Buzz
Soạn bài 'Ông già và biển cả' (Hê-Minh-Uê) ngắn nhất năm 2021
A. Soạn bài 'Ông già và biển cả' (Hê-Minh-Uê) (ngắn nhất)
Câu 1 (trang 135 sgk Ngữ văn lớp 12 Tập 2):
Trải qua những vòng lượn: Hình ảnh của con cá với những vòng lượn (lặp đi, lặp lại)
- Trong những vòng lượn, con cá vẽ lên sự cố gắng cuối cùng nhưng cũng vô cùng mãnh liệt:
+ Nó cố gắng thoát khỏi sự bám víu, áp đặt của người câu cá.
+ Nó cũng gan dạ, kiên định không thua kém đối thủ.
⇒ Nỗ lực cuối cùng quyết liệt trong cuộc chiến sinh tồn của con cá.
Câu 2 (trang 135 sgk Ngữ văn lớp 12 Tập 2):
⇒ Sự cảm nhận từ xa tới gần, từ gián tiếp đến trực tiếp, từ chi tiết tới tổng thể. Tác giả từ đó mô tả vẻ dũng mãnh của con cá.
Câu 3 (trang 135 sgk Ngữ văn lớp 12 Tập 2):
Nhận thức đặc biệt của ông già qua cuộc trò chuyện với con cá.
- Ông già không chỉ nhận biết con cá qua thị giác và xúc giác, không chỉ qua hành động mà còn qua trái tim, lòng thông cảm.
⇒ Mối quan hệ:
+ Người săn bắt và con mồi
+ Hai phe đối địch
+ Hai người bạn thân
+ Con người và tự nhiên
+ Con người và ước mơ, cái đẹp.
- Tác giả mô tả vẻ đẹp của con cá như là để tôn vinh vẻ đẹp của con người. Nhân vật Xan-ti-a-gô là biểu tượng cho vẻ đẹp của con người: đơn giản và mạnh mẽ trong hành trình sống và đạt được những ước mơ cao cả
⇒ Hình ảnh con cá kiếm là biểu tượng của vẻ đẹp kỳ vĩ của tự nhiên. Nó cũng là biểu tượng của những ước mơ đơn giản nhưng cao cả, kỳ diệu của con người.
Câu 4 (trang 135 sgk Ngữ văn lớp 12 Tập 2):
* Hình ảnh con cá kiếm trước và sau khi ông lão bắt được nó:
| Con cá trước khi chết | Con cá sau khi chết |
|---|---|
|
- Chỉ riêng cái bóng đen của nó cũng khiến ông lão – một người đi biển cừ khôi cũng phải kinh ngạc - Khôn ngoan, kiên cường và có sức chịu đựng tốt. ⇒ Con cá có sức mạnh ghê gớm, sự oai phong và kì vĩ. |
Dường như không chấp nhận cái chết, nó “phóng vút lên khỏi mặt nước phô hết tầm vóc khổng lồ, vẻ đẹp và sức lực. Con cá trắng bạc, thẳng đơ và bồng bềnh theo sóng. ⇒ Ngay cả khi đối mặt với cái chết, con cá vẫn thể hiện được sự kiêu hãnh, oai hùng. |
* Biểu tượng của con cá kiếm:
- Khao khát, lý tưởng của con người.
- Hành trình thực hiện ước mơ của con người.
- Hình ảnh cá kiếm chết: kết thúc việc chinh phục một ước mơ của con người ⇒ một hành trình mới bắt đầu.
* Từ biểu tượng của con cá kiếm, chúng ta học được rằng cần phải theo đuổi ước mơ và biến ước mơ thành hiện thực.
Luyện tập
Câu 1 (trang 135 sgk Ngữ văn lớp 12 Tập 2):
- Trong văn bản, tác giả sử dụng cụm từ 'lão' (ông lão) 24 lần (15 lần trước và 9 lần sau khi giết con cá kiếm). Đây là dấu hiệu của hình thức độc thoại nội tâm của nhân vật.
- Nhà văn tạo dựng nhân vật ông lão là một người tâm trạng, khiêm tốn, biết quan tâm và thông minh: có 18 lần nhà văn sử dụng cụm từ 'lão' (ông lão), nói, lão hứa với tính cách đối thoại. Nhưng trong tác phẩm, những lời của ông lão cũng chính là lời độc thoại nội tâm được chuyển thành đối thoại. Ông lão tự động viên mình bằng cách nói chuyện với chính mình để thúc đẩy bản thân tiếp tục chiến đấu.
⇒ Thể hiện sự kiên trì, nghị lực, và quyết tâm của ông lão. Đồng thời, Hê - Minh - Uê tôn vinh vẻ đẹp của con người: 'Con người có thể bị hủy diệt nhưng không thể bị đánh bại'.
Câu 2 (trang 135 sgk Ngữ văn lớp 12 Tập 2):
Việc dịch Ông già và biển cả được thực hiện một cách cân đối về nhịp điệu tiêu đề. Sự tương phản giữa hai thực thể: một người già >< biển cả bao la, hung dữ. Tiêu đề truyền đạt: sức mạnh hạn chế của con người >< sự vĩ đại bất diệt của tự nhiên.
