1. Tập đọc bài Chợ Tết
Nội dung bài đọc:
Chợ Tết
(trích)
Dải mây trắng đang dần chuyển sang đỏ trên đỉnh núi
Sương hồng lam nhẹ nhàng bao phủ mái nhà tranh
Trên con đường viền trắng uốn lượn bên sườn đồi xanh
Người dân từ các ấp náo nức ra chợ Tết
Họ vui vẻ kéo hàng trên nền cỏ xanh mướt
Những cậu bé áo đỏ chạy nhảy tung tăng
Một vài cụ ông cụ bà chống gậy đi chậm rãi
Cô gái mặc yếm đỏ che miệng cười nhẹ nhàng
Cậu em nhỏ nép đầu vào yếm của mẹ
Hai người thôn đang vác lợn chạy ở phía trước
Con bò vàng ngộ nghĩnh chạy theo sau
Sương trắng đọng trên đầu cành như những giọt sữa
Tia nắng tím lấp lánh trong cánh đồng lúa
Ngọn núi khoác lên mình chiếc áo xanh mềm mại
Đồi thoa son sáng rực dưới ánh bình minh
Người mua bán tấp nập ra vào cổng chợ.
Đoàn Văn Cừ
Giải thích từ:
- Ấp: làng, xóm
- The: sợi chỉ mảnh, dệt lỏng lẻo
- Đồi thoa son: đồi trở nên rực rỡ hồng khi ánh nắng buổi sớm chiếu vào.
Hướng dẫn đọc:
- Đọc bài một cách lưu loát và diễn cảm.
- Đọc bài thơ với giọng điệu chậm rãi, nhẹ nhàng, phù hợp để thể hiện bức tranh sinh động, vui tươi và hạnh phúc của một phiên chợ Tết miền trung du.
- Đọc bài với cảm xúc rõ nét, chậm rãi ở 4 dòng đầu (miêu tả vẻ đẹp của thiên nhiên trong ngày chợ Tết), và chuyển sang vui tươi, nhộn nhịp ở các dòng sau (không khí rộn ràng của người đi chợ). Nhấn mạnh vào các từ gợi cảm như đỏ dần, ôm ấp, viền trắng, tưng bừng,…
Bố cục:
Bài thơ có thể được chia thành 4 phần:
- Phần 1: Từ đầu đến 'tưng bừng ra chợ Tết'
- Phần 2: Từ 'Họ vui vẻ' đến 'môi cười lặng lẽ'
- Phần 3: Từ 'Thằng em bé' đến 'như giọt sữa'
- Phần 4: Các đoạn còn lại
2. Phân tích tác phẩm Chợ Tết
Câu 1: Hoàn thành đoạn thơ sau: tưng bừng, mây trắng, sương hồng lam, trên con đường
Dải__________dần đỏ trên đỉnh núi
__________quấn quanh nóc nhà gianh
__________viền trắng bao quanh mép đồi xanh
Người dân các ấp__________đổ về chợ Tết
Đáp án:
“Dải mây trắng dần chuyển đỏ trên đỉnh núi
Sương hồng nhẹ nhàng bao phủ mái nhà gianh
Dọc theo con đường trắng muốt bên sườn đồi xanh
Người dân từ các ấp vui vẻ ra chợ Tết
Câu 2: Con hãy hoàn thiện đoạn thơ sau: Tia nắng đỏ, Sương trắng, áo the xanh, Đồi điểm son
__________rơi trên đầu cành như giọt sữa
lấp lánh mãi trong cánh đồng lúa
Núi uốn cong trong chiếc
___________ẩn mình dưới ánh sáng ban mai
Người dân mua bán ra vào tấp nập cổng chợ.
Đáp án: Điền theo thứ tự: Sương trắng, Tia nắng đỏ, áo the xanh, Đồi điểm son
Câu 3: Con cảm nhận như thế nào về không khí tại chợ Tết?
