Theo quan điểm của em, một người bạn tốt cần những phẩm chất gì?
Nội dung chính
- Truyện Hai người bạn đồng hành và con gấu: Câu chuyện phê phán những người bỏ mặc bạ bè trong hoàn cảnh khó khăn nguy hiểm, đồng thời đề cao sự thông minh và mưu trí của con người - Truyện Chó sói và chiên con: Qua câu chuyện chúng ta thấy được sự độc ác, hung hăng của con sói. Hình ảnh con sói tượng trưng cho những kẻ xấu trong xã hội, ỷ mạnh hiếp yếu để thỏa mãn lợi ích cá nhân. Đồng thời bạn đọc thương cảm sâu sắc với chú chiên con nhút nhát, yếu đuối đã bị sói ăn thịt. Câu chuyện đáng nhớ trên đã đem lại cho người đọc bài học đáng quý về thói xấu trong xã hội |
Chuẩn bị đọc 1
Câu 1 (trang 36, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Theo em, một người bạn tốt cần những phẩm chất gì?
Phương pháp giải:
Trình bày quan điểm về các phẩm chất của một người bạn tốt
Lời giải chi tiết:
Theo quan điểm của em, một người bạn tốt cần những phẩm chất:
- Trung thực
- Biết lắng nghe và quan tâm bạn bè
- Luôn ở bên cạnh bạn bè ngay cả khi gặp khó khăn.
- Trung thành
- Tôn trọng quyết định, bí mật... của nhau
Chuẩn bị đọc 2
Câu 2 (trang 36, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Trong trường hợp nào thì một người được coi là “người mạnh mẽ”?
Phương pháp giải:
Đầu tiên em cần hiểu rõ là gì là “người mạnh mẽ”, từ đó suy luận ra “người mạnh mẽ” sẽ xuất hiện trong hoàn cảnh nào
Lời giải chi tiết:
- “Người mạnh mẽ” là người có sức mạnh vượt trội hơn người khác, chiếm ưu thế so với người khác về kiến thức, phẩm chất, ý chí,…
- Theo quan điểm của em, “người mạnh mẽ” có thể xuất hiện trong mọi hoàn cảnh, trong cuộc sống hàng ngày của mỗi chúng ta. Đó có thể là người có sức khỏe tốt nhất trong một lớp học, hoặc là người có sức mạnh kiến thức, là một người có thành tích nổi bật trong lớp,… Và “người mạnh mẽ” là người luôn biết giúp đỡ, chia sẻ với người khác.
Trải nghiệm cùng Văn bản 1
Câu 1 (trang 37, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Sự kiện nào trong truyện khiến em bất ngờ?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ văn bản Hai người bạn cùng đi và con gấu và chọn ra sự kiện gây bất ngờ nhất đối với em
Lời giải chi tiết:
Mẫu 1: Sự kiện trong truyện khiến em bất ngờ đó là khi gặp tai nạn thì người bạn đi trước đã bỏ mặc người bạn còn lại.
Mẫu 2: Sự kiện trong truyện khiến em bất ngờ là khi người trên cây hỏi Gấu nói gì với người bạn kia thì người bạn đó đã nói rằng: “Không nên tin vào những kẻ bỏ mặc bạn bè trong cơn hoạn nạn”.
Mẫu 3: Hành động của gấu lên tiếng và lắc đầu rồi bỏ đi sau khi ngửi người bạn nằm dưới đất
Trải nghiệm cùng Văn bản 2
Câu 2 (trang 38, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Lời của sói trong truyện có thuyết phục không? Tại sao?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ lời của sói
Lời giải chi tiết:
Lời của sói trong truyện không thuyết phục vì đó là những lời không có căn cứ, không có gì chứng minh điều đó là đúng và chính xác hết. Sói chỉ đang cố bắt nạt và hạch sách chiến con mà thôi.
Trải nghiệm cùng Văn bản 3
Câu 3 (trang 39, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Trong phần kết, sói có cố ý lừa dối, hạch sách chiến con nhằm mục đích gì?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ phần kết, chú ý hành động của sói
Lời giải chi tiết:
Trong phần kết, sói cố ý lừa dối, hạch sách chiến con nhằm mục đích muốn buộc tội và ăn thịt chiến con.
