Buzz
Khám phá Người mẹ vườn cau
I. Soạn bài Người mẹ vườn cau - Chuẩn bị:
* Gợi ý câu trả lời phần chuẩn bị:
1. Thông tin về nhà văn Nguyễn Ngọc Tư:
- Hành trình cuộc sống và chân lý nhân sinh:
+ Nguyễn Ngọc Tư ra đời vào ngày 1/1/1976 tại tỉnh Cà Mau.
+ Cô lớn lên trong một gia đình nông dân, nhưng đam mê văn chương đã hiện hữu từ thuở nhỏ.
+ Sau khi hoàn thành cấp Phổ Thông Cơ Sở, cô quyết định nghỉ học và theo đuổi đam mê với nghệ thuật viết tại cơ quan văn nghệ báo chí tỉnh Cà Mau.
- Hành trình sáng tác văn học:
+ Cô là thành viên nổi bật của Hội nhà văn Việt Nam và đã được vinh danh bằng nhiều giải thưởng uy tín.
+ Các tác phẩm tiêu biểu: bộ truyện 'Đồng cỏ không biên', 'Ánh đèn vô cực', 'Lễ hội đỏ lửa', 'Biển người triền miên',...
2. Một tác phẩm cùng đề tài với văn bản này và viết về người mẹ, người bà:
- 'Mẹ dũng cảm cầm súng' - Nguyễn Thi: Không chỉ mô tả vẻ đẹp của miền Nam và con người, tác phẩm còn xây dựng hình ảnh rất đẹp về người mẹ Việt Nam anh hùng trong thời chiến. Họ là những anh hùng mạnh mẽ, kiên cường, can đảm, trung hậu, và hy sinh cho đất nước. Tình thương gia đình kết hợp với tình yêu quê hương, họ trở thành điển hình tốt đẹp cho thế hệ sau.
II. Soạn bài Người mẹ vườn cau - Đọc hiểu:
* Gợi ý trả lời câu hỏi phần đọc hiểu:
1. Chú ý đến tình huống khi nhân vật 'tôi' đối mặt với đề bài với chỉ hai từ 'Người mẹ' để viết bài văn.
- Tình huống: Trong lúc phải thể hiện ý kiến về 'Người mẹ', nhân vật 'tôi' chỉ có hai từ làm đầu mở đề.
2. Nhận diện các từ loại như trợ từ, thán từ trong văn bản.
- Từ loại hỗ trợ: 'chỉ', 'cả', 'đến', 'còn', 'lắm', 'mãi',...
- Các lời thán từ: 'tiên tổ mầy', 'quá vậy', 'nghen', 'hở', 'ôi dào', 'làm sao đâu', 'ha',...
3. Tập trung vào những đoạn thoại tái hiện bối cảnh của 'người mẹ vườn cau'.
- Các đoạn thoại trong gia đình: 'Nội, người mẹ anh hùng'; 'Nội bán ve chai'; 'nội gánh giỏ đi qua làng cuối xóm. Nội đưa thư cho ba. Nội mang theo thức ăn, tin tức'; 'Giá mà họ vẫn còn sống ... họ không phải sống một mình'.
4. Tập trung vào đoạn thoại của nhân vật chú Biểu.
- Đặc điểm của lời thoại 'bỗ bã', thể hiện lòng tận tụy của má Tư ('má biểu phải mang đến nhà', 'má nhớ mầy lắm', 'má còn khoe vừa gặp mầy trên sóng truyền hình'), chứa đựng sự trách nhiệm: 'Lũ mầy bạc làm sao đâu'.
5. Phần 3 đã đề cập đến những vấn đề gì?
Những vấn đề nổi bật từ phần 3:
- Tình cảm và lòng biết ơn đối với người mẹ.
- Việc mô tả về mẹ đòi hỏi sự tận tâm, không thể hoàn thành chỉ trong vài dòng văn.
III. Bài soạn Người mẹ vườn cau - Sau khi đọc:
* Gợi ý câu trả lời sau khi đọc:
Câu hỏi 1 trang 29 trong SGK Ngữ văn 8 Cánh Diều - Tập 1:
- Chủ đề: Gia đình và con người trong thời hậu chiến.
- Tiêu đề 'Người mẹ vườn cau':
+ Ngắn gọn, tóm tắt.
+ Bàn luận về hình tượng 'người mẹ' và môi trường sống 'vườn cau' - Tạo nên không khí thân thiện, giản dị của quê hương.
- Tiêu đề không chỉ nhắc đến nhân vật mẹ Tư trong câu chuyện mà còn trải rộng đến tất cả những bà mẹ Việt Nam anh hùng, những người phụ nữ kiên cường, can đảm, và đầy lòng hi sinh.
