Người đàn ông cô độc giữa rừng được trích từ Đất rừng phương Nam của nhà văn Đoàn Giỏi. Đây là nội dung được học trong môn Ngữ văn 8.
Mytour mong muốn chia sẻ bài Soạn văn 7: Người đàn ông cô độc giữa rừng, từ sách Cánh diều, tập 1. Các bạn học sinh lớp 7 hãy tham khảo để nâng cao kiến thức.
Kiến thức Ngữ văn
1. Tiểu thuyết và truyện ngắn
- Tiểu thuyết là dạng văn xuôi dài, nội dung phong phú, cốt truyện phức tạp; phản ánh nhiều sự kiện, tình huống; thường miêu tả nhiều nhân vật, mối quan hệ phức tạp, đa dạng tâm trạng. Trong học vấn, học sinh chỉ học các đoạn trích từ tiểu thuyết.
- Truyện ngắn: Đã học trong chương trình Ngữ văn 6, tập 2.
2. Tính cách nhân vật, bối cảnh
- Tính cách nhân vật trong tiểu thuyết và truyện ngắn thường được thể hiện qua hình dáng, cử chỉ, hành động, ngôn ngữ, suy nghĩ của chính nhân vật, qua nhận xét của người kể chuyện và các nhân vật khác…
- Bối cảnh trong truyện chỉ hoàn cảnh xã hội của một thời kì lịch sử nói chung (bối cảnh lịch sử); thời gian, địa điểm, quang cảnh cụ thể xảy ra câu chuyện (bối cảnh riêng)....
3. Tác dụng của việc thay đổi ngôi kể
Thay đổi ngôi kể giúp nội dung trở nên đa dạng, cách kể linh hoạt hơn.
4. Ngôn ngữ các vùng miền
- Tiếng Việt là ngôn ngữ chính thức của Việt Nam, với tính thống nhất và đa dạng cao.
- Tính đa dạng được phản ánh qua ngữ âm và từ vựng:
- Ngữ âm: Một từ có thể được phát âm khác nhau tại các vùng miền.
- Từ vựng: Các vùng miền có từ ngữ đặc trưng (từ ngữ địa phương).
Soạn bài Người đàn ông cô độc giữa rừng
1. Chuẩn bị
- Tóm tắt nội dung văn bản: An được tía nuôi dẫn đến gặp chú Võ Tòng. Mười mấy năm trước, chú một mình xuồng đến che lều ở rừng hoang nhiều thú này và từng đánh bại một con hổ. Một lần, Võ Tòng bị tên địa chủ vu oan cho tội ăn trộm. Chú cãi lại, bị tên địa chủ đánh. Chú vô tình thương tên địa chủ, nhưng không trốn chạy mà điều tra. Khi trở về, nghe tin vợ đã lấy tên địa chủ kia, còn con trai độc nhất đã chết, Võ Tòng rời làng đi.
- Nhân vật chính: Võ Tòng. Nhân vật được tác giả phác họa qua cuộc sống và tính cách.
- Truyện được kể từ góc nhìn thứ nhất, sau đó chuyển sang góc nhìn thứ ba khi nói về cuộc đời của chú Võ Tòng.
- Truyện giúp hiểu thêm về cuộc sống và tính cách của con người miền Nam.
- Nhà văn Đoàn Giỏi (1925 - 1989), quê gốc Tiền Giang. Các tác phẩm của ông thường miêu tả về thiên nhiên và cuộc sống của người dân Nam Bộ.
- Đất rừng phương Nam là một trong những tiểu thuyết phổ biến của Đoàn Giỏi, được rất nhiều người yêu thích. Tác phẩm này cũng đã được chuyển thể thành phim.
2. Đọc hiểu
Câu 1. Tiếng kêu và hình ảnh của con vượn ba má trong phần (1) tạo ra cảm giác như thế nào về một bối cảnh?
Tiếng kêu và hình ảnh của con vượn ba má trong phần (1) tạo ra cảm giác về một bối cảnh: Khu rừng hoang sơ, trống trải.
Câu 2. Những chi tiết về nhà cửa, cách ăn mặc và tiếp khách... khiến chú Võ Tòng được nhớ đến như thế nào?
Những chi tiết về nhà cửa, cách ăn mặc và tiếp khách... tạo ra ấn tượng về chú Võ Tòng là một người đàn ông đã trải qua nhiều sóng gió, sống cô độc nhưng vẫn rất chân thành, hào hiệp và trân trọng tình bạn bè.
Câu 3. Chỉ ra dấu hiệu của sự thay đổi ngôi kể.
Ngôi kể không còn sử dụng từ 'tôi' mà thay vào đó là 'chú'. Và nhân vật Võ Tòng được gọi là 'gã'.
Câu 4. Chuyện Võ Tòng đánh hổ hé mở ra điều gì về tính cách và cuộc đời của nhân vật?
Chuyện Võ Tòng đánh hổ hé mở ra điều gì về tính cách và cuộc đời của nhân vật: một người gan dạ, can đảm; cuộc sống liên quan chặt chẽ với núi rừng, phiêu lưu và khổ cực.
