Soạn bài Ôn tập bài 10 trong sách giáo khoa Ngữ Văn 7 tập 2 Chân trời sáng tạo - chi tiết

Buzz

Nội dung bài viết

Em đã học ba bài thơ Đợi mẹ, Một con mèo nằm ngủ trên ngực tôi, Mẹ. Hãy so sánh các văn bản và rút ra nhận xét chung bằng cách điền vào phiếu học tập sau (kẻ vào vở):

Xem thêm

Đọc tóm tắt

- Bài văn này yêu cầu học sinh so sánh ba bài thơ Đợi mẹ, Một con mèo nằm ngủ trên ngực tôi, Mẹ và rút ra nhận xét về từ ngữ, hình ảnh, vần, nhịp và biện pháp tu từ.
- Nó giúp trau dồi kinh nghiệm đọc thơ, hiểu sâu hơn về cảm xúc và kỹ thuật sáng tác trong thơ.
- Hoạt động cũng khuyến khích học sinh lắng nghe và thấu hiểu những giá trị sâu sắc từ các tác phẩm văn học.

Em đã học ba bài thơ Đợi mẹ, Một con mèo nằm ngủ trên ngực tôi, Mẹ. Hãy so sánh các văn bản và rút ra nhận xét chung bằng cách điền vào phiếu học tập sau (kẻ vào vở):

Câu 1

Câu 1 (Trang 112, SGK Ngữ văn 7, tập 2)

Em đã học ba bài thơ Đợi mẹ, Một con mèo nằm ngủ trên ngực tôi, Mẹ. Hãy so sánh các văn bản và rút ra nhận xét chung bằng cách điền vào phiếu học tập sau (kẻ vào vở):

Văn bản Nét độc đáo	Đợi mẹ	Một con mèo nằm ngủ trên ngực tôi	Mẹ
Từ ngữ
Hình ảnh
Vần, nhịp
Biện pháp tu từ
Nhận xét chung	Từ ngữ
Hình ảnh
Vần, nhịp
Biện pháp tu từ

Phương pháp giải:

Dựa vào kiến thức đã học, hoàn thành theo bảng.

Lời giải chi tiết:

Văn bản Nét độc đáo	Đợi mẹ	Một con mèo nằm ngủ trên ngực tôi	Mẹ
Từ ngữ	Em bé, mẹ, nhìn, ...	Con mèo, tôi, nằm ngủ, trái tim, âu yếm, vuốt ve, đùm bọc,....	Mẹ, cau
Hình ảnh	+ Em bé ngồi nhìn ra ruộng lúa + Mẹ lẫn trên cánh đồng + Bếp lửa chưa nhen + Căn nhà tranh trống trải + Bàn chân mẹ lội bùn ì oạp đồng xa + Mẹ đã bế vào nhà nỗi đợi vẫn nằm mơ.	+ Một con mèo nằm ngủ trên ngực tôi + Trái tim tôi hòa nhịp trái tim mèo + Đôi tai vểnh ngây thơ + Cái đuôi dài bướng bỉnh +.....	+ Lưng mẹ còng rồi + Mẹ đầu bạc trắng + Mẹ ngày một thấp + Mẹ thì gần đất + Khô gầy như mẹ + Con nâng trên tay + Không cầm được lệ
Vần, nhịp	+ Gieo vần linh hoạt Vần cách (nhà-xa; ao-vào; mận-mơ) + Nhịp lẻ linh hoạt 2/3/2 2/3 2/3/2/3	+ Vần chân (mèo-veo; hoắt-nhắt; ủ-ngủ; chì-đi) + Nhịp: 3/5 3/3/2	+ Vần cách (thẳng-trắng; (già-xa; on-còn) + Nhịp 2/2 1/3
Biện pháp tu từ	+ Điệp từ “em bé”, “mẹ” + Ẩn dụ “nỗi đợi vẫn nằm mơ”.	+ So sánh “Như đứa trẻ giữa vòng tay ấp ủ” + Điệp từ “trái tim”, “trên ngực tôi”, “được” + Điệp cấu trúc “Ngủ đi, ngủ đi,...” + Liệt kê “âu yếm, vuốt ve, đùm bọc,...”	+ So sánh “cau và mẹ” + Điệp từ “cau”, “mẹ”
Nhận xét chung	Từ ngữ	Giàu sức gợi	Giàu giá trị biểu đạt.	Quen thuộc, gần gũi.
Hình ảnh	Sinh động, hấp dẫn	Nhiều, sinh động.	Sinh động, hấp dẫn
Vần, nhịp	Linh hoạt, tạo tiết tấu cho bài thơ.	Linh hoạt.	Linh hoạt
Biện pháp tu từ	Khiến hình ảnh thơ trở nên sinh động, dễ hiểu hơn.	Khiến hình ảnh thơ trở nên sinh động, dễ hiểu hơn.	Khiến hình ảnh thơ trở nên sinh động, dễ hiểu hơn.

