Trước khi đọc 1
Trả lời Câu hỏi 1 Trước khi đọc trang 19 SGK Văn 12 Kết nối tri thức
“Chiến tranh” - hai từ này gợi lên trong bạn những suy nghĩ gì? Hãy nêu ra những kênh thông tin đã giúp bạn hiểu biết về chiến tranh.
Phương pháp giải:
Hãy trình bày quan điểm của bạn về ý nghĩa của từ “chiến tranh”.
Nhớ lại các nguồn thông tin bạn tiếp cận để hiểu về chiến tranh.
Lời giải chi tiết:
- Dù là ở bất kỳ thời điểm nào, “Chiến tranh” luôn mang theo những đau thương và thiệt hại không thể nào xóa nhòa. Ngay cả khi chiến tranh đã kết thúc từ lâu, nhưng những nỗi đau của chiến tranh vẫn còn đọng lại mãi trong lòng con người và trở thành một vết thương không thể quên của nhân loại.
- Một số nguồn thông tin đã giúp chúng ta hiểu biết về chiến tranh:
+ Đài truyền hình Việt Nam VTV
+ Các trang web, báo điện tử chính thống của chính phủ, quốc gia
+ Các tác phẩm văn học viết về chiến tranh
Trước khi đọc 2
Trả lời Câu hỏi 2 Trước khi đọc trang 19 SGK Văn 12 Kết nối tri thức
Bạn đã đọc, đã học về những tác phẩm văn học nào viết về chiến tranh? Hãy chia sẻ ấn tượng của bạn về một trong những tác phẩm đó.
Phương pháp giải:
Hãy nhớ lại tên các tác phẩm văn học bạn đã đọc, đã học về chiến tranh và nêu ra ấn tượng của mình về một trong những tác phẩm đó.
Lời giải chi tiết:
- Một số tác phẩm văn học viết về chiến tranh bao gồm “Những ngôi sao xa xôi” - Nguyễn Minh Châu; “Mảnh trăng cuối rừng” - Nguyễn Minh Châu; “Mãi mãi tuổi hai mươi” - Nguyễn Văn Thạc; “Nhật ký Đặng Thùy Trâm” - Đặng Thùy Trâm,...
- Trong tác phẩm “Mảnh trăng cuối rừng”, nhà văn Nguyễn Minh Châu không chỉ mô tả lại những khía cạnh khốc liệt, nặng nề của chiến tranh mà còn đẩy mạnh sự xuất hiện của tình yêu trong hoàn cảnh khó khăn đó. Tình yêu giữa nhân vật Lãm và Nguyệt, vượt qua mọi khó khăn, là một biểu tượng đáng quý trong cuộc chiến tranh.
Trong khi đọc 1
Trả lời Câu hỏi 1 Trong khi đọc trang 19 SGK Văn 12 Kết nối tri thức
Yếu tố nào về môi trường xung quanh đã làm cho ký ức về chiến tranh của nhân vật Kiên trở nên sống động?
Phương pháp giải:
Xác định các yếu tố môi trường xung quanh ảnh hưởng đến ký ức của nhân vật Kiên.
Lời giải chi tiết:
- Trong đêm tối ấy,
- Cơn mưa nhỏ đang dần tràn ngập không khí u ám và gió mùa Đông Bắc thổi mạnh.
→ Những điều này có thể khiến nhân vật cảm thấy cô đơn, lạc lõng và gợi lại những ký ức đau buồn về quá khứ.
Trong lúc đọc 2
Trả lời Câu hỏi 2 Trong lúc đọc trang 19 SGK Văn 12 Kết nối tri thức
Kiên đã trải qua cảm xúc như thế nào khi ký ức chiến tranh trỗi dậy?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ văn bản
Tìm các từ chỉ tâm trạng, trạng thái của nhân vật.
Lời giải chi tiết:
- “Tâm hồn như lạc lõng, ý thức mờ nhạt, Kiên bối rối đi lại, ký ức như lóe sáng”.
- “Mệt mỏi, run rẩy, trái tim như rách nát, cả hai phổi nghẹt khói thuốc, miệng khô khát, cổ tắc lại, anh đầu óc mênh mông”.
