Buzz
Soạn bài Ôn tập Học kì 2 phần II. Luyện tập và áp dụng trang 125, 126, 127 gọn nhất nhưng vẫn đầy đủ ý theo sách Ngữ văn lớp 10 Kết nối kiến thức với cuộc sống giúp học sinh soạn văn 10 dễ dàng hơn.
Soạn bài Ôn tập học kì 2 trang 125, 126, 127 (Luyện tập và áp dụng) - gọn nhất Kết nối kiến thức
1. Đọc
Câu 1 (trang 126 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 - Kết nối kiến thức):
- Văn bản “Vật liệu thông minh” liên quan đến các văn bản: “Sự sống và cái chết, Nghệ thuật truyền thống của người Việt, Phục hồi tầng Ozone” vì chúng đều là những văn bản chứa đựng tri thức về thế giới bên ngoài.
- Văn bản “80 năm nhìn lại...” nhắc nhở đến các văn bản “Về chính chúng ta, con đường không chọn, Một đời như kẻ tìm đường, Mãi mãi tuổi 20” vì chúng đều là những bài luận về bản thân, chia sẻ về cuộc đời của tác giả.
Câu 2 (trang 126 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 - Kết nối kiến thức):
- Văn bản “80 năm nhìn lại...”
- Yếu tố tự sự giúp tường thuật về quá trình trưởng thành của tác giả
- Yếu tố biểu cảm giúp tác giả thể hiện nhận xét và suy nghĩ của mình về các sự kiện trong cuộc sống
Câu 3 (trang 126 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 - Kết nối kiến thức):
- Đây là những chất rắn có tính chất - như màu sắc, hình dạng hoặc từ tính - có khả năng biến đổi độc lập để phù hợp với các điều kiện như ánh sáng, nhiệt độ, áp suất hoặc độ ẩm.
- Tổng thể, chúng có sáu loại chức năng - thay đổi màu sắc, cảm nhận, di chuyển, điều chỉnh nhiệt độ, tự sửa chữa và thay đổi trạng thái (đóng băng và tan chảy).
- Vật liệu thông minh không chỉ tồn tại trong lĩnh vực khoa học viễn tưởng hoặc thí nghiệm - mọi người đã quen thuộc với những sản phẩm như kính râm thay đổi màu, cốc tự động tối khi gặp ánh sáng mặt trời, hoặc cốc biến đổi màu khi đổ nước nóng vào bên trong.
- Đây là tương lai của thế giới vật chất - và đó sẽ là một nơi thú vị.
Câu 4 (trang 126 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 - Kết nối kiến thức):
Tác giả không chỉ đề cập đến “vật liệu thông minh” mà còn nhấn mạnh sự tiến bộ của khoa học kỹ thuật và tư duy con người.
Câu 5 (trang 126 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 - Kết nối kiến thức):
Cả hai văn bản đều mang đến những gợi ý quý báu về tương lai của chúng ta.
- Văn bản thứ nhất mở mang tầm nhìn về thế giới, phản ánh sự tiến bộ của nhân loại trong tương lai, khuyến khích chúng ta không ngừng hoàn thiện bản thân để bắt kịp với tiến trình phát triển xã hội.
- Văn bản 2 nhắc nhở về quá khứ, giúp chúng ta nhìn nhận giá trị của hiện tại, sống có trách nhiệm và thực hiện nghĩa vụ công dân.
2. Viết
Chọn một trong các đề sau:
Đề 1: Viết một bài văn nghị luận thể hiện những cảm nhận và ý kiến của bạn sau khi tìm hiểu về cuộc đời và sự nghiệp văn học của danh nhân Nguyễn Trãi.
Đề 2: Trải qua những thách thức khó khăn nhưng ý nghĩa trong quá trình trưởng thành - hãy chia sẻ những trải nghiệm của bạn.
Hãy viết về đề tài trên
Đề 3: Trong những tác phẩm văn học bạn đã đọc trong sách giáo khoa Ngữ Văn lớp 10, tập hai, tác phẩm nào gây ấn tượng và suy nghĩ sâu sắc nhất? Viết một bài văn nghị luận đánh giá về tác phẩm đó từ các khía cạnh nội dung và nghệ thuật bạn chọn.