Câu 5. Sự đối đầu với chủ nhà và hành động đánh hổ của Võ Tòng đều thể hiện lòng dũng cảm.
Hành động chống lại chủ nhà mặc cho mọi rủi ro và việc đánh hổ của Võ Tòng đều là những hành động gan dạ.
Câu 6. Lời cảm ơn trang trọng từ ông Hai và câu trả lời của Võ Tòng cho thấy họ đều là những người trân trọng tình bạn.
Lời cảm ơn chân thành từ ông Hai và sự đáp lại của Võ Tòng thể hiện họ đều là những người trân trọng tình bạn.
3. Trả lời câu hỏi
Câu 1. Đoạn văn Người đàn ông cô độc giữa rừng nói về việc An đến thăm Võ Tòng. Trích đoạn có ba nhân vật: An, tía nuôi của An và Võ Tòng. Nhân đề văn bản làm em nghĩ đến hình ảnh một người đàn ông sống một mình giữa rừng núi.
- Đoạn văn Người đàn ông cô độc giữa rừng kể về An đến thăm Võ Tòng.
- Các nhân vật trong đoạn trích là An, tía nuôi của An và Võ Tòng.
- Tiêu đề văn bản gợi lên hình ảnh một người đàn ông sống cô đơn giữa rừng núi.
Câu 2. Tính cách của nhân vật Võ Tòng được thể hiện qua nhiều phương diện. Hãy mô tả nhân vật Võ Tòng dưới góc nhìn của em bằng từ hoặc hình ảnh.
- Tính cách của nhân vật Võ Tòng được phác họa qua góc nhìn của An - một cách kể chuyện; qua đánh giá của người mẹ nuôi An; và qua hành động, cử chỉ cũng như lời nói của chính nhân vật đó.
- Phác họa về nhân vật Võ Tòng: một người đàn ông đã có tuổi; dáng vẻ to lớn, khỏe mạnh; thường thường trần truồng, mặc chiếc quần kaki đã cũ nhưng dường như đã giữ lâu không giặt, chiếc quần lính Pháp với sáu túi; từ hông anh ta treo lủng lẳng một khẩu lê, vốn đã được cất giữ trong một vỏ sắt.
Câu 3. Nêu rõ tác dụng của việc kết hợp sử dụng lời kể theo ngôi thứ nhất (tôi) và thứ ba (anh ấy) trong việc mô tả nhân vật Võ Tòng.
Việc sử dụng kết hợp lời kể theo ngôi thứ nhất (tôi) và thứ ba (anh ấy) giúp tạo ra sự linh hoạt trong việc kể chuyện, cho phép nhân vật Võ Tòng được phác họa từ nhiều góc độ khác nhau.
Câu 4. Hãy chỉ ra một số yếu tố (ngôn ngữ, cảnh vật, tính cách con người, nếp sống,...) trong văn bản để thấy được sự đặc trưng của truyện của Đoàn Giỏi mang hơi hướng miền Nam.
- Ngôn ngữ: sử dụng các từ phổ biến trong vùng (tía, má, anh Hai, chị Hai, bá…)
- Phong cảnh: núi rừng, sông nước đặc trưng của miền Nam.
- Tính cách con người: giản dị, thật thà, mộc mạc.
- Nếp sống: gắn bó chặt chẽ với sông nước, rừng núi…
Câu 5. Qua đoạn trích, tôi hiểu thêm về con người và thiên nhiên của miền Nam? Một chi tiết mà tôi ấn tượng nhất là Võ Tòng đấu với hổ.
- Con người và thiên nhiên vùng miền Nam: sống hòa mình, thân thiện.
- Chi tiết ưa thích: Võ Tòng chiến đấu với hổ
- Nguyên nhân: sự kiện này làm nổi bật tính cách, số phận của nhân vật; Võ Tòng là người can đảm, gan dạ; cuộc đời anh liên kết với rừng núi, cuộc phiêu lưu và cả nỗi đau thương.
Câu 6. Viết một đoạn văn (khoảng 6 - 8 câu) tả những điểm nổi bật về nội dung và nghệ thuật của tác phẩm Người Đàn Ông Cô Đơn Giữa Rừng.
Mẫu 1
Đoạn trích “Người đàn ông cô độc giữa rừng” trong tiểu thuyết Đất rừng phương Nam của nhà văn Đoàn Giỏi là một bức tranh sinh động về con người và thiên nhiên Nam Bộ. Tác giả đã thành công trong việc mô tả nhân vật Võ Tòng từ nhiều góc độ khác nhau, tạo ra sự đa chiều và sinh động. Cùng với đó, vẻ đẹp hoang sơ của thiên nhiên Nam Bộ cũng được tái hiện một cách sống động qua từng cảnh mô tả.
Mẫu 2
Nhà văn Đoàn Giỏi đã tài tình khắc họa những đặc trưng đẹp đẽ của thiên nhiên và con người Nam Bộ trong đoạn trích “Người đàn ông cô độc giữa rừng”. Tác phẩm không chỉ là một bức tranh về nét đẹp mộc mạc, giản dị của nhân vật và cảnh vật mà còn là một tác phẩm nghệ thuật với cách diễn đạt tinh tế, đầy sức sống.