A. Thưa thớt, vắng vẻ
B. Đầy màu sắc và vui tươi
C. Hỗn loạn và có phần tồi tàn
D. Hoang vu và đổ nát
Đáp án chính xác: B
Câu 4: Con hãy kéo và thả từ gợi ý vào chỗ trống để hoàn thành khổ thơ sau: ngộ nghĩnh, vui tươi, nhộn nhịp gánh lợn, bước lom khom, chạy lon ton, cười lặng lẽ, nép mình
Người dân các ấp_________đến chợ Tết
Họ kéo hàng qua cánh đồng xanh
Những cậu bé áo đỏ_
Vài cụ già chống gậy________
Cô gái yếm đỏ che miệng_________
Cậu em bé_______dựa bên yếm mẹ
Hai người dân làng______chạy đi phía trước
Con bò vàng_______theo sau đuổi kịp
Đáp án: Điền theo thứ tự: nhộn nhịp, vui tươi, chạy lon ton, bước lom khom, cười lặng lẽ, nép mình, gánh lợn, ngộ nghĩnh
Câu 5: Con hãy sắp xếp các câu thơ sau để hoàn thiện đoạn thơ.
Họ vui vẻ kéo hàng qua cánh đồng xanh
Cô gái yếm trắng che miệng và cười lặng lẽ
Những cậu bé áo đỏ chạy lon ton
Con bò vàng vui vẻ theo sau
Người dân các ấp vui vẻ đến chợ Tết
Hai người dân làng gánh lợn dẫn đầu
Vài cụ già chống gậy, bước đi lom khom
Cậu em bé nép mình bên yếm mẹ
Đáp án: Các câu thơ được sắp xếp theo thứ tự như sau:
“Người dân các ấp vui vẻ ra chợ Tết
Họ hào hứng kéo hàng qua cánh đồng xanh
Những cậu bé áo đỏ chạy lon ton
Vài cụ già chống gậy bước đi lom khom
Cô gái yếm đỏ che miệng và mỉm cười lặng lẽ
Cậu em bé nép mình bên yếm mẹ
Hai người dân làng gánh lợn dẫn đầu
Con bò vàng vui vẻ theo sau
Câu 6: Bên cạnh những đặc điểm riêng biệt, những người đi chợ Tết có điểm gì giống nhau?
A. Mọi người đều cảm thấy vui vẻ
B. Mọi người đều cảm thấy lo lắng
C. Mọi người đều cảm thấy chán nản
D. Mọi người đều cảm thấy hồi hộp
Đáp án chính xác: A
Câu 7: Bài thơ mô tả một bức tranh rực rỡ về chợ Tết. Con hãy điền những từ miêu tả màu sắc còn thiếu để hoàn thiện bài thơ sau:
“Dải mây ___ nổi lên trên đỉnh núi
Sương ______ ôm ấp mái nhà tranh
Trên con đường viền ___ cạnh đồi_
Họ vui vẻ kéo hàng qua cánh đồng ____
Những cậu bé áo ___ chạy lon ton
Cô gái yếm ____ che miệng và mỉm cười lặng lẽ
Con bò _____ vui vẻ theo sau
Sương _____ nhỏ giọt đầu cành như giọt sữa
Tia nắng____ nhấp nháy trên cánh đồng lúa
Núi khoác lên mình lớp áo the _____ uốn lượn
Đồi thoa _____ ẩn hiện dưới ánh bình minh.
Đáp án: trắng đỏ, hồng lam, trắng, xanh, biếc, đỏ, thắm, vàng, trắng, tía, xanh, son
Câu 8: Người dân các ấp đi chợ Tết trong khung cảnh đẹp như thế nào?
A. Một bức tranh mùa xuân tươi sáng, đầy sức sống.
B. Bức tranh chợ Tết miền Trung du mang đậm sắc màu và sống động, phản ánh cuộc sống vui tươi, hạnh phúc của người dân quê.
