Soạn bài Nói và nghe: Nghe bài thuyết trình về một vấn đề văn học SGK Ngữ văn lớp 12 tập 1 Cánh diều

Bài tập

Trả lời Câu hỏi Thực hành nói và nghe trang 154 SGK Văn lớp 12 Cánh diều

Thực hiện nghe bài thuyết trình về vai trò của văn học đối với bản thân bạn

Hướng dẫn chi tiết

Xin chào thầy cô và các bạn, hôm nay, tôi muốn trình bày về vấn đề: Tầm quan trọng của văn học đối với cuộc sống của mỗi người.

Chimamada Ngozi Adiche đã từng nói rằng: “Văn học có sức mạnh làm thay đổi cách suy nghĩ và cảm xúc của chúng ta”. Trong hành trình đọc sách của mình, tác phẩm văn học để lại ấn tượng sâu sắc nhất và mang lại nhiều bài học ý nghĩa nhất đối với tôi chính là Nhật ký của Đặng Thùy Trâm.

Nhật ký của Đặng Thùy Trâm là tập hợp những dòng nhật ký viết tay của nữ bác sĩ, liệt sĩ Đặng Thùy Trâm từ năm 1968 đến 1970. Đó là những ghi chú chân thực về cuộc sống hàng ngày tại tuyến đầu chiến trường chống lại thực dân Mỹ, về nỗi đau của dân tộc Việt Nam trong cuộc chiến, cũng như ước mơ, khát vọng hòa bình cho đất nước để tác giả có thể trở về với gia đình, với Hà Nội yêu dấu. Mỗi dòng nhật ký đều chứa đựng những tâm tư, tình cảm của một con người xa quê hương, luôn mong muốn được ở bên gia đình.

Nhật ký của Đặng Thùy Trâm là một tác phẩm văn học đặc sắc với giá trị nghệ thuật vô cùng quý báu. Ban đầu, tác phẩm sử dụng ngôn từ đơn giản, gần gũi, tạo cảm giác như đang trò chuyện trực tiếp với độc giả. Kỹ thuật kể chuyện chân thực được thể hiện qua việc sắp xếp theo thời gian cụ thể (đặc điểm của thể loại nhật kí). Đồng thời, sự kết hợp giữa miêu tả và trần thuật được sử dụng linh hoạt suốt tác phẩm:

“ Trong những ngày bận rộn với công việc căng thẳng, áp lực lớn, số lượng người thấp, mọi người trong bệnh viện đều cố gắng hết sức. Riêng tôi, trách nhiệm ngày càng nặng nề hơn bao giờ hết, làm việc từ sáng sớm cho đến khuya. Khối lượng công việc khổng lồ nhưng thiếu người để thực hiện, tôi phải đảm nhận cả vai trò quản lý bệnh viện, điều trị bệnh nhân, và dạy học. Rất vất vả và đầy khó khăn trong công việc, nhưng hơn bao giờ hết, tôi cảm thấy mình đã sử dụng hết khả năng, nỗ lực của mình…. trong công việc điều trị bệnh nhân.”.

Thông qua đó, cách miêu tả sự kiện và nhân vật trong nhật ký trở nên sống động, đã tạo ra bức tranh chiến trường ác liệt với biết bao nhiêu người lính bị thương nặng. Đồng thời, tác phẩm đã phản ánh được tính cách của nhân vật Thùy Trâm: là một bác sĩ luôn cống hiến mình cho công việc điều trị bệnh nhân và đóng góp hết tài năng, sức lực của mình cho sự nghiệp cách mạng; là một cô gái lý tưởng, luôn mong muốn dành cuộc đời cho đất nước. Tác phẩm cũng thể hiện được sự tàn phá đáng sợ của chiến tranh cùng với khát vọng hòa bình, độc lập của nhân dân Việt Nam. 

Nguyễn Quang Thiều đã nói: “Không gì có thể chính xác hơn những trang nhật ký của những người lính về chiến tranh”. Trong nhật ký của Đặng Thùy Trâm, mỗi câu chuyện qua từng trang nhật ký đã đưa độc giả trở lại với những thời kỳ lịch sử vẻ vang nhưng cũng nhiều đau thương của chiến tranh. Mỗi lần quân địch tấn công, số người bị thương tăng lên đáng kể, nhưng nữ bác sĩ trẻ này đã dùng hết tâm huyết, sức lực của mình để chữa trị cho bệnh nhân. Điều đó khiến cho tôi, một đứa trẻ sinh ra trong thời kỳ hòa bình, cảm thấy rất xúc động, biết ơn và trân trọng cuộc sống ngày nay. 

“ Ai có thể hiểu được lòng ao ước được trở về sống bên gia đình, dù chỉ trong một khoảnh khắc không? Tôi đã hiểu điều đó từ khi bước chân lên chiếc xe ô tô đưa tôi đến vùng chiến sự. Nhưng tôi vẫn ra đi với lý tưởng”

Rời xa gia đình là điều khó khăn đối với bất kỳ ai, đặc biệt là đối với một cô gái mới bước vào tuổi đôi mươi. Thùy Trâm, sau khi nhận được bức thư từ mẹ, mong muốn được trở về nhà, dù chỉ trong phút chốc. Điều này là ước mơ giản dị nhưng đầy xúc động. Dù vậy, cô ấy vẫn ra đi vì lý tưởng, lý tưởng của sự độc lập cho đất nước. Cô tin rằng khi đất nước hòa bình, cô sẽ được trải qua những ngày tháng hạnh phúc như trước kia. Và hiện nay, nỗi nhớ gia đình đã trở thành động lực để cô tiếp tục theo đuổi lý tưởng của mình.

Khi đọc nhật ký đầy cảm xúc của Thùy Trâm, trong lòng tôi hiện lên rất nhiều suy nghĩ về hình ảnh của một cô gái không ngần ngại bỏ lại tuổi trẻ, tình yêu và gia đình để tham gia vào cuộc chiến cho sự độc lập và toàn vẹn lãnh thổ của đất nước. Đó là lòng cảm phục và ngưỡng mộ trước sự hy sinh, kiên cường của nhiều người lính trên chiến trường. Đồng thời, đó cũng là sự tự hào và biết ơn sâu sắc đối với những thế hệ đi trước đã gìn giữ nền độc lập dân tộc.

Câu chuyện của Đặng Thùy Trâm đã mang lại cho tôi những bài học sâu sắc về ý nghĩa cuộc sống: sống vì người khác, không sợ khó khăn, phải có ý chí vươn lên trước những thử thách. Từ đó, tôi nhận ra cần phải đặt ra một mục tiêu rõ ràng để theo đuổi trong cuộc sống. Để làm được điều này, tôi cũng cần phải nâng cao kiến thức và kỹ năng, từ đó hoàn thiện bản thân. Trong đối mặt với khó khăn, không nên chùn bước hay do dự, mà phải quyết tâm vượt qua bằng nỗ lực của chính mình, không dựa dẫm vào người khác.

Thùy Trâm đã rời bỏ chúng ta khi chỉ mới 27 tuổi, nhưng tinh thần cống hiến trong trái tim cô vẫn còn sống mãi và sẽ luôn là nguồn động viên cho thế hệ trẻ trong tương lai.

Phần trình bày của tôi kết thúc ở đây, tôi rất mong nhận được phản hồi từ quý thầy cô và các bạn để có thể hoàn thiện hơn. Xin cảm ơn.