Đề 4: Theo quan sát và trải nghiệm của bạn, trong không gian công cộng nào hiện còn thiếu các quy định, hướng dẫn về hành vi ứng xử cần thiết cho mọi người? Trong vai trò của một người đại diện của cơ quan hoặc tổ chức có thẩm quyền, bạn hãy hoàn thiện một bản nội quy hoặc hướng dẫn cho nơi công cộng, đóng góp vào việc xây dựng một môi trường sống lành mạnh và văn minh.
Trả lời:
Đề 1: Viết một bài văn nghị luận thể hiện những cảm nhận của bạn sau khi tìm hiểu về cuộc đời và sự nghiệp văn học của danh nhân Nguyễn Trãi.
Dàn ý
1. Mở đầu
- Giới thiệu về danh nhân Nguyễn Trãi (có thể trích dẫn nhận xét hoặc một số tác phẩm của ông)
2. Nội dung chính
a. Tổng quan về cuộc đời và sự nghiệp văn học của Nguyễn Trãi
- Cuộc đời: những dấu ấn đặc biệt
- Văn học: giá trị nội dung và nghệ thuật sáng tạo
b. Cảm nhận về Nguyễn Trãi
- Hành trình cuộc đời của Nguyễn Trãi
+ Một cuộc sống đầy gian nan và thử thách
+ Những dấu ấn vĩ đại
+ Kết thúc đầy xúc động
- Tài năng vượt trội của Nguyễn Trãi
+ Tư tưởng nhân đạo phong phú trong các tác phẩm
+ Nghệ thuật chinh phục chữ Nôm đạt đến tầm cao mới
+ Sáng tạo trong việc thay đổi thể thơ Đường
c. Đánh giá về địa vị, vai trò của Nguyễn Trãi
- Đóng góp quan trọng trong lịch sử dân tộc: đặt nền móng cho cuộc khởi nghĩa Lam Sơn
- Với văn học lịch sử: góp phần tạo nên đỉnh cao của thời kỳ văn học trung đại Việt Nam
=> Thái độ biết ơn, tôn trọng và ngưỡng mộ tài năng của Nguyễn Trãi.
3. Kết luận
- Tổng quan nhận xét về Nguyễn Trãi
Đề 2: Trải qua những thử thách khó khăn nhưng có ý nghĩa trong quá trình trưởng thành và rèn luyện bản thân.
Dàn ý
1. Khởi đầu
- Hướng dẫn trong việc lựa chọn trong cuộc sống
- Tổng quan về quá trình đối diện với những quyết định khó khăn của bạn
2. Nội dung chính
- Bối cảnh và nguyên nhân khiến bạn phải đối mặt với lựa chọn khó khăn
- Lựa chọn đó là gì?
- Tại sao nó lại khó khăn?
- Những trải nghiệm nào đã giúp bạn đưa ra quyết định cuối cùng?
- Quyết định cuối cùng của bạn là gì?
- Bạn có hối hận với quyết định đó không? Và tại sao?
3. Tổng kết
- Đề xuất một bài học quý giá mà bạn đã học được từ quá trình lựa chọn trong cuộc sống
Đề 3: Trong số những tác phẩm văn học mà bạn đã tìm đọc được theo gợi ý ở các bài đọc trong sách giáo khoa Ngữ Văn 10, tập hai, tác phẩm nào đã gây ấn tượng và suy nghĩ sâu sắc nhất cho bạn? Viết một bài văn nghị luận về tác phẩm đó dựa trên các vấn đề nội dung và nghệ thuật tự chọn.
Bài viết
1. Giới thiệu
- Giới thiệu tác phẩm văn học mà bạn muốn thảo luận
2. Nội dung chính
a. Đánh giá nội dung
- Sức hút của các nhân vật chính
- Ý nghĩa của các nhân vật đó trong việc thể hiện thông điệp chính của tác phẩm
b. Đánh giá nghệ thuật
- Về thể loại thơ: ngôn ngữ, hình ảnh, giọng điệu, và nhịp điệu
- Đối với truyện: tình tiết, người kể, và giọng văn
3. Tổng kết
- Đánh giá tổng quan về thành công của tác phẩm
Đề 4: Dựa trên quan sát và trải nghiệm của bạn, bạn nhận thấy rằng không gian sinh hoạt công cộng nào đang cần thiết kế quy định và hướng dẫn về hành vi để mọi người có thể tuân thủ? Trong vai trò một người được uỷ quyền bởi cơ quan hoặc tổ chức có thẩm quyền, hãy hoàn thiện một bản nội quy hoặc hướng dẫn cho không gian công cộng đó, góp phần tạo ra một môi trường sống lành mạnh và mang văn hoá.
