SOẠN BÀI THAO TÁC LẬP LUẬN PHÂN TÍCH, MẪU 1
I. MỤC TIÊU, YÊU CẦU CỦA THAO TÁC LẬP LUẬN PHÂN TÍCH
Câu 1: Nội dung đánh giá của tác giả về nhân vật Sở Khanh trong một xã hội bẩn thỉu và bần tiện cho thấy không ai sánh kịp với Sở Khanh.
Câu 2: Để làm rõ luận điểm trên, tác giả mô tả Sở Khanh sống từ nghề đen, làm chồng hờ cho các cô gái ở lầu xanh. Hắn lừa dối bằng nghệ thuật giả vờ yêu để đánh bại những người con gái ngây thơ, hiếu thảo như Kiều. Sau cùng, hắn trở lại bản chất của một kẻ bạc tình, tiểu nhân, bất chính.
Câu 3: Sự kết hợp chặt chẽ giữa thao tác phân tích và tổng hợp trong đoạn trích được thể hiện qua việc
Cùng với việc phân tích sự tàn nhẫn và vô liêm sỉ của Sở Khanh, Hoài Thanh rút ra kết luận toàn diện với ý nghĩa sâu sắc: “Nhân vật Sở Khanh là hình ảnh độc đáo về thế giới đen tối của các nhà chứa, đỉnh cao của sự hủy hoại trong xã hội.”
Câu 4: Liệt kê một số đối tượng được phân tích trong bài văn nghị luận (xã hội và văn học).
- Xã hội: Diễn đạt ý kiến về nhận định rằng trên con đường thành công không có bất kỳ dấu vết nào của kẻ lười biếng.
- Văn học: Mở rộng quan điểm về
- Đề 1: Chia sẻ cảm xúc của bạn sau khi nghiên cứu bài thơ Tự tình II của Hồ Xuân Hương
Đề 2: Đánh giá giá trị hiện thực trong đoạn trích Vào phủ chúa Trịnh của Lê Hữu Trác
Câu 5: Phân tích văn nghị luận bằng cách phân chia đối tượng thành các yếu tố bộ phận để khám phá bản chất của đối tượng.
Yêu cầu: Nắm vững quá trình phân tích với việc chia nhỏ đối tượng thành các yếu tố, từ đó đưa ra nhận thức về bản chất của nó.
- Khi tiến hành phân tích, hãy phân chia và tách đối tượng thành các yếu tố theo các tiêu chí và quan hệ cụ thể.
III. Luyện tập
Bài 1. Trong các đoạn trích dưới đây, người viết đã thực hiện phân tích đối tượng dựa trên các mối quan hệ sau:
- Đoạn văn (a): Phân tích đối tượng từ mối quan hệ cắt nghĩa, đi sâu vào từng khía cạnh để làm rõ đối tượng. Đoạn văn (b): Phân tích đối tượng qua mối quan hệ so sánh với các đối tượng khác có liên quan.
Đề 2. Vẻ đẹp tinh tế của ngôn ngữ nghệ thuật trong bài thơ Tự tình II của Hồ Xuân Hương được thể hiện qua:
- Sự kết hợp tinh tế của các từ ngữ giàu hình ảnh và cảm xúc: vang vọng, hóa bật, vẻ hồng nhan, nghiêng nghiêng, đâm chọc, chút, từng chút...⟶ Tâm trạng trữ tình của nhân vật.
- Nghệ thuật sử dụng động tả tĩnh qua âm thanh “vang vọng” của tiếng trống canh → Tình trạng cô đơn, trơ trọi trước không gian rộng lớn của đêm vắng
- Từ “trơ” liền mạch với “vẻ hồng nhan” → Gợi sự thương cảm và xót thương cho thân phận người phụ nữ.
- Sự kết hợp của các cụm từ “nghiêng nghiêng, đâm chọc” với phép đảo ngữ đã thể hiện một cá nhân tích cực của Hồ Xuân Hương, chứa đựng sự mạnh mẽ, quyết liệt, nỗ lực vượt qua số phận
SOẠN BÀI THAO TÁC LẬP LUẬN PHÂN TÍCH MẪU 2
A. KIẾN THỨC CƠ BẢN.
1. Bản chất và đòi hỏi của lập luận phân tích
- Lập luận phân tích khá giống với quá trình phân tích khi chia nhỏ đối tượng thành từng khía cạnh, từng phần, từng yếu tố để kiểm tra rồi tổng hợp và xác định bản chất của nó.
- Tuy nhiên, lập luận phân tích không chỉ dừng lại ở việc phân chia đối tượng và nghiên cứu từng yếu tố mà còn phải phân tích được mối quan hệ giữa các yếu tố đã được phân tích, đồng thời phân tích mối quan hệ giữa các đối tượng có liên quan. Trên cơ sở đó, hệ thống hóa và đánh giá đối tượng một cách toàn diện và chi tiết.
- Yêu cầu cơ bản của một lập luận phân tích:
+ Xác định vấn đề cần phân tích.
+ Phân chia vấn đề thành các khía cạnh nhỏ.
+ Khám phá ý nghĩa thông qua mối quan hệ nội tại và quan hệ với bên ngoài.
+ Tổng hợp và khái quát.
2. Chiến lược lập luận phân tích
- Để phân tích đối tượng thành các yếu tố, cần dựa trên các tiêu chí quan hệ nhất định: + Quan hệ giữa các thành phần tạo nên đối tượng.
. + Quan hệ nhân quả. + Quan hệ giữa đối tượng và các đối tượng liên quan. + Quan hệ giữa người phân tích và đối tượng phân tích.
- Phân tích cần đi sâu vào từng khía cạnh, từng phần nhưng đồng thời lưu ý mối quan hệ giữa chúng, cần khái quát để rút ra bản chất chung của đối tượng.
B. GIẢI ĐÁP CÂU HỎI, BÀI TẬP
Trong chương trình học Ngữ Văn 11, việc Phân tích tâm trạng của cô bé Liên đêm đêm thức đợi xem chuyến tàu đi qua phố huyện trong truyện ngắn Hai đứa trẻ của Thạch Lam là một phần quan trọng mà các em cần chuẩn bị kỹ lưỡng trước.
Ngoài nội dung trên, việc tìm hiểu thêm về phân tích nhân vật Huấn Cao trong Chữ người tử tù của nhà văn Nguyễn Tuân sẽ giúp các em chuẩn bị tốt hơn cho bài học này.