Buzz
Trong môn Ngữ văn lớp 6, học sinh sẽ khám phá truyền thuyết về Thánh Gióng.
Hôm nay, Mytour Soạn văn 6: Thánh Gióng, từ bộ sách Cánh Diều, tập 1. Mời bạn đọc tham khảo để chuẩn bị bài tốt hơn. Nội dung chi tiết sẽ được cung cấp dưới đây.
Soạn bài Thánh Gióng - Mẫu 1
1. Chuẩn bị
- Truyện diễn ra trong thời kỳ Hùng Vương thứ sáu, với nội dung về cuộc chiến Thánh Gióng chống giặc Ân. Nhân vật chính là Thánh Gióng.
- Truyện phản ánh sự xâm lược của giặc Ân vào lãnh thổ Việt Nam.
- Truyện ca ngợi chiến công chống giặc ngoại xâm của dân tộc Việt Nam, thể hiện tinh thần yêu nước.
2. Đọc hiểu
Câu 1. Chú bé nói gì lúc đầu?
Mời sứ giả vào đây
Câu 2. Ai đã giúp đỡ nuôi chú bé?
Ngoài cha mẹ, bà con trong làng cũng đã giúp đỡ nuôi chú bé bằng cách góp gạo.
Câu 3. Nhấn mạnh các chi tiết làm nổi bật phẩm chất của nhân vật.
- Sứ giả vào, đứa bé nói: “Ông về tâu với vua sắm cho ta một con ngựa sắt, một cái roi sắt và một tấm áo giáp sắt, ta sẽ phá tan lũ giặc này”.
- Một tráng sĩ mình cao hơn trượng, oai phong lẫm liệt.
- Tráng sĩ thúc ngựa phi thẳng đến nơi có giặc, đón đầu chúng, đánh giết hết lớp này đến lớp khác, giặc chết như ngả rạ.
- Bỗng roi sắt gãy. Tráng sĩ bè nhổ những cụm tre cạnh đường quật vào giặc.
- Đánh giặc xong cưỡi ngựa bay lên trời.
Câu 4. Điểm kết thúc truyện ở phần 4 đáng chú ý như thế nào?
- “Vua nhớ công ơn phong Thánh Gióng là Phù Đổng Thiên Vương và lập đền thờ ngay ở quê nhà, mở hội làng Gióng”: ca ngợi, tôn vinh công lao của anh hùng.
- “Bụi tre đằng ngà do ngựa phun lửa cháy, vết chân ngựa để lại thành những ao hồ, lửa thiêu cháy một làng nên gọi đó là làng Cháy”: giải thích nguồn gốc, phong tục theo quan niệm của dân gian.
3. Trả lời câu hỏi
Câu 1. Hãy liệt kê một số sự kiện chính của truyện Thánh Gióng
- Bà lão ra đồng, thấy vết chân to, sau khi ướm về nhà thì mang thai và sinh ra một cậu bé.
- Giặc Ân xâm lược, vua sai sứ giả tìm người giỏi để cứu nước, cậu bé khi nghe tiếng rao thì bảo mẹ mời sứ giả vào.
- Thánh Gióng yêu cầu ngựa sắt, roi sắt, áo giáp sắt để đánh đuổi giặc.
- Bà con làng xóm góp gạo nuôi lớn, giúp Gióng trở thành tráng sĩ.
- Sau khi đánh giặc xong, Gióng cởi áo giáp sắt bỏ lại và bay về trời.
Câu 2. Trong truyện, Thánh Gióng thể hiện những phẩm chất gì? Tên Thánh Gióng khiến bạn nghĩ đến điều gì về thái độ của người kể với nhân vật?
- Những phẩm chất của Thánh Gióng:
- Dũng cảm và kiên cường đối diện với kẻ thù xâm lược.
- Tinh thần yêu nước sâu sắc, không đòi hỏi sự vinh quang.
- Thái độ của người kể với Gióng:
- Gióng là biểu tượng của anh hùng dân tộc, có trách nhiệm cứu nước cứu dân.
- Sức mạnh của Gióng là biểu tượng cho sức mạnh đoàn kết của dân tộc Việt.
- Thể hiện niềm tin vào một anh hùng phi thường bảo vệ đất nước.
Câu 3. Các chi tiết trong truyện liên quan đến lịch sử
- Thời kỳ Hùng Vương thứ sáu, giặc Ân xâm lược nước ta.
- Nhân dân Việt Nam đoàn kết chống giặc, giành lại độc lập với sức mạnh của toàn dân và tinh thần đoàn kết.
Câu 4. Tìm những chi tiết hoang đường, kì ảo trong truyện Thánh Gióng. Ý nghĩa của những chi tiết đó trong việc thể hiện nội dung?