Dàn ý
- Tên tổ chức ban hành thông báo: đặt ở góc trên bên trái của văn bản.
- Tiêu đề của bản nội quy: nêu rõ không gian công cộng và hành vi được quy định
- Phần giới thiệu: Mở đầu bằng một câu chuyện dẫn vào nội dung cụ thể của nội qui hoặc hướng dẫn.
- Các điểm cần chú ý: Liệt kê rõ các yêu cầu, quy định của tổ chức và những hành vi cần thực hiện.
Ví dụ bài làm
Đề 3: Phân tích và đánh giá tác phẩm “Dưới bóng hoàng lan”
Thạch Lam là một trong những tác giả tiêu biểu của văn học thời kỳ 1930-1945, chủ yếu tập trung vào cuộc sống hàng ngày và tình cảm con người. Trong số những tác phẩm đặc trưng của ông, truyện ngắn “Dưới bóng hoàng lan” là một điển hình không thể bỏ qua.
Câu chuyện kể về Thanh, một chàng trai mồ côi cha mẹ sống cùng bà nội. Mỗi khi trở về quê nhà sau một thời gian xa cách, Thanh luôn mang trong lòng nỗi nhớ quê và gia đình.
Quê hương với mỗi người luôn là nơi trọn vẹn nhất. Và đối với Thanh, quê hương không chỉ là nơi đến mà còn là điểm tựa tinh thần, là nguồn cảm hứng và niềm vui trọn vẹn.
Thạch Lam không tạo ra những nhân vật quá lòe loẹt, nhưng lại chứa đựng những ý nghĩa sâu sắc về tình yêu gia đình, tình yêu lứa đôi và tình yêu quê hương. Bóng hoàng lan là nơi mà con người có thể thể hiện tình cảm chân thành, là nơi yên bình và mát mẻ, trái ngược hoàn toàn với cuộc sống sôi động bên ngoài.
3. Thực hiện việc nói và lắng nghe trong nhóm học tập.
Lựa chọn thực hiện một trong những nội dung sau đây theo nhóm học tập:
Nội dung 1:
- Thảo luận về việc cân nhắc giữa việc tuân theo ý kiến của người khác và tự quyết định theo lòng tin tưởng của bản thân về lựa chọn cuộc sống.
Nội dung 2:
- Điểm nổi bật của tác phẩm là gì? Hãy thảo luận về điều này trong một tác phẩm văn học được nhóm chọn để đọc cùng nhau.
Nội dung 3:
- Tự khám phá bản thân và phương pháp khám phá bản thân là gì? Thực hiện một bài thuyết trình về vấn đề này.
Trả lời:
Nội dung 1: Thảo luận về việc xử lý mối quan hệ giữa việc tuân theo ý kiến người khác và việc theo đuổi niềm tin cá nhân trong việc chọn lựa cuộc sống.
Dàn ý
1. Lời chào và giới thiệu chủ đề
2. Thảo luận về chủ đề được đề cập
a. Phân tích
- Định nghĩa 'tuân thủ ý chí của người khác'?
- Định nghĩa 'tuân thủ lời khuyên từ bên trong'?
=> Đánh giá mối quan hệ giữa hai khái niệm trên (trái ngược / đồng thuận / bổ sung cho nhau?)
b. Chứng minh
- Lý do cần phải 'tuân thủ ý chí của người khác'? (lập luận, ví dụ)
- Lý do cần phải 'tuân thủ lời khuyên từ bên trong'? (lập luận, ví dụ)
=> Bạn sẽ chọn phương án nào? Vì sao?
- Lý do cần phải cân bằng giữa 'tuân thủ ý chí của người khác' và 'tuân thủ lời khuyên từ bên trong'?
c. Thảo luận
- Chúng ta nên thực hiện những gì khi đối mặt với một tình huống cần phải quyết định?
