Soạn bài 'Sang thu' (Hữu Thỉnh) ngắn gọn cho Ngữ văn lớp 7 - Chân trời sáng tạo

Soạn bài 'Sang thu' (Hữu Thỉnh) - Ngữ văn lớp 7, hòa mình vào Chân trời sáng tạo

Soạn văn 7 - Chân trời sáng tạo: Bài 'Sang thu' ngắn gọn, đầy đủ

I. Chuẩn bị cho việc đọc

Chia sẻ cảm nhận của em về thiên nhiên trong khoảnh khắc chuyển giao mùa.

Học sinh hãy trả lời dựa trên cảm nhận cá nhân

* Gợi ý:

Bước vào khoảnh khắc chuyển giao mùa, thiên nhiên và vạn vật như một cô gái đầy cảm xúc, vừa lưu luyến mùa sắp qua, vừa háo hức mong chờ mùa sắp đến. Khi giao mùa, em cảm nhận rõ sự thay đổi của môi trường xung quanh, mọi thứ đều điều chỉnh để hòa mình vào một mùa mới, một không khí mới.

II. Khám phá văn bản

Trả lời:

Hình ảnh 'Có đám mây mùa hạ/ Vắt nửa mình sang thu' như dải mây mềm mại, nhẹ nhàng vắt ngang bầu trời trong khoảnh khắc giao mùa. Một nửa đọng lại dưới ánh nắng mặt trời mùa hạ, một nửa chuyển mình hòa mình trong bức tranh mới của mùa thu.

2. Theo dõi: Điểm chung của những từ ngữ như 'chùng chình', 'dềnh dàng', 'vắt nửa mình', 'vơi dần' là gì?

Những từ ngữ như 'chùng chình', 'dềnh dàng', 'vắt nửa mình', 'vơi dần' đều tập trung mô tả sự chuyển biến nhẹ nhàng của thiên nhiên, vạn vật khi chuyển giao từ mùa hạ sang mùa thu.

III. Suy ngẫm và phản hồi

1. Bài thơ mô tả cảnh thiên nhiên vào thời điểm nào? Làm thế nào em nhận diện được điều đó?

- Bài thơ mô tả cảnh thiên nhiên trong giai đoạn chuyển giao từ cuối hạ sang đầu thu.

- Nhận biết thông qua: Tiêu đề của bài thơ và những hình ảnh, từ ngữ mô tả cảnh thiên nhiên trong thời điểm chuyển giao mùa như 'sương chùng chình qua ngõ', 'chim bắt đầu vội vã', 'nắng vẫn còn bao nhiêu', 'sông dường như dềnh dàng'.

2. Tìm các từ ngữ, hình ảnh diễn đạt sự biến động của thiên nhiên trong bài thơ. Qua sự mô tả này, cảm nhận của em về tâm hồn của nhà thơ là gì?

- Các từ ngữ, hình ảnh diễn đạt sự biến động của thiên nhiên trong bài thơ: hương ổi 'phả' trong làn gió se, 'sương bay chùng chình', 'chim bắt đầu vội vã', đám mây 'vắt mình sang thu'.

- Qua những từ ngữ này, ta cảm nhận nhà thơ là người có tâm hồn nhạy bén và tinh tế khi sử dụng nhiều giác quan như thính giác, xúc giác, thị giác,... để tận hưởng sự biến động của cảnh vật và thiên nhiên.

Soạn bài Sang thu (Hữu Thỉnh) một cách ngắn gọn nhất, cho lớp 7, để Chân trời trở nên sáng tạo hơn

3. Cách ngắt nhịp và gieo vần trong bài thơ Sang thu đóng vai trò gì trong việc diễn đạt nội dung của văn bản?

- Bài thơ mình viết theo hình thức thơ năm chữ, nhưng khổ thơ thứ hai thì có sự biến đổi trong ngắt nhịp, áp dụng nhịp 3/2. Khổ thơ thứ nhất và thứ ba thì thay đổi giữa ngắt nhịp 3/2 và 2/3. Chẳng hạn, câu 1 và 3 ở khổ thơ thứ nhất ngắt nhịp 3/2, còn câu 2 và 4 ngắt 2/3.

- Bài thơ sử dụng kỹ thuật gieo vần chân (se - về, vã - hạ).

=> Hiệu quả: cách gieo vần và ngắt nhịp như vậy giúp thể hiện rõ sự chuyển biến của thiên nhiên trong giai đoạn chuyển giao giữa hai mùa.

4. Theo quan điểm của em, chủ đề chính của bài thơ 'Sang thu' là gì? Tác giả muốn truyền đạt điều gì đến độc giả?

- Bài thơ 'Sang thu' nói về sự biến đổi của thiên nhiên, đất trời trong khoảnh khắc giao mùa, từ cuối hạ sang đầu thu. Đồng thời, thể hiện chiêm nghiệm và triết lý về cuộc sống của nhà thơ.

- Thông điệp của tác giả: Hãy sống chậm lại, quan sát tinh tế, lắng nghe và cảm nhận bằng nhiều giác quan để khám phá vẻ đẹp mà thiên nhiên đã ban tặng.

5. Nếu đổi tên bài thơ thành 'Thu' hoặc 'Mùa thu', liệu có phù hợp với nội dung không? Tại sao?

Nếu đổi tên bài thơ thành 'Thu' hoặc 'Mùa thu', sẽ không phản ánh đầy đủ nội dung của bài thơ. Vì 'Thu' hay 'Mùa thu' chỉ là tên gọi của một mùa trong năm, trong khi 'Sang thu' làm nổi bật khoảnh khắc chuyển động đặc biệt từ mùa hạ sang mùa thu.

6. Đọc bài thơ 'Sang thu', em học được gì về cách tác giả quan sát, cảm nhận thiên nhiên?

Đọc 'Sang thu', em hiểu tác giả quan sát thiên nhiên từ những chi tiết nhỏ, sử dụng mọi giác quan để không bỏ lỡ bất kỳ vẻ đẹp nào.

7. Chọn một từ ngữ trong bài thơ mà em thấy tốt nhất. Viết ít nhất một câu giải thích lý do lựa chọn.

Học sinh tự chọn từ ngữ trong bài thơ và giải thích vì sao họ nghĩ từ đó đặc biệt.

Mẫu: Từ ngữ xuất sắc nhất trong bài thơ là 'phả'. Tác giả khéo léo sử dụng từ này thay vì 'hòa' hay 'lẫn' để mô tả hương ổi. 'Phả' làm nổi bật sự lan tỏa như luồng hương, trong khi 'hòa' và 'lẫn' chỉ diễn đạt sự truyền tải hương thơm vào không khí và sự kết hợp của mùi thơm. Từ 'phả' giúp độc giả hình dung hương ổi quấn quýt trong gió se, tạo nên đặc trưng của mùa thu.

Mô tả kết luận: Bài viết trên đã giúp em phân tích những hình ảnh thơ đặc sắc và các biện pháp nghệ thuật trong tác phẩm Sang thu. Ngoài ra, em có thể tham khảo các bài văn mẫu lớp 7 khác trong chương trình Ngữ văn 7 Chân trời sáng tạo trên Mytour:
- Soạn bài Ông Một (Vũ Hùng), Soạn bài Thực hành tiếng Việt bài 1
- Soạn bài Thực hành tiếng Việt bài 1, Ngữ văn lớp 7, Chân trời sáng tạo