Buzz
Chuẩn bị 1
Trả lời Câu hỏi 1 trang 146 SGK Văn 12 'Cánh diều'
Xem lại nội dung đọc hiểu của bài thơ 'Việt Bắc' (Tố Hữu) và so sánh với bài phân tích của Nguyễn Văn Hạnh.
Phương pháp giải:
Đọc lại nội dung đọc hiểu bài thơ 'Việt Bắc'.
Lời giải chi tiết:
- Điểm giống: Cả hai đều tập trung vào giá trị nghệ thuật và nội dung của bài thơ 'Việt Bắc' để giúp hiểu rõ hơn về tác phẩm.
- Điểm khác: Bài phân tích của Nguyễn Văn Hạnh chú trọng vào các chi tiết nghệ thuật đặc sắc và nhận xét về phong cách thơ của Tố Hữu.
Chuẩn bị 2
Trả lời Câu hỏi 2 trang 146 SGK Văn 12 'Cánh diều'
Đọc trước phần Phân tích bài thơ 'Việt Bắc' và tìm hiểu thêm về tác giả Nguyễn Văn Hạnh.
Phương pháp giải:
Tìm hiểu thông tin từ các nguồn như Internet, sách báo...
Lời giải chi tiết:
Tác giả Nguyễn Văn Hạnh:
a. Tiểu sử và cuộc đời: Sinh năm 1931 - 2023, quê quán huyện Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam. Ông đã có nhiều vị trí trong lĩnh vực giáo dục và văn hóa.
b. Sự nghiệp văn chương: Là nhà giáo, nhà lý luận và tác giả của nhiều tác phẩm nổi tiếng như 'Cơ sở lý luận văn học', 'Suy nghĩ về văn học', 'Thơ Tố Hữu, tiếng nói đồng ý, đồng tình, đồng chí', 'Nam Cao – một đời người, một đời văn'...
Chuẩn bị 3
Trả lời Câu hỏi 3 trang 146 SGK Văn 12 'Cánh diều'
Tìm đọc một bài phân tích, nhận xét và đánh giá về bài thơ 'Việt Bắc' của Tố Hữu.
Phương pháp giải:
Tìm kiếm thông tin từ các nguồn như Internet, sách, báo...
Lời giải chi tiết:
Có thể tham khảo các bài phân tích, nhận xét của các tác giả như Hoài Thanh, Hoàng Trung Thông, Vũ Đức Phúc...
Đọc hiểu 1
Trả lời Câu hỏi 1 Đọc hiểu trang 147 SGK Văn 12 Cánh diều
Mở đầu, tác giả nêu vấn đề gì?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ phần đầu của văn bản
Lời giải chi tiết:
Ở phần đầu, tác giả tổng quan về bài thơ Việt Bắc và đưa ra nhận định, đánh giá về giá trị nghệ thuật của tác phẩm.
Đọc hiểu 2
Trả lời Câu hỏi 2 Đọc hiểu trang 147 SGK Văn 12 Cánh diều
Hình thức nào của bài thơ được tác giả lưu ý phân tích?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ phần đầu của phần 2 văn bản
Lời giải chi tiết:
Tác giả chú ý phân tích về hình thức cấu tạo theo lối đối đáp giao duyên của nam nữ trong ca dao dân ca.
Đọc hiểu 3
Trả lời Câu hỏi 3 Đọc hiểu trang 148 SGK Văn 12 Cánh diều
Chú ý những lí do và bằng chứng mà tác giả đưa ra?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ nội dung của phần 2 văn bản
Lời giải chi tiết:
- Lí do:
+ “Do sự thâm nhập giữa đối đáp và độc thoại mà trong bài thơ “ta” và “mình” không phải lúc nào cũng tách biệt mà có sự chuyển hóa lẫn nhau”
+ “Nhưng đi sâu hơn thì “mình” cũng là “ta”, “ta” cũng là “mình”, “ta” và “mình” hòa làm một
+ “Mình là bản thân mình, là ta, nhưng mình cũng là người khác, một người khác thân thiết với mình, người bạn đời của mình, vì vậy có thể xem như chính mình”
- Bằng chứng: Trích dẫn các câu thơ trong bài thơ Việt Bắc chứa cặp đại từ “mình-ta”.
