Buzz
Bài văn Thần Trụ Trời là một lời giải thú vị về nguồn gốc của vũ trụ, đặc biệt và độc đáo. Hôm nay, Mytour muốn chia sẻ bài Soạn văn 10: Thần Trụ Trời, trong sách Cánh diều, tập 1.
Tài liệu hữu ích dành cho các bạn học sinh lớp 10, mời bạn đọc tham khảo nội dung chi tiết được đăng tải dưới đây.
Soạn bài Thần Trụ Trời - Mẫu 1
1. Chuẩn bị
- Thần thoại là thể loại truyền thống xuất hiện sớm nhất trong lịch sử truyện kể dân gian của các dân tộc. Đó là những câu chuyện mơ hồ, tưởng tượng về các vị thần, nhân vật sáng tạo ra thế giới… phản ánh cách nhìn của con người nguyên thủy về tự nhiên và xã hội.
- Một số truyền thuyết nổi tiếng của Việt Nam như: Thần Mặt Trời, Thần Lúa, Nàng Bân…
2. Đọc hiểu
Câu 1. Chú ý vào hoàn cảnh khi thần xuất hiện.
Hoàn cảnh: Trước khi có vũ trụ, trước khi có mọi thứ và con người; Trái đất chỉ là một mớ hỗn độn, tối tăm và lạnh lẽo.
Câu 2. Thần đã làm điều gì?
- Thần dùng đầu để nâng cao bề mặt của trời; đào đất, lấy đá; xây dựng thành một cột cao và lớn để giữ trời.
- Thần một mình cầy cục đất, xây cột đá cao đến chót cao, đẩy trời lên không ngừng. Từ đó, trời và đất được tách ra thành hai.
- Khi trời đã cao và khô cạn, thần phá cột, ném đất đá lung tung khắp nơi. Mỗi viên đá văng đi tạo thành một ngọn núi hay một hòn đảo, đất bắn tung tóe khắp nơi tạo ra cồn đồi, cao nguyên. Khu vực thần đào đất để xây cột trở thành biển cả.
Câu 3. Mục đích giải thích của người kể thể hiện ở những chi tiết nào?
Mục đích giải thích của người kể thể hiện qua các chi tiết: Khi trời đã cao và khô cạn, thần phá cột, ném đất đá lung tung khắp nơi. Mỗi viên đá văng đi tạo thành một ngọn núi hay một hòn đảo, đất bắn tung tóe khắp nơi tạo ra cồn đồi, cao nguyên. Khu vực thần đào đất để xây cột trở thành biển cả.
=> Giải thích về sự hình thành của các hiện tượng tự nhiên.
3. Trả lời câu hỏi
Câu 1. Đề cập đến các sự kiện chính của câu chuyện? Sự kiện nào liên quan đến ý nghĩa của Thần Trụ Trời?
- Các sự kiện:
- Thần đẩy trời lên bằng cách ngẩng đầu, đào đất, đập đá, xây cột to để chống trời.
- Thần một mình cày cục đất, xây cột đá cao chót vót, đẩy trời lên mãi. Từ đó, trời đất được phân chia thành hai.
- Khi bầu trời cao và đã khô, thần đập tan cột, ném đất đá lung tung khắp nơi. Mỗi viên đá rơi xuống tạo thành núi hay hòn đảo, đất bắn tung tóe tạo ra cồn đồi, cao nguyên. Khu vực thần đào đất để xây cột trở thành biển cả.
- Sự kiện nào liên quan đến ý nghĩa của Thần Trụ Trời: Thần đập tan cột, ném đất đá lung tung khắp nơi.
Câu 2. Phân tích sự sáng tạo đa dạng của nhân dân thể hiện qua một số chi tiết mơ mộng, kỳ ảo trong văn bản này.
Một số chi tiết mơ mộng, phi thực như:
- Thần to lớn không thể đo lường, mỗi bước đi của thần cứ như từ đỉnh núi này sang đỉnh núi khác.
- Người thần dùng đầu đeo trời lên, đào đất, đập đá; xây dựng cột lớn để giữ trời.
- Mỗi viên đá văng đi tạo ra một ngọn núi hoặc một hòn đảo, đất trải rộng tạo thành những cồn đồi, cao nguyên.
- Thần tạo sông, tạo biển...
Câu 3. Truyện Thần Trụ Trời mô tả các hiện tượng gì? Cách diễn giải đó có điểm gì tương đồng và khác biệt so với các truyện khác như Thánh Gióng, Sự tích Hồ Gươm,... ở lớp 6?
- Truyện Thần Trụ Trời giải thích nguồn gốc của trời và đất, cũng như các hiện tượng tự nhiên như núi, biển, sao…
- Cách diễn giải có điểm tương đồng và khác biệt so với các truyện khác như Thánh Gióng, Sự tích Hồ Gươm ở lớp 6:
- Giống: Cả hai đều sử dụng các chi tiết mơ mộng.
- Khác: Trong thần thoại, chủ yếu giải thích về các hiện tượng tự nhiên, quá trình hình thành thế giới; Trong truyền thuyết (Thánh Gióng, Sự tích Hồ Gươm) sẽ giải thích về phong tục tập quán, kể về nhân vật hoặc sự kiện lịch sử.