Trong lúc đọc 3
Trả lời Câu hỏi 3 Trong lúc đọc trang 20 SGK Văn 12 Kết nối tri thức
Cái gì tạo nên ấn tượng sâu sắc nhất trong ký ức của Kiên?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ đoạn văn
Tìm trong đoạn văn một chi tiết gây ấn tượng có thể tác động tới tâm trạng của nhân vật Kiên.
Lời giải chi tiết:
Ấn tượng sâu sắc nhất trong ký ức của Kiên chính là “trận chiến đẫm máu trường Gọi Hồn với những diễn biến đầy bi kịch của nó và số phận thảm thiết của tiểu đội anh”.
Trong lúc đọc 4
Trả lời Câu hỏi 4 Trong lúc đọc trang 20 SGK Văn 12 Kết nối tri thức
Ý tưởng về việc con người Kiên sẽ được “tái sinh trong chuỗi dài” được hiểu như thế nào?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ câu văn và hiểu ý nghĩa, đưa ra khái niệm về việc tái sinh, xác định ý tưởng từ ngữ cụ thể của tác giả
Lời giải chi tiết:
- 'tái sinh' có thể hiểu là việc tái sinh sau khi qua cái chết, nơi mà con người được sống lại trong một tình huống mới, một cơ thể mới trong một thế giới mới.
- Có thể hiểu như vậy vì Kiên là một người trở về từ chiến trường, đã trải qua những năm tháng đau khổ, khắc nghiệt của chiến tranh nên khi đất nước bình yên, Kiên vẫn chịu ảnh hưởng của kí ức đau buồn, ám ảnh dù anh sống trong cuộc sống bình dị hàng ngày. Kiên được “tái sinh”, sống lại sau cảnh tàn khốc của chiến trường, nhưng sự “tái sinh” ấy là “chuỗi dài” vì mỗi giây phút anh không thể quên được những kí ức trong chiến tranh, không thể quên đồng đội đã hy sinh ra sao, đó chính là ý của câu “con người Kiên sẽ được “tái sinh trong chuỗi dài”.
Trong lúc đọc 5
Trả lời Câu hỏi 5 Trong lúc đọc trang 20 SGK Văn 12 Kết nối tri thức
Tác giả đã mô tả như thế nào về quá trình tái hiện thế giới ký ức?
Phương pháp giải:
- Đọc kỹ đoạn văn tác giả mô tả quá trình tái hiện thế giới ký ức của nhân vật Kiên
- Xem xét trong đoạn văn tác giả mô tả điều gì trước (vẻ mặt hay tâm trạng?) hoặc có yếu tố ngoại nào tác động đến quá trình tái hiện ấy (Tác giả mô tả theo trình tự nào? Chỉ ra tác dụng của cách chọn trình tự ấy). Hoặc quá trình tái hiện ấy có tuân theo một trình tự? Đó là trình tự nào?
Lời giải chi tiết:
*Mô tả tâm trạng nội tâm của Kiên:
- “Tâm hồn cô đơn, ý thức mập mờ, Kiên lạc lõng đi lại, kí ức như đang sáng lên”.
- “Mệt mỏi, run rẩy, trái tim tan nát, cả hai phổi chật ngực, miệng khô khát, cổ tắc lại, anh gục đầu”.
- “Và, trong một không gian tinh thần ấy Kiên nhìn thấy một cách rõ ràng… một hình bóng từng được anh lãng quên”: Từ nỗi khát khao sâu sắc, trong ký ức hiện ra một hình bóng mà anh đã lãng quên, có thể là một người bạn cũ, một đồng đội từ chiến trường và đó là hình ảnh đầu tiên hiện ra.
- Tiếp theo sau hình bóng ấy là một chuỗi kí ức trong quãng đời, những kỷ niệm khác nhau xuất hiện lần lượt như
+“Kí ức về buổi trưa rực rỡ nắng, hoa nở trong những khoảnh khắc rừng thưa…”
+“Kí ức về một ngày mưa lũ ngổn ngang bên bờ Sa Thầy trong rừng hái măng, đào…”
+“Những bờ suối, những bãi cỏ, làng quê hoang tàn”
+“Những khuôn mặt phụ nữ xa lạ thể hiện sự yêu thương, niềm nhớ mong…”
*Miêu tả ký ức của nhân vật:
- Tác giả sử dụng các từ ngữ như “kí ức mờ nhạt”, “tràn ngập” và “lạnh buốt”; “khắc nghiệt, “sâu thẳm”.
