Buzz
Văn bản Người thầy đầu tiên (trích từ tác phẩm Người thầy đầu tiên) sẽ được hướng dẫn tìm hiểu trong chương trình Ngữ văn lớp 8.
Mytour sẽ cung cấp tài liệu Soạn văn 8: Người thầy đầu tiên, mời các bạn học sinh tham khảo ngay dưới đây.
Soạn bài Học giáo viên đầu tiên
1. Chuẩn bị tinh thần
Nhà văn Ai-ma-tốp (1928 - 2008) là một người viết văn nổi tiếng từ Cư-gơ-rư-xtan, quốc gia nằm ở vùng trung Á, từng là một phần của Liên Xô. Ông bắt đầu sự nghiệp văn chương của mình vào năm 1952, khi ông còn là sinh viên. Chủ đề chính trong tác phẩm của ông là cuộc sống gay go nhưng đồng thời cũng đầy bi kịch của người dân vùng núi Cư-rơ-gư-xtan. Một số tác phẩm nổi tiếng của ông bao gồm Cây phong non che kín bởi tấm khăn đỏ, Học giáo viên đầu tiên, Chuyến tàu màu trắng…
2. Hiểu bài
Câu 1. Nguyên nhân nào khiến nhân vật “tôi” “trầm trồ bất ngờ”?
“Tôi” kinh hãi lặng thinh trước ý định của thím đối với mình.
Câu 2. Ý nghĩa của việc trồng hai cây phong là gì?
Thêm sức mạnh cho An-tư-nai.
Câu 3. Tình cảnh của An-tư-nai sau khi bị bắt là như thế nào?
An-tư-nai tỉnh dậy vào ban đêm trong một căn lều vải.
Câu 4. Có sự kiện gì bất ngờ đã xảy ra?
Thầy Đuy-sen cùng đội công an đến cứu An-tư-nai.
Câu 5. Ý nghĩa của những lời thầm kín của nhân vật “tôi” là gì?
“Tôi” mong muốn quên đi mọi nỗi đau trong những ngày bị giam cầm, để bắt đầu lại cuộc sống mới.
Câu 6. Phần ba là những lời trải lòng của An-tư-nai trong thời điểm nào?
Phần ba là những suy nghĩ sâu sắc của An-tư-nai khi đã trưởng thành.
3. Trả lời câu hỏi
Câu 1. Trong đoạn trích Người thầy đầu tiên, câu chuyện nói về điều gì? Truyện được kể từ ngôi thứ mấy? Ngôi đó có ý nghĩa gì?
- Đoạn trích Người thầy đầu tiên kể về kí ức đau lòng của An-tư-nai khi còn sống ở ngôi làng xa xôi Ku-ku-rêu, bị thím bán cho một người đàn ông giàu có làm vợ lẽ.
- Truyện được kể theo ngôi thứ nhất (người kể chính là An-tư-nai).
- Ngôi kể này giúp tăng tính sống động, hấp dẫn và thể hiện được cảm xúc chân thành của nhân vật đã trải qua.
Câu 2. Tóm tắt nội dung chính của từng phần được đánh số trong văn bản. Phần 3 miêu tả sự khác biệt về thời gian kể chuyện so với hai phần trước như thế nào?
- Phần 1: thầy Đuy-sen cam kết sẽ bảo vệ An-tư-nai khỏi âm mưu của thím, an ủi cô và khích lệ cô tin vào một tương lai tươi sáng khi họ cùng trồng hai cây phong.
- Phần 2: An-tư-nai và thầy Đuy-sen phải đối mặt với những khó khăn, gian khổ để giải thoát cho cô khỏi tình cảnh hiểm nghèo.
- Phần 3: là suy nghĩ của An-tư-nai về con đường mà thầy Đuy-sen đã đi qua.
=> Phần ba tập trung vào suy nghĩ hiện tại, khác biệt về thời gian kể so với hai phần trước (những kí ức).
Câu 3. Cho biết một số câu thể hiện suy tư, cảm xúc và ước mong của thầy Đuy-sen khi trồng hai cây phong nhỏ.