C. Bức tranh chợ Tết miền Tây sông nước rộn ràng cho thấy sự ấm no, hạnh phúc của cư dân nơi đây.
D. Bức tranh hoang sơ, đầy màu sắc của vùng núi vắng vẻ, nơi ít người qua lại.
Đáp án đúng: B.
Câu 9: Mỗi người đến chợ Tết với dáng vẻ như thế nào? Kết nối hai cột với nhau:
1. Mặt trời lên | a. Nhảy nhót ngoài ruộng lúa |
2. Núi cũng làm duyên | b. làm ửng hồng những dải mây trắng và làn sương sớm |
3. Những giọt sương đầu cành | c. như được thoa son, phơi mình dưới ánh bình minh |
4. Những tia năng | d. uốn mình trong chiếc áo the xanh |
5. Những quả đồi | e. như những giọt sữa thỉnh thoảng rỏ xuống |
Đáp án: 1 – b; 2 – d; 3 – e; 4 – a; 5 – c
Câu 10: Kết nối các cột tương ứng:
1. Những thằng cu | a. gánh lợn chạy đi đầu |
2. Vài cụ già | b, che môi lặng lẽ cười |
3. Cô yếm thắm | c. áp đỏ chạy lon xon |
4. Em bé | d. chống gậy bước lom khom |
5. Hai người trong thôn | e. nép đầu bên yếm mẹ |
Đáp án chính xác: 1 – c, 2 – d, 3 – b, 4 – e, 5 – a
3. Soạn bài Tập đọc cho lớp 4: Chợ Tết
Câu 1. (trang 39 sách giáo khoa Tiếng Việt 4): Người dân các ấp đến chợ Tết trong khung cảnh như thế nào?
Trả lời:
- Người dân các ấp đến chợ Tết trong khung cảnh thiên nhiên tuyệt vời.
- Ánh mặt trời chiếu sáng dần làm hồng những đám mây trắng và làn sương sớm.
- Những dãy núi xanh mướt và các đồi núi lấp lánh dưới ánh sáng buổi bình minh. Những tia nắng lung linh trên cánh đồng lúa.
- Đây là cảnh bình minh tươi đẹp ở vùng trung du.
Câu 2. (trang 39 sách giáo khoa Tiếng Việt 4): Mỗi người đến chợ Tết với những dáng vẻ đặc trưng như thế nào?
Trả lời:
Mỗi người đến chợ Tết đều mang dáng vẻ riêng biệt:
Những cậu bé áo đỏ thì chạy nhảy khắp nơi, các cụ già chống gậy bước chậm rãi, cô gái mặc yếm đỏ thì mỉm cười dịu dàng, các em nhỏ nép vào yếm mẹ, đôi gánh lợn dẫn đầu, và con bò vàng đáng yêu chạy theo sau.
Những miêu tả này tạo nên một bức tranh sống động của chợ Tết.
Câu 3. (trang 39 sách giáo khoa Tiếng Việt 4): Bên cạnh những dáng vẻ riêng biệt, điểm chung của những người đi chợ Tết là gì?
Trả lời:
Điểm chung của tất cả những người đi chợ Tết là họ đều vui vẻ, hòa mình vào không khí rộn ràng và sôi động của chợ.
Câu 4. (trang 39 sách giáo khoa Tiếng Việt 4): Bài thơ vẽ nên một bức tranh đầy màu sắc về chợ Tết. Em hãy tìm những từ ngữ đã tạo nên sắc thái của bức tranh đó.
Trả lời:
Những từ tạo sắc thái cho bức tranh gồm: mây trắng chuyển dần sang đỏ, sương hồng và viền trắng, đồi xanh, cỏ biếc, màu đỏ, yếm thắm, bò vàng, sương trắng, tia nắng tím, áo the xanh, đồi thoa son.
Nội dung: Bài thơ khắc họa một bức tranh chợ Tết ở miền trung du thật đẹp và rực rỡ, thể hiện cuộc sống ấm no, hạnh phúc của người dân vùng đồi núi.
Câu 5. Hãy học thuộc bài thơ.