- Ngoài ra, tác giả còn áp dụng kỹ thuật so sánh cho ký ức đó “như rừng, như núi trong buổi chiều ấy” khiến cho tâm hồn không thể nào tìm được điểm dừng nào trên con đường vắng vẻ của quá khứ.
→ Để mô tả quá trình tái hiện ký ức của Kiên, trước hết tác giả tập trung vào việc miêu tả cảm giác cô đơn trong tâm hồn nhân vật. Từ cảm giác cô đơn dẫn đến mong muốn gặp lại đồng đội. Đó chính là nguyên nhân dẫn đến một loạt ký ức bắt nguồn từ hình bóng bạn bè đến những kỷ niệm của quá khứ.
Trong lúc đọc 6
Trả lời Câu hỏi 6 Trong lúc đọc trang 21 SGK Văn 12 Kết nối tri thức
Dưới tác động của kí ức, cấu trúc cuốn tiểu thuyết mà Kiên viết đang phát triển theo hướng nào?
Phương pháp giải:
Chỉ ra những từ ngữ mô tả quá trình viết của Kiên
Đánh giá liệu các từ ngữ đó đang theo hướng tích cực hay tiêu cực?
Lời giải chi tiết:
- “Những chương sau trở thành điều ngẫu nhiên của những chương trước. Các bức tranh và những tình tiết đã được xây dựng từ phần đầu cuối cùng đang chờ đợi Kiên tại phần cuối cuốn sách”:
→ Sự lặp lại của các tình tiết không mang lại điều mới mẻ
- “Tuy nhiên, điều này là do cấu trúc tự nhiên của cuốn tiểu thuyết, nó tự phát triển mà không phải do Kiên”
- “Cuốn sách có cấu trúc như vậy, tự nó quyết định thời gian, lựa chọn hướng đi và chọn bến. Còn Kiên, anh chỉ là người viết, kiên trì và lặng lẽ hòa mình vào thế giới số phận của các nhân vật”
- “Anh hoàn toàn thụ động, gần như bất lực trước những trang sách anh viết... anh như hoàn toàn chấp nhận logic bí ẩn của trí nhớ và trí tưởng tượng”.
→ Sự mất kiểm soát, cuốn đi theo mạch câu chuyện, anh không kiểm soát được câu chuyện mà mình viết ra.
→ Do anh bị cuốn theo dòng tưởng tượng, dòng ký ức về quá khứ chiến tranh, anh quá ám ảnh về nó nên anh hòa mình vào câu chuyện mà không kiểm soát được bút pháp của mình.
Trong lúc đọc 7
Trả lời Câu hỏi 7 Trong lúc đọc trang 21 SGK Văn 12 Kết nối tri thức
Sự lạnh nhạt của người đời đối với Kiên nói lên điều gì?
Phương pháp giải:
Dựa vào tình hình của nhân vật để giải thích tại sao người đời lạnh nhạt với nhân vật Kiên
Lời giải chi tiết:
- Trong tác phẩm, sự lạnh nhạt của người đời đối với Kiên thể hiện nhiều điều:
+ Sự thờ ơ đối với một người đã trải qua chiến tranh: Người đời thường không nhìn thấy sâu bên trong nhân vật Kiên, không thể cảm nhận được những mất mát và đau thương mà anh phải chịu đựng. Họ không thể đặt mình vào hoàn cảnh của người khác.
+ Sự quên lãng về hậu quả và mất mát của chiến tranh: Có thể họ coi chiến tranh là một phần của quá khứ mà họ muốn quên, không muốn tiếp tục suy nghĩ về nó, không chú ý đến tinh thần của những người lính đã trải qua.
→ Sự lạnh nhạt đó thể hiện sự thiếu hiểu biết, quên lãng và thiếu sự đồng cảm với những người phải chịu đựng đau khổ trong chiến tranh.
Trong lúc đọc 8
Trả lời Câu hỏi 8 Trong lúc đọc trang 22 SGK Văn 12 Kết nối tri thức
Người kể chuyện gặp khó khăn gì khi đọc những trang bản thảo do “nhà văn địa phương” để lại?
Phương pháp giải:
Tập trung vào các từ ngữ mà tác giả kể về những khó khăn khi đọc bản thảo.
