Soạn bài Tản Viên từ Phán sự lục (Chuyện chức Phán sự đền Tản Viên - Nguyễn Dữ), dành cho học sinh lớp 10, để kết nối tri thức với cuộc sống
Soạn bài Tản Viên từ Phán sự lục theo phong cách ngắn nhất
I. Trước khi đọc văn bản
1. Bạn thích đọc những câu chuyện kỳ ảo không? Tại sao?
Học sinh sẽ trả lời dựa trên cảm nhận cá nhân.
* Gợi ý:
Có. Vì kỳ ảo là cánh cửa dẫn dắt người đọc vào thế giới huyền bí, bí ẩn của trí tưởng tượng hoặc những giấc mơ không thực tế. Nó mang đến trải nghiệm mới mẻ, giúp ta nhìn nhận cuộc sống sâu sắc hơn.
2. Khi gặp phải sự bất công trong cuộc sống hàng ngày, bạn cảm thấy như thế nào và mong muốn điều gì?
Học sinh sẽ trả lời dựa trên cảm nhận cá nhân.
* Gợi ý:
Trong cuộc sống hàng ngày, khi gặp phải sự bất công, tôi cảm thấy phẫn nộ, tức giận và muốn thay đổi tình thế đó bằng cách đấu tranh vì công bằng và quyền lợi của mình cũng như của những người khác.
II. Trong văn bản
1. Chú ý phần giới thiệu về nhân vật Tử Văn
* Trả lời:
- Họ tên: Ngô Tử Văn.
- Quê quán: Yên Dũng, Lạng Giang.
- Tính cách: khảng khái, nóng nảy, không chịu sự gian dối.
2. Tử Văn cảm thấy thế nào khi nghe câu chuyện của Thổ công?
* Trả lời:
Sau khi nghe câu chuyện của Thổ Công, Tử Văn cảm thấy bất ngờ và tức giận. Ông lo lắng về mối nguy từ tên thần hung ác.
3. Dự đoán cuộc đấu tranh của Tử Văn ở cõi âm sẽ kết thúc như thế nào?
Học sinh tự suy luận.
* Gợi ý:
Cuộc đấu tranh của Tử Văn ở cõi âm sẽ gặp nhiều khó khăn, nhưng cuối cùng sẽ thắng lợi nhờ sự kiên định và chính nghĩa.
4. Sự việc nào làm thay đổi tình thế của cuộc xử án?
* Trả lời:
Tử Văn đã đối mặt với Diêm Vương một cách kiên cường, không chấp nhận sự bất công.
5. Kết quả cuộc đấu tranh của Tử Văn có khớp với dự đoán của bạn không?
Học sinh sẽ đánh giá lại dự đoán của mình.
* Gợi ý:
Với lòng dũng cảm và quyết tâm, Tử Văn đã chiến thắng.
- Ông giải quyết vấn đề, mang lại sự yên bình cho dân làng.
- Đánh bại thần hung phương Bắc, làm sáng tỏ sự oan uổng và phục hồi danh tiếng cho thần Thổ Việt.
- Tử Văn được mời vào chức Phán sự đền Tản Viên, trở thành người gìn giữ công bằng và thi hành luật pháp.
6. Tại sao Tử Văn chấp nhận chức Phán sự đền Tản Viên?
* Trả lời:
Tử Văn là người kiên cường, không chấp nhận sự bất công.
- Đây là phần thưởng xứng đáng, là nguồn cảm hứng cho người khác.
- Ông muốn khích lệ mọi người đấu tranh cho công bằng và chính nghĩa.
7. Ai là người viết lời bình? Nội dung chính là gì?
* Trả lời:
Lời bình được viết bởi tác giả.
- Nó chứa đựng tinh thần kiên cường của kẻ sĩ, luôn đấu tranh cho sự chân chính và công bằng. Chỉ có sự dũng cảm mới thuyết phục được mọi người.
III. Trả lời câu hỏi
1. Định rõ người kể trong Chuyện chức Phán sự đền Tản Viên. Thông tin nào về Tử Văn giúp ta hiểu về tính cách của anh?
* Trả lời:
- Người kể: tác giả, sử dụng góc nhìn thứ ba toàn diện.
- Mô tả về Tử Văn: 'người có tính khảng khái, dứt khoát, không dung thứ cho sự tà ác, được dân bản địa kính trọng vì tính cương trực'.
Soạn bài Tản Viên từ Phán sự lục (Chuyện chức Phán sự đền Tản Viên - Nguyễn Dữ), Ngữ văn 10, Kết nối tri thức với cuộc sống
4. Nhân vật Tử Văn được tạo dựng chủ yếu qua điều gì? Hãy phân tích một số điểm đặc biệt, từ đó đưa ra nhận định về tính cách của nhân vật này.
* Trả lời:
- Tử Văn được tạo hình chủ yếu qua:
+ Tính cách: 'mạnh mẽ, dứt khoát, không dung thứ cho sự ác'.
IV. Kết nối đọc - viết
Viết đoạn văn (khoảng 150 từ) phân tích một yếu tố tạo nên sức hấp dẫn của câu chuyện trong 'Chuyện chức Phán sự đền Tản Viên'.
Trong 'Chuyện chức Phán sự đền Tản Viên', Nguyễn Dữ đã sử dụng yếu tố tưởng tượng để thể hiện chủ đề, tư tưởng của tác phẩm. Tác giả đã sử dụng tưởng tượng để phản ánh bức tranh xã hội hiện thời, về sự đạo đức của những người nắm quyền, những kẻ tham lam đã tạo điều kiện cho sự xấu xa, ác ôn để làm rối loạn, làm phiền phức cuộc sống của những người dân thiện lương. Trên thế gian, quan thần Thổ công bị tên cường quyền lợi dụng để đẩy lui, những ngôi đền miếu xung quanh vì lợi ích cá nhân mà hỗ trợ sự phát triển của ác thế. Dưới âm phủ, Diêm Vương và Phán quan đại diện cũng bị mù tai, không thấy rõ điều không công bằng. Thực chất, tác giả sử dụng tưởng tượng để mô tả bản chất của xã hội hiện thực, chỉ trích sự dối trá, bất công của xã hội và thể hiện lòng tin của nhân dân vào những nhân tài như Ngô Tử Văn.
Chắc chắn văn bản Tản Viên từ Phán sự lục (Chuyện chức Phán sự đền Tản Viên - Nguyễn Dữ) đã để lại cho tôi rất nhiều ấn tượng về nhân vật Ngô Tử Văn. Ngoài ra, bạn có thể tìm hiểu thêm về Chữ người tử tù (Nguyễn Tuân).
Các bài soạn văn mẫu lớp 10 khác theo chương trình học:
- Soạn bài Chữ người tử tù (Nguyễn Tuân) Ngữ văn lớp 10, Kết nối tri thức với cuộc sống
- Soạn bài Sử dụng từ Hán Việt, Ngữ văn lớp 10, Kết nối tri thức với cuộc sống