- Những chi tiết hoang đường, kì ảo trong truyện:
- Bà lão ra đồng, thấy vết chân to liền ướm thử, về nhà mang thai.
- Mang thai mười hai tháng.
- Đứa trẻ lên ba không biết nói biết cười, ngồi đâu đặt đấy.
- Cậu bé nghe sứ giả rao thì cất tiếng nói đầu tiên.
- Lớn nhanh như thổi, cơm ăn mấy cũng không no, áo vừa mặc xong đã căng đứt chỉ.
- Biến thành tráng sĩ, mình cao hơn trượng.
- Ngựa sắt biết phun lửa.
- Nhổ bụi tre bên đường để giết giặc.
- Người và ngựa cùng bay lên trời.
- Ý nghĩa: Các chi tiết hoang đường thể hiện sự kỳ diệu, đồng thời mơ ước về một anh hùng phi thường có khả năng chiến thắng giặc ngoại xâm của dân tộc.
Câu 5. Truyện Thánh Gióng đã phản ánh hiện thực và ước mơ gì của cha ông ta?
- Hiện thực: tinh thần yêu nước, sự đoàn kết của nhân dân Việt Nam.
- Ước mơ: niềm tin của nhân dân luôn có một người anh hùng phi thường đứng ra bảo vệ đất nước nhân dân.
Câu 6. Tại sao Đại hội Thể dục Thể thao cho học sinh phổ thông Việt Nam được gọi là Hội khỏe Phù Đổng?
Vì:
- Đây là hội thi dành cho lứa tuổi thiếu niên - lứa tuổi của Thánh Gióng.
- Hội thi được tổ chức với mục đích rèn luyện sức khỏe cho học sinh, giúp họ có thể học tập và lao động hiệu quả, góp phần vào việc xây dựng và bảo vệ đất nước.
Soạn bài Thánh Gióng - Mẫu 2
1. Giới thiệu về thể loại
a. Truyền thuyết
Là một thể loại truyện dân gian, thường kể về các sự kiện, nhân vật lịch sử hoặc có liên quan đến lịch sử. Truyền thuyết thường thể hiện quan điểm, tình cảm của tác giả dân gian đối với nhân vật, sự kiện lịch sử. Đặc điểm của truyền thuyết thường được thể hiện qua cách xây dựng nhân vật, cốt truyện, và việc sử dụng yếu tố kỳ ảo trong lời kể.
b. Nhân vật
Đặc điểm của nhân vật truyền thuyết:
- Thường có những điểm khác biệt về lai lịch, phẩm chất, tài năng, sức mạnh…
- Thường liên quan đến sự kiện lịch sử và có công lớn đối với cộng đồng.
- Được cộng đồng truyền tụng, tôn thờ.
c. Cốt truyện
Đặc điểm của cốt truyện truyền thuyết:
- Thường tập trung vào công trạng, kỳ tích của nhân vật được cộng đồng truyền tụng, tôn thờ.
- Thường sử dụng yếu tố kì ảo để thể hiện tài năng, sức mạnh phi thường của nhân vật.
- Kết thúc thường nhấn mạnh các dấu tích xưa còn tồn tại đến hiện tại.
d. Yếu tố kì ảo
Yếu tố kì ảo thường được sử dụng trong truyền thuyết để thể hiện sức mạnh của nhân vật, phép thuật của thần linh... từ đó, thể hiện tình cảm, nhận thức của cộng đồng đối với nhân vật, sự kiện lịch sử.
2. Giới thiệu về tác phẩm
a. Tóm tắt
Vào thời Hùng Vương thứ sáu, tại làng Gióng, có một đôi vợ chồng già phúc đức nhưng mãi chưa có con. Một ngày, bà vợ đi ra đồng và thấy một vết chân to, bà đặt chân lên ướm thử và về nhà thì mang thai. Sau mười hai tháng, bà sinh được một cậu con trai. Cậu bé lớn lên ba tuổi mà vẫn không biết nói biết cười. Lúc đó, giặc Ân xâm lược, nhà vua muốn tìm người giỏi để đánh giặc cứu nước. Sứ giả đến làng Gióng và cậu bé bất ngờ cất tiếng nói: “Mẹ mời sứ giả vào đây”. Cậu bé yêu cầu mẹ mua cho sứ giả một con ngựa sắt, một cái roi sắt và một tấm áo giáp sắt để đánh giặc. Từ đó, cậu bé lớn nhanh như thổi, cơm ăn mấy cũng không no, áo mặc mấy cũng không vừa. Khi giặc đến, sứ giả mang đến ngựa sắt, roi sắt và áo giáp sắt, cậu bé biến thành tráng sĩ và đánh tan quân giặc. Sau khi đánh giặc xong, cậu bé cởi bỏ áo giáp sắt, cưỡi ngựa và bay lên trời. Vua nhớ công ơn và tôn thờ cậu là Phù Đổng Thiên Vương và lập đền thờ tại quê nhà.
b. Bố cục
Gồm 4 phần:
- Phần 1. Từ đầu đến “...nằm ấy”: sự ra đời kỳ lạ của Thánh Gióng.