Lời giải chi tiết:
- Sự rối bời trong thứ tự của bản thảo:
+ Cố gắng sắp xếp để tìm một trình tự có thể đọc nhưng không có trình tự nào hết. Mỗi trang đều có vẻ như trang đầu, mỗi trang đều có vẻ như trang cuối
- Các trang bản thảo bị mất vì nhiều lý do như “bị đốt”, “bị mối phá hoại”, “tác giả đã bỏ” nhưng dù không phải vì những lý do đó thì vẫn là sự sáng tác dựa trên cảm hứng từ sự rối loạn. -> Khùng khùng.
- Mạch truyện không ngừng bị cắt đứt, từ đầu đến cuối không có một dòng chính, toàn bộ là những khối thù hình.
+ Tác giả sử dụng những từ như “đột ngột đứt gãy”
+ so sánh “bị xoá sạch giữa trang giấy giống như rơi vào một kẽ hở nào đó của thời gian trong tác phẩm” → Thời gian trong tác phẩm không được tổ chức đúng cách.
+ Mất cấu trúc, không mạch lạc, không tổng thể
→ Từ đó tác giả đánh giá các trang viết “chứng tỏ sự thiếu kiểm soát của tư duy người viết, chứng tỏ cái vẻ vô cảm của họ”.
Trong lúc đọc 9
Trả lời Câu hỏi 9 Trong lúc đọc trang 22 SGK Văn 12 Kết nối tri thức
Theo bạn, “nguyên nhân” mà người kể chuyện cho rằng mình có thể hiểu là gì?
Phương pháp giải:
Xác định cách người kể chuyện tiếp cận tác phẩm đó và giải thích tại sao cách tiếp cận đó ảnh hưởng đến nhận thức của người kể chuyện
Lời giải chi tiết:
- Người kể chuyện đọc một cách tùy tiện, theo một “lối tùy tiện” nhưng trong cái “lối tùy tiện ấy lại thể hiện được cuộc sống thực và không hề hư cấu của nhân vật Kiên.
- Nguyên nhân mà người kể chuyện có thể hiểu được bản thảo của nhân vật Kiên là bởi anh nhận ra những ý tưởng của mình, những cảm xúc của mình thậm chí cả những tình huống của mình nữa.
→ Tạo ra sự đồng thuận về tư duy, trở nên rất gần gũi. Thậm chí ngỡ như quen với nhân vật Kiên trong Chiến tranh
→ Những gì nhân vật Kiên viết đều là sự thật khốc liệt được tái hiện trong chiến tranh, nó được viết ra từ những ký ức chân thực nên khi người kể chuyện hiểu được, anh ta phải là một người đồng cảm và hiểu biết với những số phận trở về từ chiến trường và có thể anh ta cũng là một người từ chiến trường trở về.
Trong quá trình đọc 10
Trả lời Câu hỏi 10 Trong quá trình đọc trang 23 SGK Văn 12 Kết nối tri thức
Người kể chuyện và Kiên có điểm chung gì?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ đoạn văn, tập trung vào các câu thể hiện điểm chung của người kể chuyện và nhân vật Kiên.
Lời giải chi tiết:
- Họ cùng chia sẻ một nỗi buồn, nỗi buồn về chiến tranh to lớn, nỗi buồn cao quý, vượt lên trên hạnh phúc và đau thương.
- Nhờ vào nỗi buồn mà họ thoát khỏi chiến tranh, thoát khỏi việc bị chôn vùi trong cảnh giết chóc không ngớt, trong cảnh khốn khổ của những chiến binh… để trở lại con đường riêng của từng cuộc sống”.
- Mặc dù cuộc sống “không mấy vui vẻ và tràn đầy tội lỗi” nhưng họ vẫn coi đó “là cuộc sống đẹp nhất mà chúng tôi mong ước”.
- Họ cùng mong ước về hòa bình.
Trong quá trình đọc 11
Trả lời Câu hỏi 10 Trong quá trình đọc trang 24 SGK Văn 12 Kết nối tri thức
Tại sao người kể chuyện cho rằng dòng hồi tưởng của Kiên thể hiện “niềm cảm hứng, niềm hy vọng quay về quá khứ”?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ đoạn văn để thấy tác giả giải thích vì sao người kể chuyện lại xem dòng hồi tưởng của Kiên thể hiện “niềm cảm hứng, niềm hy vọng quay về quá khứ”?