Câu 2

Câu 2 (Trang 112, SGK Ngữ văn 7, tập 2)

Qua việc học các bài thơ trên, em rút ra kinh nghiệm gì khi đọc thể loại này?

Phương pháp giải:

Dựa vào trải nghiệm bản thân, rút ra kinh nghiệm bản thân khi đọc thể loại thơ.

Lời giải chi tiết:

Kinh nghiệm khi đọc thể loại thơ là:

- Hiểu được tâm trạng của nhân vật trữ tình

- Tìm được những từ ngữ, hình ảnh nổi bật.

- Xác định được vần, nhịp của bài thơ và xem nó có tác dụng gì trong việc thể hiện chủ đề bài thơ.

- Xác định các biện pháp tu từ bổ trợ.

Câu 3

Câu 3 (Trang 112, SGK Ngữ văn 7, tập 2)

Đọc đoạn thơ sau:

Đâu chỉ lên trăng, thơ ta còn bay₁khắp

Theo những con tàu cập bến các vì sao

Như lòng ta chẳng bao giờ nguôi khát vọng

Biết bay₂ rồi ta lại muốn bay₃ cao

(Xuân Quỳnh, Khát vọng)

a. Dựa vào ngữ cảnh, em hãy giải thích nghĩa của các từ “bay” trong đoạn thơ trên.

b. Nghĩa của các từ “bay” có liên quan với nhau hay không?

Phương pháp giải:

a. Đọc đoạn thơ, dựa vào ngữ cảnh, giải thích nghĩa các từ bay.

b. Cho biết nghĩa các từ bay có liên quan đến nhau không.

Lời giải chi tiết:

a. Nghĩa các từ “bay”

- bay₁: được dùng với nghĩa thông thường là “di chuyển ở trên không”

- bay₂, bay₃: được dùng với nghĩa bóng để chỉ ý “trưởng thành, phát triển”

b. Nghĩa các từ bay không liên quan đến nhau.

Câu 4

Câu 4 (Trang 112, SGK Ngữ văn 7, tập 2)

Hoàn tất sơ đồ dưới đây về đặc điểm của bài văn biểu cảm (về con người).

Phương pháp giải:

Nhớ lại kiến thức đã học, điền đầy đủ vào sơ đồ về đặc điểm của bài văn biểu cảm (về con người).

Lời giải chi tiết:

Câu 5

Câu 5 (Trang 112, SGK Ngữ văn 7, tập 2)

Qua bài học này, em học được điều gì khi diễn đạt ý kiến về một vấn đề trong cuộc sống?

Phương pháp giải:

Dựa vào kiến thức đã học và kinh nghiệm của bản thân, rút ra kinh nghiệm khi diễn đạt ý kiến về một vấn đề trong cuộc sống.

Lời giải chi tiết:

Qua bài học này, em học được khi diễn đạt ý kiến về một vấn đề trong cuộc sống là:

- Cần chuẩn bị trước các lý lẽ, bằng chứng thuyết phục về vấn đề sẽ diễn đạt

- Khi nói cần nói rõ, rành mạch, tự tin, nhìn vào người nghe khi nói, sử dụng giọng điệu và cử chỉ hợp lý

- Ghi nhận và phản hồi những câu hỏi của người nghe một cách thỏa đáng

- Bảo vệ ý kiến trước sự phản đối của người nghe một cách lịch sự, không gây xung đột

Câu 6

Câu 6 (Trang 112, SGK Ngữ văn 7, tập 2)

Ba tác phẩm Đợi mẹ, Một con mèo nằm ngủ trên ngực tôi, Mẹ và đoạn trích Lời trái tim đều nói về những cung bậc cảm xúc khác nhau, những “tiếng nói” của “trái tim”. Những điều em học được từ các văn bản này gợi cho em những suy nghĩ về cách lắng nghe trái tim mình? Theo em, vì sao chúng ta cần lắng nghe trái tim mình?

