1. Soạn bài Ông Đồ, Ngắn 1
2. Soạn bài Ông Đồ, Ngắn 2
3. Soạn bài Ông Đồ, Ngắn 3
Soạn bài 'Ông Đồ' một cách ngắn gọn
Soạn bài 'Ông Đồ, Ngắn 1'
Bố cục chia thành 3 phần:
- Phần 1 (khổ 1, 2): Hình ảnh ông đồ thời xưa.
- Phần 2 (khổ 3, 4): Hình ảnh ông đồ hiện đại.
- Phần 3 (khổ 5): Nỗi hoài niệm của tác giả với ông đồ.
Câu hỏi 1:
- Trong 2 khổ thơ đầu: Hình ảnh ông Đồ viết chữ nho ngày Tết là một diễn đàn đẹp. Ông xuất hiện với 'hoa đào', 'mực tàu', 'giấy đỏ'. Ông mang lại niềm vui khi viết câu đối tết cho nhiều người.
- Khổ 3+4: Vẫn mô tả không gian và thời gian ấy, nhưng không khí khác: vắng vẻ qua từng năm, đến giờ hầu như không còn 'người thuê viết'. Giấy và mực đều buồn bã, trải lời thú chơi câu đối ngày xưa.
=> Sự khác biệt này kích thích cảm xúc thương cảm với ông đồ, người đang bị đẩy ra khỏi cuộc sống và bị lãng quên cùng với trò chơi câu đối ngày xưa.
Câu hỏi 2:
Tâm tư của tác giả đối với ông đồ: Nỗi buồn thương tiếc của tác giả về ông đồ, với giá trị văn hóa tốt đẹp của dân tộc.
Câu hỏi 3:
Không chỉ xuất sắc ở phần kể chuyện hoài niệm, bài thơ còn tuyệt vời ở khía cạnh nghệ thuật:
- Cách xây dựng cảnh tượng tương phản
- Kết cấu đầu cuối đối chiếu.
- Bài thơ theo thể năm chữ. Ngôn từ giản dị, không có điều gì mới mẻ. Những hình ảnh thơ mơ, sống động và tràn đầy cảm xúc.
Trong bài thơ số 4:
Những dòng thơ 'bản trắng u buồn - chữ đậm khuất trong giọt buồn bão - lá vàng lạc trên trang - dưới trời mưa bụi phiêu'
"""""-KẾT THÚC PHẦN 1""""""
Ngoài ra, bình luận về trang phục truyền thống là một chủ đề quan trọng trong chương trình Ngôn Ngữ 8 mà học sinh cần chú ý đặc biệt.
Ngoài phần đã trình bày, học sinh có thể tìm hiểu thêm về đoạn Kể về một lần tôi mắc phải sai sót khiến thầy cô buồn để chuẩn bị cho bài giảng này.
Chuẩn bị bài về Ông Đồ, Ngắn 2
Câu hỏi 1: Phân tích hình ảnh ông đồ ngồi viết chữ Nho trong hai dòng thơ đầu và hình ảnh của chính ông đồ ở dòng thơ 3,4. So sánh để làm rõ sự khác biệt giữa hai hình ảnh này. Sự khác biệt này làm cho người đọc cảm nhận điều gì về tình cảnh của ông đồ?
Trả lời:
Phân tích hình ảnh ông đồ ngồi viết chữ Nho vào ngày Tết trong hai dòng thơ đầu và hình ảnh của chính ông đồ ở dòng thơ 3,4:
'Mỗi năm hoa đào nở
Lại thấy ông đồ già'
Các dòng thơ trên thể hiện sự xuất hiện của tết thông qua hình ảnh ẩn dụ được tác giả sử dụng như 'hoa đào nở' và 'lại thấy'
Sự tái hiện thời gian giúp chúng ta nhận ra sự gắn kết vững chắc, đã tồn tại từ hàng nghìn năm giữa ông đồ và mùa xuân.
Đồng thời, bức tranh:
'Bấy nhiêu bàn tay tài năng
Viết lên tấm bia khen ngợi
Hoa tay điệu bày mỹ thuật
Như phượng vũ rồng đua bay.'
Qua hình ảnh này, chúng ta có thể cảm nhận sự trọng trách, che chở và bảo tồn văn hóa dân tộc.
Câu 2: Tâm trạng của nhà thơ thể hiện ra sao trong bài thơ?
Giải đáp:
Tâm tư của nhà thơ hiện lên liên tục trong bài thơ:
- Khổ 1,2: Tác giả hồi tưởng về tết xưa, những bức tranh đẹp và hồn nhiên thể hiện tình yêu thương con người và đất nước.
- Khổ 3,4: Bức tranh tết được nhà thơ miêu tả chi tiết, độc đáo và chân thực, với hình ảnh ông đồm hoa, con phố vẫn giữ nguyên nét đẹp.