Lời giải chi tiết:
- Ký ức không bị xói mòn, tâm hồn anh luôn sống trong mùa xuân của những tình cảm mà bây giờ đã mai một hoặc già cỗi và biến dạng: Ký ức đó trong cuộc sống hiện tại đã bị lãng quên nhưng Kiên vẫn giữ được và vẫn nhớ về nó.
- Anh được tái sinh trong tình yêu, tình bạn, tình đồng đội - những tình cảm đã giúp chúng ta vượt qua hàng ngàn nỗi đau của chiến tranh: Với người lính, đó là ký ức tuyệt vời, là ký ức về thời kỳ huy hoàng với những người đồng đội.
- Anh sống mãi trong những ngày đau khổ nhưng đẹp đẽ những ngày gian khổ nhưng đầy tình người
→ Ký ức không bao giờ phai nhạt của những chiến binh, đó là niềm tự hào của những người đã hi sinh cho đất nước.
Sau khi đọc 1
Trả lời Câu hỏi 1 Sau khi đọc trang 24 SGK Văn 12 Kết nối tri thức
Đánh giá ban đầu của bạn về sự khác biệt của đoạn trích này so với đoạn trích của một số tiểu thuyết khác đã học.
Phương pháp giải:
Đọc kỹ văn bản
So sánh với một số tiểu thuyết khác
Tập trung vào sự khác biệt trong nhân vật, cách phát triển câu chuyện,...
Lời giải chi tiết:
- Ấn tượng ban đầu về sự khác biệt của đoạn trích này so với các đoạn trích trong tiểu thuyết khác đó là:
+ Trong đoạn trích này, tập trung vào việc miêu tả nỗi đau và mất mát qua trải nghiệm cá nhân của nhân vật chính, đó là Kiên. Cảm xúc này thường được truyền đạt qua những chi tiết về cuộc sống hàng ngày, những mất mát cá nhân và nỗi sợ hãi trong chiến tranh.
+ Quan điểm được triển khai từ góc độ của nhân vật Kiên để kể câu chuyện.
+ Câu chuyện được tái hiện từ thực tế, rồi trở về quá khứ và sau đó quay lại hiện thực.
Sau khi hoàn thành việc đọc 2
Trả lời Câu hỏi 2 Sau khi đọc trang 24 SGK Văn 12 Kết nối tri thức
Tóm tắt từng phần của đoạn trích. Thông qua các phần này, bạn nhận thấy điều gì về vai trò của sự kiện trong việc xây dựng một tác phẩm truyện (bao gồm cả tiểu thuyết)?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ đoạn văn
Hiểu về vai trò của sự kiện trong việc xây dựng một tác phẩm truyện
Lời giải chi tiết:
- Tóm tắt nội dung từng phần của đoạn trích:
+ Phần 1: Trong một đêm mưa gió lạnh, những kí ức chiến tranh của Kiên hiện lên, anh nhớ về đồng đội, cảnh vật quen thuộc, trận đánh ác liệt đã hủy hoại đơn vị của anh,... anh giật mình quay lại cửa sổ. Kí ức kia truyền cảm hứng cho tác phẩm của anh, ngày hôm ấy anh như người mất hồn, ngồi viết suốt.
+ Phần 2: Những kí ức buồn bã ấy như ánh sáng chiếu rọi cuộc sống tăm tối bấy lâu nay của Kiên, chúng tỏa sáng trong dòng tâm tư ngược của thời gian, anh tìm ra cuộc sống mới của mình.
+ Phần 3: Anh không còn cảm nhận được cơn gió ngoài cửa sổ, anh chìm đắm trong ký ức quá khứ, một chuỗi kí ức tái hiện trong tâm trí của Kiên
+ Phần 4: Nhiều tháng, có lẽ nhiều năm trôi qua, vì ảnh hưởng của dòng ký ức nên tác phẩm của Kiên phát triển một cách không có trật tự, anh không kiểm soát được.
+ Phần 5: Sau đó Kiên rời khỏi khu phố, không ai biết anh đi đâu và cũng không ai quan tâm ngoại trừ một người phụ nữ câm, cô ấy giúp Kiên sắp xếp lại tập giấy lộn xộn và dọn đi cho đến khi nhân vật tôi - người kể chuyện phát hiện và đọc.
