Soạn bài Sơn Đoòng - Thế giới chỉ có một SGK Ngữ văn lớp 11 tập 1 Chân trời sáng tạo - phân tích chi tiết

Trước khi đọc

Câu hỏi ( trang 83, SGK Ngữ Văn 11, tập một):

Nhan đề ' Sơn Đoòng - thế giới chỉ có một' làm thấy muốn biết về hang Sơn Đoòng là gì?

Phương pháp giải:

Từ nhan đề “Sơn Đoòng - thế giới chỉ có một”, suy luận và dự đoán về thông tin mà văn bản muốn đề cập về hang Sơn Đoòng.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Từ nhan đề “Sơn Đoòng - thế giới chỉ có một” cho thấy văn bản muốn đề cập đến vẻ đẹp độc đáo và các thông tin liên quan về hang Sơn Đoòng.

Trong khi đọc 1

Câu 1 ( trang 85, SGK Ngữ Văn 11, tập một):

Nhan đề và cấu trúc của văn bản cung cấp thông tin gì cho bạn? Cách trình bày của các đề mục có gì đáng chú ý?

Phương pháp giải:

Theo dõi đoạn 1 và 2, khám phá thông tin văn bản, xác định nhan đề và cấu trúc cung cấp thông tin gì và cách trình bày đặc biệt của các đề mục.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Nhan đề và cấu trúc của văn bản cung cấp một số thông tin cho độc giả. Cụ thể: 

- Vẻ đẹp của Sơn Đoòng (Kì quan độc đáo): từ khi được phát hiện, đã khiến con người phải kinh ngạc, choáng ngợp với vẻ đẹp lộng lẫy của nó - một vẻ đẹp không giống ai (không chỉ to lớn về quy mô mà còn chứa đựng nhiều điều độc đáo).

- Vấn đề được đặt ra: khám phá một cách hiệu quả nhất nhưng vẫn bảo vệ và giữ gìn được “kho báu” này.

→ Cách trình bày của các đề mục được in đậm và tách dòng khoa học → Giúp độc giả dễ dàng theo dõi văn bản và hiểu được ý chính của đoạn văn.

Trong khi đọc 2

Câu 2 ( trang 87, SGK Ngữ Văn 11, tập một):

Phân biệt dữ liệu và ý kiến/ quan điểm của người viết trong đoạn văn ' Theo số liệu chính xác .... thực sự không có giới hạn!'

Phương pháp giải:

Đọc nội dung, tìm ra và phân loại dữ liệu cũng như ý kiến/ quan điểm của người viết.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Trong đoạn văn ' Theo số liệu chính xác .... thực sự không có giới hạn!' bao gồm: 

- Dữ liệu: “Theo số liệu chính xác từ Công ty TNHH An Thi Việt Nam…… chiều dài của nhánh chính của hang Sơn Đoòng là 4,45 km…….cao nhất đạt 203 m…..khoảng cách lên tới 304 m….kích thước được đo là 147m….. tổng cộng đạt tới 12,5 triệu mét khối”.

- Ý kiến/ quan điểm của người viết: “Với kích thước của con người chỉ nhỏ bé như một chú kiến….”

Khi đọc phần 3

Câu 3 (trang 88, SGK Ngữ Văn 11, tập một):

Tác giả sử dụng cụm từ 'ngọc động' như thế nào? Qua việc sử dụng cụm từ đó, tác giả diễn đạt tình cảm gì với Sơn Đoòng?

Phương pháp giải:

Theo dõi và phân tích ý nghĩa của từ “ngọc động”  trong ngữ cảnh của văn bản. Từ cụm từ “ngọc động” mà tác giả sử dụng, đánh giá tình cảm ông dành cho Sơn Đoòng.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Cụm từ “ngọc động” được hiểu là nơi hang động chứa những viên đá hình cầu, dẹt hoặc hình trứng,“ngọc động” thường hình thành trong những ngăn ruộng bậc thang do canxi cấu thành.

Từ cách sử dụng cụm từ đó, có thể thấy tác giả dành một tình cảm yêu mến, trân trọng, nâng niu, si mê trước vẻ đẹp của Sơn Đoòng.

Khi đọc phần 4

Câu 4 (trang 89, SGK Ngữ Văn 11, tập một):

Vì sao du lịch mạo hiểm, khám phá lại là hình thức phát triển du lịch phù hợp với hang Sơn Đoòng?

