Mytour giới thiệu bài Soạn văn 6: Thách thức đầu tiên: Mỗi ngày một cuốn sách, từ sách Kết nối tri thức về cuộc sống.
Hi vọng tài liệu này sẽ hỗ trợ các bạn học sinh lớp 6 chuẩn bị bài một cách nhanh chóng và đầy đủ. Mời tham khảo chi tiết bên dưới.
Kiến thức về Ngữ Văn
- Văn bản nghị luận văn học là một loại văn bản nghị luận, tập trung vào các vấn đề văn học như tác giả, tác phẩm, thể loại… Nghị luận văn học sử dụng lý lẽ và bằng chứng để làm sáng tỏ các vấn đề văn học đã được đề cập.
- Lí do trong nghị luận văn học là những phân tích cụ thể của người viết về tác giả, tác phẩm, thể loại… Các bằng chứng thường được lấy từ các tác phẩm văn học.
Thử thách: Mỗi ngày đọc một cuốn sách
1. Trước khi bắt đầu đọc
Câu 1. Thiết kế một góc đọc sách nhỏ tại lớp học. Hãy mang một vài cuốn sách bạn muốn đọc cùng lớp.
Học sinh sẽ tự thiết kế góc đọc tại lớp học.
Câu 2. Chia sẻ những điều thú vị nhất mà bạn cảm nhận từ cuốn sách vừa đọc.
Cuốn sách mới đọc: Tôi là Bê-tô (Nguyễn Nhật Ánh). Truyện đã mở ra một cái nhìn mới về thế giới của động vật và mối quan hệ giữa con người và động vật.
Câu 3. Đề cập tới một cuốn sách bạn nghĩ là cần đọc trong tuần này và thuyết phục bạn bè cùng đọc.
Một chơi xổ số xuất gồm: Tôi là Bê-tô (Nguyễn Nhật Ánh), Hạt giống tâm hồn, Tiếng gọi nơi hoang dã (Jack London)...
2. Cùng đọc và trải nghiệm
Phần 1: Cùng nhau đọc sách hay
Câu 1. Chọn hai chủ đề sau để hướng đến việc đọc sách: Tôi và bạn, Gõ cửa trái tim, Yêu thương và chia sẻ, Quê hương yêu dấu, Những nẻo đường xứ sở, Chuyện kể về những người anh hùng, Thế giới cổ tích, Sự khác biệt và gần gũi, Trái Đất - ngôi nhà chung.
Gợi ý: Thế giới cổ tích, Yêu thương và chia sẻ.
Câu 2. Với mỗi chủ đề đã chọn, tìm một cuốn sách có nội dung liên quan, cùng đọc và viết lời giới thiệu ngắn về cuốn sách đó bằng thẻ ghi chú (hoặc tờ rơi tự thiết kế), với các yêu cầu sau:
a. Đề cập tên sách, tên tác giả, nhà xuất bản, năm xuất bản hoặc tái bản;
b. Trình bày tóm tắt nội dung: đề tài, chủ đề, cấu trúc, nhân vật, sự kiện, chi tiết;
c. Liệt kê những câu văn, đoạn văn yêu thích được trích dẫn từ cuốn sách hoặc những lời nhận xét về cuốn sách.
d. Tự thiết kế một sản phẩm minh hoạ cho cuốn sách: hình vẽ, sơ đồ...
Gợi ý:
* Thế giới cổ tích:
a. Tên sách: Tấm Cám, NXB Trẻ.
b. Tóm tắt nội dung: Tấm và Cám là hai chị em ruột cùng cha khác mẹ. Tấm hiền lành, xinh đẹp và chăm chỉ. Cha mẹ mất sớm, Tấm phải sống cùng dì ghẻ và Cám. Dì ghẻ luôn hãm hại Tấm. Một ngày nọ, dì ghẻ cho hai chị em một giỏ và nói rằng người nào bắt được giỏ sẽ nhận được một cái yếm đỏ. Tấm làm việc chăm chỉ để kiếm yếm đỏ. Cám lười biếng và luôn gây khó dễ cho Tấm. Cám lừa Tấm bằng cách nói rằng Tấm đầu lấm và sợ sâu. Tấm nghe theo và mất cá bống của mình. Bụt xuất hiện và giúp Tấm tìm thấy cá bống. Sau đó, Tấm bị lừa đi chăn trâu và mất cá bống. Bụt lại xuất hiện và giúp Tấm lấy xương của cá để biến thành quần áo đẹp để đi dự hội. Tấm gặp vua, trở thành vợ vua và được cứu khỏi mẹ con Cám. Tấm qua đời nhưng sống lại thành các hiện vật và cuối cùng làm người và gặp lại vua.
c. Câu văn, đoạn văn được yêu thích: “Bống bống bang bang/Lên ăn cơm vàng cơm bạc nhà ta/Chớ ăn cơm hẩm cháo hoa nhà người”...
d. Học sinh tự thiết kế tranh vẽ, sơ đồ…
* Yêu thương và chia sẻ:
a. Tên sách: Gió lạnh đầu mùa; Tên tác giả: Thạch Lam; NXB Đời nay, 1937.