+ Phần 6: Ban đầu khi đọc, nhân vật tôi không thể hiểu được, nội dung rối bời và thiếu trật tự cho đến khi anh ấy đọc theo trình tự tình cờ của mình. Anh thấy những gì Kiên viết đều xuất phát từ thực tế, đó là những kí ức của một người lính trong thời chiến. Lúc đó anh mới nhận ra sự tương đồng giữa mình và Kiên, chung một nỗi đau chiến tranh. Nhưng đồng thời anh cũng ngưỡng mộ Kiên vì anh đã sử dụng những kí ức về quá khứ như nguồn cảm hứng, niềm hy vọng.
- Qua những phần này, bạn nhận thấy vai trò của sự kiện trong việc xây dựng một tác phẩm truyện là rất quan trọng. Sự kiện tạo ra cốt truyện, thách thức và phát triển cho câu chuyện.
Sau khi đọc 3
Trả lời Câu hỏi 3 Sau khi đọc trang 24 SGK Văn 12 Kết nối tri thức
Tâm trạng thường trực của nhân vật Kiên là gì? Liệt kê những từ ngữ mô tả tâm trạng ấy.
Phương pháp giải:
Định rõ tâm trạng chính của nhân vật Kiên sau khi chiến tranh kết thúc. Xác định các từ ngữ mô tả tâm trạng đó trong đoạn trích.
Lời giải chi tiết:
- Tâm trạng thường trực của nhân vật Kiên trong 'Nỗi buồn chiến tranh' thường chứa đựng sự buồn bã, mất mát, cô đơn và tuyệt vọng, là kết quả của những trải nghiệm đau thương trong thời chiến tranh.
- Các từ ngữ mô tả tâm trạng ấy: “cô quạnh”, “đau buồn”, “lực bất tòng tâm”...
Sau khi đọc 4
Trả lời Câu hỏi 4 Sau khi đọc trang 24 SGK Văn 12 Kết nối tri thức
Trong ký ức của Kiên, chiến tranh được miêu tả như thế nào? Theo quan điểm của bạn, liệu đó có phải là khía cạnh duy nhất của chiến tranh không? Và vì sao?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ đoạn văn miêu tả ký ức của Kiên. Nêu quan điểm của bản thân về các khía cạnh khác của chiến tranh và giải thích.
Lời giải chi tiết:
- Trong ký ức của Kiên, chiến tranh thường được mô tả với một “gương mặt” đau buồn, khó khăn và mất mát. Hình ảnh của chiến tranh thường là một thế giới đầy bạo lực, cô đơn và tuyệt vọng, nơi mà con người phải đối mặt với sự khổ đau và mất mát hàng ngày.
- Đau buồn, mất mát có lẽ là “gương mặt” mà mọi người thường thấy, nhưng đó không phải là “gương mặt” duy nhất, ta cũng có thể nhìn thấy các “gương mặt” khác của chiến tranh như tinh thần đoàn kết và tình bạn cao cả vì mặc dù chiến tranh mang lại nhiều mất mát và khó khăn nhưng cũng tạo ra các mối quan hệ đoàn kết và tình bạn mạnh mẽ giữa các lính. Họ có thể hy sinh vì đồng đội, và sau này khi hòa bình trở về, hình ảnh của các đồng đội vẫn in sâu trong tâm trí họ, những khoảnh khắc chiến đấu cùng nhau sẽ mãi mãi được ghi nhớ.
Sau khi hoàn thành việc đọc 5
Trả lời Câu hỏi 5 Sau khi đọc trang 24 SGK Văn 12 Kết nối tri thức
Trải qua đoạn trích, ta có thể hiểu được ý nghĩa sâu xa của việc nhớ lại đối với tinh thần con người.
Phương pháp giải:
Đọc kỹ đoạn văn
Chỉ ra được các tác dụng cũng như ý nghĩa của việc nhớ lại những kí ức
Lời giải chi tiết:
- Việc nhớ lại không chỉ giúp con người sống lại những kỷ niệm huy hoàng của quá khứ, mà còn giúp hình thành nhận thức về giá trị, niềm tin và định hình bản thân.
- Sự nhớ lại mở rộng và làm giàu trải nghiệm của con người, từ đó trở thành nguồn cảm hứng và học hỏi không ngừng cho cuộc sống hiện tại và tương lai.
