Buzz
Chiến lược soạn bài Tấm lòng người mẹ
Soạn bài Tấm lòng người mẹ - Môn Ngữ văn lớp 11 Cánh diều
I. Chuẩn bị - Soạn bài Tấm lòng người mẹ
* Gợi ý trả lời câu hỏi phần chuẩn bị:
1. Tác giả Vích-to Huy-gô:
- Ngày sinh 26/2/1802, qua đời 22/5/1885.
- Là một tác giả nổi tiếng người Pháp, ông đồng thời là nhà văn, thi sĩ, nhà viết kịch, và chính trị gia. Ông cũng có khả năng hội họa xuất sắc, nhưng ông đã giữ kín về các tác phẩm nghệ thuật của mình vì lo sợ chúng sẽ bị lãng quên.
- Huy-gô là một biểu tượng lớn của văn hóa Pháp, là 'đầu tàu' của phong cách lãng mạn, góp phần quan trọng vào sự đổi mới trong thơ và sân khấu.
2. Tác phẩm tiểu thuyết 'Những người khốn khổ':
- Tác phẩm này được Huy-gô lên kế hoạch từ những năm 1830 và mất đến 17 năm để hoàn thiện, được xuất bản năm 1862. Cuốn tiểu thuyết này tạo ra một tác động lớn đối với xã hội Pháp.
- Từ lúc mới xuất bản, Huy-gô tự tin khẳng định rằng cuốn tiểu thuyết này sẽ là một trong những đỉnh cao, có thể nói là nổi bật nhất trong sự nghiệp của ông.
- Trong bối cảnh xã hội Pháp thế kỉ XIX, tác phẩm kể về Giăng Van-giăng, một người từng trải qua những đau khổ trong tù. Nó mở ra cuộc thảo luận về mối quan hệ, bản chất của thiện - ác, tốt - xấu.
- 'Những người khốn khổ' là một kiệt tác với hệ thống nhân vật đồ sộ. Mỗi nhân vật đều có cuộc sống và hoàn cảnh riêng biệt, tất cả được kết nối thông qua câu chuyện về Giăng Van-giăng.
- Tác phẩm đã được chuyển thể thành phim và kịch nhiều lần, làm nổi tiếng khắp nơi.
II. Đọc hiểu - Soạn bài Tấm lòng người mẹ
* Gợi ý trả lời câu hỏi khi đọc:
1. Sử dụng ngôi kể nào trong truyện?
- Truyện sử dụng ngôi kể thứ ba: Người kể ẩn mình, không xuất hiện trực tiếp trong truyện.
2. Câu đầu và câu cuối phần 1 nói lên điều gì về Phăng-tin?
- Câu đầu và câu cuối phần 1 đã mô tả về hoàn cảnh khốn khó, đau đớn của Phăng-tin: vừa mất việc, vừa bị bóc lột bởi bọn chủ nợ.
3. Phần 2 nói về sự kiện gì?
- Phần 2 kể về việc Phăng-tin phải bán mái tóc vàng óng ánh để mua váy len, gửi về cho Cô-dét. Tuy nhiên, váy lại bị Tê-nác-đi-ê mặc cho Ê-pô-nin, khiến cho Cô-dét phải chịu cảnh rét còn Phăng-tin thì bị tàn tật và thất thế. Phần này cũng là biểu tượng của sự hận thù và đau đớn trong hoàn cảnh khốn khó của Phăng-tin.
4. Trong phần 3, có sự kiện gì được kể?
- Phần 3 kể về cách vợ chồng Tê-nác-đi-ê lừa dối Phăng-tin, nói rằng Cô-dét mắc bệnh sốt ban và cần ngay bốn mươi chiếc phơ-răng. Để cứu con, Phăng-tin buộc phải bán hai chiếc răng cửa của mình để có hai đồng vàng gửi về chữa bệnh.
5. Ý nghĩa của hai đồng vàng đối với Phăng-tin là gì?
- Với Phăng-tin, hai đồng vàng là khoản tiền lớn đến nỗi cô không thể tưởng tượng. Tuy nhiên, đó cũng là giá để cứu mạng đứa con gái bé nhỏ Cô-dét. Sự chọn lựa giữa bản thân và con gái là thách thức đau lòng mà Phăng-tin phải đối mặt.
6. Việc Phăng-tin tái đọc bức thư một lần nữa thể hiện điều gì?
- Hành động tái đọc bức thư của Phăng-tin là biểu hiện của sự đau đớn, sự đấu tranh nội tâm sâu sắc trong tâm hồn cô. Phăng-tin đối mặt với sự lựa chọn khó khăn giữa phẩm giáo cá nhân và sự sống còn của đứa con gái xa xôi.
7. Phần 4 thể hiện điều gì về cuộc sống của Phăng-tin sau khi bán tóc và răng?
Sau khi bán tóc và răng, cuộc sống của Phăng-tin dường như trở nên vô nghĩa hơn, bế tắc và không hứng thú:
- Phăng-tin đã không quan tâm đến vẻ ngoại hình, không còn biết xấu hổ, bỏ qua việc làm dáng.
- Phăng-tin đối mặc với cuộc sống: chuyển lên ở căn gác xép tồi tàn, không có giường, cây hồng chết khô,...
- Sức khỏe của Phăng-tin ngày càng suy giảm khi bị chủ nợ đẩy vào đường cùng.
- Nhà Tê-nác-đi-ê đòi tiền và đe dọa đuổi Cô-dét, để cô bé tự mình đối mặt với nguy cơ tự tử.