Đọc hiểu 4
Trả lời Câu hỏi 4 Đọc hiểu trang 149 SGK Văn 12 Cánh diều
Chú ý những nhận xét cá nhân của tác giả bài viết
Phương pháp giải:
Đọc kỹ phần 2 của văn bản
Lời giải chi tiết:
Những nhận xét cá nhân của tác giả bài viết:
- “Bài thơ có ý vị sâu sắc, đặc biệt do nỗi nhớ…”
- “Trong bài thơ, tình cảm đậm đà là nét đặc trưng của hồn thơ và giọng thơ của Tố Hữu được kết hợp với khả năng quan sát tinh tế”
- “Người đọc như được lòng ấm áp bởi tình cảm “Bát cơm sẻ nửa, chăn sui đắp cùng”, càng cảm nhận thân mật…”
- “Những dòng thơ tự nhiên, lưu loát, như đổ ra từ trái tim không chút bức xúc…”
- “Kháng chiến và cách mạng đã làm tan biến bớt nét buồn bã của Việt Bắc, tạo ra cảnh mơ mộng hơn…”
→ Thể hiện quan điểm, đánh giá của tác giả về bài thơ Việt Bắc.
Đọc hiểu 5
Trả lời Câu hỏi 5 Đọc hiểu trang 150 SGK Văn 12 Cánh diều
Mục đích của sự so sánh ở đây là gì?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ nội dung phần 2 của văn bản
Lời giải chi tiết:
Mục đích của sự so sánh ở đây là để thể hiện sự biến đổi linh hoạt trong giọng thơ của tác phẩm Việt Bắc: Khi mô tả về thiên nhiên của Việt Bắc, tình cảm chân thành, tình nghĩa của nhân dân Việt Bắc, giọng thơ mềm mại, tâm tình vẫn khi mô tả về sự sôi nổi của cuộc sống cách mạng và chiến đấu, giọng thơ rất sống động, trầm hùng.
Đọc hiểu 6
Trả lời Câu hỏi 6 Đọc hiểu trang 150 SGK Văn 12 Cánh diều
Tính khẳng định trong ý kiến của tác giả thể hiện qua các câu văn:
Phương pháp giải:
Đọc kỹ nội dung phần 3 của văn bản
Lời giải chi tiết:
- “Đoạn thơ viết về Bác ở gần cuối bài là một trong những đoạn hay nhất của tác phẩm”
- “Hình ảnh, phong độ của Bác ở đây rất mực giản dị, ung dung, thanh thoát”
- “Nghệ thuật đặc tả hình ảnh Bác trong đoạn thơ không chỉ thể hiện chân thực… mà còn rất phù hợp với tâm hồn và phong độ của Bác…”
Đọc hiểu 7
Trả lời Câu hỏi 7 Đọc hiểu trang 151 SGK Văn 12 Cánh diều
Phần 3 nêu và phân tích nội dung gì?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ nội dung phần 3 của văn bản
Lời giải chi tiết:
Phần 3 đã nêu về những đánh giá, nhận xét của tác giả về đoạn thơ viết về Bác ở gần cuối tác phẩm Việt Bắc; chỉ ra điểm khác biệt về hình tượng của Bác Hồ trong những bài thơ của Tố Hữu và đưa ra nhận định về tác phẩm.
Sau khi đọc 1
Trả lời Câu hỏi 1 Sau khi đọc trang 151 SGK Văn 12 Cánh diều
Qua văn bản Phân tích bài thơ “Việt Bắc”, tác giả Nguyễn Văn Hạnh muốn làm sáng tỏ điều gì? Vấn đề ấy được nêu ở phần nào của văn bản?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ nội dung văn bản và trả lời câu hỏi
Lời giải chi tiết:
- Qua văn bản Phân tích bài thơ “Việt Bắc”, tác giả Nguyễn Văn Hạnh muốn làm sáng tỏ bài thơ Việt Bắc là bài ca tâm tình, rất tiểu biểu cho hồn thơ, cho phong cách của nhà thơ Tố Hữu.
- Vấn đề ấy được nêu ở đoạn văn đầu trong phần 2 của bài viết: “Việt Bắc ngọt ngào, đằm thắm, là một bài ca tâm tình…”
Sau khi đọc 2
Trả lời Câu hỏi 2 Sau khi đọc trang 151 SGK Văn 12 Cánh diều
Xác định nội dung chính của các phần được đánh số trong văn bản. Từ đó, nêu các luận điểm của bài viết.
