Hôm nay, Mytour muốn chia sẻ với các bạn học sinh tài liệu Soạn văn 7: Người thầy đầu tiên.
Tài liệu này sẽ hỗ trợ các bạn học sinh lớp 7 khi ôn tập bài tập về nhà. Hãy cùng xem chi tiết nội dung ngay dưới đây.
Soạn bài Người thầy đầu tiên - Mẫu 1
1.1 Trước khi đọc
Hãy kể về một thầy, cô giáo mà em rất yêu quý.
Gợi ý:
Em rất thích cô Nhật Hạ. Cô là giáo viên chủ nhiệm của lớp em. Năm nay, cô đã ba mươi sáu tuổi. Cô ấy thật sự xinh đẹp và dịu dàng. Cô giữ gìn bản sắc ấm áp, luôn quan tâm đến học sinh và chúng em luôn lắng nghe cô giảng bài mỗi giờ học.
1.2 Đọc văn bản
Câu 1. Người kể chuyện là ai?
Người kể chuyện: Một họa sĩ
Câu 2. Người kể chuyện ở phần (4) là ai?
Người kể chuyện: Một họa sĩ
Câu 3. Người kể chuyện đau đầu về vấn đề gì?
Người kể chuyện lo lắng về việc bức tranh có thể không thành công, không đạt yêu cầu.
1.3 Sau khi đọc
Trả lời câu hỏi
Câu 1. Xác định người kể chuyện và ngôi kể trong mỗi phần của đoạn văn.
- Phần (1): người kể thứ nhất - người họa sĩ.
- Phần (2): người kể thứ nhất - bà An-tư-nai Xu-lai-ma-nô-va.
- Phần (3): người kể thứ nhất - bà An-tư-nai Xu-lai-ma-nô-va.
- Phần (4): người kể thứ nhất - người họa sĩ.
Câu 2.
Người họa sĩ và bà An-tư-nai là bạn đồng hương.
Câu 3. Em hiểu như thế nào về hoàn cảnh sống của An-tư-nai qua cuộc trò chuyện với thầy Đuy-sen ở phần (2)?
Hoàn cảnh sống của An-tư-nai rất khó khăn: Mất cha mẹ, sống cùng chú thím, thiếu thốn về cả vật chất và tình cảm…
Câu 4. Em hãy đọc kỹ phần (3) của đoạn trích và trả lời các câu hỏi sau:
a. Thông qua lời kể, cảm xúc và suy nghĩ của nhân vật nào mà hình ảnh thầy Đuy-sen được tái hiện?
b. Các chi tiết tiêu biểu nào được nhà văn sử dụng để mô tả nhân vật thầy Đuy-sen?
c. Tóm tắt các đặc điểm tính cách của nhân vật thầy Đuy-sen.
Gợi ý:
a. Hình ảnh thầy Đuy-sen hiện lên qua lời kể, cảm xúc và suy nghĩ của nhân vật An-tư-nai.
b. Các chi tiết được nhà văn sử dụng để mô tả nhân vật thầy Đuy-sen:
- Đưa hoặc ôm các em nhỏ qua dòng suối.
- Thu thập đá và đất cỏ để làm lối đi qua suối mà không bị ướt chân.
- Khi An-tư-nai ngã ở suối, thầy đỡ An-tư-nai lên bờ, đỡ lên bờ, đặt áo choàng cho An-tư-nai ngồi và chăm sóc, sau đó tự mình thu thập đá và đất cỏ để làm đường qua suối.
…
c. Tính cách của nhân vật thầy Đuy-sen: tử tế, kiên nhẫn, tràn đầy lòng nhân ái.
Câu 5. An-tư-nai đã có cảm xúc như thế nào đối với thầy Đuy-sen? Cuộc đời An-tư-nai đã thay đổi như thế nào nhờ “người thầy đầu tiên” ấy?
- An-tư-nai đã dành cho thầy Đuy-sen: Tình cảm yêu mến và tôn trọng.
- Nhờ “người thầy đầu tiên” ấy, cuộc đời An-tư-nai đã thay đổi: Anh ta cố gắng học hỏi và trở thành một nhà văn danh tiếng.
Câu 6. Trong phần (4), họa sĩ đã nghĩ ra những ý tưởng gì cho bức tranh về thầy Đuy-sen? Ý tưởng nào bạn ủng hộ nhất?
- Ý tưởng:
- Vẽ hai cây phong của Đuy-sen và An-tư-nai.