Phương pháp giải:

Khai thác thông tin trong văn bản và tìm ra lý do du lịch mạo hiểm, khám phá lại là hình thức phát triển du lịch phù hợp với hang Sơn Đoòng.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Du lịch mạo hiểm, khám phá lại là hình thức phát triển du lịch phù hợp với hang Sơn Đoòng vì: cách khai thác du lịch này phù hợp với bối cảnh hiện tại, đồng thời mang lại hiệu quả kinh tế và ít tác hại đến hệ thống hang động độc nhất này. Hơn nữa, việc phát triển du lịch mạo hiểm này hạn chế tác động đến môi trường, môi sinh Hang Én - nơi hội tụ đặc sắc nhất của loài chim này ở nước ta. Nếu bị tổn hại thì không chỉ Sơn Đoòng, Hang Én mà toàn ngành du lịch Việt Nam sẽ mất đi vị thế trên bản đồ du lịch mạo hiểm thế giới và khó có khả năng hồi phục.

Sau khi đọc phần 2

Câu 2 (trang 90, SGK Ngữ Văn 11, tập một):

Văn bản 'Sơn Đoòng - Đệ nhất kì quan' trình bày dữ liệu và thông tin như thế nào? Dựa vào cái gì bạn có thể nhận biết điều này? Đánh giá hiệu quả của cách trình bày đó trong văn bản.

Phương pháp giải:

Thông qua nội dung văn bản, xác định cách trình bày dữ liệu và thông tin đồng thời chỉ ra dấu hiệu xác định. Sau đó đưa ra nhận xét của bản thân về hiệu quả của cách trình bày đó.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Văn bản 'Sơn Đoòng - Đệ nhất kì quan' trình bày dữ liệu và thông tin bằng cách trích dẫn.

Dựa vào câu văn: “Theo số liệu chính xác do Công ty Trách nhiệm Hữu hạn An Thi Việt Nam cung cấp….” 

→ Hiệu quả của cách trình bày này: Giúp văn bản minh bạch, rõ ràng, giúp người đọc dễ dàng theo dõi các số liệu về Sơn Đoòng và tìm được nguồn trích dẫn gốc, tránh việc sao chép nội dung.

Sau khi đọc phần 3

Câu 3 (trang 90, SGK Ngữ Văn 11, tập một):

Nội dung chính của văn bản là gì? Các yếu tố hình thức của văn bản đã hỗ trợ như thế nào cho việc diễn đạt nội dung chính? Hãy giải thích.

Phương pháp giải:

  Dựa vào nội dung và các luận điểm chính của văn bản để xác định nội dung chính của văn bản. Từ đó, mô tả các yếu tố hình thức hỗ trợ cho việc diễn đạt nội dung chính như thế nào.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Nội dung chính của văn bản: mô tả về vẻ đẹp kỳ diệu, độc đáo của Sơn Đoòng với không gian vĩ đại nhất thế giới.

Các yếu tố hình thức của văn bản đã hỗ trợ để chứng minh và lý giải, bổ sung ý nghĩa cho việc diễn đạt nội dung chính. Các thông tin cơ bản đóng vai trò hỗ trợ và làm rõ cho các thông tin quan trọng, từ đó tăng tính minh bạch, chính xác của bài văn.

Sau khi hoàn tất phần 4

Câu 4 (trang 90, SGK Ngữ Văn 11, tập một):

Phân tích thái độ của tác giả qua văn bản và chỉ ra cơ sở để xác định (những) thái độ đó.

Phương pháp giải:

Từ nội dung của văn bản, phân tích và chỉ ra thái độ của tác giả được thể hiện trong văn bản thông qua những chi tiết nào.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Thái độ của tác giả được thể hiện qua văn bản: Tôn trọng, tự hào, yêu quý quê hương nước nhà nói chung và Sơn Đoòng nói riêng. 

Thái độ được thể hiện qua một số chi tiết trong bài như: “ Sơn Đoòng được cả thế giới đánh giá cao”, “Sơn Đoòng là một trong những điểm đến tuyệt vời nhất thế giới”, “thiên đường dưới lòng đất”,...