Phương pháp giải:

Dựa vào kiến thức đã học, sự suy ngẫm của bản thân nêu suy nghĩ về cách lắng nghe trái tim mình và lý giải tại sao chúng ta cần nghe trái tim mình.

Lời giải chi tiết:

- Cách lắng nghe trái tim mình là cảm nhận mọi điều bằng cả trái tim, biết rung động, trân trọng trước những tình cảm, sự vật diễn ra xung quanh chúng ta; suy xét mọi điều thật kỹ trước khi quyết định.

- Chúng ta cần lắng nghe trái tim mình để cảm nhận nhịp đập, sự rung cảm từ những gì nhỏ bé nhất. Lắng nghe trái tim để biết mình sai ở đâu, mình nên làm gì, mình phải làm gì để cuộc sống trở nên có ý nghĩa.

Nội dung được phát triển bởi đội ngũ Mytour với mục đích chăm sóc khách hàng và chỉ dành cho khích lệ tinh thần trải nghiệm du lịch, chúng tôi không chịu trách nhiệm và không đưa ra lời khuyên cho mục đích khác.

Nếu bạn thấy bài viết này không phù hợp hoặc sai sót xin vui lòng liên hệ với chúng tôi qua email [email protected]

Các câu hỏi thường gặp

Ba bài thơ Đợi mẹ, Một con mèo nằm ngủ trên ngực tôi, Mẹ có điểm gì chung về hình ảnh và ngôn ngữ?

Ba bài thơ đều sử dụng từ ngữ giàu sức gợi, với hình ảnh sinh động và dễ hiểu. Những hình ảnh như em bé, mẹ, con mèo, và những chi tiết miêu tả gần gũi tạo cảm giác gần gũi, dễ tiếp cận.

Bài thơ Đợi mẹ, Một con mèo nằm ngủ trên ngực tôi, Mẹ sử dụng các biện pháp tu từ nào để làm nổi bật hình ảnh trong thơ?

Các biện pháp tu từ nổi bật trong ba bài thơ bao gồm điệp từ, so sánh, liệt kê và ẩn dụ. Chúng giúp làm tăng tính sinh động và biểu cảm của những hình ảnh, từ đó giúp người đọc dễ dàng cảm nhận được những cung bậc cảm xúc của nhân vật.

Qua việc học ba bài thơ, em đã rút ra được những kinh nghiệm gì khi đọc thể loại thơ biểu cảm?

Kinh nghiệm khi đọc thơ biểu cảm là cần hiểu được tâm trạng của nhân vật, nhận diện những từ ngữ và hình ảnh nổi bật, cũng như xác định vần, nhịp và biện pháp tu từ để hiểu sâu sắc hơn về chủ đề và cảm xúc mà tác giả muốn truyền tải.

Các từ 'bay' trong đoạn thơ 'Đâu chỉ lên trăng, thơ ta còn bay' mang nghĩa gì và có liên quan đến nhau không?

Các từ 'bay' trong đoạn thơ mang nghĩa khác nhau. 'Bay' đầu tiên có nghĩa là di chuyển trên không, trong khi các từ sau ám chỉ sự phát triển, trưởng thành. Mặc dù chúng đều liên quan đến khát vọng, nhưng nghĩa của chúng không hoàn toàn giống nhau.

Qua bài học này, em học được điều gì về cách diễn đạt ý kiến trong cuộc sống?

Em học được rằng khi diễn đạt ý kiến trong cuộc sống, cần chuẩn bị lý lẽ thuyết phục, nói rõ ràng và tự tin, sử dụng giọng điệu và cử chỉ hợp lý, đồng thời phải lắng nghe và phản hồi câu hỏi của người nghe một cách lịch sự.

Tại sao chúng ta cần lắng nghe trái tim mình và cách lắng nghe trái tim là gì?

Lắng nghe trái tim giúp ta cảm nhận được nhịp đập, sự rung động từ những điều nhỏ bé nhất trong cuộc sống. Cách lắng nghe là cảm nhận mọi điều bằng trái tim, trân trọng cảm xúc và suy nghĩ kỹ lưỡng trước khi đưa ra quyết định.