b. Nội dung chính: Sáng nay, khi Sơn thức dậy, anh cảm nhận được cái rét của mùa đông. Chị và mẹ Sơn ngồi quạt lò để pha nước chè. Mọi người đã mặc áo ấm. Sơn được mẹ cho một cái áo vệ sinh nâu sẫm với áo dạ khâu chỉ đỏ. Sau đó, hai chị em chạy ra chợ chơi với các bạn nhỏ. Chúng đều là những đứa trẻ nghèo không có áo ấm. Khi thấy Sơn với chiếc áo ấm, các bạn nhỏ khen ngợi. Hiên là một cô bé nghèo không có áo ấm. Sơn và chị quyết định lấy áo bông cũ để cho Hiên. Tuy nhiên, khi đến nhà Hiên, họ không thấy Hiên. Sau khi về nhà, họ biết được mẹ Hiên đang nói chuyện với mẹ Sơn. Mẹ Sơn cho mẹ Hiên mượn năm hào để may áo ấm cho Hiên.
c. Liệt kê những câu văn, đoạn văn yêu thích được trích dẫn từ cuốn sách hoặc những câu nhận định về cuốn sách: “Gió heo may sẽ làm cho họ buồn rầu lo sợ, vì mùa đông sắp tới, mùa đông giá lạnh và lầy lội phủ trên lưng họ cái màn lặng lẽ của sương mù. Và lòng tôi se lại khi nghĩ rằng chỉ một chút âu yếm, một chút tình thương, cũng đủ nâng đỡ an ủi những người cùng khốn ấy…”
(Trích Lời nói đầu Thạch Lam viết trong tập truyện ngắn “Gió đầu mùa”)
d. Học sinh tự thiết kế tranh vẽ, sơ đồ…
Phần 2: Sách ưa thích
Chọn một cuốn sách ưa thích, có thể là văn học hoặc khoa học, đọc và ghi lại những điều thu được vào nhật ký đọc sách theo các gợi ý sau:
a. Tiêu đề: Vì sao cuốn sách có tiêu đề như vậy?
b. Phần mở đầu: Phần mở đầu của cuốn sách có điều gì đáng chú ý? Tại sao?
c. Thế giới qua sách: Bạn đã gặp những nhân vật và đến những nơi nào qua trang sách đã đọc?
d. Bài học từ trang sách: Những điều gì còn vang vọng trong lòng em sau khi đọc? Tại sao em thích cuốn sách này?
Gợi ý:
a. Cuốn sách có tiêu đề: Tôi là Bê-tô (Nguyễn Nhật Ánh). Đây là tên của nhân vật chính trong câu chuyện.
b. Phần đầu cuốn sách đã giới thiệu về nhân vật chính là một chú chó tên là Bê-tô, từ đó làm nảy sinh sự tò mò của người đọc về những tình huống tiếp theo.
c. Qua trang sách, người đọc đã gặp được gia đình chủ của Bê-tô gồm Ni, bố, mẹ. Ngoài ra còn có những người bạn của Bê-tô như Lai-ca, Bi-nô…
d.
- Sau khi đọc xong câu chuyện, người đọc sẽ nhớ đến tình bạn của Bê-tô với Lai-ca hoặc Bi-nô.
- Lý do yêu thích cuốn sách: Một câu chuyện hài hước, thú vị dưới góc nhìn của một chú chó. Truyện cũng chứa đựng nhiều bài học nhân văn sâu sắc.
Phần 3: Gặp gỡ tác giả
Câu 1. Vì sao nhà thơ Lò Ngân Sủn được tác giả bài viết gọi là “người con của núi”?
- Ông sinh ra và lớn lên ở Bản Qua, huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai. Từ nhỏ ông đã đắm mình trong không khí của cỏ cây, hoa lá núi rừng biên cương, đã biết thả hồn cùng vẻ đẹp thanh thoát, hùng vĩ của dốc dựng, thác đổ, suối tuôn… nơi “tận cùng bờ cõi”.
- Các tác phẩm của ông tập trung chủ yếu viết về núi rừng, quê hương với tình yêu tha thiết, sâu nặng.
Câu 2. Điều gì đã nuôi dưỡng và bồi đắp nên vẻ đẹp thơ mộng và mãnh liệt ấy trong ông?
Vậy tác phẩm của ông đã được bàn luận về điều gì chính trong bài?
Câu 3. Những câu thơ được dẫn có vai trò gì trong bài viết?
Những câu thơ được dẫn đóng vai trò làm chứng cho nội dung của bài viết.
Câu hỏi 4: Mối quan hệ giữa câu kết thúc với các câu mở đầu là gì?
Câu kết của bài viết là lời giải thích cho các câu khởi đầu.
Phần 4: Sách làm phiêu lưu
Câu hỏi 1: Xem phim chuyển thể từ sách có nội dung liên quan đến các chủ đề đã học.
Phim: Hoàng tử bé, Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh…
Câu 2: Thảo luận và so sánh để nhận thấy những điểm tương đồng và khác biệt giữa nội dung và hình thức của phim và sách (hoặc tác phẩm đã đọc).
- Điểm tương đồng: Cốt truyện
- Điểm khác biệt:
- Sách: Thể hiện thông qua ngôn ngữ viết, cảm nhận các nhân vật, hình ảnh, âm thanh, hành động... bằng cách tưởng tượng.
Phim: Thể hiện thông qua ngôn ngữ nói, cảm nhận nhân vật, hình ảnh, âm thanh, hành động... trực tiếp.
Học sinh tự sáng tạo theo năng lực của mình.