- Vẽ một đứa bé chạy trên cánh đồng, ánh nắng chiếu sáng.
- Vẽ thầy Đuy-sen bế một đứa trẻ qua dòng suối, cạnh đó là những con ngựa to lớn, người dân mặc quần áo cổ trang, và một người thầy giáo đang tiễn An-tư-nai ra đi.
- Vẽ thầy Đuy-sen tiễn An-tư-nai ra khỏi làng.
- Mỗi ý tưởng đều thú vị, nhưng tôi ủng hộ nhất là ý tưởng vẽ thầy Đuy-sen tiễn An-tư-nai lên tỉnh.
Câu 7. Theo bạn, việc thay đổi kiểu người kể chuyện ở các phần trong đoạn trích có tác dụng gì?
Giúp câu chuyện có góc nhìn đa dạng, tạo ra sự phong phú và hấp dẫn hơn.
Kết nối với việc đọc
Hãy viết một đoạn văn (khoảng 5 - 7 câu) tái hiện lại nội dung của phần (1) hoặc phần (4) của văn bản Người thầy đầu tiên bằng lời của người kể chuyện ngôi thứ ba.
Gợi ý:
- Trong mùa thu năm ngoái, một hoạ sĩ nhận được một lá thư điện từ làng Ku-ku-rêu mời ông tham dự buổi khánh thành trường học mới. Ông quyết định đến vài ngày để tham gia và vẽ một số bức tranh. Trong số khách mời có bà viện sĩ An-tư-nai Xu-lai-ma-nô-va, đã viết thư mời ông kể lại câu chuyện cuộc đời bà. Ông quyết định sẽ làm như vậy.
- Mở cửa sổ, người hoạ sĩ cảm nhận luồng gió nhẹ. Bản vẽ trên bàn vẫn chưa hoàn thiện. Ông đã vẽ và xóa đi nhiều lần, nhưng cảm thấy mỗi bức tranh chỉ là ý đồ. Nhiều ý tưởng mới cho bức tranh “Người thầy đầu tiên” hiện ra: hai cây phong của Đuy-sen và An-tư-nai, hoặc một đứa bé da rám nắng đi trên chân không, hoặc Đuy-sen bế trẻ qua suối trên những con ngựa nô nê hung dữ, hoặc người thầy tiễn An-tư-nai lên thành phố.
Soạn bài Người thầy đầu tiên - Mẫu 2
2.1 Tác giả
- Trin-ghi-dơ Ai-tơ-ma-tốp (1928 - 2008) là một nhà văn nổi tiếng của Cư-rơ-gư-dơ-xtan. Tác phẩm của ông thường mang đậm nét cuộc sống thôn quê đầy gian khổ nhưng cũng đầy ắp sắc thái thơ mộng.
- Phong cách viết của Ai-tơ-ma-tốp rất súc tích, sắc bén, với nhiều phá cách mới lạ trong nghệ thuật văn chương.
- Một số tác phẩm nổi bật của ông bao gồm: Gia-mi-li-a (1958), Cây phong non trùm khăn đỏ (1961), Người thầy đầu tiên (1962), Con tàu trắng (1970)...
2.2 Tác phẩm
- Tóm tắt nội dung Người thầy đầu tiên: Câu chuyện diễn ra tại một vùng quê lẻo lơi ở Cư-rơ-gư-dơ-xtan vào đầu thế kỷ XX. An-tư-nai, một cô bé mồ côi, phải sống cùng gia đình chú thím, chịu đựng những đau khổ. Thầy Đuy-sen đã dạy An-tư-nai học, bảo vệ và giúp đỡ cô bé để có cơ hội đi học ở thành phố. Mặc dù tình cảm của họ sâu đậm nhưng vì hoàn cảnh khó khăn, họ phải xa cách. Một ngày, khi An-tư-nai trở thành viện sĩ, cô quyết định trở về quê nhà và tìm kiếm người thầy của mình, mở đầu cho một sự việc éo le. Bà đã viết thư nhờ một hoạ sĩ đồng bằng kể lại câu chuyện như một cách để chuộc lỗi.
