1. Tác giả và tác phẩm 'Những cánh buồm'
1.1. Tác giả
Hoàng Trung Thông (1925-1993) đến từ vùng đất Nghệ An nổi tiếng, được biết đến là một trong những nhà thơ quan trọng của nền thơ cách mạng Việt Nam. Các tác phẩm của ông không chỉ đơn thuần là thơ mà còn mang ý nghĩa sâu sắc, đánh thức tinh thần và cảm xúc của người đọc.
Thơ của Hoàng Trung Thông không chỉ là những bản tình ca đầy cảm xúc mà còn là bản giao hưởng của những khát vọng về một thế giới tươi đẹp hơn. Các tác phẩm của ông thường phản ánh tình yêu thương và lòng nhân ái sâu sắc đối với nhân loại, khuyến khích mọi người phấn đấu vì những mục tiêu cao cả và tiến bộ.
Tác phẩm thơ của Hoàng Trung Thông đã và đang để lại dấu ấn sâu đậm trong cuộc sống của nhiều thế hệ. Những giá trị và tri thức mà ông truyền tải qua thơ giúp con người sống ý nghĩa hơn, tâm hồn trong sáng hơn, và hiểu biết hơn về tình yêu và cuộc sống. Tác phẩm của ông không chỉ là di sản quý báu của văn học Việt Nam mà còn là nguồn cảm hứng bền bỉ cho những ai yêu nghệ thuật và nhân văn.
Một số tác phẩm nổi bật của Hoàng Trung Thông bao gồm các tập thơ như 'Quê hương chiến đấu,' 'Đường chúng ta đi,' 'Những cánh buồm,' 'Đầu sóng,' cùng với các tiểu luận phê bình như 'Chặng đường mới của văn học chúng ta,' 'Cuộc sống thơ và thơ cuộc sống,' và 'Những người thân, những người bạn'…
1.2. Tổng quan về tác phẩm
- Thể loại: Thơ tự do
- Nguồn gốc và bối cảnh sáng tác: Xuất bản năm 1964
- Phương thức biểu đạt: Biểu cảm
- Tóm tắt:
Sau cơn mưa đêm dai dẳng, ánh mặt trời ló dạng, làm cho biển xanh trở nên trong trẻo hơn và cát vàng lấp lánh dưới ánh sáng của buổi sáng hồng, hai cha con nắm tay nhau đi dạo trên bãi biển. Bóng của họ trải dài trên cát, người cha với hình dáng cao lớn và gầy gò, bóng đổ dài rộng, còn bóng cậu con trai thì tròn trịa và vững chãi.
Những tia sáng sớm lấp lánh trên biển rộng mênh mông, nhưng cậu bé lại thắc mắc rằng tại sao khi nhìn ra xa, chỉ thấy biển và trời mà không thấy nhà cửa, cây cối, hay người. Người cha trả lời với sự thấu hiểu, khuyến khích cậu bé tiếp tục hành trình theo cánh buồm, vì chỉ khi đi xa, họ mới thấy được cây cối, ngôi nhà và mọi người. Tuy nhiên, ông cũng thành thật rằng mình chưa bao giờ đến nơi đó.
Câu hỏi đầy tò mò của cậu bé phản ánh khát vọng khám phá thế giới, biển cả và cuộc sống, và giấc mơ của cậu làm người cha nhớ lại những ước mơ và khát khao của mình thuở trẻ, khi cuộc đời còn tràn đầy sức sống và hy vọng.
Bài thơ được chia thành ba phần rõ rệt:
- Phần 1: Miêu tả cảnh hai cha con dạo bước trên bãi biển, bắt đầu từ phần mở đầu cho đến từ 'chắc nịch.' Ở đoạn này, tác giả khắc họa hình ảnh hai cha con tận hưởng giây phút thanh bình trên bãi biển sau cơn mưa đêm.
- Phần 2: Từ 'để con đi…' đến kết thúc, là cuộc trò chuyện giữa hai cha con. Trong phần này, cậu con trai thắc mắc về việc chỉ thấy biển và trời xa mà không thấy nhà, cây cối hay người. Người cha giải thích và khuyên con tiếp tục hành trình.
- Phần 3: Đoạn còn lại của bài thơ tập trung vào ý nghĩa của những ước mơ của con. Ở phần này, tác giả thể hiện sự liên kết giữa ước mơ của cha và con, nhấn mạnh khát vọng của cậu bé và sự hồi tưởng về những ước mơ và khát khao của cha thuở xưa.
Bài thơ khám phá ước mơ của cha và con, mang đến những cảm xúc và ý nghĩa sâu lắng. Với hình ảnh biển cả và cánh buồm, tác phẩm thể hiện khát vọng con người trong việc tìm hiểu và khám phá thế giới. Tác giả muốn làm nổi bật sự kết nối giữa các thế hệ qua việc truyền đạt những ước mơ và khát vọng từ thế hệ này sang thế hệ khác.
Tính nghệ thuật của bài thơ thể hiện qua việc sử dụng thể thơ tự do cùng các biện pháp tu từ như ẩn dụ và điệp ngữ, tạo nên sự sống động và lôi cuốn trong việc miêu tả và truyền tải ý nghĩa.
