Định hướng
a. Trong cuộc sống và học tập sinh hoạt có những vấn đề các em cần thảo luận nhóm để có giải pháp thống nhất.
b. Để tham gia thảo luận, các em lưu ý:
- Xác định vấn đề chưa thống nhất có thể có nhiều ý kiến khác nhau
- Biết đặt và trả lời cây hỏi trong quá trình thảo luận nhóm
- Biết nêu một vài đề xuất dựa trên các ý tưởng được trình bày trong quá trình thảo luận
- Biết nêu ý kiến của mình và tôn trọng, lắng nghe người trao đổi trong nhóm
Thực hành
Bài tập: Tranh luận về chủ đề: 'Chơi game có hại hay không?'
Phương pháp giải:
a) Chuẩn bị
- Chọn vấn đề cần tranh luận. Ví dụ: Chơi game có ảnh hưởng xấu không?
- Thu thập thông tin liên quan đến vấn đề sẽ tranh luận. Ví dụ: các loại game và tác động của chúng.
- Xem lại yêu cầu nói và nghe trong quá trình tranh luận nhóm (mục 1. Định hướng, ý b).
b) Tìm ý và lập kế hoạch
- Tìm ý bằng cách đặt và trả lời một số câu hỏi như:
+ Game là gì? Hãy kể tên một số trò chơi mà bạn biết.
+ Game có những lợi ích và hại gì?
- Chơi game có lợi và hại gì?
+ Lợi ích: Phát triển kỹ năng, giải trí, giảm căng thẳng,...
+ Hại: ảnh hưởng đến sức khỏe, học tập, tài chính, quan hệ xã hội,...
- Cách chơi game một cách có trách nhiệm. Nên kiểm soát thời gian chơi game, tránh ảnh hưởng đến các hoạt động khác.
Lời giải chi tiết:
a. Lập kế hoạch
- Bắt đầu bằng việc nêu vấn đề. Ví dụ: Chơi game có tác dụng gì đối với con người?
- Nội dung chính, có thể chia thành ba loại ý kiến, ví dụ:
+ Chơi game có hại (vì mất thời gian, không tập trung vào học tập và công việc, ảnh hưởng đến sức khỏe,...).
+ Chơi game có lợi (vì rèn kỹ năng, giải trí, giảm stress,...).
+ Chơi game vừa có lợi vừa có hại: tìm hiểu các ảnh hưởng tích cực và tiêu cực của việc chơi game để đưa ra ý kiến cá nhân.
- Kết thúc: Thống nhất quan điểm về vấn đề này.
+ Chơi game có lợi và không lợi như thế nào?
+ Khi nào chơi game trở thành vấn đề? Cách chơi game sao cho có lợi?
b. Nói và nghe
- Dựa trên kế hoạch đã lập, trình bày ý kiến cá nhân.
- Nêu câu hỏi, phản biện ý kiến của đối tác nếu cần.
- Trả lời các câu hỏi từ đối tác.
- Tập trung lắng nghe và tôn trọng ý kiến của đối tác.
c. Đánh giá và điều chỉnh
Rút kinh nghiệm từ quá trình tranh luận và cách trình bày ý kiến.
- Người nói:
+ Xem xét nội dung tranh luận: Có trình bày rõ ràng ý kiến và lý lẽ về việc chơi game không? Ý kiến trình bày có sức thuyết phục không?
+ Rút kinh nghiệm từ cách trình bày và các lỗi trong quá trình tranh luận.
- Người nghe:
+ Xem xét mức độ nắm thông tin. Người nói đã đưa ra ưu và nhược điểm của việc chơi game hay không? Lý lẽ và bằng chứng mà người nói đưa ra để minh chứng ý kiến của mình là gì?
+ Rút kinh nghiệm từ các lỗi trong thái độ khi nghe và khi phát biểu.
d. Thảo luận cụ thể
Xin chào quý thầy cô và các bạn. Theo tôi, việc chơi game không phải là một vấn đề đơn giản. Nói chung, nếu biết cách kiểm soát thời gian và đặt ưu tiên đúng đắn, chơi game có thể mang lại nhiều lợi ích. Tuy nhiên, nếu lạm dụng thì cũng gây ra nhiều hậu quả xấu, từ sức khỏe đến học tập và cuộc sống xã hội. Điều quan trọng là chúng ta phải biết cân nhắc và có sự kiểm soát trong việc tiếp xúc với game. Cảm ơn quý thầy cô và các bạn đã lắng nghe!