Sau khi hoàn tất phần 5

Câu 5 (trang 90, SGK Ngữ Văn 11, tập một):

Điều gì là thông tin chính và chi tiết được trình bày trong đoạn văn: “Điểm đặc biệt của Sơn Đoòng là có hai hố sụt ... cây ưa bóng râm chen dày, thực vật biểu sinh như tầm gửi, phong lan...”. Vai trò của những chi tiết này là gì trong việc thể hiện thông tin chính của đoạn văn?

Phương pháp giải:

Khai thác đoạn văn đề cập, nhận biết thông tin chính và các chi tiết đã được trình bày trong đoạn đó. Từ đó, nêu rõ vai trò của chúng trong việc thể hiện thông tin chính.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Thông tin chính trong đoạn văn đó là: Sơn Đoòng có hai hố sụt 

Các chi tiết được trình bày: 

- “ là phần trần của hang bị sụp đổ do nhiều tác động, tạo nên “giếng trời”.

- “ánh sáng tự nhiên… chiếu vào, tạo thành một tảng rừng nhiệt đới dày đặc, một khu rừng nhiệt đới đặc biệt không ở đâu có”

- “mảng rừng trong hố sụt đầu tiên….”

- “Rừng bên trong hố sụt thứ hai….”

- “Khu rừng bao gồm….”

→ Vai trò của thông tin chính và các chi tiết được trình bày trong đoạn văn: giúp lý giải và chứng minh một cách rõ ràng, mạch lạc và chính xác nhất.

Sau khi hoàn tất phần 6

Câu 6 (trang 90, SGK Ngữ Văn 11, tập một):

Bạn đồng ý với quan điểm của tác giả được thể hiện trong phần văn bản “Để phát triển hang động lớn nhất thế giới – Sơn Đoòng' không? Vì sao?

Phương pháp giải:

Trình bày quan điểm cá nhân về quan điểm của tác giả, sau đó lý giải và chứng minh quan điểm của bản thân.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Tôi hoàn toàn đồng ý với quan điểm của tác giả được thể hiện trong phần văn bản “Để phát triển hang động lớn nhất thế giới - Sơn Đoòng”. Vì: cách nhìn nhận, đặt vấn đề và đề xuất giải pháp của tác giả trong phần văn bản đó vô cùng hợp lý, phù hợp và chính xác với các chuyên gia, đặc biệt là phù hợp với tình hình thực tế.

Sau khi hoàn tất phần 7

 Câu 7 (trang 90, SGK Ngữ Văn 11, tập một):

Ý nghĩa của đề tài trong văn bản Sơn Đoòng – Thế giới chỉ có một đối với ngành du lịch Quảng Bình cũng như Việt Nam nói chung là gì? Từ đó, bạn suy nghĩ thế nào về việc khai thác và bảo tồn các kỳ quan thiên nhiên?

Phương pháp giải:

Sử dụng kiến thức cá nhân, nêu lên những ý nghĩa mà đề tài của văn bản Sơn Đoòng – Thế giới chỉ có một mang lại cho ngành du lịch Quảng Bình cũng như Việt Nam nói chung. Từ đó, diễn đạt quan điểm cá nhân về việc khai thác và bảo tồn các kỳ quan thiên nhiên.

Lời giải chi tiết:

Cách 1 

Đề tài trong văn bản Sơn Đoòng – Thế giới chỉ có một mang ý nghĩa lớn đối với ngành du lịch Quảng Bình cũng như Việt Nam nói chung. Nó giới thiệu cho độc giả lịch sử, hoàn cảnh khám phá và phát hiện về Sơn Đoòng, đồng thời làm rõ về những đặc điểm nổi bật trong cảnh quan và không gian. Thêm vào đó là những biện pháp bảo vệ, phát triển hợp lý, được chính phủ áp dụng đối với Sơn Đoòng.

Khai thác và bảo tồn các kỳ quan thiên nhiên có thể thực hiện thông qua hoạt động du lịch. Đồng qua du lịch, du khách có cơ hội trải nghiệm, hiểu biết hơn về giá trị của các di sản văn hóa, có những trải nghiệm không thể đạt được qua hình ảnh hoặc video. Tuy nhiên, việc khai thác du lịch đang dần trở thành mục tiêu của một số lợi ích cá nhân. Vì vậy, cần có biện pháp khai thác, phát triển và bảo tồn khoa học để không làm mất đi giá trị thực sự của các di sản văn hóa đó.