B. Tác giả
- Tên: Hê-Minh-Uê (1899-1961)
- Nguyên quán: Bang I-li-noi
- Hoạt động văn học và chống chiến
+ Sau khi tốt nghiệp trung học, ông bắt đầu sự nghiệp làm phóng viên.
+ 19 tuổi, ông tham gia đội xe cứu thương của Hội Chữ Thập Đỏ trong Thế chiến thứ nhất tại chiến trường I-ta-li-a, sau đó bị thương và trở về Hoa Kỳ.
+ Ông cảm thấy thất vọng về xã hội hiện tại, tự cho mình là một phần của thế hệ mất mát, không thể hòa nhập vào xã hội hiện tại và tìm kiếm hòa bình trong rượu và tình yêu.
+ Sau đó, ông sang Pháp, vừa làm việc báo chí vừa bắt đầu sự nghiệp sáng tác.
+ Năm 1926, ông viết tiểu thuyết Mặt Trời Vẫn Mọc và nổi tiếng từ đó.
+ Ông để lại một số lượng tác phẩm lớn với nhiều truyện ngắn, tiểu thuyết, thơ và nhiều bút ký, ghi chú.
- Phong cách nghệ thuật:
- Ông là người sáng tạo ra nguyên lý sáng tác “tảng băng trôi”:
+ Lấy cảm hứng từ hiện tượng tự nhiên: tảng băng trên mặt nước chỉ có ba phần trên mặt, bảy phần dưới nước.
+ Tác giả cần phải hiểu rõ về nội dung mình muốn viết, sau đó loại bỏ những chi tiết không cần thiết, giữ lại những phần quan trọng, sắp xếp lại để độc giả vẫn có thể hiểu được ý của tác giả.
+ Độc giả cũng cần phải có sự sáng tạo để hiểu được “bảy phần chìm”, các biểu tượng, hình ảnh,… với nhiều ý nghĩa sâu sắc.
- Dù viết về chủ đề nào, Châu Phi hay Châu Mỹ, Huê-minh-uê luôn muốn “viết một câu chuyện đơn giản và chân thực về con người”.
- Tác phẩm nổi bật: “Mặt trời vẫn mọc” (1926), “Giã từ vũ khí” (1929), “Chuông nguyện hồn ai” (1940), “Ông già và biển cả” (1952).
C. Tác phẩm
- Nguyên bản và bối cảnh sáng tác:
+ Năm 1952, sau mười năm sống ở Cuba, Hê-minh-uê đã sáng tác tác phẩm Ông già và biển cả
+ Trước khi được xuất bản thành sách, tác phẩm đã được công bố trên tạp chí Đời sống
+ Đây là một tác phẩm đại diện cho phong cách viết “tảng băng trôi” của Hê-minh-uê
- Thể loại: Tiểu thuyết
- Phương thức diễn đạt: Tự sự
- Tóm tắt
Lão chài Xan-chi-a-gô sống một mình trong một cái lều ven bờ biển ngoại ô của thành phố La-ha-ba-na. Trải qua 84 đêm, ông ra khơi mưu sinh, nhưng vẫn không thể bắt được con cá nào. Một hôm, ông quyết định ra khơi một mình tới vùng Giếng Lớn, nơi có nhiều cá. Sau nhiều giờ câu cá, ông cuối cùng cũng bắt được một con cá kiếm khổng lồ. Mặc dù gặp nhiều khó khăn và mệt mỏi, nhưng ông vẫn kiên trì và không từ bỏ. Cuối cùng, sau ba ngày câu đối đầu, ông đánh bại con cá và mang về bến. Tuy nhiên, con cá bị cá mập tấn công và chỉ còn lại xương. Ông nằm mơ thấy đàn sư tử và sáng hôm sau được bé Ma-nô-lín và bạn chài đến giúp đỡ.
- Cấu trúc:
+ Phần 1 (từ đầu đến “nước bắn tung, trùm lên cả ông lão lẫn con thuyền”): Trận chiến của Xan-ti-a-gô
+ Phần 2 (phần còn lại): Xan-ti-a-gô trở về bến cảng với con cá
- Người kể chuyện: Thứ ba
- Giá trị nội dung: Bức tranh về sự dũng cảm và sự đam mê của ông lão khi vượt qua những gian khổ để bắt được con cá lớn nhất đời là biểu tượng cho việc biến ước mơ thành hiện thực. Phong cách nghệ thuật của Hê-minh-uê được thể hiện qua việc chuyển đổi từ hình ảnh đơn giản, chân thực sang một ý nghĩa sâu xa, rộng lớn, điều này chính là nguyên tắc sáng tác của ông: tạo ra tác phẩm nghệ thuật như một “tảng băng trôi”
- Giá trị nghệ thuật:
+ Sử dụng ngôn từ đơn giản, tạo ra sự trống trải trong văn cảnh
+ Lựa chọn hình ảnh một cách tỉ mỉ, mang tính biểu tượng và đa nghĩa
+ Nghệ thuật kể chuyện một cách độc đáo và nội tâm
