Buzz
1. Tác giả Hồ Xuân Hương
Hồ Xuân Hương là một nhà thơ nổi tiếng Việt Nam sống vào cuối thời kỳ nhà Lê, trong giai đoạn đầy biến động về chính trị và xã hội. Bà lớn lên khi cuộc khởi nghĩa Tây Sơn và các cuộc nội chiến kéo dài ba thập kỷ dẫn đến triều đại Nguyễn của Gia Long. Hồ Xuân Hương nổi bật với thơ chữ nôm và được vinh danh là 'Bà chúa thơ Nôm'. Mặc dù bà đã gây ra nhiều tranh cãi và có ý kiến trái chiều về nội dung thơ của bà, không thể phủ nhận sự tài ba và sáng tạo của bà trong nghệ thuật thơ. Thơ của bà không chỉ mang đến sự hài hước và tình cảm mà còn thể hiện sự nhạy bén và tinh tế trong diễn đạt.
Ngày nay, cái nhìn của độc giả và nhà phê bình đối với Hồ Xuân Hương đã trở nên tích cực hơn. Bà không chỉ là một nhà thơ vĩ đại mà còn là một nhà hoạt động xã hội và nữ quyền với tầm nhìn rộng lớn và hiểu biết sâu sắc về các vấn đề xã hội và văn hóa của thời đại.
Hồ Xuân Hương đã dùng trí tuệ và tài năng của mình để phê phán những bất công và phi lý trong xã hội thời bấy giờ. Bà chỉ trích thói đạo đức giả và sự phi lý của một xã hội bị chi phối bởi các nguyên tắc Nho giáo. Những bài thơ của bà thường nêu rõ sự bất công, tham nhũng, và những hành vi phi đạo đức của giới quan lại và quyền quý. Thông qua thơ, bà truyền tải thông điệp đến người dân, khơi dậy tinh thần đấu tranh và ý thức phản kháng. Bà cũng dám chống lại những cấm kỵ về tự do của phụ nữ, sử dụng thơ để chỉ trích sự phân biệt và áp đặt đối với phụ nữ. Hồ Xuân Hương là người tiên phong, góp phần thay đổi xã hội và trở thành biểu tượng của nữ quyền và tự do dân chủ.
2. Tác phẩm Bánh trôi nước
Bài thơ 'Bánh trôi nước' của Hồ Xuân Hương không chỉ nổi tiếng ở Việt Nam mà còn được đánh giá cao về cả hình thức và nội dung. Hồ Xuân Hương đã sử dụng thể thơ thất ngôn tứ tuyệt (theo thể Đường luật) để truyền tải thông điệp của mình. Bài thơ gồm bốn câu, mỗi câu bảy chữ, với nhịp 4/3 truyền thống, tạo nên một vần điệu đặc sắc và dễ nhớ. Các vần được gieo ở cuối câu 1, câu 2 và câu 4, làm nổi bật ý nghĩa của những từ cuối cùng.
Bài thơ Bánh trôi nước được chia thành hai phần. Phần đầu (2 câu đầu) mô tả chi tiết về hình ảnh bánh trôi nước, cách làm và nguyên liệu. Tuy nhiên, bài thơ không chỉ là miêu tả mà còn chứa đựng thông điệp sâu sắc về phẩm chất và số phận của người phụ nữ Việt Nam.
Phần 2 của bài thơ (2 câu cuối) là nơi Hồ Xuân Hương miêu tả phẩm chất và số phận của người phụ nữ Việt Nam qua hình ảnh bánh trôi nước. Hình ảnh này thể hiện sự mềm mại, tinh tế và sự trân trọng đối với người phụ nữ Việt Nam.
Bài thơ 'Bánh trôi nước' của Hồ Xuân Hương không chỉ đơn thuần là một tác phẩm thơ Nôm miêu tả món ăn truyền thống mà còn chứa đựng thông điệp sâu sắc về sự tôn vinh và trân trọng người phụ nữ. Tác phẩm phản ánh tinh thần kiên cường và khát vọng của phụ nữ Việt Nam trong thời kỳ phong kiến.
3. Trả lời câu hỏi trong sách giáo khoa
3.1. Câu 1 trang 95
Câu hỏi: Bài thơ Bánh trôi nước thuộc thể thơ nào?
Câu trả lời: Bài thơ Bánh trôi nước được viết theo thể thơ thất ngôn tứ tuyệt (theo thể Đường luật). Bài thơ gồm bốn câu, mỗi câu bảy chữ, được ngắt nhịp theo cấu trúc 4/3 truyền thống. Các vần được gieo ở cuối câu 1, câu 2 và câu 4, tạo nên một vần điệu đặc trưng và dễ nhớ.
3.2. Câu hỏi trang 95
Câu hỏi: Bài thơ miêu tả bánh trôi nước đang được luộc chín trong một nghĩa, và trong nghĩa khác phản ánh vẻ đẹp, phẩm chất, cũng như số phận của người phụ nữ trong xã hội xưa. Từ gợi ý này, hãy trả lời các câu hỏi sau:
a) Theo nghĩa đầu tiên, bánh trôi nước được mô tả như thế nào? Chú ý các từ: trắng, tròn, chìm, nổi, rắn nát, lòng son.
b) Theo nghĩa thứ hai, vẻ đẹp, phẩm chất cao quý và số phận của người phụ nữ được thể hiện ra sao? Chú ý các cụm từ: vừa trắng lại vừa tròn, rắn nát mặc dù, giữ tấm lòng son.
c) Trong hai nghĩa trên, nghĩa nào quyết định giá trị của bài thơ? Giải thích lý do.
Đáp án:
a. Nghĩa đầu tiên của bài thơ miêu tả hình ảnh bánh trôi nước, một món ăn truyền thống của người Việt, với hình dáng tròn trịa, màu trắng tinh và đang được luộc chín. Tuy nhiên, hình dáng hoàn hảo của bánh trôi nước còn phụ thuộc vào sự khéo léo của người làm bánh.
b. Nghĩa thứ hai của bài thơ thể hiện hình ảnh người phụ nữ Việt Nam. Dù xinh đẹp và hoàn hảo, người phụ nữ lại phải đối mặt với số phận bấp bênh, trôi nổi như ‘bảy nổi ba chìm’. Tuy nhiên, họ vẫn giữ được phẩm hạnh và lòng chung thủy, biểu trưng cho sự kiên cường và bền bỉ trong cuộc đấu tranh cho quyền lợi của mình.
c. Nghĩa thứ hai là yếu tố quyết định giá trị của bài thơ vì Hồ Xuân Hương đã khéo léo sử dụng hình ảnh bánh trôi nước để đối chiếu sự hoàn hảo bề ngoài của người phụ nữ với số phận bất ổn của họ trong xã hội. Bài thơ cũng thể hiện tình yêu và sự trung thành của người phụ nữ qua hình ảnh bánh trôi nước.
Trên đây là bản soạn bài 'Bánh trôi nước' của Hồ Xuân Hương chi tiết và đầy đủ mà Mytour muốn gửi đến bạn đọc. Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích. Cảm ơn bạn đọc đã theo dõi và quan tâm!
