Soạn bài Nghị luận văn học
ĐỀ 1
Gợi ý:
- Giải thích quan điểm của Nguyễn Văn Siêu về văn chương chân chính.
+ Văn chương “đáng thờ” là văn chương “tập trung vào con người”, là văn chương “mang giá trị nhân sinh”, hướng đến phục vụ cuộc sống con người.
+ Văn chương “không đáng thờ” là văn chương “chỉ tập trung vào văn chương”, chỉ chú trọng vào hình thức văn chương, ở mặt nghệ thuật, đó là văn chương “mang tính nghệ thuật”.
- Trình bày ý kiến của Nguyễn Văn Siêu về quan niệm văn chương:
+ Đó là quan điểm có tính thuyết phục, có ý nghĩa lâu dài vì ở mọi thời đại văn chương đều phải bắt nguồn từ cuộc sống và phục vụ cuộc sống con người (lấy ví dụ về những tác phẩm phục vụ cuộc kháng chiến chống ngoại xâm của dân tộc).
+ Tuy nhiên, cũng cần chú ý đến hình thức nghệ thuật. Hình thức và nội dung cần phải cân xứng. Nghệ thuật giúp nội dung trở nên đặc sắc hơn.
⇒ Nguyễn Văn Siêu muốn nhấn mạnh giá trị cốt lõi của văn chương: văn học phục vụ cuộc sống con người, văn học xuất phát từ đời sống và con người.
- Kết nối với các nhà văn cùng quan điểm như Nguyễn Văn Siêu.
ĐỀ 2
Gợi ý:
- Thảo luận ý nghĩa của “phong cách”.
+ Phong cách là khái niệm mô tả những cách hành xử, làm việc, hoạt động, cách tỏ ra của một cá nhân hoặc một nhóm người.
+ Trong văn học, phong cách là những đặc điểm riêng biệt của mỗi nhà văn thể hiện trong tác phẩm văn học của họ.
- Phong cách được thể hiện qua hai phương diện: nội dung và hình thức.
+ Về nội dung: bao gồm quan điểm về cuộc sống con người, việc chơi chơi xổ số tài, xây dựng chủ đề, và cách diễn đạt về cuộc sống con người,…
+ Về mặt nghệ thuật: phương pháp biểu hiện, lựa chọn kỹ thuật nghệ thuật, cấu trúc và ngôn ngữ của tác phẩm,…
- Khi đọc các tác phẩm văn học, điều thú vị là phát hiện ra những nét đặc trưng về phong cách của các tác giả.
- Chỉ có những tác giả có tài năng thực sự mới có thể phát triển phong cách đặc trưng của mình.
- Giữa phong cách của mỗi tác giả có mối liên kết mật thiết với cá tính riêng của họ.
- Bài học cần nhớ:
+ Trong quá trình sáng tác, nhà văn cần biết tạo dựng một phong cách cá nhân độc đáo.
+ Người đọc cần phải có sự khám phá và suy nghĩ để phát hiện ra nét phong cách riêng của mỗi tác giả.
ĐỀ 3
Gợi ý:
- Trình bày ý kiến của La Bơ – ruy – e: đưa ra quan điểm về tiêu chí đánh giá một tác phẩm văn học, đó là dựa vào giá trị giáo dục của tác phẩm đó.
- Giá trị giáo dục của tác phẩm văn học: “nâng cao tinh thần”, gợi lên những tình cảm cao quý và can đảm” ⇒ định hướng con người đến điều tốt lành và đẹp đẽ.
- Khẳng định tính đúng đắn trong quan điểm của tác giả, thể hiện bằng những ví dụ từ những tác phẩm đã được học
+ Văn học dân gian (như những bài ca dao).
+ Văn học trung đại.
+ Văn học hiện đại.