- Gợi lên tinh thần lạc quan: “Và ai cũng sẽ luôn nhìn thấy chúng, và tâm hồn sẽ vui mừng khi nhìn thấy chúng”
- Uớc mơ về tương lai tươi sáng: “Tất cả những điều tốt đẹp nhất còn phía trước…”
- Thể hiện tình yêu thương chân thành và lòng tin vững chắc vào học trò: “Và khi chúng lớn lên, ngày một mạnh mẽ hơn, em cũng sẽ trưởng thành…”
Câu 4. Đánh giá nhân vật thầy Đuy-sen trong đoạn trích Người thầy đầu tiên.
- Thầy là một người đầy nhiệt huyết, trách nhiệm với công việc. Nhờ có thầy, một vùng đất hoang tàn đã trở thành nơi học tập.
- Thầy đã đánh thức trong tâm hồn của các em nhỏ vùng núi niềm khát khao học hành, đặc biệt là với An-tư-nai khi cứu cô bé, giúp cô bé tỉnh ngộ và theo đuổi học hành,...
- Thầy Đuy-sen là tấm gương sống lạc quan, tự trọng cho học trò. Khi các gia đình giàu có hỗn xược, lẫn lộn, thầy vẫn lạc quan kể chuyện vui để học sinh quên hết mọi điều phiền muộn.
- Thầy Đuy-sen là một người mang trong lòng tình yêu thương, luôn hiểu biết trái tim của các em nhỏ. Không chỉ là giáo viên, thầy còn quan tâm đến cuộc sống của học sinh. Mỗi khi đi học, các em phải vượt qua một dòng suối. Mùa đông, nước suối đóng băng, làm cho các em không thể vượt qua. Để giúp học sinh đến trường, thầy Đuy-sen đã ôm các em qua suối, mang trên lưng, bế trong tay để đảm bảo an toàn cho các em tới trường.
=> Thầy Đuy-sen là nguồn cảm hứng, một tấm gương sáng cho các đứa trẻ.
Câu 5. Dựa vào cuộc sống của nhân vật An-tư-nai, ta có thể rút ra nhận định gì về số phận của những phụ nữ được đề cập trong câu chuyện?
Số phận của những phụ nữ: không hạnh phúc, gánh chịu nhiều tổn thất và không có quyền tự quyết về cuộc sống, phải tuân theo sự sắp xếp của người khác.
Câu 6. Chi tiết hoặc hình ảnh nào trong văn bản đã gây ra những ấn tượng sâu sắc trong em? Viết một đoạn văn (khoảng 8 – 10 dòng) ghi lại ấn tượng đó.
Gợi ý:
Trong văn bản Người thầy đầu tiên, tôi ấn tượng với phần kể về ý tưởng của người họa sĩ về bức tranh thầy Đuy-sen. Ý tưởng này được miêu tả ở cuối văn bản. Người họa sĩ đã đề xuất bốn ý tưởng cho bức tranh, trong đó có việc vẽ hai cây phong của Đuy-sen và An-tư-nai. Một ý tưởng khác là về một đứa bé đi trần truồng, da cháy nắng, leo lên cao và ngồi trên một cành phong, ánh mắt hân hoan nhìn vào cảnh vật xa xôi huyền bí. Bức tranh được gọi là “Người thầy đầu tiên”, có thể là lúc thầy Đuy-sen đang ôm bé qua con suối trong khi xung quanh là những con ngựa dữ, những người đeo mũ lông cáo đỏ đang trêu chọc ông. Hoặc bức tranh có thể là thầy Đuy-sen tiễn An-tư-nai ra đi. Tất cả các ý tưởng đều thú vị, nhưng tôi ủng hộ việc vẽ hai cây phong của Đuy-sen và An-tư-nai vì nó là biểu tượng, mang ý nghĩa quan trọng trong cuộc sống của người dân làng Ku-ku-rêu nói chung và của hai nhân vật thầy Đuy-sen và An-tư-nai nói riêng.
