Soạn bài Phân xử tình huống 46 trong Sách Giáo Khoa Tiếng Việt 5 tập 2

Nội dung

PHÂN XỬ TÀI TÌNH

 Ngày xưa, có một quan toà rất trí tuệ. Mọi vụ án, ông đều giải quyết công bằng.

 Một ngày nọ, hai phụ nữ đến tòa án. Một phụ nữ lên tiếng:

 - Ông quan ơi, tôi đem mảnh vải đó đi chợ, người này hỏi mua, sau đó cướp mất và nói mảnh vải là của mình.

 Người kia cũng lên tiếng rơi nước mắt:

 - Mảnh vải đó thuộc sở hữu của tôi. Người này đã lấy trộm.

 Khi yêu cầu người làm chứng không có, quan ra lệnh đi kiểm tra tại nhà của họ. Cả hai đều có khung cửi tương tự và cùng đưa mảnh vải ra bán tại chợ vào ngày đó. Sau khi suy nghĩ một chút, quan toà quyết định:

 - Cả hai đều có lý do, vì vậy tôi sẽ ra phán quyết như sau: mảnh vải sẽ được chia thành hai phần, mỗi người sẽ nhận một nửa.

 Được lệnh, nhân viên đo lấy mảnh vải và chia nó. Một phụ nữ bắt đầu khóc. Ngay lập tức, quan toà quyết định trao mảnh vải đó cho người này và bắt người kia.

 Sau một thời gian xét xử, kẻ kia buộc phải thú nhận tội lỗi.

 Một lần khác, quan đến một ngôi chùa. Một vị tu sĩ chào đón một cách trang trọng và yêu mến, sau đó nhờ quan giúp tìm lại số tiền bị mất của chùa.

 Quan nói về sự tôn kính của tu sĩ, sau đó gọi tất cả các tu sĩ và nhân viên của chùa ra, cùng với những người trú ngụ trong chùa, và giao cho mỗi người một ít gạo và nói:

 - Chúng ta đã mất tiền, nhưng vẫn chưa biết ai là kẻ phạm tội. Mỗi người sẽ cầm một ít gạo đã ngâm nước và trong khi chạy quanh đàn, cùng nhắc niềm Phật. Phật rất thần thánh. Ai có tội lỗi, thì gạo trong tay họ sẽ mọc lên. Vậy nên, kẻ có tội lỗi sẽ được xác định ngay lập tức.

 Chỉ sau một vài vòng quay, đã có một đứa trẻ lén lút kiểm tra hạt gạo trong tay mình. Quan toà lập tức ra lệnh bắt đứa trẻ đó vì chỉ kẻ có tội mới sẽ hoảng sợ như vậy. Đứa trẻ phải thú nhận tội lỗi của mình.

Theo NGUYỄN ĐỔNG CHI

- Phân xử tình huống: Cách thức xử lý vấn đề phức tạp

- Vãn cảnh: Đi dạo thưởng ngoạn

- Biện lễ: Chuẩn bị cách thức tổ chức lễ vật

- Tu sĩ: Những người sống theo đạo Phật trong chùa

- Đàn: Bản đất cao hoặc bàn thờ để cúng

- Chạy quanh đàn: Nghi thức đi dạo quanh chùa trong lễ cúng

Bố cục

Bài viết về việc phân xử tình huống được chia thành 2 phần:

- Phần 1: Từ đầu đến “...thú nhận tội lỗi”: Quan toà phân xử vụ tranh cãi giữa hai phụ nữ về mảnh vải

- Phần 2: Đoạn còn lại: Quan toà phân xử vụ mất tiền trong chùa.

Câu 1

Hai phụ nữ đến tòa án để làm gì ?

Phương pháp giải:

Đọc kỹ đoạn văn đầu.

Lời giải chi tiết:

Hai phụ nữ đến tòa án để giải quyết mâu thuẫn về việc mất mảnh vải. Một phụ nữ cáo buộc người kia đã cướp mất mảnh vải của mình và nhờ quan toà phân xử.

Câu 2

Quan án đã sử dụng những phương pháp gì để phát hiện kẻ lấy cắp tấm vải ? Vì sao quan án kết luận rằng người không khóc chính là kẻ lấy cắp ?

Phương pháp giải:

Tập trung vào phần giữa của câu chuyện.

Lời giải chi tiết:

Để tìm ra kẻ lấy cắp, quan án đã áp dụng các biện pháp sau:

- Yêu cầu người làm chứng nhưng không ai đồng ý.

- Kiểm tra tại nhà nhưng không tìm thấy bằng chứng.

Chia tấm vải thành hai mảnh và nhìn xem ai khóc, quan án giao tấm vải lại cho người đó và bắt người còn lại.

Quan án suy luận rằng người không khóc chính là kẻ lấy cắp vì quan hiểu rằng người chẳng khóc khi tấm vải bị xé chỉ có thể là kẻ đã làm tấm vải đó, không phải là người đã lao động mệt mỏi để làm ra nó. Còn người không khóc khi tấm vải bị xé không phải là người đã làm ra tấm vải.

Câu 3

Mô tả cách mà quan án tìm ra kẻ lấy trộm tiền của nhà chùa.

Phương pháp giải:

Tiến hành đọc phần nội dung trang 47 khi quan tới cảnh trong ngôi chùa.

Lời giải chi tiết:

Để xác định kẻ lấy trộm tiền nhà chùa, quan án đã thực hiện các biện pháp sau:

- Gọi tất cả sư cụ và nhân viên của chùa cùng với những người ăn xin trong chùa ra, giao cho mỗi người một ít gạo đã ngâm nước, yêu cầu họ cầm gạo và niệm Phật khi chạy quanh đàn.

- Sử dụng đòn tấn công tâm lý: Quan án tin rằng Đức Phật rất linh thiêng và sẽ khiến cho hạt gạo trong tay kẻ có tội bắt đầu nảy mầm.

- Quan sát những người chạy quanh đàn, phát hiện một đứa trẻ thỉnh thoảng lộ bàn tay cầm gạo ra xem, quan án lập tức ra lệnh bắt người đó vì chỉ những kẻ có tội mới sẽ giật mình như vậy.

Câu 4

Tại sao quan án lại sử dụng phương pháp trên ? Hãy chọn câu trả lời đúng:

a)  Vì tin rằng hạt gạo trong tay kẻ có tội sẽ nảy mầm.

b)  Vì biết rằng kẻ có tội thường sẽ lo lắng và lộ mặt.

c)  Vì cần thêm thời gian để thu thập chứng cứ.

Phương pháp giải:

Chú ý đến các phương án và chọn câu trả lời.

Lời giải chi tiết:

Quan án sử dụng phương pháp trên vì biết rằng kẻ có tội thường sẽ lo lắng và lộ mặt (phương án b)

Nội dung