Suy ngẫm và phản hồi 1
Câu 1 (trang 39, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Liệt kê một số từ ngữ chỉ không gian và thời gian trong văn bản Hai người bạn đồng hành và con gấu, Chó sói và chiên con theo mẫu dưới đây (làm vào vở). Nhận xét về không gian được miêu tả trong hai văn bản.
Tên văn bản |
Từ ngữ chỉ không gian |
Từ ngữ chỉ thời gian |
Hai người bạn đồng hành và con gấu |
||
Chó sói và chiên con |
Phương pháp giải:
Đọc hai văn bản và xác định
Lời giải chi tiết:
Tên văn bản |
Từ ngữ chỉ không gian |
Từ ngữ chỉ thời gian |
Hai người bạn đồng hành và con gấu |
Trong rừng, trong đám lá, trong cát, trên cây. |
đương, bấy giờ |
Chó sói và chiên con |
Dòng suối trong, phía nguồn trên, rừng sâu. |
Tức khắc, năm ngoái, khi tôi còn chửa ra đời |
Không gian trong hai văn bản đều là không gian tiêu biểu của truyện ngụ ngôn: thiên nhiên rộng lớn với suối, rừng, cây cối,.. -> Không gian mở, tạo ra chiều kích không gian vô tận.
Suy ngẫm và phản hồi 2
Câu 2 (trang 39, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Xác định tình huống truyện trong hai văn bản Hai người bạn đồng hành và con gấu và Chó sói và chiên con. Tình huống ấy có tác dụng thế nào trong việc thể hiện đặc điểm nhân vật?
Phương pháp giải:
Đọc phần Tri thức ngữ văn và văn bản, xác định tình huống của hai văn bản. Từ đó, nêu tác dụng của tình huống trong việc thể hiện đặc điểm nhân vật
Lời giải chi tiết:
|
Hai người bạn đồng hành và con gấu |
Chó sói và chiên con |
Tình huống truyện |
Sự xuất hiện bất ngờ và sự bỏ đi cũng bất ngờ của con gấu trước sự kinh hãi, ngạc nhiên của hai người bạn đồng hành |
Một con sói đang đói bụng, lại gặp chiên con ra suối uống nước, bèn bịa ra đủ các lí do để ăn thịt |
Tác dụng |
+ Thể hiện bản chất vì mạng sống của mình mà bỏ mặc bạn bè của nhân vật + Làm cho bài học từ câu chuyện trở nên sáng rõ, thấm thía |
+ Thể hiện bản chất tàn ác, hành xử bất công của nhân vật chó sói + Làm cho bài học từ câu chuyện trở nên sáng rõ, thấm thía |
Suy ngẫm và phản hồi 3
Câu 3 (trang 39, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Tóm tắt truyện Hai người bạn đồng hành và con gấu
Phương pháp giải:
Đọc kỹ truyện, chọn ra sự việc chính để tóm tắt
Lời giải chi tiết:
Hai người bạn đang đi trong rừng thì gặp gấu. Người bạn đi trước tìm được một cây và ẩn náp, bỏ mặc người bạn còn lại. Người kia đành nằm bệp xuống đất giả chết. Gấu ngửi tai anh này mãi thì hú lên một tiếng rồi bỏ đi. Khi được hỏi gấu đã nói gì thì anh này trả lời: “không nên tin vào những kẻ bỏ mặc bạn bè trong cơn hoạn nạn”.
Suy ngẫm và phản hồi 4
Câu 4 (trang 39, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Trong văn bản ngụ ngôn cũng như trong các văn bản truyện nói chung, lời thoại của mỗi nhân vật thường đóng góp phần thể hiện đặc điểm của nhân vật ấy. Hãy tóm tắt cuộc đối thoại giữa hai nhân vật trong Chó sói và chiên con và cho biết lời thoại đã đóng góp phần thể hiện đặc điểm của mỗi nhân vật như thế nào?