- Khổ 5: Sự tiếc nuối vì không còn sự hiện diện của ông đồ.
--> Tâm lý của tác giả thay đổi, xen kẽ giữa niềm vui và nỗi buồn, nhưng vẫn thể hiện sự liên kết mạnh mẽ với văn hóa dân tộc Việt Nam.
Câu 3: Điểm nổi bật của bài thơ là gì?
Phản đối:
Bài thơ thu hút ở những chi tiết:
- So sánh cách ông đồ vẽ chữ qua từng năm khác nhau
- Những đặc điểm quen thuộc: tới tết, ông đồ mang mực và giấy ra để viết chữ
- Sự thiếu vắng, trống trải khi ông đồ không xuất hiện
Câu 4: Phân tích để làm rõ điểm xuất sắc của những dòng thơ sau:
'Giấy đỏ buồn không thắm;
Mực đọng trong nghiên sầu...'
'Lá vàng rơi trên trang giấy
Ngoài trời, bụi mưa bay.'
Theo em, những dòng thơ trên mô tả cảnh hay tả tình?
Giải đáp:
Theo quan điểm của em, những dòng thơ kia không chỉ miêu tả cảnh vật mà còn truyền đạt tâm trạng.
Dưới đây là bài soạn về tác phẩm 'Ông Đồ', thông qua đó, ta có thể hiểu sâu sắc về di sản văn hóa dân tộc mỗi khi đến lễ tết. Tác giả đã trình bày cho thế hệ trẻ chúng ta cái nhìn toàn diện về ông đồ trong mỗi dịp Tết, đồng thời thể hiện sự tiếc nuối khi hình ảnh của ông đồ không còn xuất hiện.
Soạn bài về Ông Đồ, Ngắn 3
Câu 1: (Trang 10 SGK Ngữ văn 8, tập 2)
Trả lời:
a. Hình ảnh của ông đồ già trong hai khổ thơ đầu: Thời kỳ thịnh vượng và đắc chí nhất của ông đồ. Điều này được chứng minh qua các ý sau:
- Trong bộ áo trắng, ông đồ già mỗi dịp tết đến xuân về lại “Múa mực tàu giấy đỏ”, tạo nên bức tranh phố đông người qua đèn vàng. Sự hiện diện của ông đồ già như là một điều không thể thiếu, là nét mực đậm trong văn hóa Tết truyền thống của dân tộc.
- Trong thời kỳ thi cử phong kiến, việc mua văn bản không phải là lựa chọn của một nhà giáo sư. Nhưng ông đồ già đã thu hút sự trọng thọ và khen ngợi của đông đảo người, nhờ tài nghệ của mình đã đạt được sự tôn trọng và kỳ vọng từ cộng đồng.
- Sự tài năng của ông đồ được thể hiện qua những câu thơ “Hoa tay thảo những nét/Như phượng múa rồng bay”. Mỗi lần ông đồ múa bút, người mua chữ đều được chứng kiến một màn biểu diễn điêu luyện, tạo nên sự thích thú và sùng bái. Điều này khẳng định ông đồ từng trải qua giai đoạn danh tiếng và thịnh vượng.
b. Hình ảnh ông đồ già ở hai khổ thơ 3 và 4: Tình cảnh của ông đồ già khi chế độ phong kiến thi cử bị hủy bỏ, thời kỳ đắc chí đã qua.
- “Nhưng mỗi năm mỗi vắng/Người thuê viết nay đâu?”, lúc này không còn ai quan tâm đến chữ Nho, mọi người đang chạy theo cái gì đó “Tây” hơn. Hình ảnh xưa cũ của ông đồ già trở nên lạc lõng giữa dòng người tấp nập.
- Dù giấy vẫn là màu đỏ nhưng lại “buồn không thắm”, mực vẫn đen nhưng lại “đọng trong nghiên sầu”. Sự thay đổi của thế giới khiến ông đồ già rơi vào hoàn cảnh khốn khổ, một nền văn hóa suy tàn, hình ảnh người mất mát.
- Hình ảnh “Ông đồ vẫn ngồi đấy”, trước mắt đọc giả hiện lên như một ông đồ bối rối, thất vọng trước hoàn cảnh của mình. Niềm kiêu hãnh cả đời, từng được trọng thọ và sùng bái, giờ đây bị bỏ rơi trong cảnh tuyệt vọng. Có ai có thể hiểu được nỗi đau này không?
- Đau lòng hơn với cảnh “Lá vàng rơi trên giấy/Ngoài giời mưa bụi bay”, màu vàng tiêu điều, lại rơi trên tấm giấy đỏ, như dấu hiệu của sự kết thúc, sự tàn lụi của một thời kỳ huy hoàng, rực rỡ. Thêm vào đó, cơn mưa bụi yên lặng, giống như tình cảnh của ông đồ, không có gì báo trước, khiến người ta đau đớn và buồn bã.