Câu hỏi 2 trang 29 trong SGK Ngữ văn 8 Cánh Diều - Tập 1:
- Theo quan điểm của em, truyện ngắn 'Người mẹ vườn cau' nhấn mạnh vào việc ca ngợi những bà mẹ Việt Nam anh hùng, những người đã hy sinh tất cả cho Tổ quốc và gia đình.
Câu hỏi 3 trang 29 trong SGK Ngữ văn 8 Cánh Diều - Tập 1:
- Người kể chuyện là nhân vật 'tôi', sử dụng ngôi kể thứ nhất.
- Việc lựa chọn ngôi kể thứ nhất mang lại góc nhìn chủ quan, khám phá tình cảm và cảm xúc đơn giản, thuần khiết của một đứa trẻ đối với vấn đề được đề cập trong văn bản.
Câu 4 trang 29 trong SGK Ngữ văn 8 Cánh Diều - Tập 1:
- Trong cốt truyện của tác phẩm 'Người mẹ vườn cau', điểm đáng chú ý là những tình huống đặc biệt được sắp xếp ngẫu nhiên, không tuân theo trình tự cụ thể. Thông qua góc nhìn và suy nghĩ của một đứa trẻ, truyện tường thuật về người mẹ Việt Nam anh hùng, tạo ra hình ảnh sâu sắc về hậu quả của thời chiến. Đồng thời, thể hiện lòng biết ơn và tôn vinh sâu sắc đối với những người đã đóng góp cho Cách mạng và Tổ quốc.
Câu 5 trang 45 SGK Ngữ văn 8 Cánh Diều - Tập 1:
- Hình ảnh 'người mẹ vườn cau' được mô tả chi tiết qua:
+ 'Ngôi nhà nội bé xíu, mái lá dột tong tong. Khi ba về, nội mặc cả, vui mừng tận răng cười'.
+ Thái độ 'hồn nhiên', thấy các con cháu tụ tập, 'nội hạnh phúc, niềm vui như bừng tỉnh sau giấc ngủ dài để ngắm ánh bình minh'.
+ 'Đôi bàn tay bà đầy nếp nhăn, với những đường gân cuốn cuộn'.
+ 'Ba nói rằng nội chính là một bà mẹ anh hùng'.
+ 'Nội bán ve chai... nội gánh giỏ dạo đầu làng cuối xóm. Nội gửi thư cho ba. Nội mang theo thức ăn và tin tức'...
- Em ấn tượng nhất với đoạn 'Nội bán ve chai' mà người cha kể cho nhân vật 'tôi'. Trước đó, 'người mẹ vườn cau' xuất hiện là một 'bà mẹ anh hùng'. Hai từ 'anh hùng' gợi lên hình ảnh của những người mạnh mẽ, xuất sắc, được xã hội tôn kính. Nhưng 'mẹ vườn cau' chỉ là một bà lão với đôi vai còng tròn nghề bán ve chai. Dù vậy, bà đã là điểm tựa vững chắc cho những người lính ở tuyến đầu. Qua đó, em càng biết ơn, trân trọng công lao và sự hy sinh của những thế hệ đi trước, góp phần bảo vệ và giữ gìn tự do độc lập ngày nay.
Câu 6 trang 45 SGK Ngữ văn 8 Cánh diều - tập 1:
'Uống nước nhớ nguồn' là một triết lý tốt đẹp của người Việt, được Nguyễn Ngọc Tư tài tình truyền đạt qua truyện 'Người mẹ vườn cau'. Tác phẩm mang đến câu chuyện về má Tư - một bà mẹ Việt Nam anh hùng. Bà hiền lành, đơn sơ, với đôi vai còng tròn, hoàn toàn khác biệt so với tưởng tượng về 'anh hùng' mà nhân vật 'tôi' nghĩ đến. Trong thời gian chiến đấu, bà bán ve chai để hỗ trợ bộ đội, đóng góp quan trọng cho cuộc chiến giành độc lập. Nguyễn Ngọc Tư bằng lối văn gần gũi giúp độc giả cảm nhận rõ sự hy sinh của những thế hệ đi trước, từ đó, thêm sự trọng trách và biết ơn họ nhiều hơn.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - HẾT - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
'Người mẹ vườn cau' là một câu chuyện ngắn súc tích, truyền đạt ý nghĩa sâu sắc. Tác giả tôn vinh những anh hùng vĩ đại đã hy sinh bản thân để bảo vệ sự độc lập của dân tộc. Mời các bạn khám phá thêm những bài viết khác trên Mytour như: Soạn bài Hạnh phúc gia đình; Soạn bài Ánh trăng.