Phương pháp giải:
Dựa vào văn bản, tóm tắt lại lời thoại giữa hai nhân vật. Từ đó, nêu tác dụng của lời thoại trong việc thể hiện đặc điểm từng nhân vật
Lời giải chi tiết:
- Tóm tắt lời thoại: Thấy chiên đang uống nước ở dòng suối, con sói liền tìm cách ăn thịt chiên con. Nó đổ tội cho chiêu con dám “làm đục nguồn nước uống của mình”. Chiên con sửng sốt xin tha và giải thích chiên đang ở phía cuối dòng không thể làm đục nước phía đầu dòng. Nhưng con sói lại tìm cớ khác rằng năm ngoái chiên đã nói xấu nó. Chiên con sợ hãi bèn đáp rằng năm ngoái chiên con vẫn chưa ra đời. Con sói vẫn ngang ngược cho rằng có kẻ nào đó giống nhà chiên, giống chó, giống người,... đã nói xấu sói. Sau đó chiên con lập tức bị sói kéo vào rừng ăn thịt “chẳng cầu đôi co”.
- Tác dụng của lời thoại trong việc thể hiện đặc điểm từng nhân vật:
+ Nhân vật sói hiện thân cho “kẻ mạnh”, kẻ bạo tàn; để thỏa mãn nhu cầu (đói) của mình sẵn sàng bịa đặt, vu khống, bắt nạt, giết hại kẻ yếu.
+ Nhân vật chiên con hiện thân cho sự vô tội, sự thật, lẽ phải nhưng là kẻ yếu, bị kẻ mạnh ức hiếp, vùi dập, hàm hại.
Suy ngẫm và phản hồi 5
Câu 5 (trang 39, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Xác định đề tài và nêu bài học mà em rút ra từ mỗi văn bản
Phương pháp giải:
Dựa vào phần Tri thức Ngữ văn, xác định đề tài mỗi truyện. Qua quá trình đọc văn bản, nêu suy nghĩ của bản thân về những bài học mà em đã rút ra
Lời giải chi tiết:
- Hai người bạn đồng hành và con gấu:
+ Đề tài: tình bạn, tình người
+ Bài học: Không nên tin vào những kẻ bỏ mặc bạn bè trong cơn hoạn nạn
- Chó sói và chiên con:
+ Đề tài: Kẻ mạnh và chân lí
+ Bài học: Hãy cẩn thận, “kẻ mạnh” thường chà đạp lên chân lí, đạo lí một cách tàn bạo, bất công.
Suy ngẫm và phản hồi 6
Câu 6 (trang 39, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Trong hai văn bản Chó sói và chiên con, Chó sói và cừu non, em thích văn bản nào hơn? Tại sao? Viết một đoạn văn khoảng 4 đến 5 câu nêu cảm nhận của em về văn bản đó.
Phương pháp giải:
Dựa vào cảm nhận của bản thân, chọn văn bản em yêu thích và giải thích lý do sau đó viết đoạn văn từ 4 đến 5 câu nêu cảm nhận về văn bản em lựa chọn
Lời giải chi tiết:
Bài tham khảo 1:
Trong hai văn bản, em thích văn bản “Chó sói và chiên con” hơn vì truyện được viết dưới dạng một bài thơ khiến em cảm thấy dễ cảm nhận hơn. Truyện kể về cuộc đối thoại giữa chó sói và chiên con bên một dòng suối. Qua đó ta thấy rõ tính cách từng nhân vật, sói hiện lên là một kẻ gian manh, độc ác, vô tích sự, thích bắt nạt kẻ yếu. Còn chiên con là một nhân vật vô cùng đáng thương nhưng lại có sự hồn nhiên, đáng yêu và những lí lẽ của riêng mình để đối đáp lại với sói. Mỗi nhân vật với những nét tính cách khác nhau đã góp một phần không nhỏ vào việc thể hiện đề tài của truyện. Truyện ngụ ngôn luôn mang đến cho chúng ta những bài học bổ ích và ý nghĩa nên em rất yêu thích thể loại này.
Bài tham khảo 2:
Em thích văn bản Chó sói và chiên con hơn. Vì truyện được viết dưới dạng thơ, các câu ngắn gọn, dễ hiểu và dễ nhớ. Qua câu chuyện chúng ta thấy được sự độc ác, hung hăng của con sói. Hình ảnh con sói tượng trưng cho những kẻ xấu trong xã hội, ý mạnh hiếp yếu để thoả mãn lợi ích cá nhân. Đồng thời bạn đọc thương cảm sâu sắc với chú chiên con nhút nhát, yếu đuối đã bị sói ăn thịt. Câu chuyện đáng nhớ trên đã đem lại cho người đọc bài học đáng quý về thói xấu trong xã hội