Sau khi hoàn thành việc đọc 6
Trả lời Câu hỏi 6 Sau khi đọc trang 24 SGK Văn 12 Kết nối tri thức
Người kể chuyện đã nhận xét về cuốn tiểu thuyết mà nhân vật Kiên đang viết dở như thế nào? Nhận xét này có liên quan đến đặc điểm nào của tiểu thuyết hiện đại?
Phương pháp giải:
Đọc văn bản để tìm câu văn chỉ lời nhận xét của người kể chuyện về cuốn tiểu thuyết của Kiên và chỉ ra những đặc điểm tương tự của tiểu thuyết hiện đại.
Lời giải chi tiết:
- 'Một tác phẩm dựa trên nguồn cảm hứng chủ đạo từ sự rối bời'
- 'Mạch truyện không ngừng bị đứt gãy. Tác phẩm không có một tuyến chung... như thể rơi vào một kẽ nứt của thời gian tác phẩm'.
- 'Gọi là mất bố cục. Sự thiếu mạch lạc, thiếu bao quát...'
- Nhận xét này liên quan đến đặc điểm thể hiện sự đa dạng và bao quát một phạm vi hiện thực rộng lớn của tiểu thuyết hiện đại.
Sau khi hoàn thành việc đọc 7
Trả lời Câu hỏi 7 Sau khi đọc trang 24 SGK Văn 12 Kết nối tri thức
Trong đoạn trích, phần kể về 'Kiên bỏ đi' và tôi đọc bản thảo của Kiên đã giúp làm sáng tỏ điều gì về bản chất và nỗi đau buồn của nhân vật chính, cũng như về quá trình viết tiểu thuyết.
Phương pháp giải:
Dựa vào hoàn cảnh của nhân vật chính, giải thích nỗi đau của nhân vật để rút ra nỗi đau buồn khi anh ta viết tiểu thuyết.
Lời giải chi tiết:
- Trong đoạn trích, phần kể về 'Kiên bỏ đi' và việc đọc bản thảo của Kiên, ta có thể thấy rõ điều gì về bản chất và nỗi đau buồn của nhân vật chính, cũng như về quá trình viết tiểu thuyết của anh.
- Bản chất và hoàn cảnh của nhân vật chính:
+ Kiên, một người lính đã trải qua những trận đánh dữ dội và những mất mát đau thương trong cuộc chiến tranh.
+ Sự cô đơn và tuyệt vọng là điểm nhấn trong cuộc sống của Kiên sau chiến tranh.
+ Kiên cảm thấy mất phương hướng, mất niềm tin vào cuộc sống và không thể tìm thấy ý nghĩa trong xã hội sau chiến tranh.
- Nỗi đau buồn của nhân vật chính:
+ Kiên đã chứng kiến và trải qua nhiều khía cạnh của nỗi đau buồn trong cuộc chiến tranh, từ việc mất đồng đội đến sự phân biệt đối xử và cảm giác mất mát không ngừng.
+ Nỗi đau buồn của Kiên không chỉ là cá nhân mà còn là một phần của cộng đồng người lính, là một phần của nỗi đau và mất mát lớn hơn của cả một quốc gia.
- Việc viết tiểu thuyết không chỉ là việc viết đơn thuần, nó còn mang ý nghĩa sâu sắc với nhân vật:
+ Việc viết tiểu thuyết không chỉ là cách Kiên thể hiện và xử lý những cảm xúc và trải nghiệm cá nhân, mà còn là một phần của quá trình giải thoát và phục hồi bản thân của anh.
+ Bản thảo của Kiên không tuân theo trình tự, phản ánh sự rối bời và không ổn định trong tâm trạng của anh. Điều này cho thấy sự phức tạp và mâu thuẫn trong việc tái hiện và diễn đạt những kí ức và cảm xúc từ quá khứ.
→ Từ đoạn trích này, ta thấy rằng bản chất và nỗi đau buồn của nhân vật Kiên là một phần của cảm xúc và trải nghiệm sâu sắc của người lính chiến tranh. Quá trình viết tiểu thuyết không chỉ là cách anh ta thể hiện nỗi đau và mất mát cá nhân, mà còn là một phần của quá trình tự do và tự phục hồi của bản thân anh.