- Tóm tắt đoạn trích trong SGK: Tôi nhận được một bức thư mời từ dân làng, mời tôi về dự lễ khánh thành ngôi trường mới do nông trường xây dựng. Trong số những người được mời có cả bà viện sĩ Xu-lai-ma-nô-va. Sau khi trở về Mát-xcơ-va, tôi nhận được thư của bà viện sĩ. Trong thư, bà kể về tuổi thơ bất hạnh và về người thầy đầu tiên của mình. An-tư-nai mồ côi cha mẹ từ nhỏ. Cô phải sống với chú thím, thiếu thốn cả về vật chất lẫn tình cảm. Thầy Đuy-sen đã giúp đỡ để An-tư-nai có thể đi học. Trong kí ức của cô, thầy Đuy-sen là một người có tấm lòng nhân hậu, bao dung và giàu tình yêu thương. Khi thấy học sinh phải lội qua suối giữa mùa đông lạnh giá, thầy đã bế hoặc cõng các em qua suối. Thầy còn lấy đá và những tảng đất cỏ đắp thành các ụ nhỏ trên lòng suốt để bước qua cho khỏi bị ướt chân. Học sinh trong làng đều rất yêu mến thầy Đuy-sen. Riêng An-tư-nai lại thầm ước có một người anh trai như thầy. Câu chuyện của bà viện sĩ Xu-lai-ma-nô-va đã thôi thúc tôi vẽ một bức tranh về “Người thầy đầu tiên”.
- Bố cục: gồm 4 phần:
- Phần 1: Từ đầu đến “để kể hết chuyện này”: người họa sĩ kể về bức thư của bà viện sĩ Xu-lai-ma-nô-va.
- Phần 2: Tiếp theo đến “và bước về làng”: cuộc trò chuyện của An-tư-nai và thầy Đuy-sen
- Phần 3: Tiếp theo đến “nghe thầy Đuy-sen giảng bài”: sự quan tâm của thầy Đuy-sen dành cho học trò
- Phần 4: Còn lại: người họa sĩ mong muốn vẽ một bức tranh về thầy Đuy-sen và An-tư-nai.
2.3 Đọc hiểu văn bản
a. Người họa sĩ kể về bức thư của bà viện sĩ Xu-lai-ma-nô-va
- Tôi nhận được một thư mời từ cư dân làng, mời tôi tham dự lễ khánh thành ngôi trường mới do nông trường xây dựng.
- Trong số những người được mời còn có bà viện sĩ Xu-lai-ma-nô-va.
- Sau khi trở về Mát-xcơ-va, tôi đã nhận được thư từ bà viện sĩ.
- Trong thư, bà kể về tuổi thơ bất hạnh và về người thầy đầu tiên của bà.
b. Cuộc trò chuyện giữa An-tư-nai và thầy Đuy-sen
- An-tư-nai đã trải qua những năm tháng mồ côi cha mẹ từ khi còn rất nhỏ, sống cùng chú thím, thiếu thốn về cả vật chất lẫn tình cảm.
- Thầy Đuy-sen đã yêu cầu An-tư-nai không nên trở về nhà nữa, an ủi cô bé không cần phải sợ hãi, và nỗ lực để đảm bảo An-tư-nai tiếp tục được học hành.
c. Sự quan tâm đặc biệt của thầy Đuy-sen đối với học trò
- Thầy đã giúp các em học sinh có cơ hội đến trường, làm cho lòng khát khao học vấn của các em được thức tỉnh.
- Khi thấy học sinh phải vượt qua dòng suối giữa cái lạnh của mùa đông, thầy đã ôm hoặc bế các em qua suối.
- Sắp xếp đá và các mảnh đất cỏ thành những nơi phẳng trên dòng suối để dễ dàng bước qua mà không ướt chân.
- Khi An-tư-nai vấp ngã ở suối, thầy nhẹ nhàng đỡ cô lên, dẫn đi bờ bên kia, và sử dụng chiếc áo choàng để cô ngồi và chăm sóc, sau đó tự mình lấy đá và đất cỏ để đắp thành đường để qua suối.
d. Người họa sĩ muốn tạo ra một bức tranh về Thầy Đuy-sen và An-tư-nai
- Vẽ hai cây phong, biểu tượng của Đuy-sen và An-tư-nai.
- Tạo hình một đứa trẻ trần truồng, da nắng, bước đi trên con đường màu nắng.
- Tạo hình thầy Đuy-sen đang ôm trẻ nhỏ qua dòng suối, cạnh đó là những con ngựa khỏe mạnh, và những người làm đồng trang phục màu đỏ đang nhạo báng ông.
- Vẽ cảnh người thầy tiễn An-tư-nai ra ngoài đi học.