8. Phác họa tâm trạng của Phăng-tin sau khi đọc thư từ nhà Tê-nác-đi-ê.
- Sau khi đọc thư của nhà Tê-nác-đi-ê, tâm trạng của Phăng-tin có thể sát cảnh tuyệt vọng. Một trăm phơ-răng là một con số khổng lồ mà cả đời cô làm việc cũng khó mà kiếm được. Tuy nhiên, nếu không giúp đỡ, Cô-dét đáng thương sẽ bị đuổi ra khỏi nhà. Điều này khiến Phăng-tin rơi vào tình trạng tuyệt vọng và bất lực.
Soạn bài Tấm lòng người mẹ - Ngữ văn 11 Cánh diều
III. Sau khi đọc - Soạn bài Tấm lòng người mẹ
* Gợi ý trả lời câu hỏi sau khi đọc:
Câu 1 trang 91 SGK Ngữ văn 11 Cánh diều - tập 1:
- Trong đoạn trích 'Tấm lòng người mẹ,' chúng ta được chứng kiến câu chuyện đầy cảm xúc về sự hy sinh của Phăng-tin cho đứa con gái thân yêu. Dù đối mặt với sự đuổi việc, nợ nần, Phăng-tin vẫn không ngần ngại hy sinh tất cả để đáp ứng mọi nhu cầu của con gái. Từ việc bán tóc, răng cho đến việc làm gái điếm, đều là những hi sinh cao quý, thể hiện tình mẫu tử cao cả.
Câu 2 trang 91 SGK Ngữ văn 11 Cánh diều - tập 1:
- Trong tình cảnh truyện, Phăng-tin là người phụ nữ đầy đau khổ và nghèo đói. Bị đuổi việc, cô phải đối mặt với áp lực tài chính từ bọn chủ nợ và gia đình nhà Tê-nác-đi-ê. Để giữ cho con cái có cuộc sống tốt hơn, Phăng-tin đành phải bán tóc, bán răng, thậm chí phải hy sinh bản thân.
- Mô tả về không gian: 'Mùa đông lạnh buốt... Ánh sáng mặt trời trở nên hiếm hoi như tâm hồn người nghèo'; 'đọc lại lá thư trên bậc thang'; 'phố Pa-ri nhộn nhịp với những quán cơm'; 'gác xép bên cạnh mái nhà lạnh buốt với lớp tuyết che phủ';...
- Mô tả về thời gian: 'Một ngày cuối đông u tối'; 'Khi buổi tối buông xuống'; 'Đêm nào, cô cũng nghẹn ngào khóc lóc';...
- Ý nghĩa: Họa cảnh chân thực về hoàn cảnh khó khăn, nghèo đói của người phụ nữ. Những chi tiết này làm nổi bật tình mẫu tử cao quý, thiêng liêng.
Câu 3 trang 91 SGK Ngữ văn 11 Cánh diều - tập 1:
- Tình hình khó khăn của Phăng-tin:
+ Người phụ nữ bị đuổi việc và phải đối mặt với gánh nặng nợ nần.
+ Hàng đêm, cô nỗ lực lao động để kiếm tiền nuôi con cái.
+ Bị nhà Tê-nác-đi-ê lừa dối liên tục để tìm cớ đòi tiền.
- Hành động quả cảm của Phăng-tin:
+ Hy sinh mái tóc dài để có tiền mua váy len cho con gái.
+ Bán hai chiếc răng cửa, đổi lấy hai đồng vàng để chữa bệnh cho con bé.
+ Làm nghề gái điếm để kiếm tiền gửi về nhà Tê-nác-đi-ê, vì họ đe doạ sẽ đuổi Cô-dét khỏi nhà.
- Mặc cho hoàn cảnh khó khăn, Phăng-tin vẫn dành tất cả những điều tốt đẹp nhất cho con. Cô hy sinh mọi thứ với tình yêu thương sâu sắc, mong con được sống một cuộc sống tốt đẹp và khỏe mạnh.
Câu 4 trang 91 SGK Ngữ văn 11 Cánh diều - tập 1:
Tác giả qua đoạn trích đã thể hiện:
+ Lên tiếng phê phán những kẻ tham lam, thiếu đạo đức, tận dụng hoàn cảnh khó khăn của người khác để hưởng lợi cá nhân.
+ Kêu gọi sự chỉ trích về bất công trong xã hội, khiến những người lao động chân chất phải đối mặt với những thách thức không tưởng.
+ Bày tỏ lòng khao khát về một xã hội văn minh, công bằng, nơi con người có cuộc sống an nhàn, đầy đủ và hạnh phúc.
Câu 5 trang 91 SGK Ngữ văn 11 Cánh diều - tập 1:
Câu 6 trang 91 SGK Ngữ văn 11 Cánh diều - tập 1:
Bám trên đoạn trích 'Tấm lòng người mẹ', xã hội - văn hóa Pháp thế kỷ 19 hiện ra với những đặc điểm như:
- Cuộc sống khốn cùng, đói kém dưới thời cai trị của Na-pô-lê-ông I.
- Sự lừa dối, chèn ép giữa con người với nhau với mục đích cá nhân.
- Tình cảm bao dung và cao cả của người mẹ dành cho con gái nhỏ -> Một lý tưởng cao đẹp tỏa sáng giữa xã hội lạnh lùng.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - HẾT - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Trích từ đoạn 'Tấm lòng người mẹ', chúng ta cũng có cái nhìn sâu sắc hơn về tư duy và thái độ của đại văn hào Huy-gô đối với những số phận đau khổ, nhỏ bé trong xã hội. Để mở rộng hiểu biết về chủ đề này, bạn có thể tham khảo thêm các bài viết khác trên Mytour: Soạn bài Chí phèo, Ngữ văn lớp 11 Cánh Diều; Soạn bài Kép Tư Bền, Ngữ văn lớp 11 Cánh Diều