Sau khi hoàn thành việc đọc 8
Trả lời Câu hỏi 8 Sau khi đọc trang 24 SGK Văn 12 Kết nối tri thức
Đánh giá tổng quan về ý thức của tác giả Bảo Ninh về việc chọn lựa hình thức thích hợp khi diễn đạt vấn đề “nỗi buồn chiến tranh”
Phương pháp giải:
Tập trung phân tích cách nhà văn Bảo Ninh chọn lựa hình thức viết tác phẩm và tầm quan trọng của nó trong việc tái hiện “nỗi buồn chiến tranh'
Lời giải chi tiết:
- Nhà văn đã thể hiện một sự hiểu biết sâu sắc về thực tế, chọn lựa hình thức viết tác phẩm một cách rất chân thực. Ông không làm cho câu chuyện trở nên lãng mạn hoặc thu hút độc giả, mà tập trung vào việc phản ánh những trải nghiệm thực tế của lính trong chiến tranh.
- Bảo Ninh hiểu rằng 'nỗi buồn chiến tranh' không chỉ là một cảm xúc đơn giản, mà là một hệ thống phức tạp của các cảm xúc, trải nghiệm và suy tư. Ông thể hiện điều này thông qua việc phân lớp và đa chiều hóa nhân vật, sự kiện và cảm xúc trong tác phẩm.
- Bảo Ninh minh họa sự tỉ mỉ và chi tiết trong việc mô tả và phân tích nỗi đau và sự đau khổ của lính trong chiến tranh. Ông không tránh khỏi những khó khăn nhưng cố gắng đưa ra cái nhìn sâu sắc và tinh tế về tâm trạng và trạng thái tinh thần của con người trong hoàn cảnh khó khăn.
→ Bảo Ninh đã thể hiện sự hiểu biết rõ ràng và sâu sắc về việc chọn lựa hình thức thích hợp khi diễn đạt vấn đề 'nỗi buồn chiến tranh'. Ông đã xây dựng một tác phẩm chân thực và mạnh mẽ, giúp độc giả hiểu rõ hơn về các khía cạnh phức tạp và đau đớn của chiến tranh từ góc nhìn của lính.
Kết nối đọc - viết
Trả lời Câu hỏi Kết nối đọc - viết trang 24 SGK Văn 12 Kết nối tri thức
Viết một đoạn văn (khoảng 150 từ) trình bày cảm nhận của bạn về sự lựa chọn của nhân vật Kiên: nhớ và viết để tái sinh tinh thần.
Phương pháp giải:
Dựa vào phân tích trên và kinh nghiệm đọc văn
Lời giải chi tiết:
Trong tác phẩm “Nỗi buồn chiến tranh” của nhà văn Bảo Ninh, nhân vật Kiên được miêu tả là một người lính đã trải qua chiến tranh, do đó tâm lý và tinh thần của Kiên đã bị chi phối bởi những kí ức đau thương từ chiến tranh. Khi nhớ lại những hình ảnh đó, anh ta lại bị cuốn theo dòng kí ức và mất điều khiển. Lúc đó, việc viết lại trở nên lộn xộn, không có trình tự, có lẽ do Kiên đang lâm vào nỗi bi kịch tinh thần và không thể thoát khỏi kí ức đau buồn chiến tranh. Tuy nhiên, có thể nhìn nhận theo một góc độ khác, Kiên đã có lựa chọn của riêng mình, đó là “nhớ và viết để tái sinh tinh thần”. Khi chúng ta nhớ lại những trải nghiệm, chúng ta không chỉ ghi nhận một phần của quá khứ mà còn tạo ra một liên kết với nó. Qua việc nhớ và viết, Kiên có thể 'tái sinh' tinh thần bằng cách tái tạo lại những trải nghiệm, cảm xúc và ý nghĩa của cuộc sống. Việc này giúp chúng ta không chỉ đối mặt với những thách thức mà còn tìm ra ý nghĩa sâu sắc và hướng đi mới trong cuộc sống. Với hoàn cảnh của nhân vật Kiên, anh ta không thể tránh khỏi kí ức chiến tranh, anh ta khó hòa nhập với cộng đồng nhưng có lẽ, việc nhớ và viết là phương pháp trị liệu tốt nhất giúp anh tìm thấy sự bình an trong tâm hồn, gặp lại những đồng đội đã hi sinh và nhớ lại những kỷ niệm tươi đẹp. Có lẽ, đó là lựa chọn phù hợp nhất với Kiên.