Soạn bài Thầy thuốc như mẹ hiền trang 153 Sách Giáo Khoa Tiếng Việt tập 1

Bài đọc

Thầy thuốc như mẹ hiền 

    Hải Thượng Lãn Ông là một thầy thuốc giàu lòng nhân ái, không màng danh lợi.

    Có lần, một người thuyền chài có đứa con nhỏ bị bệnh đậu nặng, nhưng nhà nghèo, không có tiền chữa. Lãn Ông biết tin bèn đến thăm. Giữa mùa hè nóng nực, cháu bé nằm trong chiếc thuyền nhỏ hẹp, người đầy mụn mủ, mùi hôi tanh bốc lên nồng nặc. Nhưng Lãn Ông vẫn không ngại khổ. Ông ân cần chăm sóc đứa bé suốt một tháng trời và chữa khỏi bệnh cho nó. Khi từ giã nhà thuyền chài, ông chẳng những không lấy tiền mà còn cho thêm gạo, củi.

     Một lần khác, có người phụ nữ được ông cho thuốc và giảm bệnh. Nhưng rồi bệnh tái phát, người chồng đến xin đơn thuốc mới. Lúc ấy, trời đã khuya nên Lãn Ông hẹn hôm sau đến khám kĩ mới cho thuốc. Hôm sau ông đến thì được tin người chồng đã lấy thuốc khác, nhưng không cứu được vợ. Lãn Ông rất hối hận. Ông ghi trong sổ thuốc của mình 'Xét về việc thì người bệnh chết do tay thầy thuốc khác, song về tình thì tôi như mắc phải tội giết người. Càng nghĩ càng hối hận.'

      Là thầy thuốc nổi tiếng, Lãn Ông nhiều lần được vua chúa vời vào cung chữa bệnh và được tiến cử vào chức ngự y, song ông đã khéo chối từ.

       Suốt đời, Lãn Ông không vương vào vòng danh lợi. Ông có hai câu thơ tỏ chí của mình:

Công danh trước mắt trôi như nước,

       Nhân nghĩa trong lòng chẳng đổi phương.

Theo TRẦN PHƯƠNG HẠNH

- Hải Thượng Lãn Ông (1720-1791): tên thật là Lê Hữu Trác, thầy thuốc nổi tiếng của nước ta thời xưa.

- Danh lợi: địa vị và quyền lợi cá nhân.

- Bệnh đậu (đậu mùa): bệnh gây sốt cao với những mụn chấm đỏ, có thể gây tử vong hoặc để lại những nốt rỗ trên da mặt.

- Tái phát: (bệnh cũ) lại phát ra sau một thời gian dài đã khỏi.

- Ngự y: chức quan trông coi việc chữa bệnh trong cung vua.

Bố cục

Có thể chia bài đọc thành 3 phần:

Phần 1: Từ đầu đến mà còn cho thêm gạo, củi

Phần 2: Từ Một lần khác đến càng hối hận

Phần 3: Phần còn lại

Câu 1

Tìm những chi tiết nói lên lòng nhân ái của Lãn Ông trong việc ông chữa bệnh cho con người thuyền chài?

Phương pháp giải:

Em hãy đọc đoạn sau: Có lần... còn cho thêm gạo, củi.

Lời giải chi tiết:

Những chi tiết nói lên lòng nhân ái của Lãn Ông trong việc ông chữa bệnh cho con người thuyền chài là:

- Nghe tin con của người thuyền chài bị bệnh đậu nặng, Lãn Ông đã tự tìm đến thăm.

- Ân cần chăm sóc đứa bé suốt một tháng trời không ngại khổ, ngại bẩn.

- Ông không những không lấy tiền mà còn cho thêm gạo, củi.

Câu 2

Trong việc chữa bệnh cho người phụ nữ, điều gì thể hiện lòng nhân ái của Lãn Ông?

Phương pháp giải:

Đoạn sau có nói về việc chữa bệnh cho người phụ nữ, em hãy tìm trong đó.

Lời giải chi tiết:

Trong việc chữa bệnh cho người phụ nữ, lòng nhân ái của Lãn Ông được thể hiện qua việc ông tự trách nhiệm và hối hận khi không kịp chữa bệnh cho người phụ nữ, mặc dù không phải do ông gây ra. Ông tự buộc tội mình 'như mắc phải tội giết người' và rất ân hận về điều đó.

Câu 3

Tại sao Lãn Ông được coi là một người không quan tâm đến danh lợi?

Phương pháp giải:

Em hãy tìm thông tin về việc Lãn Ông từ chối các lời mời từ vua chúa và tiến cử vào chức Ngự y.

Lời giải chi tiết:

Lãn Ông được coi là một người không quan tâm đến danh lợi vì ông từ chối các lời mời từ vua chúa và không chấp nhận tiến cử vào chức Ngự y, dù ông là một thầy thuốc nổi tiếng và được vua chúa rất trọng dụng.

Câu 4

Em hiểu thế nào về hai câu thơ cuối cùng của bài?

Phương pháp giải:

Đọc kỹ hai câu thơ và trình bày ý hiểu của em.

Lời giải chi tiết:

Hai câu thơ cuối cùng của bài thể hiện ý nghĩa về sự phù phiếm của danh lợi và tôn trọng nhân nghĩa. Công danh có thể trôi qua nhưng nhân nghĩa luôn giữ vững ở trong lòng con người.

Nội dung