3. Kết luận
- Tóm lại vấn đề, đề xuất suy nghĩ cho người nghe
- Bày tỏ lòng biết ơn
Nội dung 2: Cái đáng chú ý của tác phẩm ở điểm nào? Hãy thảo luận về vấn đề này trong một tác phẩm văn học mà nhóm đã chọn đọc cùng.
Dàn ý
1. Chào mừng và giới thiệu chủ đề
2. Trình bày nội dung chủ đề
a. Giải thích
- “Cái đáng chú ý của tác phẩm” nghĩa là gì?
=> Đối với bạn, điều đáng chú ý nhất của tác phẩm là gì? (tư tưởng của tác giả và bài học cảm nhận)
b. Chứng minh
- Tại sao bạn cho rằng tư tưởng của nhà văn và bài học nhận thức trong văn học là điều đáng chú ý?
+ Khơi gợi những suy nghĩ và tâm trạng của người đọc
+ Thực hiện vai trò giáo dục thẩm mỹ
+ Giúp tác phẩm tồn tại với thời gian
Dẫn chứng từ một số tác phẩm đã được học
c. Bàn luận
- Khi đọc tác phẩm văn học, chúng ta cần phải có thái độ như thế nào?
3. Kết thúc
- Tóm tắt lại vấn đề và khuyến khích người nghe suy nghĩ sâu hơn
- Bày tỏ lòng biết ơn
Nội dung 3: Tự tìm hiểu bản thân có dễ không và làm thế nào để tự tìm hiểu?
Dàn ý
1. Giới thiệu chủ đề
2. Bày tỏ chủ đề
a. Định nghĩa
- Ý nghĩa của “tự tìm hiểu bản thân” là gì?
b. Chứng minh
- Tại sao cần phải tự tìm hiểu bản thân?
+ Giúp nhận thức khả năng của mình
+ Xác định mục tiêu lý tưởng phù hợp
+ Tự kiểm soát bản thân trong mọi tình huống
+ ....
- Cách tự tìm hiểu bản thân là gì?
+ Không ngại thách thức để khám phá khả năng của mình
+ Tự quản lý, tự rèn trong cuộc sống
+ Dành thời gian riêng cho bản thân như viết nhật ký, du lịch một mình,...
.....
3. Tổng kết
- Tóm tắt nội dung và kích thích suy nghĩ cho người nghe
- Bày tỏ lòng biết ơn
* Mẫu bài tham khảo
Đề bài: Điểm đặc biệt của tác phẩm văn học nằm ở điều gì? Hãy cùng thảo luận vấn đề này trong một tác phẩm văn học được nhóm chọn đọc chung.
Bạn nghĩ sao là một tác phẩm văn học tốt? Tác phẩm văn học nào để lại ấn tượng sâu sắc trong bạn? Với tôi, điều đặc biệt của một tác phẩm văn học nằm ở tư tưởng mà tác giả muốn truyền đạt.
Mỗi tác phẩm văn học là “đứa con tinh thần” của một nghệ sĩ. Họ đã “mang thai” nó bằng trí tuệ và tài năng của bản thân. Khi đọc một tác phẩm văn học, chúng ta tiếp xúc không chỉ với những con chữ mà còn với tâm hồn của người sáng tác. Hành trình khám phá tác phẩm cũng là một cuộc giao tiếp không lời giữa nhà văn và bạn đọc. Từ đó, chúng ta thấu hiểu, cảm nhận được những tình cảm đẹp mà tác giả gửi gắm. Người nghệ sĩ quan sát hiện thực và phản ánh nó thông qua thế giới chủ quan của bản thân. Hiện thực khách quan được phản ánh một cách sinh động qua tác phẩm văn học giúp bạn đọc có cái nhìn đa diện hơn về xã hội. Qua đó, tác giả gửi gắm những triết lý nhân sinh về con người, cuộc đời. Đó chính là yếu tố quan trọng làm nên giá trị của một tác phẩm văn học.
Bạn cảm nhận gì khi đọc “Bình Ngô đại cáo” của Nguyễn Trãi?
Bạn cảm nhận gì khi đọc “Dưới bóng hoàng lan” của Thạch Lam?