Phương pháp giải:
Đọc kỹ nội dung văn bản và trả lời câu hỏi
Lời giải chi tiết:
a.Nội dung chính của mỗi phần được đánh số :
- Phần 1: Giới thiệu khái quát về bài thơ Việt Bắc
- Phần 2: Phân tích, chứng minh Việt Bắc là bài ca tâm tình, tiêu biểu cho hồn thơ phong cách Tố Hữu
- Phần 3: Phân tích đoạn thơ viết về Bác ở cuối tác phẩm từ đó đưa ra nhận xét, đánh giá tác phẩm
b. Bài viết có 5 luận điểm:
- Luận điểm 1: Giới thiệu khái quát về bài thơ Việt Bắc
- Luận điểm 2: Phân tích hình thức của bài thơ
- Luận điểm 3: Phân tích cái tình đậm đà trong bài thơ Việt Bắc
- Luận điểm 4: Phân tích chất hùng tráng trong bài thơ Việt Bắc
- Luận điểm 5: Phân tích hình tượng của Bác trong thơ Việt Bắc
Sau khi đọc 3
Trả lời Câu hỏi 3 Sau khi đọc trang 151 SGK Văn 12 Cánh diều
Người viết phân tích và sáng tỏ ý kiến: “Việt Bắc ngọt ngào, đằm thắm, là một bài ca tâm tình, rất tiêu biểu cho hồn thơ, cho phong cách của Tố Hữu” bằng các lí lẽ và dẫn chứng nào trong phần 2 của văn bản?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ nội phần 2 văn bản và trả lời câu hỏi
Lời giải chi tiết:
Trong phần 2 của văn bản, tác giả đã viết phân tích và sáng tỏ ý kiến: “Việt Bắc ngọt ngào, đằm thắm, là một bài ca tâm tình, rất tiêu biểu cho hồn thơ, cho phong cách của Tố Hữu” bằng các lí lẽ và dẫn chứng:
- Lí lẽ:
+ “Vẫn là tiếng nói của tình cảm, tình yêu, nhưng là tình yêu đối với quê hương đất nước, đối với cách mạng, đối với nhân dân”
+ “Bài thơ cấu tạo theo lối đối đáp thường gặp trong văn học dân gian, đối đáp giữa hai người thương nhau, tình nghĩa mặn nồng, nay phải chia tay nhau…”
+ “Ở chiều sâu của suy nghĩ, thơ là tâm trạng thống nhất của những người kháng chiến, của chính bản thân nhà thơ tạo nên sự liền mạch của hơi thở, giọng thơ”
+ “Nhưng đi sâu hơn thì “mình”cũng là “ta”, “ta” cũng là “mình”, “ta” và “mình” hòa làm một
+ “Nhà thơ đã khai rất đắt chữ “mình” trong tiếng Việt. Mình là bản thân mình, là ta, nhưng mình cũng là người khác, một người khác thân thiết với mình, người bạn đời của mình, vì vậy có thể xem như chính mình”
+ “Những câu thơ như “Miếng cơm chấm muối mối thù nặng vai” hay “Hắt hiu lau xám đậm đà lòng son” vừa dân dã, cổ điển, cân đối, cô đúc, lại ngân vang…”
+ “Rừng núi tình nghĩa cũng là rừng núi chiến đấu rất kiên cường. Và tâm hồn con người ngọt ngào chung thủy giản dị trong cuộc sống hằng ngày rất hân hoan, rộng mở…”
+ “Nói đến thiên nhiên của Việt Bắc, tấm lòng chân thật, tình nghĩa sắt son của người Việt Bắc, thơ Tố Hữu đằm thắm như ca dao, dân ca. Nhưng khi miêu tả không khí sôi nổi…”
+ “Tố Hữu thường chú ý cách diễn đạt quen thuộc với cảm nghĩ của quần chúng, thích nhịp điệu êm ái, cân đối của câu thơ… cần thể hiện”
- Dẫn chứng:
+ Trích dẫn cuộc nói chuyện của Tố Hữu với nhà nghiên cứu văn người Pháp Mi-ren Găng-sen
+ Trích dẫn các câu thơ trong bài thơ Việt Bắc
Sau khi tham khảo 4
Trả lời Câu hỏi 4 Sau khi tham khảo trang 151 SGK Văn 12 Cánh diều
Điểm nổi bật khi tác giả phân tích phần 3 của văn bản là gì?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ phần nội dung của phần 3 và trả lời câu hỏi
Lời giải chi tiết:
Trong phần 3 của văn bản, tác giả phân tích, đánh giá và nhận xét về hình ảnh của Bác trong đoạn thơ “Mình về với Bác đường xuôi…. Người đi rừng núi trông theo bóng Người”, từ đó chỉ ra các điểm khác biệt trong phong cách thơ của Tố Hữu. Nét nổi bật khi tác giả phân tích phần 3 của văn bản là:
- Sử dụng các câu văn thể hiện rõ tính khẳng định trong lập luận của tác giả để tăng thêm tính thuyết phục cho bài viết:
+ “Đoạn thơ về Bác ở gần cuối bài là một trong những phần hay nhất của bài thơ”
+ “Hình ảnh, phong cách của Bác ở đây rất giản dị, tự nhiên, thanh thoát”
+ “Nghệ thuật mô tả hình ảnh Bác trong đoạn thơ không chỉ thể hiện chân thực… mà còn rất phù hợp với tâm hồn và phong độ của Bác…”
+ “Trên con đường khám phá sự thật đó, bài thơ Việt Bắc là một dấu mốc quan trọng phản ánh được chân thực tư tưởng, tình cảm của nhân dân, theo cách suy nghĩ…”
+ “Bài thơ Việt Bắc thật sự là một trong những bài thơ hay nhất…”
- Sử dụng ngôn ngữ biểu cảm: “hay nhất”, “rất”, “thực sự là một trong những bài thơ hay nhất”, “không chỉ… mà còn”
Sau khi tham khảo 5
Trả lời Câu hỏi 5 Sau khi tham khảo trang 151 SGK Văn 12 Cánh diều
Văn bản Phân tích bài thơ “Việt Bắc” của Nguyễn Văn Hạnh giúp em hiểu thêm gì về bài thơ này?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ nội dung văn bản và trả lời câu hỏi
Lời giải chi tiết:
Văn bản Phân tích bài thơ “Việt Bắc” của Nguyễn Văn Hạnh giúp em hiểu thêm:
- Nét nổi bật trong việc sử dụng cặp đại từ “Mình-ta” qua việc phân tích nội dung, ý nghĩa của việc sử dụng cặp đại từ trong từng đoạn thơ của tác phẩm
- Giá trị nội dung của tác phẩm: vẻ đẹp kiên cường, trung thành, chân thành của người dân Việt Bắc và tình quân dân sâu sắc trong tác phẩm]
- Ý nghĩa của giá trị nghệ thuật trong tác phẩm Việt Bắc mà nhà thơ sử dụng
- Hình ảnh nhân vật Bác trong thơ của Tố Hữu
Sau khi đọc 6
Trả lời Câu hỏi 6 Sau khi đọc trang 151 SGK Văn 12 Cánh diều
Dẫn ra một số câu văn thể hiện ý kiến nhận xét, đánh giá chủ quan của người viể khi phân tích bài thơ Việt Bắc.
Phương pháp giải:
Đọc kĩ nội dung văn bản và trả lời câu hỏi
Lời giải chi tiết:
Một số câu văn thể hiện ý kiến nhận xét, đánh giá chủ quan của người viết khi phân tích bài thơ Việt Bắc:
- “Việt Bắc ngọt ngào, đằm thắm, là một bài ca tâm tình, rất tiêu biểu cho hồn thơ, cho phong cách của Tố Hữu”
- “Cho nên, tình yêu biến thành tình nghĩa, và Việt Bắc trở thành tiếng hát ân tình chung của những người kháng chiến, của cả dân tộc trong một thời điểm rất đáng ghi nhớ”
- “Bài thơ vừa thống nhất, vừa biến hóa, giữ vững tính mẫu mực của thể lục bát trong một bài thơ có dung lượng lớn như vậy mà không rơi vào đơn điệu”
- “Nét đặc sắc cao quý của Việt Bắc chính là ở chỗ nghèo cực mà chân tình, rộng mở, mà son sắt, thủy chung với cách Cách mạng”
- “ Bài thơ có ý vị đậm đà, đặc biệt do nỗi nhớ…”
- “Trong bài thơ, cái tình đằm thắm vốn là sở trưởng của hồn thơ và giọng thơ Tố Hữu được kết hợp với một khả năng quan sát tinh tế”
- “Người đọc như được sưởi ấm bởi cái tình “Bát cơm sẻ nửa, chăn sui đắp cùng”, càng thấy thân thiết…”
- “Những câu thơ viết tự nhiên, thoải mái, như tuôn chảy từ tấm lòng không một chút dụng công…”
- “Kháng chiến và cách mạng đã xua tan bớt nét hiu hắt âm u của Việt Bắc, làm tăng thêm cảnh mơ mộng của nó…”
- “Trong bài thơ Việt Bắc cũng như thường thấy trong thơ Tố Hữu, tình cảm bao giờ cũng làm nền, mà cái tình thì rất thật…”