2. Soạn bài tập đọc 'Những cánh buồm' - Tiếng Việt lớp 5
Câu 1 (trang 141 trong sách giáo khoa Tiếng Việt lớp 5 tập 2) yêu cầu bạn tưởng tượng và miêu tả cảnh hai cha con dạo chơi trên bãi biển dựa trên hình ảnh trong bài thơ. Dưới đây là câu trả lời chi tiết:
Sau một đêm mưa nhẹ, bãi biển trở nên sáng bóng và trong vắt. Ánh mặt trời buổi sáng xuất hiện, tô điểm bầu trời bằng sắc hồng rực rỡ, tạo nên một cảnh quan thiên nhiên đẹp và yên bình. Trên bãi cát mịn màng, hai cha con dạo bước bên nhau, hòa mình vào khung cảnh thơ mộng.
Người cha hiện lên cao lớn và gầy gò, bóng của ông trải dài trên cát theo ánh nắng buổi sáng. Đôi vai của cha nặng nề, biểu thị sự trưởng thành và trách nhiệm bảo vệ. Ngược lại, cậu con trai nhỏ nhắn với bóng dáng tròn trịa và vững chắc, thể hiện sự tinh nghịch và niềm vui tràn đầy. Hình ảnh hai cha con nắm tay nhau tạo nên một bức tranh ấm áp, biểu thị sự gắn bó giữa hai thế hệ.
Trên bãi biển, họ không chỉ đang tận hưởng vẻ đẹp của thiên nhiên mà còn thể hiện tình cảm gia đình và sự thân thiết quý giá. Cảnh tượng này phản ánh tình yêu và sự đoàn kết giữa cha và con, cũng như niềm vui khi được sống và sẻ chia cùng nhau.
Câu 2 (trang 141 sách giáo khoa Tiếng Việt lớp 5 tập 2): Kể lại cuộc trò chuyện giữa hai cha con.
Trả lời:
Khi đi dạo trên bãi biển, cậu bé lắc tay cha và hỏi: 'Tại sao ở xa chỉ thấy biển và trời, không thấy nhà, cây cối hay người?' Người cha mỉm cười và đáp: 'Đi theo cánh buồm kia, chúng ta sẽ thấy cây cối, nhà cửa và người. Nhưng cha cũng chưa từng đến nơi đó.' Nhìn về phía chân trời với sự trầm tư, người cha cảm thấy xúc động. Cậu bé lại nhấn mạnh về cánh buồm trắng và nói: 'Cha hãy cho con những cánh buồm trắng đó nhé, để con có thể đi...' Lời kêu gọi chân thành của cậu con làm người cha cảm động và suy nghĩ sâu xa. Đây là sự đáp trả từ cha cho ước mơ của con, và cũng là ký ức về những khát vọng của chính cha khi còn trẻ, đứng trước biển với lòng khao khát khám phá.
Câu 3 (trang 141 sách giáo khoa Tiếng Việt lớp 5 tập 2): Các câu hỏi của cậu bé cho thấy cậu có những ước mơ gì?
Trả lời:
Những câu hỏi hồn nhiên của cậu bé bộc lộ sự khao khát mãnh liệt trong việc tìm hiểu và khám phá mọi điều xung quanh.
Câu 4 (trang 141 sách giáo khoa Tiếng Việt lớp 5 tập 2): Ước mơ của cậu bé khiến cha nhớ đến điều gì?
Trả lời:
Ước mơ của cậu bé khiến người cha hồi tưởng về những mơ ước của chính mình thuở còn thơ.
Câu 5 (trang 141 sách giáo khoa Tiếng Việt lớp 5 tập 2): Hãy học thuộc lòng bài thơ.
Trả lời:
- Chú ý học thuộc các từ ngữ khó như 'rả rích,' 'trầm ngâm,'...
- Diễn đạt giọng của người cha với sự sâu lắng và trầm tư, trong khi giọng của cậu bé phải thể hiện sự hồn nhiên và ham muốn khám phá.
3. Lợi ích của việc chuẩn bị bài trước khi đến lớp
Việc chuẩn bị bài trước mang lại nhiều lợi ích quan trọng, giúp bạn nắm bắt kiến thức một cách hiệu quả hơn.
Khi bạn chủ động chuẩn bị bài học trước, bạn sẽ làm quen với nội dung sớm hơn. Điều này giúp bạn có cái nhìn tổng quan về bài học sắp tới và tạo ra nền tảng kiến thức vững chắc. Khi giáo viên giảng bài, bạn sẽ dễ dàng tiếp thu thông tin mới mà không phải làm quen từ đầu.
Chuẩn bị bài trước cũng tăng cường sự tự tin của bạn trong các buổi học. Bạn sẽ có khả năng nắm vững kiến thức và tham gia thảo luận hoặc đặt câu hỏi một cách chủ động. Điều này không chỉ giúp bạn hiểu bài sâu hơn mà còn để lại ấn tượng tốt với giáo viên.
Hơn nữa, việc soạn bài trước còn hỗ trợ hiệu quả làm việc nhóm. Trong các môn học yêu cầu sự hợp tác, bạn có thể chia sẻ kiến thức và ý kiến của mình dựa trên sự chuẩn bị trước. Điều này giúp làm việc nhóm suôn sẻ hơn và giảm thiểu khả năng mắc lỗi.
Cuối cùng, việc chuẩn bị bài trước giúp bạn nắm vững bài học hơn. Bạn có thể tập trung vào những phần phức tạp và giải quyết các vấn đề trước khi đến lớp. Khi có thắc mắc, bạn có thể đặt câu hỏi và nhận được sự hỗ trợ từ giáo viên, từ đó cải thiện sự hiểu biết của mình một cách tối ưu.
Đây là toàn bộ nội dung bài viết của Mytour về việc chuẩn bị bài tập đọc 'Những cánh buồm' lớp 5. Cảm ơn quý độc giả đã theo dõi và quan tâm!