Câu 4. Hãy vẽ hoặc mô tả bằng lời về hình ảnh thần Trụ trời theo tưởng tượng của bạn.
Thần Trụ Trời có hình dáng cao lớn. Cơ bắp của chân tay rất mạnh mẽ. Gương mặt mạnh mẽ với đôi mắt sáng chói.
Câu 5. Trong phần kết, truyện đề cập đến bảy ông thần liên quan đến giải thích nguồn gốc các hiện tượng tự nhiên. Theo tưởng tượng của bạn, còn có ông thần nào khác không? Tên ông thần đó là gì?
Theo tưởng tượng, còn có các ông thần như: Thần Gió, Thần Mưa, Thần Sấm, Thần Sét…
Soạn bài Thần Trụ Trời - Mẫu 2
1. Đặc điểm về tác phẩm
a. Loại hình
- Thần thoại là dạng văn học ra đời sớm nhất trong lịch sử truyện kể dân gian của các dân tộc. Đó là những câu chuyện có nội dung mơ hồ, tưởng tượng về các vị thần, nhân vật sáng tạo ra thế giới... phản ánh cách nhìn thấy, diễn giải của con người nguyên thuỷ về các hiện tượng tự nhiên và xã hội.
- Không gian trong thần thoại là không gian của vũ trụ nguyên sơ, có thể chia thành ba cõi: cõi trời, cõi đất và cõi nước. Thời gian trong thần thoại là quá khứ không xác định.
- Nhân vật thần trong thần thoại có hình dáng và hành động phi thường, có khả năng biến hóa không lường trước.
b. Tóm lược
Thuở đó, không gian vũ trụ vẫn chưa tồn tại, chưa có vật thể và con người. Bầu trời chỉ là một khối hỗn độn, tối tăm và lạnh lẽo. Lúc ấy, một vị thần to lớn đã hiện ra. Thần đứng dậy một lần; dùng đầu để đeo trời lên; tay đào đất, đá; xây dựng một cột vừa cao, vừa to để giữ trời. Thần cố gắng đắp cục đất, cột đá càng cao chót vót, càng đẩy trời lên. Từ đó, bầu trời bị chia thành hai phần. Khi bầu trời cao và đã khô, thần phá hủy cột. Thần ném đá và đất lung tung khắp nơi. Mỗi hòn đá bay đi tạo thành một ngọn núi hoặc một hòn đảo. Đất phơi bày khắp nơi tạo thành những cồn đồi, cao nguyên. Vùng đất mà thần đã đào và đắp cột biến thành biển rộng lớn. Cột kia không còn tồn tại. Sau này, những người dân ở dưới vẫn gọi núi Thạch Môn - ngày nay nằm trong khu vực Sơn Tây - là dấu vết của cột. Họ gọi nó là Cột chống. Sau thần Trụ trời, còn có một số thần khác được phân công hoặc lên trời hoặc xuống đất để tiếp tục công việc tạo dựng thế giới: thần làm sáng, thần đào sông, thần tạo biển, thần nghiền cát…
2. Đọc - hiểu văn bản
- Khung cảnh không gian, thời gian:
- Không gian: Tại thời điểm đó, vũ trụ vẫn chưa hình thành, không có vật chất hay loài người; bầu trời và đất đều là một khối hỗn độn, tối tăm và lạnh lẽo.
- Thời gian: Không rõ ràng.
- Nhân vật: Một ông thần với thân hình vô cùng to lớn, không thể đếm được, bước đi một cách uy nghiệm, từ một ngọn núi này sang ngọn núi khác. Thần hiện diện trong cảnh vật mờ ảo, hỗn loạn đó mà không ai biết từ khi nào…
- Hành động:
- Thần đứng lên, nâng đầu để đội bầu trời lên, đào đất, đập đá, xây dựng một cột vừa cao, vừa to để đỡ trời.
- Với sự nỗ lực không ngừng, thần đào và xây dựng, không mất bao lâu, cột trở nên cao hơn, cao hơn và đẩy bầu trời lên phía mây xanh mịt mù. Từ đó, trời đất mới được chia ra.
- Khi bầu trời trở nên cao và khô cạn, thần phá hủy cột, ném đất và đá khắp nơi. Mỗi viên đá phóng đi tạo ra một ngọn núi hoặc một hòn đảo; đất tung tóe tạo thành những đống đất, gò cao. Vùng mà thần đào và xây cột biến thành biển rộng lớn.
- Cột kia đã không còn tồn tại. Sau này, dân tộc dưới trời vẫn gọi núi Thạch Môn - nay là phần của Sơn Tây - là dấu vết của cột. Họ gọi nó là Cột chống trời, núi Không Lộ hay núi Khổng Lồ…
- Sau thần Trụ trời, còn có một số thần khác được phân công để hoặc lên trời hoặc xuống đất, tiếp tục công việc tạo dựng thế giới: thần tạo sáng, thần đào sông, thần gõ biển, thần nghiền cát…
=> Giải thích sự hình thành của các hiện tượng tự nhiên: bầu trời, đất đai, núi non, biển cả…
