẹ của em thích trồng cây rất nhiều. Mỗi chiều, sau giờ làm, mẹ lại ra ban công để chăm sóc những loài cây mà mình trồng. Có cả cây nha đam, lưới hổ, cây kim tiền, sen đá, hoa hồng và hoa lan,... Mẹ luôn cẩn thận tưới nước, cắt tỉa cành lá cho từng loại cây khác nhau. Đôi khi, mẹ còn lau chùi lá cây. Những cây mà mẹ chăm sóc ngày càng lớn lên, mạnh mẽ. Hoa hồng và hoa lan cũng nở rộ như muốn báo đáp công lao của mẹ. Những cây ấy tô điểm cho ngôi nhà thêm phần xanh tươi, tràn đầy sức sống. Mỗi khi chăm sóc cây, em thấy mẹ rất hạnh phúc và đó cũng là khoảnh khắc em yêu thương nhất của mẹ.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - HẾT - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
'Nắng mới' là một bài thơ sâu sắc, trữ tình và tự nhiên. Đây cũng là một trong những tác phẩm xuất sắc nhất của Lưu Trọng Lư. Mytour đề xuất bạn tham khảo thêm các bài khác như: Soạn bài Chuỗi hạt cườm màu xám; Soạn bài Nếu mai em về Chiêm Hóa.