- Phần 2. Tiếp theo đến “...cứu nước”: sự lớn lên phi thường của Thánh Gióng.
- Phần 3. Tiếp theo đến “bay lên trời”: Gióng đánh giặc và sự ra đi.
- Phần 4. Còn lại: sự tưởng nhớ công ơn Thánh Gióng, tương truyền về làng Gióng.
3. Đọc - hiểu văn bản
a. Sự ra đời đặc biệt của Thánh Gióng
- Vào thời Hùng Vương thứ sáu, ở làng Gióng, có một đôi vợ chồng già phúc đức nhưng mãi vẫn chưa có con.
- Một ngày, bà vợ đi ra đồng và thấy một vết chân to, bà đặt chân lên để xem rồi về nhà mà mang thai. Sau mười hai tháng, bà sinh được một cậu con.
- Cậu bé lớn lên ba tuổi mà vẫn không biết nói biết cười, ai đặt đâu ngồi đấy.
=> Sự ra đời của Thánh Gióng không giống với bất kỳ đứa trẻ nào khác, trái với quy luật tự nhiên, điều này như một dấu hiệu cho thấy cuộc đời phi thường của cậu bé làng Gióng.
b. Sự phát triển phi thường của Gióng
- Khi giặc Ân xâm lược, nhà vua gửi sứ giả đi tìm người dũng sĩ cứu nước.
- Nghe tiếng gọi của sứ giả, cậu bé cất tiếng nói đầu tiên: “Mẹ mời sứ giả vào đây”.
- Gióng yêu cầu sứ giả mang về “một con ngựa sắt, một cái roi sắt và một bộ áo giáp sắt” để đánh đuổi giặc.
=> Lời nói đầu tiên thể hiện tinh thần quyết tâm đánh đuổi giặc xâm lược, thể hiện tấm lòng yêu nước của cậu bé 3 tuổi có trách nhiệm với đất nước.
- Kể từ khi gặp sứ giả, Gióng lớn nhanh như cơn gió: “Cơm ăn mấy cũng không no, áo vừa mặc xong đã căng đứt chỉ”.
- Vợ chồng không đủ khả năng nuôi con, phải nhờ sự giúp đỡ của bà con, láng giềng. Cả làng vui lòng góp gạo nuôi cậu bé, ai cũng hy vọng cậu giết giặc cứu nước.
=> Sức mạnh của tinh thần yêu nước, lòng đoàn kết của nhân dân. Gióng trưởng thành trong sự chăm sóc của cộng đồng.
c. Gióng đánh giặc và sự ra đi
* Gióng chiến đấu với giặc:
- Khi giặc đến gần, Gióng trở thành tráng sĩ, với chiều cao vượt trội, oai phong và lẫm liệt.
- Gióng sẵn sàng ra trận:
- Mặc áo giáp, cầm roi, nhảy lên ngựa.
- Thúc ngựa phi thẳng đến nơi giặc, đánh chúng đầu tiên, tiếp theo đến lượt khác, giặc tan tác như rơi rụng lá.
- Gióng nhổ bụi tre ven đường quật vào giặc. Đối phương tan vỡ và chạy trốn.
=> Hình ảnh một người hùng oai phong, mạnh mẽ.
=> Phản ánh chính xác sức mạnh và dũng cảm của dân tộc Việt Nam, Gióng trở thành biểu tượng cho sức mạnh đoàn kết của cả dân tộc.
* Sự ra đi của Gióng:
- Thánh Gióng cưỡi ngựa, lên đỉnh núi, cởi áo giáp sắt rồi bay lên trời.
=> Sự ra đi của Thánh Gióng đẹp như một truyền thuyết, khiến người ta nhớ mãi. Ông trở về cõi bất tử, để lại niềm tôn kính trong lòng nhân dân.
d. Tưởng nhớ công ơn Thánh Gióng, truyền thuyết về làng Gióng
- Vua tưởng nhớ công ơn, phong là Phù Đổng Thiên Vương và lập đền thờ tại làng Phù Đổng, hiện nay là làng Gióng.
- Dấu vết hiện nay: bụi tre ngà ở huyện Gia Bình bị ngựa phun mới vẽ những vết chân, ngựa phun lửa thiêu cháy làng Cháy...
=> Sức mạnh thần bí của dân tộc được thể hiện qua niềm tin vững chắc của nhân dân.