Câu 2: (Trang 10 SGK Ngữ văn 8, tập 2)
Trả lời:
Tâm trạng của tác giả trong bài thơ là sự hòa mình vào nhiều cảm xúc.
- Trước hết là sự tôn kính và ngưỡng mộ về tài năng của một thế hệ nhà Nho, niềm kiêu hãnh trong văn hóa lâu dài của dân tộc từ hàng nghìn năm qua.
- Sự thương xót trước số phận và hoàn cảnh của những con người bị xã hội biến đổi đẩy vào thất thế, lụi tàn.
- Nỗi đau buồn, tiếc nuối cho một nền văn hóa vốn là nguồn cảm hứng tinh túy, giờ đây lại chìm đắm trong khung cảnh thất vọng, suy tàn bởi sự biến đổi không ngừng của thời đại.
Câu 3: (Trang 10 SGK Ngữ văn 8, tập 2)
Trả lời:
Bài thơ ghi điểm ở hai khía cạnh:
a. Nội dung:
Bài thơ chứa đựng ý nghĩa nhân văn sâu sắc, thể hiện tình người ấm áp, lòng hoài niệm, thương xót và tiếc nuối của tác giả khi nhìn thấy một thời kỳ thịnh vượng, nhưng nay lại chìm đắm trong cảnh tàn tạ. Đây là hậu quả của sự giao lưu văn hóa Đông - Tây. Tác giả muốn kêu gọi mọi người tỉnh tỉnh thức thức, không để quên đi những giá trị văn hóa đẹp mắt mà chúng ta đã giữ gìn suốt hàng nghìn năm.
b. Nghệ thuật:
- Sử dụng thể thơ ngũ ngôn một cách tinh tế, linh hoạt, mềm mại, thể hiện đầy đủ tâm trạng vui, buồn, tiếc nuối qua những vần thơ nhẹ nhàng, trầm lắng. Câu từ súc tích, ngắn gọn nhưng chứa đựng đầy tâm tình, tạo nên bức tranh tư sự sâu sắc của tác giả. Lời thơ bình dị, trong sáng, không phô trương, nhưng dễ lọt vào lòng độc giả. Đọc bài thơ, ta cảm thấy như tác giả đang chia sẻ một câu chuyện có kết thúc buồn, mang đầy nỗi niềm và tiếc nuối.
Câu 4: (Trang 10 SGK Ngữ văn 8, tập 2)
Trả lời:
Đây có thể coi là những dòng thơ nổi bật nhất trong toàn bài thơ, thể hiện cảm xúc và tâm tư của tác giả một cách độc đáo.
- Nguyễn Du đã viết “Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ?” để miêu tả tâm trạng Thúy Kiều, tương tự, nỗi buồn tủi của ông đồ, nỗi hoang tàn và hiu quạnh lan tỏa đến cả những vật thể vô tri, vô tình. Giấy đỏ không thấm mực, màu đỏ rực rỡ, nhưng liệu có thể đánh bại nỗi đau chôn sâu bên trong? Có lẽ không, và điều này làm tăng thêm sự buồn bã, tuyệt vọng của ông đồ già.
- Trong hai câu thơ “Lá vàng rơi trên giấy/Ngoài trời mưa bụi bay”, giấy đỏ được thêm màu vàng sẽ trở nên tươi vui, rạng rỡ. Nhưng lá vàng, biểu tượng của sự kết thúc và tàn lụi, giờ rơi lặng lẽ trên tờ giấy đỏ trống rỗng, tĩnh lặng, đọng lại. Liệu những chiếc lá vàng ấy có đủ sức giữ lại trên tờ giấy không? Một sự thật đắng ngắt - ông đồ đang trải qua những ngày ế ẩm. Hình ảnh mưa bụi nhạt nhòa, mơ hồ như tương lai của ông đồ già, như số phận của “di tích tiều tụy đáng thương của một thời tàn” (theo lời Vũ Đình Liên). Mưa bụi yên lặng nhưng lại mang đến sự cô đơn, lạnh lẽo nhất, thấm vào tâm hồn bất lực, tàn tạ của ông đồ, ngồi bó gối nhìn mưa mà thương xót cho chính bản thân.
""""---HẾT"""""-
Dưới đây là phần Soạn bài Ông Đồ tiếp theo, mọi người hãy chuẩn bị trả lời các câu hỏi SGK, Soạn bài Câu nghi vấn cùng với phần Soạn bài Viết đoạn văn trong văn bản thuyết minh để nâng cao khả năng học tập môn Ngữ Văn lớp 8.
